عفونت‌های بیمارستانی ازجمله عوامل زمینه‌ساز ابتلا به عفونت ریه است. پنومونی یا همان عفونت ریه حدود 15 درصد از عفونت‌های بیمارستانی را تشکیل می‌دهد. بیماری که برای بهبود حالش با صرف انرژی و هزینه‌های بسیار در بیمارستان بستری می‌شود در مورد آینده سلامتی خود نگران است؛ تردید ماندن و رفتن! عفونت ریه حاصل از تجهیزات آلوده بیمارستانی بیمار را تا مرز مرگ پیش می‌برد. چند و چون و چگونگی این عامل بی‌رحم را که به جان بیمار بینوا می‌افتد با بیان نادر توکلی، رییس بیمارستان حضرت‌رسول(ص) در گفتگویی با سپید بخوانید.
به عقیده برخی کارشناسان، عفونت‌های ریوی حاصل از آلودگی محیط داخل بیمارستان، بیشترین سهم را دربین سایرعفونت‌های بیمارستانی در میزان مرگ ومیر به خود اختصاص داده است.دلیل این امر چیست؟
بیماری پنومونی بر دو نوع است. نوع اول آن عفونت‌های خارجی و محیطی است و نوع دیگرنیزعفونت ریوی بیمارستانی که به دو علت اهمیت زیادی دارد؛ بیمارانی که دچارعفونت ریوی می‌شوند، عمدتا افرادی هستند که نقص ایمنی یا بیماری زمینه‌ای دارند یا اینکه به واسطه مصرف دارو سیستم دفاعی آنها ضعیف شده و دچار نقص ایمنی می‌شوند. از طرف دیگر با نوع متمایزی از میکروارگانیسم‌ها و عوامل عفونت‌زایی که منجر به عفونت ریه می‌شوند در محیط بیمارستان، روبرو هستیم. این باکتری‌ها مقاوم به درمان هستند و همین موضوع بزرگ‌ترین اشکال این قضیه است، چراکه عوامل بیماری‌زا و میکروبی ضد آنتی‌بیوتیک بوده و در برابر درمان سرسختی زیادی از خود نشان می‌دهند، از این‌رو باعث افزایش هزینه‌های درمان می‌شوند. زیرا پزشکان مجبور به تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی با طیف اثر بالا می‌شوند. در چنین حالتی اقامت بیمار در بیمارستان هم به طول انجامیده و هزینه‌های بیشتری را می‌طلبد.
به نظر شما برای بهبود این وضعیت و کاهش عفونت‌های ریوی حاصل از آلودگی تجهیزات مصرفی بیمارستانی ایجاد می‌شود، باید چه راهکارهایی اندیشید؟
سرمایه‌گذاری در جهت کاهش عفونت‌های بیمارستانی و به تبع آن کاهش عفونت ریوی در بیماران بستری به نفع اقتصاد سلامت کشور و هم ارتقای سلامت مردم می‌شود.
دستگاه‌هایی که ارتباط مستقیمی با سیستم تنفسی دارد، از لحاظ بهداشتی نباید بازبینی شود؟
درصدی از بیماران مبتلا، در اثر استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی در بخش مراقبت‌های ویژه به عفونت ریوی دچار می‌شوند. ملاحظاتی همچون یکبار مصرف نمودن ست‌های دستگاه تنفس مصنوعی نقش بسزایی در کاهش این عفونت‌ها دارد.
بستری شدن طولانی مدت در بیمارستان باعث ایجاد چالش نمی‌شود؟
باید تمهیداتی صورت گیرد تا افرادی که سن بالایی دارند و بهبودی نسبی پیدا کرده‌اند، ادامه درمان خود را داخل منزل انجام دهند و به عبارت دیگر خودمراقبتی در منزل را آموزش‌دهیم و دستگاه تنفس مصنوعی و سایر ملزومات در منزل بیمار تعبیه شود، درصد زیادی از ابتلا به عفونت‌های ریوی کاسته خواهد شد. دراین حالت تخت‌های ICU بی‌جهت اشغال نشده و هزینه‌های بستری نیز در درازمدت به میزان زیادی کاهش پیدا می‌کند. بنابراین مرخصی بهنگام بیمار و تقویت آموزش وی برای تکمیل پروسه درمان در منزل سیاست‌های سازنده‌ای است که بهبود این جریان کمک می‌کند.
در جهت ارتقای بهداشت بیمارستان‌ها چه اقداماتی صورت گرفته است؟
روش دیگری که در کمیته‌های کنترل عفونت بیمارستانی مطرح می‌شود، شست وشوی منظم اتاق‌های عمل جراحی، گندزدایی و استریلیزاسیون وسایل جراحی به نحو مطلوب و شست و شوی دست‌ها قبل از اعمال جراحی است.
اگر در بیمارستانی این سیستم رعایت نشود چطور؟
در بیمارستان‌های کشور این ملاحظات وجود دارد، اما بخش عمده‌ای از آن به سیستم‌های نظارتی برمی‌گردد، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی باید نظارت کنند. البته قسمتی از آن به زیرساخت‌ها و توان پاسخگویی فیزیکی بیمارستان و بخش‌های آن مربوط است.
