مشکل، کمبود است یا ضعف سیستم توزیع؟
«در هفتههای اخیر به دلیل عدم تامین مواد اولیه ماسکهای پزشکی، چند نرخی بودن این محصولات و عدم ساماندهی مناسب شبکه توزیع، برخی از مراکز درمانی یا مناطق با کمبود ماسک روبهرو شدهاند»؛ «طبق دستور آقای رئیسجمهور وزارت صمت در زمینه تولید و توزیع ماسک مسئولیت لجستیک را برعهده دارد. در عین حال بحث قیمت ماسک نیز مربوط به سازمان حمایت از مصرفکنندگان است.»؛ «وزارت بهداشت و بازرسان سازمان غذا و دارو باید به حوزه داروخانهها که عموماً ماسک را با قیمت بالاتر عرضه میکنند، ورود کنند. زیرا قیمت ماسک در شبکه توزیع مشخص است و هرگونه افزایش قیمت باید با بررسی و اسناد به سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولید کنندگان ارائه شود»
گـره کـور ماسـک
19 July 2020 ساعت: 09:7
19 July 2020 ساعت: 09:7
«در هفتههای اخیر به دلیل عدم تامین مواد اولیه ماسکهای پزشکی، چند نرخی بودن این محصولات و عدم ساماندهی مناسب شبکه توزیع، برخی از مراکز درمانی یا مناطق با کمبود ماسک روبهرو شدهاند»؛ «طبق دستور آقای رئیسجمهور وزارت صمت در زمینه تولید و توزیع ماسک مسئولیت لجستیک را برعهده دارد. در عین حال بحث قیمت ماسک نیز مربوط به سازمان حمایت از مصرفکنندگان است.»؛ «وزارت بهداشت و بازرسان سازمان غذا و دارو باید به حوزه داروخانهها که عموماً ماسک را با قیمت بالاتر عرضه میکنند، ورود کنند. زیرا قیمت ماسک در شبکه توزیع مشخص است و هرگونه افزایش قیمت باید با بررسی و اسناد به سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولید کنندگان ارائه شود»
اینها اظهارنظر روزهای اخیر مسئولان سازمان غذا و دارو و وزارت صمت بعنوان متولیان تولید، توزیع و نظارت بر بازار ماسک است که گویای اختلافنظر آنها درباره مسئول مستقیم این بازار و به نوعی توپ را به زمین یکدیگر انداختن است.
به گزارش سپید، هملانطور که پیشبینی میشد با اجباری شدن استفاده از ماسک از 15 تیرماه در کشور مصرف این محصول به یکباره چندین برابر شد و مانند روزهای نخست کمبود آن در بازار با افزایش قیمت خود را نشان داد و حتی مسئولان وزارت بهداشت را بر آن داشت که در برنامههای تلویزیونی اقدام به آوردن ماسکهای خانگی و آموزش دوخت و استفاده از این ماسکمها کنند. نمونه این اقدام استفاده ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت از یک ماسک خانگی در برنامه تلویزیونی و توصیه او به مردم برای تهیه و استفاده از این ماسکها بود.
اما سوال اساسی اینجاست که چرا با وجود اعلام چندین باره مسئولان وزارتخانههای صمت و بهداشت در خودکفایی کشور در تولید ماسک و عدم نگرانی از کمبود این محصول، همچنان شاهد کمبود و افزایش قیمت هر روزه این محصول هستیم.
تامین مواد اولیه تولید روزانه ۱۰ میلیون ماسک در کشور
بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا مسئولیت تولید و تامین ماسک در کشور بر عهده وزارت صمت است و آنطور که سرپرست این وزارتخانه اعلام میکند توانایی تامین مواد اولیه تولید روزانه ۱۰ میلیون ماسک در کشور فراهم است و نگرانی از این بابت وجود ندارد. حسین مدرسخیابانی میگوید: «تولید مناسب اقلام مرتبط با کرونا، فراوانی دسترسی به این کالاها و متعاقب آن کاهش قیمت در بازار برای دسترسی عموم مردم مدنظر این وزارتخانه است.»
وی میافزاید: «در شرایط خاصی قرار داریم و این شرایط نیاز به اتخاذ تصمیمات خاص دارد و در همین راستا تولید ماسک تا اطلاع ثانوی نیاز به هیچگونه مجوز صنفی و صنعتی ندارد تا به راحتی در دسترس عموم مردم و اقشار مختلف جامعه قرار گیرد.» مدرسخیابانی با بیان اینکه اعتقاد دولت رفتن به سمت ماسکهای پارچهای و قابل شستشو است، بیان میکند: «کارگاههای تولیدی باید به این سمت بروند زیرا هم رقابت در تولید ماسک زیاد خواهد شد و هم از نظر تامین مواد اولیه ماسک پارچهای مشکلی نداریم.» وی میافزاید: «انتظارمان از حوزه صنفی افزایش تولید ماسکهای پارچهای است، زیرا تولید این نوع ماسک نیاز به مجوز ندارد و فقط وزارت بهداشت باید نوع پارچه مورد استفاده را به سرعت تعیین تکلیف کند.»
