شاید شما هم بیخوابی در نیمهشب را تجربه کرده باشید. در این نوع بیخوابی، فرد در ابتدا راحت میخوابد؛ اما 2 یا 3 ساعت قبل از صبح از خواب بیدار میشود و مجدداً به خواب رفتن، تقریباً برایش غیرممکن است، فقط دم سحر چند دقیقه به خواب میرود: این نوع بیخوابی عموماً در بین کسانی که دچار افسردگی هستند، مشاهده میشود.
بیخوابی مزمن
اگر بیخوابی ادامه داشته باشد، ممکن است نتایج آن بر کیفیت زندگی فرد اثر بگذارد. فرد بیخواب در طول روز خوابآلوده و بیحال است. مشکلات توجهی و تمرکزی دارد، تحریکپذیر است و.... بنابراین قهوه و چای مینوشد. بهاینترتیب یک چرخه معیوب شکل میگیرد و بیخوابیاش مزمن میشود.
دلایل بیخوابی را پیدا کنید
بیخوابی ممکن است علل بسیاری داشته باشد: سفر و تغییر مکان، اقامت در اماکن مرتفع، کار بیشازحد و انجام تمرینات ورزشی بسیار شدید، دغدغههای شغلی یا خانوادگی، دردها، افسردگی، مشکلات عصبی، خوردن شام سنگین و چرب و...
باید مراقب باشید که یک بیخوابی اتفاقی تبدیل به بیخوابی مزمن نشود. اگر این اتفاق بیفتد علت اولیه بیخوابی ناپدیدشده و دیگر نمیتوان عامل مشکل را پیدا کرد.
چند توصیه برای اینکه دچار بیخوابی نشوید
شامتان باید سبک باشد. از مصرف قهوه، چای، کوکاکولا، ویتامین C به شکل دارو و... اجتناب کنید.
اتاقخوابتان باید دمای مناسبی داشته باشد. نه خیلی گرم باشد و نه خیلی سرد.
باید یک سری تشریفات را قبل از خواب انجام دهید تا خوابتان را بازیابید: صرف کمی نوشیدنی گرم بهویژه شیر، چند صفحه کتاب خواندن و...
اگر بیخوابی شما از نوع اتفاقی است، باید هرچه سریعتر حلوفصلش کنید.
نباید روزتان را به افکار آزاردهنده بگذرانید که مانع خواب میشوند. گاهی اوقات، استراحت کردن ذهن را از این افکار خالی میکند.
قطعاً در روز نباید بخوابید، اگر هم خواستید بخوابید در تمام بعدازظهر، نهایتاً 20 دقیقه بخوابید، به نظر نمیرسد که این 20 دقیقه خواب، تاثیری بر بیخوابی داشته باشد.
داروهای خوابآور
این داروها باعث خواب میشوند؛ اما فرد سریع به آنها عادت میکند و پس از مدتی با برهم زدن چرخه بیداری- خواب، مجدداً بیخوابی بازمیگردد.
داروی خوابآور، هرچه که باشد، باید به مدت کوتاه و به شکل محدود و فقط برای چند روز تجویز شود تا فرد به آنها خو نگیرد و بهتدریج ترکشان کند. پزشکان بههیچوجه، این داروها را برای بچهها تجویز نمیکنند.
حمید اکبری نور- پزشک عمومی