بهطور کلی، اپیوئیدها بهعنوان داروهای پرخطر شناخته میشوند؛ زیرا در صورت مصرف نادرست میتوانند باعث مسمومیت بیمار شوند. با این وجود، هنوز هم اپیوئیدها نقش مهمی در مدیریت درد متوسط تا شدید دارند اما بسیاری از موارد مسمومیت با اپیوئیدها، در نتیجه علل قابل پیشگیری رخ میدهند.
 بیتردید، پزشکان به دستورالعملهای واضح و شاهد بنیانی برای تجویز اپیوئیدها در مدیریت درد مزمن غیرسرطانی در بخشهای اورژانس و نیز در بخشهای سرپایی نیاز دارند. بررسی شرححالها و معاینات بالینی نشان داده که بیش از نیمی از افرادی که بهطور تصادفی در نتیجه مصرف بیش از حد دارو میمیرند، قبل از رسیدن به بخشهای اورژانس جان خود را از دست میدهند.
 سازمان جهانی بهداشت توصیه کرده است که بهدلیل شمار بالای مرگ و میر ناشی از مصرف بیش از حد اپیوئیدها، به افراد پرخطر جعبه نالوکسون داده شود. بیش از 16 هزار نفر در سال 2010 میلادی در آمریکا در نتیجه مسمومیت با دوز بالای اپیوئیدها جان خود را از دست دادهاند. البته دادن جعبه نالوکسون به بیماران تنها راه پیشگیری از مصرف بیش از حد اپیوئید نیست. سازمان جهانی بهداشت راههای دیگری نظیر مانیتورینگ تجویز اپیوئیدها در بالین، نظارت بر هر گونه فروش نابجای داروهای اپیوئیدی نسخهای یا غیرنسخهای، افزایش میزان داروهای مصرفی در معتادان بهویژه آنها که به داروهای اپیوئیدی نسخهای وابستهاند را نیز توصیه کرده است. با تجویز به موقع نالوکسون میتوان از مرگهای مرتبط با مصرف بیش از حد اپیوئیدها جلوگیری کرد. نالوکسون بهعنوان یک آنتاگونیست نارکوتیک، مانع از قرار گرفتن ماده اپیوئیدی روی سطح گیرنده آن در مغز شده و اثر تضعیف تنفسی ناشی از اپیوئیدها را که اغلب علت مرگ در این افراد است، برطرف میکند.