سرپرست وزارت صنعت معتقد است: «تولید ماسک پارچهای باید گسترش پیدا کند چون تاکید رئیسجمهوری نیز بر همین است و رسانهها و صداوسیما بایستی این موضوع را فرهنگسازی کنند.» مدرسخیابانی درخصوص ظرفیتهای تولید ماسک میگوید: «بنابر آمار رسیده ۳.۵ میلیون ماسک کارگاهی در سراسر استانها تولید میشود و همچنین ظرفیت تولید ماسک صنعتی با توجه به ماشین آلات نصبشده ۶ میلیون عدد در روز است.»
وی منتقد انحصار در تامین مواد اولیه واحدهای تولیدی و شبکه توزیع است و میگوید: «نباید انحصار تامین مواد اولیه مختص یک یا دو کارخانه باشد و مواد اولیه در کارخانههای مختلف تامین شود. شبکه توزیع نیز باید به گونهای تنظیم شود تا تولیدکننده به ازای ارایه آمار تولید خود بتواند از شرکتهای تامینکننده مواد اولیه بدون واسطه و بهطور مستقیم، مواد اولیه خود را تامین کند و به ازای تحویل و تولید ماسک به واحد تولیدی مواد اولیه داده شود.»
انداختن توپ در زمین سازمان حمایت و غذا و دارو
مدرسخیابانی با تاکید مجدد بر اینکه نگرانی از بابت تولید ماسک نداریم، میگوید: «سازمان حمایت باید در این شرایط موضوع احتکار و اعلام موجودی ماسک و پارچه را جزو جرائم تخلفات صنفی و بازار قرار دهد.» وی همچنین از سازمان حمایت میخواهد تا در شرکتهای تامینکننده مواد اولیه مانند «بافتینه» و «بافتسان» بازرس مقیم مستقر کند و از وزارت بهداشت درخواست میکند تا در انتخاب و گسترش دایره نوع مواد اولیه مورد نیاز ماسک با این وزارتخانه همراهی داشته باشد.
سرپرست وزارت صنعت با اشاره به تاکید رئیسجمهوری بر عرضه ماسک ارزانقیمت، اضافه میکند: «وزارت بهداشت و بازرسان سازمان غذا و دارو باید به حوزه داروخانهها که عموماً ماسک را با قیمت بالاتر عرضه میکنند، ورود کنند. زیرا قیمت ماسک در شبکه توزیع مشخص است و درخواست هرگونه افزایش قیمت باید با اسناد به سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان ارائه شود.» وی با بیان اینکه مردم باید همه جا به ماسک دسترسی آسان داشته باشند، میگوید: «با آمار ارائه شده ظرفیت تولید ماسک صنفی و صنعتی ۱۱ میلیون ماسک است، فقط باید روی شبکه توزیع کار شود تا این شبکه ارتقاء یابد و نظاممند شود.» سرپرست وزارت صمت تاکید دارد: «ماسک نباید دو نرخی باشد یا اگر ماسک دونرخی را قبول داریم، باید در دو شبکه مجزا توزیع شود.»
کمبود ماسک داریم اما...
اما این سخنان با فحوای نامه رئیس سازمان غذا و دارو خطاب به سرپرست این وزارتخانه همخوانی ندارد؛ مرور نامه محمدرضا شانهساز به حسین مدرسخیابانی گویای گله این مقام مسئول از مشکلات موجود در تامین این محصول دارد.
شانهساز در این نامه آورده است: «در هفتههای اخیر به دلیل عدم تامین مواد اولیه ماسکهای پزشکی، چند نرخی بودن این محصولات و عدم ساماندهی مناسب شبکه توزیع آنها برخی از مراکز درمانی یا مناطق با کمبود ماسک روبهرو شدهاند.»
