21 مهر 94، زنگ آغاز جلسه مجلس با حضور محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و مجید تختروانچی در صحن علنی مجلس به صدا درآمد تا کلیات برجام مورد بررسی قرار گیرد. جلسهای که فرجامی خوش برای برجام داشت و پایان تلخ برای خواب تندروها درمقابل برجام و یا بارانی بر گونه آنها از خشم. خوابی که تندروها برای ادامه بررسی طرح نحوه اجرای برجام برای دولت دیده بودند به نتیجهای خلاف رای آنها ختم شد. نمایندگان در اولین دستور خود در جلسه صبح سهشنبه، جزئیات طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» را با 161 رای موافق، 59 رای مخالف و 13 رای ممتنع تصویب کردند.
«نه» به شکاف
«برجام عامل شکاف نباشد» این تاکید علی لاریجانی، در جلسه غیررسمی روز سهشنبه به نمایندگان مجلس بود و شاید مقدمهای برای شروع تصویب این طرح و جلوگیری از تکرار حاشیههای جلسه روز یکشنبه؛ که درنهایت چنین نشد. نمایندگان مجلس، روز یکشنبه کلیات طرح یکفوریتی نحوه اجرای برجام توسط دولت را در شرایطی تصویب کردند که با تمهیدات پیشبینیشده از سوی مخالفان، بارها و بارها صحن علنی تا مرز درگیری و تنش پیش رفت. مخالفان ابتدا سخن از آبستراکسیون زدند که پس از اعلام پروژه از سوی کمالالدین پیرموذن، پروژه آنان تغییر کرد. اعتراضات و تذکرات پیاپی، که البته بیتوجهی رئیس مجلس به آن برابر بود با جنجال و فریاد و بار دیگر این اعتراضها و تنشها نشان از استراتژی خاص تندروها برای ایجاد توقف در ادامه جلسه بود. در این جلسه از ابتدا، مخالفان برجام که بیشتر آنان از اعضای جبهه پایداری هستند، تلاش داشتند تا با طرح اخطار و تذکر و گاه با فریاد و تهدید، ادامه جلسه را با اختلال مواجه کرده تا زمان سپری شود و فرصت به رایگیری برای تصویب طرح نرسد که چنین نشد. شاید برای همین روز سهشنبه لاریجانی انذار از شکاف کرد.
172پیشنهاد پایداریها
عصر دوشنبه، مفاد ١٧٢ پیشنهاد نمایندگان مجلس برای تغییر جزئیات طرح یکفوریتی نحوه اجرای برجام منتشر شد. با بررسی اسامی نمایندگان پیشنهاددهنده مشخص میشود که ١٢٧ مورد از این پیشنهادها متعلق به مخالفان برجام و اعضای جبهه پایداری است. اما در نهایت نمایندگان مجلس با ارائه چهار پیشنهاد و چهار تغییر تقریباً جزئی، جزئیات طرح برجام را در روز سهشنبه به تصویب رساندند.
اشک و آه و درد...
اما تصویر ماندگار جلسه دیروز مجلس به واکنشهای مخالفان برجام مربوط بود.یکی از اعضای جبهه پایداری پس از تصویب طرح اجرای برجام در صندلی خود نشست و در حالیکه دیگر اعضای این جبهه گرد او حلقه زده بودند، گریست. مهدی کوچکزاده نیز پس از آنکه فریادها و اعتراضهایش به رئیس جلسه به دلیل قرائت نشدن پیشنهادها ره به جایی نبرد، از درون صحن فریاد زد وامام حسین(ع) با یزید مذاکره کرد و مجلس هم گردن گرفت. پس از آن کوچکزاده با حضور در جمع خبرنگاران اظهار داشت: «لاریجانی صبح امروز در جلسه غیررسمی گفت که در شب گذشته در جلسهای تصمیم گرفته شد که طرح بدون پیشنهاد تصویب شود. باهنر نیز صبح پیش من آمد و گفت نظام تصمیم گرفته که این طرح بهطورکامل تصویب شود.» مهدی کوچکزاده در شروع جلسه علنی هم با فریاد به سمت هیات رییسه رفت و سپس به سمت خبرنگاران آمد و گفت: «رهبری موافق برجام نیست. این طرح آقای لاریجانی است.» پس از ارایه پیشنهادهایی از سوی برخی نمایندگان مجلس، حمید رسایی به سمت صندلی علی لاریجانی رفت و با فریاد خواستار بیان تذکر بود که لاریجانی او را به کناری زد و گفت: «شما چرا این طوری رفتار میکنید.» رسایی به فریادهای خود ادامه داد و در نهایت نمایندگان وی را به پایین جایگاه هیات رییسه هدایت کردند. سپس مهدی کوچکزاده به سمت لاریجانی رفت و با فریاد خطاب به لاریجانی گفت: «این تصمیم هیچ ربطی به رهبری ندارد، تصمیم لاریجانی است و ما مخالفیم.» کوچکزاده گفت: «به ما گفتند که آقایان شمخانی و لاریجانی و حجازی نظرشان این بود اما باز هم میگویم هر سه اینها عزیز هستند اما نظر این سه نفر، نظر رهبری نیست.»
