دکتر مهدی آذر، فرزند میرزا علی‌آقا مجتهد تبریزی، در سال 1280 شمسی در مشهد به دنیا آمد. پدرش در دوره اول قانونگذاری از طرف مردم خراسان نماینده مجلس شورای ملی بود. دکتر آذر تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران به پایان رسانید و از مدرسه دارالفنون فارغ‌التحصیل شد. برای ادامه تحصیل مدرسه عالی طب را برگزید و موفق به اخذ درجه دکتری شد. دکتر آذر در لیون و پاریس تحصیلات خود را به پایان رساند و پایان‌نامه تحصیلی‌اش را که درباره جهاز هاضمه و بیماری‌های آن بود از تصویب استادان دانشکده گذراند. او و دکتر باستانی در پاریس در یک دانشگاه درس می‌خواندند و هر دو مدتی از شاگردان ممتاز استاد معروف" Ravaut" بودند و روش درمان کردن بیماریهای پوست را می‌آموختند. پس از فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه پاریس در سال 1313 به ایران بازگشت. دکتر آذر از مرداد 1314 تا شهریور 1316 به طبابت در بهداری آذربایجان غربی و بیمارستان دولتی ارومیه پرداخت. در شهریور 1316 به تهران بازگشت و به ریاست بهداری وزارت پیشه و هنر منصوب شد.در اسفند ماه 1318 به ریاست بیمارستان رازی برگزیده شد و پس از الحاق بیمارستان‌های تهران به دانشکده پزشکی در سازمان نوین به سمت ریاست بخش پزشکی بیمارستان شماره 2 منصوب، سپس به بیمارستان وزیری منتقل و ریاست بخش پزشکی آن بیمارستان را عهده‌دار شد. در سال 1328 به مقام استادی کرسی بالینی پزشکی نایل آمد و سپس با همین سمت ریاست بخش پزشکی بیمارستان رازی را نیز عهده دار شد. پس از واقعه 30 تیر 1331 که یکبار دیگر دکتر مصدق به ریاست دولت منصوب گردید. طبق توصیه دکتر سنجابی وزیر سابق فرهنگ، دکتر آذر را به وزارت فرهنگ (آموزش و پرورش) برگزید. دکتر آذر در زمان تصدی وزارت دستور داد تا مجله ماهانه آموزش و پرورش که مدتی تعطیل شده بود دوباره منتشر شود، همچنین روز 31 شهریور ماه هر سال را به عنوان روز معلم تعیین کرد پس از کودتای 28 مرداد 1332 و بازداشت دکتر مصدق، وزرای او مخفی شدند. دکتر آذر از جمله این افراد بود. سرانجام به اتهام قیام علیه سلطنت دستگیر شد. در 27 دی ماه 1332 همراه با چند تن از صاحب‌منصبان دولت مصدق از زندان آزاد شد و به طبابت در مطب خصوصی خود پرداخت و در بیمارستان رازی نیز به کار مشغول شد. علاقه‌مندی دکتر آذر به ادب فارسی او را با عده‌ای از ادبا و فضلای کشور محشور کرده بود. با مرحوم علی‌اکبر دهخدا دوست بود. سالی دو یا سه بار در تهران و شمیران محفلی می آراست که از ادبا: محمد محیط طباطبایی، احمد آرام، دکتر محمود افشار، مجتبی مینوی، محمدتقی دانش‌پژوه، حبیب یغمایی، دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی، دکتر محمد اسلامی ندوشن شرکت داشتند. دکتر آذر تا سه چهار سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در ایران بود و سپس به آمریکا رفته و سال‌های آخر عمر خود را با پسر بزرگش که در آنجا به پزشکی اشتغال داشت، گذراند. در این فرصت بعضی از خاطرات خود را تقریر و تحریر کرد، از جمله آنچه درباره مرحوم ادیب نیشابوری نوشت و در مجله آینده چاپ شد. از آثار او می توان کتاب هایی با عنوان بیماری‌های سریشم‌زدایی، طب بالینی، بیماریهای عفونی و مقاله ای راجع به مالاریارا نام برد. دکتر آذر در 9 خرداد ماه 1373 در سن 93 سالگی در«ویرجینیا» از دنیا رفت. او را به ایران آورده و به خاک سپردند.
منبع: کتاب نخستین‌ها
نوشته استاد شمس شریعت