معاون وزیر بهداشت معتققد است: «با توجه به وظیفه ذاتی وزارت صنعت، معدن و تجارت و تصویبنامه هیات وزیران در سال جاری هرگونه تولید و تامین انواع ماسکهای پزشکی مورد نیاز شهروندان و همچنین مراکز درمانی، تشخیصی درمانگاهها و سایر موسسات پزشکی به عهده آن وزارت (صنعت، معدن و تجارت) بوده و سازمان غذا و دارو همکاری لازم برای بررسی کلی محصولات مربوطه را انجام میدهد.» شانهساز میافزاید: «میزان نیاز مراکز درمانی و تشخیصی سطح کشور اعم از دولتی، خصوصی و وابسته به سایر ارگانها به انضمام حجم مورد نیاز برای دپوی ماسکهای پزشکی در شرایط فعالی حداقل حدود ۲ میلیون عدد در روز برآورد میشود که میبایست این نیاز از محل تولیدات دارای پروانه ساخت و کد IRC از سازمان غذا و دارو تامین شود؛ بنابراین همکاری مدیران وزارت صنعت برای در اختیار قرار گرفتن این حجم از نیاز با قیمت مناسب و توزیع آن با مدیریت سازمان غذا و دارو مورد نظر است و در صورت افزایش نیاز مجددا اعلام میشود.»
رئیس سازمان غذا و دارو در این نامه تاکید دارد: «مستدعی است با توجه به وظیفه ذاتی سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان وزارت صمت و دستور اخیر رئیسجمهوری مبنی بر تعدیل قیمتها در تاریخ ۱۷ تیر ۹۹، مسئولیت نرخگذاری، توزیع و عرضه ماسکهای پزشکی در سطح جامعه و همچنین در داروخانههای سراسر کشور و در دسترس بودن این محصولات با حداقل قیمت مدنظر قرار گیرد. همچنین با توجه به شبهات مطرح شده در خصوص احتمال گرانفروشی و لزوم اعمال نظارت بر قیمت انواع ماسک در همه اماکن و ازجمله داروخانهها سازمان غذا و دارو آماده همکاری نزدیک با سازمان تعزیرات حکومتی در این امر مهم است.»
وی از سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت میخواهد: «با توجه به نارضایتی تولیدکنندگان از تامین مواد اولیه ماسک که منجر به عدم تامین به موقع نیاز مراکز درمانی شده است، خواهشمند است دستور فرمایید تامین مواد اولیه تولید ماسک نظیر پارچههای اسپانباند و ملتبلون به میزان مورد نیاز و مناسب با ظرفیت تولیدات صنعتی توسط آن وزارت با نظارت دقیق و هماهنگ با توزیع و فروش شرکتها بهموقع و به میزان کافی صورت پذیرد و شرکتهای دارای مجوز و کد IRC از وزارت بهداشت در اولویت قرار گیرند.»
شانهساز تصریح میکند: «بدیهی است وزارت بهداشت نیز در نظارت بر شبکه توزیع با وزارت صمت همراهی خواهد کرد. در پایان یادآور میشود در هفتههای اخیر به دلیل عدم تامین مواد اولیه ماسکهای پزشکی، چند نرخی بودن این محصولات و عدم ساماندهی مناسب شبکه توزیع آنها برخی از مراکز درمانی و با مناطق با کمبود ماسک روبهرو شدهاند که امیدواریم با مدیریت جنابعالی و بهینهسازی روالهای قبلی شاهد رضایت بیش از پیش هموطنان عزیزمان باشیم.»
البته در اتفاقی نادر رئیس سازمان غذا و دارو در نامه اصلاحیهای نگرانی بیان شده در این نامه از کمبود ماسک را سوءبرداشت رسانهای عنوان میکند و میآورد: «طی ماههای گذشته هیچ موردی از کمبود ماسک و کلیه اقلام مورد نیاز در مقابله با بیماری کرونا برای پرسنل درمانی، بیماران و عموم مردم مشاهده و گزارش نشده است.»
معاون وزیر تاکید دارد: «همانگونه که در مصاحبه تمامی خبرگزاریها با مردم در خصوص علل عدم استفاده از ماسک ملاحظه میشود، کمبود ماسک و حتی قیمت آن به هیچ وجه به عنوان عوامل دخیل در عدم استفاده از ماسک توسط افراد فاقد ماسک گزارش نشده است؛ لذا درمتن نامه ارسالی به وزارت صمت از تلاش تمامی دستاندرکاران در تامین ماسک تقدیر شده و هدف از این نامه صرفاً برنامهریزی مناسب و پیشبینی راهکارهای لازم جهت تامین هرچه بهتر ماسک و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی بوده است که این دست مکاتبات مسبوق به سابقه بوده و اگر ما توانستهایم در شرایط تحریمهای ظالمانه بهترین خدمات را به مردم بدهیم بعد از لطف و مدد الهی به دلیل فضای همدلی و برادری موجود در همکاران وزارت صمت و سایر دستگاهها با ما و رصد مداوم و مستمر مشکلات و پیشبینی راهکارهای به هنگام بوده است که در متن و محتوای نامه فوقالذکر مطابق روال قبل به آن پرداخته شده است.»