لاریجانی در پاسخ به کوچکزاده گفت: «اصلا بحث رهبری مطرح نبوده که شما میگویید و ایشان نقشی نداشتند. ما با هم صحبت کردیم، چرا آن را به رهبری وصل میکنید؟ تمام افتخار مجلس این است که از امام خامنهای تبعیت میکند. رسانههای دستنشانده بدانند هر ۲۰۰ و چندنفری که به جزییات برجام رای مثبت دادند، یک حجت داشتند که بنا بر گفتههای نقلشده این مسئله عنوان شد که نظر رهبری اینگونه بوده است، اما ما که مخالف بودیم؛ به این حجت نرسیدیم لذا باید بگویم اختلافی در مجموعه نظام وجود ندارد.» کوچکزاده گفت: «به ما گفتند که آقایان شمخانی و لاریجانی و حجازی نظرشان این بود اما باز هم میگویم هر سه اینها عزیز هستند اما نظر این سه نفر، نظر رهبری نیست.» در این زمان عدهای از نمایندگان در جایگاه هیات رییسه جمع شدند و به دلیل ازدحام و شلوغی که در مجلس ایجاد شد، محمد جواد ظریف جلسه را ترک کرد. در ادامه بسیار از نمایندگان دور کوچکزاده جمع شدند و خواهان آرام کردن وی بودند ولی کوچکزاده سعی میکرد رو به دوربینهای عکاسی و فیلمبرداری به فریادهایش ادامه دهد. در جایگاه هیات رییسه نیز درگیریهایی بین نمایندگان بود به طوری که حمید رسایی و قاضیپور با هم درگیری فیزیکی پیدا کردند و نمایندگان آنها را از هم جدا کردند. رسایی با در دست گرفتن پلاکاردی که روی آن نوشته بود «این قانونشکنی رسمی است» فریاد میزد: «مجلس فرمایشی نیست» و «مجلس شده جای تصمیمگیری لاریجانی و شمخانی و حجازی.» در ادامه، رسایی برای بیان تذکری آییننامهای درخواست وقت کرد که لاریجانی گفت: «اگر در موضوع است، میتوانید تذکر بدهید، درغیراینصورت نمیتوانید. لطفا در موضوع تذکر بدهید.» رسایی در واکنش به لاریجانی گفت: «شما صبح کل قانون و آییننامه را زیر پا گذاشتید.» لاریجانی در پاسخ به رسایی گفت: «تذکرتان همین بود؟ خیالتان راحت شد؟» رییس مجلس همچنین ادامه داد: «جنابعالی در جریان موضوع بودید و میدانید باید تابع قوارههایمان باشیم.» شلوغی و ازدحام در جایگاه هیات رییسه به حدی رسیده بود که بیش از 50 نماینده در جایگاه هیات رییسه بودند و با هم صحبت میکردند و در پایین جایگاه هیات رییسه، ازدحام نمایندگان ادامه داشت، علیاصغر زارعی به سمت عراقچی و تختروانچی رفت با فریاد با آنها سخن میگفت و نمایندگان بهدور آنها جمع شده بودند. برای لحظاتی کوچکزاده به جمع آنان آمد و به اعتراضهایش ادامه داد. زارعی همچنین درحالیکه فریاد میزد و درعینحال، گریه میکرد؛ مدعی میشد که در جلسه شورایعالی امنیت ملی حضور داشته و القا میکرد که تصمیم مجلس مغایر خواست رهبری است. وی که رفتارش نشان میداد درد و فشار زیادی را تحمل میکند، نهایتا از حال رفت و به اورژانس مجلس منتقل شد.