ضریب گلیسمیک (GI) عددی است که به غذای معینی داده میشود و بیانگر اثر آن غذا بر میزان قند یا کلوگز خون فرد است.
ضریب گلیسمیک غذاها بر اساس اینکه نسبت به یک غذای مرجع، گلوکز یا نان سفید، چه مقدار قند خون را بالا میبرند، ردهبندی میشود. میزان ضریب گلیسمیک به طور معمول میان ۵۰ تا ۱۰۰ متغیر است که شماره ۱۰۰ بیانگر استاندارد یا یعنی مقدار معادل گلوکز یا قند خالص است.
غذایی که ضریب گلیسمیک بالاتر داشته باشد، نسبت به غذایی که ضریب گلیسمیک متوسط یا پایین دارد، قند خون را بیشتر بالا میبرد. ضریب گلیسمیک بیانگر میزان کلی افزایش قند خون به دنبال مصرف غذا است و لزوما بیانگر سرعت افزایش قند خون به دنبال خوردن غذا نیست. سرعت افزایش قند خون پس از خوردن غذا ممکن است تحت تاثیر شماری از عوامل دیگر از جمله میزان چربی است که به همراه غذا خورده میشود. ضریب گلیسمیک برای درک چگونگی تجزیه کروبوهیدراتها در بدن مفید است و فقط کربوهیدراتهای قابلجذب (کربوهیدراتهای کل منهای فیبرهای غذایی را به شمار میآورد. غذا ممکن است حاوی چربیها و سایر اجزایی باشد که آنها هم در افزایش کلی قند خون دخیل هستند، اما در ضریب گلیسمیک منعکس نمیشوند. برنامهریزی غذایی بر مبنای ضریب گلیسمیک شامل انتخاب غذاهایی است که ضریب گلیسمیک پایین یا متوسط دارند. اگر غذایی میخورید که ضریب گلیسمیک بالا دارد، میتواند آن را با غذاهایی ترکیب کنید که ضریب گلیسمیک پایین دارند تا به وعده غذاییتان متعادل شود.