وی با اشاره به استنباط نادرست نگارنده خبر مبنی بر کمبود ماسک به استناد نامه ارسالی به وزارت صمت، خاطرنشان کرد: «تیتر این خبر با محتوای نامه مغایر بوده و البته این خطای آشکار قابل بررسی و پیگیری است.»
توزیع اقلام حفاظتی صنعتی در داروخانهها تخلف است
سیدحسین صفوی، مدیرکل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو هم وزارت صمت را مسئول تولید و توزیع ماسک میداند و به ایسنا میگوید: «طبق دستور آقای رییسجمهور این وزارتخانه در زمینه تولید و توزیع ماسک مسئولیت لجستیک را برعهده دارد. در عین حال بحث قیمت ماسک نیز مربوط به سازمان حمایت از مصرفکنندگان است.»
وی با بیان اینکه سازمان غذا و دارو تنها بر استانداردهای تولید ماسک نظارت دارد، میافزاید: «بعد از مطرح شدن بحث کمبود ماسک در کشور با شیوع کرونا، واحدهای جهادی و صنعتی در کشور به صورت داوطلبانه در جهت تولید ماسک اقدام کردند. برای کنترل اینواحدها سامانهای را جهت ثبت واحدهای تولید ماسک نیمهصنعتی مشخص کردیم که بر اساس خوداظهاری و دستورالعملهای اداره کل تجهیزات پزشکی ثبت شدهاند. بر این اساس در حال حاضر بیش از ۳۰۰ واحد نیمهصنعتی تولید ماسک در کشور فعالیت میکنند که در سامانه ما ثبت شدهاند. تقریبا دوسوم آنها را بازرسی کردیم که برخی از آنها آدرس اشتباه داشتند که از روی سامانه برداشته شدند و برخی هم استانداردها را رعایت نمیکردند که مجوزشان باطل شد و سایر واحدها دارای مجوز هستند.»
صفوی با بیان اینکه ماسکهای تولید شده اعم از صنعتی و نیمهصنعتی باید برچسب و شناسنامه داشته باشند، میگوید: «در صورتی که هرگونه اشکال یا تخلفی در این واحدها وجود داشت، مردم میتوانند به دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور اعلام کنند یا از طریق سایت Imed.ir گزارش دهند که حتما به این گزارشها رسیدگی میکنیم.»
مدیرکل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو با اشاره به وضعیت مصرف ماسک در کشور، اظهار میکند: «روزانه بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار عدد ماسک در مراکز درمانی دولتی، نیمهدولتی، خصوصی نهادها و ارگانها و تمام مراکز درمانی و تشخیصی مصرف میشود که این ماسکها از طریق واحدهای صنعتی تامین میشود؛ بنابراین ماسکهای صنعتی مجوز توزیع در مراکز درمانی را دارند، اما هنوز اجازهای مبنی بر اینکه ماسکهای تولیدی کارگاهی وارد مراکز درمانی شوند، ندادایم. همچنین ماسکهای صنعتی هم اجازه توزیع داروخانهای ندارند و اگر در داروخانهها توزیع شوند، غیرمجاز است. باید توجه کرد که توزیع اقلام حفاظتی صنعتی تحت کنترل وزارت بهداشت است و اگر در داروخانه و ... توزیع میشود، تخلف است و این موضوع را به وزارت صمت اعلام کردهایم.»
صفوی با اشاره به قیمت ماسک، میافزاید: «قیمت ماسکهای صنعتی درب کارخانه ۷۰۰ تومان است و هنوز قیمت ستون دوم و سوم مصرفکننده را برای ماسکهای صنعتی اعلام نکردهایم. البته موضوع در سازمان حمایت از مصرفکنندگان مطرح شده و درخواستهایی دادند که اگر به ما قیمت اعلام کنند، طبق ضوابط آنها را اجرا میکنیم؛ بنابراین اکنون ماسکهای نیمهصنعتی که با مجوز و ضوابط مورد نظر اداره کل تجهیزات پزشکی تولید میشوند، در سطح بازار با مدیریت وزارت صمت عرضه میشوند.»