در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی و عدم تعهد و مسئولیت کادر درمانی و نبود نظارت‌های مکرر چه می‌شود؟
با عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و کنترل عفونت های ریوی، هزینه‌های زیادی صرف درمان آنان می‌شود و در صورتی‌که به درمان پاسخ ندهند، منجر به بدتر شدن حال بیمار و مرگ ومیر خواهد شد.
سمانه جعفری
به عقیده برخی کارشناسان، عفونت‌های ریوی حاصل از آلودگی محیط داخل بیمارستان، بیشترین سهم را دربین سایرعفونت‌های بیمارستانی در میزان مرگ ومیر به خود اختصاص داده است.دلیل این امر چیست؟
بیماری پنومونی بر دو نوع است. نوع اول آن عفونت‌های خارجی و محیطی است و نوع دیگرنیزعفونت ریوی بیمارستانی که به دو علت اهمیت زیادی دارد؛ بیمارانی که دچارعفونت ریوی می‌شوند، عمدتا افرادی هستند که نقص ایمنی یا بیماری زمینه‌ای دارند یا اینکه به واسطه مصرف دارو سیستم دفاعی آنها ضعیف شده و دچار نقص ایمنی می‌شوند. از طرف دیگر با نوع متمایزی از میکروارگانیسم‌ها و عوامل عفونت‌زایی که منجر به عفونت ریه می‌شوند در محیط بیمارستان، روبرو هستیم. این باکتری‌ها مقاوم به درمان هستند و همین موضوع بزرگ‌ترین اشکال این قضیه است، چراکه عوامل بیماری‌زا و میکروبی ضد آنتی‌بیوتیک بوده و در برابر درمان سرسختی زیادی از خود نشان می‌دهند، از این‌رو باعث افزایش هزینه‌های درمان می‌شوند. زیرا پزشکان مجبور به تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی با طیف اثر بالا می‌شوند. در چنین حالتی اقامت بیمار در بیمارستان هم به طول انجامیده و هزینه‌های بیشتری را می‌طلبد.
به نظر شما برای بهبود این وضعیت و کاهش عفونت‌های ریوی حاصل از آلودگی تجهیزات مصرفی بیمارستانی ایجاد می‌شود، باید چه راهکارهایی اندیشید؟
سرمایه‌گذاری در جهت کاهش عفونت‌های بیمارستانی و به تبع آن کاهش عفونت ریوی در بیماران بستری به نفع اقتصاد سلامت کشور و هم ارتقای سلامت مردم می‌شود.
دستگاه‌هایی که ارتباط مستقیمی با سیستم تنفسی دارد، از لحاظ بهداشتی نباید بازبینی شود؟
درصدی از بیماران مبتلا، در اثر استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی در بخش مراقبت‌های ویژه به عفونت ریوی دچار می‌شوند. ملاحظاتی همچون یکبار مصرف نمودن ست‌های دستگاه تنفس مصنوعی نقش بسزایی در کاهش این عفونت‌ها دارد.
بستری شدن طولانی مدت در بیمارستان باعث ایجاد چالش نمی‌شود؟
باید تمهیداتی صورت گیرد تا افرادی که سن بالایی دارند و بهبودی نسبی پیدا کرده‌اند، ادامه درمان خود را داخل منزل انجام دهند و به عبارت دیگر خودمراقبتی در منزل را آموزش‌دهیم و دستگاه تنفس مصنوعی و سایر ملزومات در منزل بیمار تعبیه شود، درصد زیادی از ابتلا به عفونت‌های ریوی کاسته خواهد شد. دراین حالت تخت‌های ICU بی‌جهت اشغال نشده و هزینه‌های بستری نیز در درازمدت به میزان زیادی کاهش پیدا می‌کند. بنابراین مرخصی بهنگام بیمار و تقویت آموزش وی برای تکمیل پروسه درمان در منزل سیاست‌های سازنده‌ای است که بهبود این جریان کمک می‌کند.
در جهت ارتقای بهداشت بیمارستان‌ها چه اقداماتی صورت گرفته است؟
روش دیگری که در کمیته‌های کنترل عفونت بیمارستانی مطرح می‌شود، شست وشوی منظم اتاق‌های عمل جراحی، گندزدایی و استریلیزاسیون وسایل جراحی به نحو مطلوب و شست و شوی دست‌ها قبل از اعمال جراحی است.
اگر در بیمارستانی این سیستم رعایت نشود چطور؟
در بیمارستان‌های کشور این ملاحظات وجود دارد، اما بخش عمده‌ای از آن به سیستم‌های نظارتی برمی‌گردد، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی باید نظارت کنند. البته قسمتی از آن به زیرساخت‌ها و توان پاسخگویی فیزیکی بیمارستان و بخش‌های آن مربوط است.
در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی و عدم تعهد و مسئولیت کادر درمانی و نبود نظارت‌های مکرر چه می‌شود؟
با عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و کنترل عفونت های ریوی، هزینه‌های زیادی صرف درمان آنان می‌شود و در صورتی‌که به درمان پاسخ ندهند، منجر به بدتر شدن حال بیمار و مرگ ومیر خواهد شد.
سمانه جعفری
