استفاده از سولاریوم برای برنزه شدن درمیان نوجوانان امری رایج است. در آمریکا برای هر جلسه بیست دقیقهای برنزه شدن مصنوعی باید بهطور متوسط بین 7 تا 10 دلار بپردازید، روشی سریع و کمخرج در مقایسه با گرفتن حمام آفتاب در ساحل! به همین جهت حتی دربسیاری از مراکز خرید سالنهای مجهز به این دستگاهها وجود دارد.
مد برنزه بودن و برنزه شدن مصنوعی در سالهای پایانی دهه 80 رنگ باخت، اما اهمیت وعلاقه به آن در بین بزرگسالان آمریکایی بجا ماند. برنزه بودن نه تنها در بهار و تابستان مورد توجه است، بلکه در طول زمستان نشانه شیک و روزآمد بودن شمرده میشود. بنابراین در گوشه و کنار مراکز خرید سالنهای برنزه با نامهای وسوسه کننده «تابستان پایدار» و«شهر برنزه» گشوده شدهاند که به مشتریانشان وعده زیباتربودن و ظاهر آراستهتر میدهند. بعضی از این سالنها تا جایی پیش رفتهاند که بهرغم وجود انبوهی از شواهد دال بر سرطانزا بودن این روش برنزه شدن، آنرا بهعنوان تضمینی برای سلامتی تبلیغ میکنند.
سولاریم همچنان سرطانزا است
دانشگاه میامی در سال 2014 مطالعه جامعی انجام داده واعلام کرده که در ایالت آفتاب تابان تعداد سالنهای سولاریوم از رستورانهای مکدونالد و بانکها بیشتر است.
برای چندین دهه پژوهشگران نگاه خود را بر تاثیرات منفی سولاریوم متمرکز کرده بودند، ولی گزارش مروری بر شواهد علمی که سال گذشته منتشر شد، برای نخستینبار صریحا اعلام کرد، سالانه 400 هزار مورد سرطان پوست در آمریکا بر اثر استفاده ازروش مصنوعی برنزه شدن گزارش میشود که 6هزار مورد آن ملانوما یعنی کشندهترین نوع سرطان پوست است.
بالا رفتن آمار ابتلا به ملانوما درخانمهای کمتر از 40 سال در آمریکا از 1990 تا امروز مایه نگرانی پزشکان شده که البته به لطف تشخیص بموقع و بهتر شدن روشهای درمانی، آمار مرگومیر افزایش نداشته است.
سن مبتلایان کاهش یافته
دکتر النی لینوز، رئیس بخش درماتولوژی دانشگاه کالیفرنیا، از اینکه سن مبتلایان به سرطان پوست هرساله کاهش مییابد، ابراز نگرانی کرده است. با بالا رفتن علائم نگرانکننده، برنزه شدن چه در آفتاب طبیعی و چه بهصورت مصنوعی، مردم را نگران کرده است. تا آنجا که انجمن جراحان عمومی امریکا رسما از شهروندان خواسته از هرنوع روش برنزه شدن اجتناب کنند و سازمان غذا و دارویی آمریکا دستگاههای برنزهکننده را در فهرست وسایل خطرناک قرارداده است. بیش از 40 ایالت در آمریکا محدودیت سنی برای استفاده از این دستگاهها را اعمال میکنند و 10درصد مالیات بردرآمد اضافه هم برای این سالنها بهنفع سیستم بیمه بهداشت همگانی وضع شده است، حتی در ایالت تگزاس که جمهوریخواهان دست بالا را دارند و بهطور سنتی با تمامی تصمیمات دولت دموکرات مخالفت میکنند، این محدودیتها بهشدت جدی گرفته شده است!
با اینکه اعمال محدودیتهای قانونی و اطلاع رسانی ازتعداد نوجوانانی که با دستگاه برنزه میشوند کم کرده، هنوز این موضوع مشکلی است که با سماجت ادامه دارد. از هر سه دختر سفیدپوست یکی از این دستگاهها استفاده میکند.این تعدادبیش ازتعداد نوجوانان سیگاری است. 14هزار عدد از این دستگاهها در سراسر ایالات متحده وجود دارند، البته بدون بهشمار آوردن دستگاههای موجود در آرایشگاهها و ورزشگاهها.