وی با اشاره به برخی اخبار مبنی بر قاچاق معکوس ماسک به دلیل اختلاف قیمت، گفت: «این موضوع را مبادی کنترلی در گمرکات باید مورد توجه قرار دهند. البته ما تاکنون گزارش رسمی در این باره نداشتهایم، اما به هر حال اختلاف قیمت ماسک در کشور ما نسبت به سایر کشورها زیاد است. با مکانیزم هایی مانند ثبت تولید و خرید مواد اولیه در سامانهها، میتوان این موارد را کنترل کرد. زیرا ظرفیت تولید کشور، میزان تولید مواد اولیه و... مشخص است و اگر وزارت صمت همکاری کند و اطلاعات شرکهای تولیدکننده را بهطور دقیق ثبت کند، این موارد کاملا قابل محاسبه است تا قاچاقی رخ ندهد.»
مدیرکل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو در پایان ظرفیت تولید ماسک در کشور را مناسب ارزیابی میکند و مشکل اصلی این بخش را نحوه توزیع میداند و میگوید: «ظرفیت تولید ماسک در کشور زیاد است و مواد اولیه خوب در کشور داریم تا بتوانیم ماسک تولید کنیم، اما باید بحث نظارت بر نحوه توزیع را به خوبی مدیریت کنیم.»
آنطور که از اظهارات مسئولان برمیآید مشکلی در تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تولید وجود ندارد و طبق معمول آنچه موجب برهم زدن نظم بازار و کمبود شده، نبود متولی واحد و سیستم توزیع نیرومند است که دود آن به چشم مصرفکنندگان میرود.
به گزارش سپید، هملانطور که پیشبینی میشد با اجباری شدن استفاده از ماسک از 15 تیرماه در کشور مصرف این محصول به یکباره چندین برابر شد و مانند روزهای نخست کمبود آن در بازار با افزایش قیمت خود را نشان داد و حتی مسئولان وزارت بهداشت را بر آن داشت که در برنامههای تلویزیونی اقدام به آوردن ماسکهای خانگی و آموزش دوخت و استفاده از این ماسکمها کنند. نمونه این اقدام استفاده ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت از یک ماسک خانگی در برنامه تلویزیونی و توصیه او به مردم برای تهیه و استفاده از این ماسکها بود.
اما سوال اساسی اینجاست که چرا با وجود اعلام چندین باره مسئولان وزارتخانههای صمت و بهداشت در خودکفایی کشور در تولید ماسک و عدم نگرانی از کمبود این محصول، همچنان شاهد کمبود و افزایش قیمت هر روزه این محصول هستیم.
تامین مواد اولیه تولید روزانه ۱۰ میلیون ماسک در کشور
بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا مسئولیت تولید و تامین ماسک در کشور بر عهده وزارت صمت است و آنطور که سرپرست این وزارتخانه اعلام میکند توانایی تامین مواد اولیه تولید روزانه ۱۰ میلیون ماسک در کشور فراهم است و نگرانی از این بابت وجود ندارد. حسین مدرسخیابانی میگوید: «تولید مناسب اقلام مرتبط با کرونا، فراوانی دسترسی به این کالاها و متعاقب آن کاهش قیمت در بازار برای دسترسی عموم مردم مدنظر این وزارتخانه است.»
وی میافزاید: «در شرایط خاصی قرار داریم و این شرایط نیاز به اتخاذ تصمیمات خاص دارد و در همین راستا تولید ماسک تا اطلاع ثانوی نیاز به هیچگونه مجوز صنفی و صنعتی ندارد تا به راحتی در دسترس عموم مردم و اقشار مختلف جامعه قرار گیرد.» مدرسخیابانی با بیان اینکه اعتقاد دولت رفتن به سمت ماسکهای پارچهای و قابل شستشو است، بیان میکند: «کارگاههای تولیدی باید به این سمت بروند زیرا هم رقابت در تولید ماسک زیاد خواهد شد و هم از نظر تامین مواد اولیه ماسک پارچهای مشکلی نداریم.» وی میافزاید: «انتظارمان از حوزه صنفی افزایش تولید ماسکهای پارچهای است، زیرا تولید این نوع ماسک نیاز به مجوز ندارد و فقط وزارت بهداشت باید نوع پارچه مورد استفاده را به سرعت تعیین تکلیف کند.»
سرپرست وزارت صنعت معتقد است: «تولید ماسک پارچهای باید گسترش پیدا کند چون تاکید رئیسجمهوری نیز بر همین است و رسانهها و صداوسیما بایستی این موضوع را فرهنگسازی کنند.» مدرسخیابانی درخصوص ظرفیتهای تولید ماسک میگوید: «بنابر آمار رسیده ۳.۵ میلیون ماسک کارگاهی در سراسر استانها تولید میشود و همچنین ظرفیت تولید ماسک صنعتی با توجه به ماشین آلات نصبشده ۶ میلیون عدد در روز است.»
