در شماره قبل گفته شد، حساسیت نسبت به ارتباط میان شیرینکنندههای مصنوعی و سرطان هنگامی بهوجود آمد که بررسیهای اولیه نشان میداد ترکیب سیکلامات و ساخارین موجب بروز سرطان مثانه در حیوانات آزمایشگاهی میشود.
در حالیکه نتایج بررسیهای ویژه تعیین سرطانزایی روی این شیرینکنندهها و دیگر شیرینکنندههای مجاز، دلیل قاطعی را مبنی بر وجود رابطهای میان مصرف شیرینکنندههای مصنوعی و ابتلا به سرطان در انسانها نشان نمیدهد. در مورد ساخارین و سیکلامات اطلاعاتی بیان شد. در ادامه موارد دیگر از نظر خواهد گذشت.
اَسسُولفام پتاسیم (Acesulfame Potassium)، سوکرالوز (Sucralose) و نیوتام (Neotame): علاوه بر ساخارین، سه نوع شیرینکننده مصنوعی دیگر نیز هماکنون در بازار عرضه میشود که استفاده از آنها در غذا مجاز است. اداره مواد غذایی و سازمان غذا و دارو آمریکا در سال 1988 مجوز استفاده از اسسولفام پتاسیم را که نامهای دیگر آن اِی.سی.کِی، سوییت وان (SweeOne) و سانِت (Sunett) هستند، در برخی از غذاها و نوشیدنیهای خاص صادر کرد و در سال 2002 استفاده از این محصول بهعنوان یک شیرینکننده مصنوعی مناسبِ کاربردِ عمومی (البته بهجز در مورد گوشت قرمز و گوشت ماکیان)، مجاز اعلام شد.
سازمان غذا و دارو در سال 1998، سورالوز (که نام دیگر آن اِسپلِندا (Splenda) است را بهعنوان یک شیرینکننده برای مصارف جزئی و دلخواه مصرفکنندگان (Tabletop) تایید کرد که این محصول نیز در سال 1999 مجوز آن را یافت که بتوان از آن بهعنوان یک شیرینکننده مصنوعی مناسبِ کاربردِ عمومی استفاده شود. نیوتیم که مشابه آسپارتام است، در سال 2002 از طرف سازمان غذا و دارو مجوز گرفت که بهعنوان یک شیرینکننده مصنوعی مناسب کاربرد عمومی (بهجز در مورد گوشت قرمز و گوشت ماکیان) مورد استفاده قرار بگیرد.
سازمان غذا و دارو، پیش از تایید این شیرینکنندهها بیش از 100 مورد مطالعه روی هر یک این شیرینکنندههای مصنوعی به لحاظ میزان خطرزا بودن آنها انجام داده که از آن جمله میتوان به بررسیهایی جهت ارزیابی سرطانزا بودن این محصولات اشاره کرد. نتایج این مطالعات نشان دادند که هیچ دلیلی مبنی بر اینکه این شیرینکنندهها موجب ایجاد سرطان یا هر خطر دیگری برای سلامت انسان میشوند، وجود ندارد.
آسپارتام: اخیرا، در یک بررسی آزمایشگاهی مشخص شده، موشهایی که با میزان، بالای آسپارتام تغذیه شده بودند (معادل روزانه 8 بطری نوشابه رژیمی) بیشتر دچار لنفوم و لوکمی شدهاند.
با اینحال در این نتایج نقائصی نیز دیده میشود. برای مثال، مشخص نیست دلیل قطعی بروز سرطان در موشهای مورد مطالعه، آسپارتام بوده باشد، و نیز تعداد موارد ابتلا به سرطان با افزودن میزان آسپارتام، آنگونه که انتظار میرفت، افزایش نیافته است. در نتیجه این مباحث، انستیتوی سرطان NCI اطلاعات مربوط به بخش Aarp انستیتوی ملی سلامت را که درباره بررسی رژیم غذایی و سلامت بیش از نیم میلیون بازنشسته انجام شده بود، دقیقا مطالعه و اعلام داشت، افزایش مصرف نوشیدنیهای حاوی آسپارتام، موجب ایجاد سرطانهای لنفوم، خون یا مغز نمیشود.