از سوی دیگر صاحبان این صنعت پردرآمد هم ساکت ننشسته وتشکیلاتی را برای دفاع از آن بهپا کرده اند. سخنگوی آنان ادعا میکند که هنوز هیچ ارتباط علمی بین استفاده از اشعه ماورای بنفش ملایم که منجر به سوختگی نمیشود و ابتلا به ملانوما، وجود ندارد. بلکه مانند بسیاری از دیگرچیزها زیادهروی در استفاده آن مضر است. او میگوید در مورد مضرات برنزه شدن مصنوعی بزرگنمایی شده و اینکار ناقض آزادی افرادی است که دوست دارند برنزه بهنظر برسند.
ارتباط مستقیم بین قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش و ابتلای به سرطان تا همین اواخر نامشخص بود ولی امروزه به مدد روشن شدن نقشه ژنوم انسان وشناخت جهشهای ژنتیکی مرتبط با سرطان هیچ شبههای در سرطانزا بودن آن بهجا نمانده است.
دکتر جفری گرشنوالد، مدیرپروژه اطلس ژنوم سرطان، میگوید: «مطالعات نشان میدهد غالبا بروز ملانوما بر اثر جهش ژنتیکی حاصل از قرار گرفتن در معرض اشعه ماورابنفش اتفاق میافتد.»
مد اعتیادآور
بزرگترین مساله در استفاده از دستگاه برنزه این است که استفادهکنندگان از آن دچار زیادهروی میشوند. یک آمار دولتی در سطح دختران دبیرستانی نشان داده که برخی استفادهکنندگان از این روش در سال گذشته بیش از 10 باردر ماه به سراغ دستگاههای برنزه رفتهاند. در مدارس شهرهای کوچک چشم وهمچشمی در بین دانشآموزان یکی از دلایل انجام این کار است، بطوریکه بعضی از آنها تا 5 روز در هفته به این سالنها مراجعه میکنند.
در قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم در اروپا و آمریکا داشتن پوست سفید علامت تمول بود و پوست آفتابخورده علامت قشر کارگر که مجبور بودند در فضای باز کار کنند. پس از دهه 1920، پوست برنزه نشانه ورزش در هوای آزاد و داشتن توانایی مالی برای گذراندن تعطیلات در سواحل گرمسیری شده، بدین ترتیب برنزه بودن کمکم به صورت مد در جامعه راه یافت و بهدنبال آن دستگاههای نور ماورابنفش بهعنوان وسیله دستیابی آسان و ارزان به این مد جدید وارد عمل شدند. بسیاری از خانمهای جوان برای داشتن اعتماد بهنفس پوست قهوهای را ضروری میدانند و برخی میگویند با وجود آگاهی از خطرات اینکار توانایی ترک آن را ندارند، دقیقا مانند اعتیاد.
در ابتلای به سرطان پوست موارد زیادی دخیل هستند از جمله سوابق ژنتیکی افراد، ولی بنابر گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2009، 75درصد کسانی که به ملانوما مبتلا شوند، پیش از سی سالگی از دستگاههای ماورابنفش استفاده کردهاند.
ابعاد این موضوع از خطر سرطان پوست فراتر است، زیرا معمولا کسانی که به برنزه شدن اعتیاد دارند برای حفظ تناسب اندام خود به روشهای ناسالم چون مصرف مکملهای تاییدنشده روی میآورند.
نهادهای دولتی متولی امور جوانان در آمریکا مطالعهای انجام دادهاند که نتایج آن نگرانکننده است: «بیش از نیمی از دختران نوجوانی که با دستگاه برنزه میشوند، سابقه مصرف مواد مخدر و روابط جنسی متعدد داشتهاند. در بین پسران نوجوان مایل به استفاده بیش از حد از این دستگاه ها هم مصرف بیرویه استروئیدها، سیگار و تمایل و اقدام به خودکشی مشاهده شده است.»
گذشته از تاثیرات سرطانزای این دستگاهها تاثیرات سوء جانبی آن هم نگرانکننده است و باید به دنبال اجرای اقدامات بازدارنده جدیتر بود.
منبع: نیویورک تایمز
ترجمه: آتوسا آرمین