وی منتقد انحصار در تامین مواد اولیه واحدهای تولیدی و شبکه توزیع است و میگوید: «نباید انحصار تامین مواد اولیه مختص یک یا دو کارخانه باشد و مواد اولیه در کارخانههای مختلف تامین شود. شبکه توزیع نیز باید به گونهای تنظیم شود تا تولیدکننده به ازای ارایه آمار تولید خود بتواند از شرکتهای تامینکننده مواد اولیه بدون واسطه و بهطور مستقیم، مواد اولیه خود را تامین کند و به ازای تحویل و تولید ماسک به واحد تولیدی مواد اولیه داده شود.»
انداختن توپ در زمین سازمان حمایت و غذا و دارو
مدرسخیابانی با تاکید مجدد بر اینکه نگرانی از بابت تولید ماسک نداریم، میگوید: «سازمان حمایت باید در این شرایط موضوع احتکار و اعلام موجودی ماسک و پارچه را جزو جرائم تخلفات صنفی و بازار قرار دهد.» وی همچنین از سازمان حمایت میخواهد تا در شرکتهای تامینکننده مواد اولیه مانند «بافتینه» و «بافتسان» بازرس مقیم مستقر کند و از وزارت بهداشت درخواست میکند تا در انتخاب و گسترش دایره نوع مواد اولیه مورد نیاز ماسک با این وزارتخانه همراهی داشته باشد.
سرپرست وزارت صنعت با اشاره به تاکید رئیسجمهوری بر عرضه ماسک ارزانقیمت، اضافه میکند: «وزارت بهداشت و بازرسان سازمان غذا و دارو باید به حوزه داروخانهها که عموماً ماسک را با قیمت بالاتر عرضه میکنند، ورود کنند. زیرا قیمت ماسک در شبکه توزیع مشخص است و درخواست هرگونه افزایش قیمت باید با اسناد به سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان ارائه شود.» وی با بیان اینکه مردم باید همه جا به ماسک دسترسی آسان داشته باشند، میگوید: «با آمار ارائه شده ظرفیت تولید ماسک صنفی و صنعتی ۱۱ میلیون ماسک است، فقط باید روی شبکه توزیع کار شود تا این شبکه ارتقاء یابد و نظاممند شود.» سرپرست وزارت صمت تاکید دارد: «ماسک نباید دو نرخی باشد یا اگر ماسک دونرخی را قبول داریم، باید در دو شبکه مجزا توزیع شود.»
کمبود ماسک داریم اما...
اما این سخنان با فحوای نامه رئیس سازمان غذا و دارو خطاب به سرپرست این وزارتخانه همخوانی ندارد؛ مرور نامه محمدرضا شانهساز به حسین مدرسخیابانی گویای گله این مقام مسئول از مشکلات موجود در تامین این محصول دارد.
شانهساز در این نامه آورده است: «در هفتههای اخیر به دلیل عدم تامین مواد اولیه ماسکهای پزشکی، چند نرخی بودن این محصولات و عدم ساماندهی مناسب شبکه توزیع آنها برخی از مراکز درمانی یا مناطق با کمبود ماسک روبهرو شدهاند.»
معاون وزیر بهداشت معتققد است: «با توجه به وظیفه ذاتی وزارت صنعت، معدن و تجارت و تصویبنامه هیات وزیران در سال جاری هرگونه تولید و تامین انواع ماسکهای پزشکی مورد نیاز شهروندان و همچنین مراکز درمانی، تشخیصی درمانگاهها و سایر موسسات پزشکی به عهده آن وزارت (صنعت، معدن و تجارت) بوده و سازمان غذا و دارو همکاری لازم برای بررسی کلی محصولات مربوطه را انجام میدهد.» شانهساز میافزاید: «میزان نیاز مراکز درمانی و تشخیصی سطح کشور اعم از دولتی، خصوصی و وابسته به سایر ارگانها به انضمام حجم مورد نیاز برای دپوی ماسکهای پزشکی در شرایط فعالی حداقل حدود ۲ میلیون عدد در روز برآورد میشود که میبایست این نیاز از محل تولیدات دارای پروانه ساخت و کد IRC از سازمان غذا و دارو تامین شود؛ بنابراین همکاری مدیران وزارت صنعت برای در اختیار قرار گرفتن این حجم از نیاز با قیمت مناسب و توزیع آن با مدیریت سازمان غذا و دارو مورد نظر است و در صورت افزایش نیاز مجددا اعلام میشود.»
رئیس سازمان غذا و دارو در این نامه تاکید دارد: «مستدعی است با توجه به وظیفه ذاتی سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان وزارت صمت و دستور اخیر رئیسجمهوری مبنی بر تعدیل قیمتها در تاریخ ۱۷ تیر ۹۹، مسئولیت نرخگذاری، توزیع و عرضه ماسکهای پزشکی در سطح جامعه و همچنین در داروخانههای سراسر کشور و در دسترس بودن این محصولات با حداقل قیمت مدنظر قرار گیرد. همچنین با توجه به شبهات مطرح شده در خصوص احتمال گرانفروشی و لزوم اعمال نظارت بر قیمت انواع ماسک در همه اماکن و ازجمله داروخانهها سازمان غذا و دارو آماده همکاری نزدیک با سازمان تعزیرات حکومتی در این امر مهم است.»
وی از سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت میخواهد: «با توجه به نارضایتی تولیدکنندگان از تامین مواد اولیه ماسک که منجر به عدم تامین به موقع نیاز مراکز درمانی شده است، خواهشمند است دستور فرمایید تامین مواد اولیه تولید ماسک نظیر پارچههای اسپانباند و ملتبلون به میزان مورد نیاز و مناسب با ظرفیت تولیدات صنعتی توسط آن وزارت با نظارت دقیق و هماهنگ با توزیع و فروش شرکتها بهموقع و به میزان کافی صورت پذیرد و شرکتهای دارای مجوز و کد IRC از وزارت بهداشت در اولویت قرار گیرند.»
شانهساز تصریح میکند: «بدیهی است وزارت بهداشت نیز در نظارت بر شبکه توزیع با وزارت صمت همراهی خواهد کرد. در پایان یادآور میشود در هفتههای اخیر به دلیل عدم تامین مواد اولیه ماسکهای پزشکی، چند نرخی بودن این محصولات و عدم ساماندهی مناسب شبکه توزیع آنها برخی از مراکز درمانی و با مناطق با کمبود ماسک روبهرو شدهاند که امیدواریم با مدیریت جنابعالی و بهینهسازی روالهای قبلی شاهد رضایت بیش از پیش هموطنان عزیزمان باشیم.»
البته در اتفاقی نادر رئیس سازمان غذا و دارو در نامه اصلاحیهای نگرانی بیان شده در این نامه از کمبود ماسک را سوءبرداشت رسانهای عنوان میکند و میآورد: «طی ماههای گذشته هیچ موردی از کمبود ماسک و کلیه اقلام مورد نیاز در مقابله با بیماری کرونا برای پرسنل درمانی، بیماران و عموم مردم مشاهده و گزارش نشده است.»
معاون وزیر تاکید دارد: «همانگونه که در مصاحبه تمامی خبرگزاریها با مردم در خصوص علل عدم استفاده از ماسک ملاحظه میشود، کمبود ماسک و حتی قیمت آن به هیچ وجه به عنوان عوامل دخیل در عدم استفاده از ماسک توسط افراد فاقد ماسک گزارش نشده است؛ لذا درمتن نامه ارسالی به وزارت صمت از تلاش تمامی دستاندرکاران در تامین ماسک تقدیر شده و هدف از این نامه صرفاً برنامهریزی مناسب و پیشبینی راهکارهای لازم جهت تامین هرچه بهتر ماسک و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی بوده است که این دست مکاتبات مسبوق به سابقه بوده و اگر ما توانستهایم در شرایط تحریمهای ظالمانه بهترین خدمات را به مردم بدهیم بعد از لطف و مدد الهی به دلیل فضای همدلی و برادری موجود در همکاران وزارت صمت و سایر دستگاهها با ما و رصد مداوم و مستمر مشکلات و پیشبینی راهکارهای به هنگام بوده است که در متن و محتوای نامه فوقالذکر مطابق روال قبل به آن پرداخته شده است.»
وی با اشاره به استنباط نادرست نگارنده خبر مبنی بر کمبود ماسک به استناد نامه ارسالی به وزارت صمت، خاطرنشان کرد: «تیتر این خبر با محتوای نامه مغایر بوده و البته این خطای آشکار قابل بررسی و پیگیری است.»
توزیع اقلام حفاظتی صنعتی در داروخانهها تخلف است
سیدحسین صفوی، مدیرکل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو هم وزارت صمت را مسئول تولید و توزیع ماسک میداند و به ایسنا میگوید: «طبق دستور آقای رییسجمهور این وزارتخانه در زمینه تولید و توزیع ماسک مسئولیت لجستیک را برعهده دارد. در عین حال بحث قیمت ماسک نیز مربوط به سازمان حمایت از مصرفکنندگان است.»
وی با بیان اینکه سازمان غذا و دارو تنها بر استانداردهای تولید ماسک نظارت دارد، میافزاید: «بعد از مطرح شدن بحث کمبود ماسک در کشور با شیوع کرونا، واحدهای جهادی و صنعتی در کشور به صورت داوطلبانه در جهت تولید ماسک اقدام کردند. برای کنترل اینواحدها سامانهای را جهت ثبت واحدهای تولید ماسک نیمهصنعتی مشخص کردیم که بر اساس خوداظهاری و دستورالعملهای اداره کل تجهیزات پزشکی ثبت شدهاند. بر این اساس در حال حاضر بیش از ۳۰۰ واحد نیمهصنعتی تولید ماسک در کشور فعالیت میکنند که در سامانه ما ثبت شدهاند. تقریبا دوسوم آنها را بازرسی کردیم که برخی از آنها آدرس اشتباه داشتند که از روی سامانه برداشته شدند و برخی هم استانداردها را رعایت نمیکردند که مجوزشان باطل شد و سایر واحدها دارای مجوز هستند.»
صفوی با بیان اینکه ماسکهای تولید شده اعم از صنعتی و نیمهصنعتی باید برچسب و شناسنامه داشته باشند، میگوید: «در صورتی که هرگونه اشکال یا تخلفی در این واحدها وجود داشت، مردم میتوانند به دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور اعلام کنند یا از طریق سایت Imed.ir گزارش دهند که حتما به این گزارشها رسیدگی میکنیم.»
مدیرکل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو با اشاره به وضعیت مصرف ماسک در کشور، اظهار میکند: «روزانه بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار عدد ماسک در مراکز درمانی دولتی، نیمهدولتی، خصوصی نهادها و ارگانها و تمام مراکز درمانی و تشخیصی مصرف میشود که این ماسکها از طریق واحدهای صنعتی تامین میشود؛ بنابراین ماسکهای صنعتی مجوز توزیع در مراکز درمانی را دارند، اما هنوز اجازهای مبنی بر اینکه ماسکهای تولیدی کارگاهی وارد مراکز درمانی شوند، ندادایم. همچنین ماسکهای صنعتی هم اجازه توزیع داروخانهای ندارند و اگر در داروخانهها توزیع شوند، غیرمجاز است. باید توجه کرد که توزیع اقلام حفاظتی صنعتی تحت کنترل وزارت بهداشت است و اگر در داروخانه و ... توزیع میشود، تخلف است و این موضوع را به وزارت صمت اعلام کردهایم.»
صفوی با اشاره به قیمت ماسک، میافزاید: «قیمت ماسکهای صنعتی درب کارخانه ۷۰۰ تومان است و هنوز قیمت ستون دوم و سوم مصرفکننده را برای ماسکهای صنعتی اعلام نکردهایم. البته موضوع در سازمان حمایت از مصرفکنندگان مطرح شده و درخواستهایی دادند که اگر به ما قیمت اعلام کنند، طبق ضوابط آنها را اجرا میکنیم؛ بنابراین اکنون ماسکهای نیمهصنعتی که با مجوز و ضوابط مورد نظر اداره کل تجهیزات پزشکی تولید میشوند، در سطح بازار با مدیریت وزارت صمت عرضه میشوند.»
وی با اشاره به برخی اخبار مبنی بر قاچاق معکوس ماسک به دلیل اختلاف قیمت، گفت: «این موضوع را مبادی کنترلی در گمرکات باید مورد توجه قرار دهند. البته ما تاکنون گزارش رسمی در این باره نداشتهایم، اما به هر حال اختلاف قیمت ماسک در کشور ما نسبت به سایر کشورها زیاد است. با مکانیزم هایی مانند ثبت تولید و خرید مواد اولیه در سامانهها، میتوان این موارد را کنترل کرد. زیرا ظرفیت تولید کشور، میزان تولید مواد اولیه و... مشخص است و اگر وزارت صمت همکاری کند و اطلاعات شرکهای تولیدکننده را بهطور دقیق ثبت کند، این موارد کاملا قابل محاسبه است تا قاچاقی رخ ندهد.»
مدیرکل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو در پایان ظرفیت تولید ماسک در کشور را مناسب ارزیابی میکند و مشکل اصلی این بخش را نحوه توزیع میداند و میگوید: «ظرفیت تولید ماسک در کشور زیاد است و مواد اولیه خوب در کشور داریم تا بتوانیم ماسک تولید کنیم، اما باید بحث نظارت بر نحوه توزیع را به خوبی مدیریت کنیم.»
آنطور که از اظهارات مسئولان برمیآید مشکلی در تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تولید وجود ندارد و طبق معمول آنچه موجب برهم زدن نظم بازار و کمبود شده، نبود متولی واحد و سیستم توزیع نیرومند است که دود آن به چشم مصرفکنندگان میرود.
دیدگاه کاربران
ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد