داروهای مسکن بینسخه (OTC)، ضداحتقانها، آنتیهیستامینها و داروهای ترکیبی گاهی اوقات میتوانند سبب بروز مشکلات بهداشتی دیگری شوند. بسیار راحت است که پیاده به یک داروخانه برویم و یک داروی سرماخوردگی بینسخه را تهیه کنیم، اما برخی مواد تشکیلدهنده آنها ممکن است موجب بروز واکنشهای جانبی نامناسب شوند. دکتر لورا کار، داروساز از بیمارستان عمومی ماساچوست وابسته به دانشگاه هاروارد میگوید: «من تصور میکنم چون مردم میتوانند این داروها را بدون نسخه پزشک دریافت کنند، آنها را دست کم میگیرند، اما حتی این داروها میتوانند با داروهای دیگر تداخل کنند و مشکلات سلامت موجود را بدتر کنند.» بنابراین ضروری است که فهرست ترکیبات فعال موجود در داروهای بینسخهای که قصد مصرف آنها را دارید، مطالعه کنید و اگر مطمئن نیستید که ممکن است چه تاثیری روی شما داشته باشند با دکتر داروساز یا پزشک معالجتان مشورت کنید. دکتر کار توصیه میکند که افراد میانسال مطالب بعدی را مورد توجه قرار دهند.
ضداحتقانها
به دنبال چه بگردیم: سودوافدرین (pseudoephedrine) یا فنیلافرین (phenylephrine).
چگونه کمک میکند: ضداحتقانها موجب انقباض عروق خونی میشوند و به این ترتیب به کاهش التهاب در سینوسها کمک میکنند و باعث تسکین فرد میشوند.
خطرات: این داروها میتوانند باعث افزایش فشار خون شوند. ضداحتقانها همچنین، محرکهایی هستند که میتوانند ضربان قلب شما را افزایش دهند یا موجب اضطراب یا بیخوابی شوند. این داروها برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی یا فشار خون بالا، دیابت یا آنژین قلبی توصیه نمیشود. استفاده طولانیمدت از اسپری ضداحتقان بینی میتواند به تورمی بیشتر از آنچه شما از ابتدا تجربه کردهاید، منجر شود.
چه کاری انجام دهیم: قبل از مصرف دارو با دکتر داروساز یا پزشک معالجتان مشورت کنید، چون افراد مسنتر ممکن است به اثرات این داروها حساسیت بیشتری داشته باشند.
استامینوفن
به دنبال چه بگردیم: استامینوفن (تایلنول) (acetaminophe- (Tylenol.
چگونه کمک میکند: استامینوفن، موجب تسکین درد میشود و تب را کاهش میدهد.
خطرات: مصرف بیش از اندازه استامینوفن میتواند برای کبد شما سمی باشد و مصرف همزمان الکل میتواند این سمیت را افزایش دهد. مصرف بیش از اندازه عموما به مصرف بیش از ۳ تا ۴ هزار میلیگرم در روز اطلاق میشود. استامینوفن، یکی از ترکیبات رایجی است که در بسیاری از داروهای مسکن و سرماخوردگی وجود دارد و مصرف بیش از یک نوع داروی سرماخوردگی ممکن است به معنی مصرف مقادیر زیادی استامینوفن باشد.
چه کاری انجام دهیم: بیشتر از دوز توصیه شده روی محصول مصرف نکنید. بهعنوان مثال اگر یک داروی سرماخوردگی دارید که هر قرص آن ۳۲۵ میلیگرم استامینوفن دارد، نباید بیشتر از ۱۰ قرص آن را در روز مصرف کنید و دوزهای بالای دارو را برای چندین روز مصرف نکنید. مشخص شده که این کار باعث آسیب به کبد شما میشود. اگر از یک داروی ترکیبی استفاده میکنید، ترکیبات تشکیلدهنده آن را از نظر وجود استامینوفن بررسی کنید. در صورت وجود استامینوفن در آن داروی ترکیبی، قرصهای دیگر حاوی استامینوفن، از جمله داروهای مسکن نسخهای را همراه با آن مصرف نکنید.
آنتیهیستامینها
به دنبال چه بگردیم: دیفن هیدرامین (بنادریل) ([diphenhydramine [Benadryl)، کلرفنیرامین (chlorpheniramine)، دوکسیلامین (doxylamine).
چگونه کمک میکند: آنتیهیستامینها تولید ماده هیستامین را که موجب آبریزش بینی، چشمهای اشکآلود و عطسه کردن میشود، کاهش میدهند. آنها همچنین اثر خوابآلودهکننده (سداتیو) و اغلب در داروهای سرماخوردگی به صورت دوز شبانه مصرف میشوند، یافت میشوند.
خطرات: افراد سالمند این داروها را به خوبی متابولیزه نمیکنند. اگر آنها را در شب مصرف کنید ممکن است در صبح احساس تلوتلو خوردن و گیجی داشته و این وضعیت منجر به سقوط و افتادن شود. اگر بیش از حد دارو مصرف کنید، تجمعی از دارو ایجاد میشود که موجب گیجی و سردرگمی شما میشود و اثر خوابآلودهکننده آن نیز وضعیت را بدتر میکند. آنتیهیستامینها همچنین ممکن است سبب احتباس ادرار در مثانه شوند که میتواند به عفونتهای دستگاه ادراری منجر شود.
چه کاری انجام دهیم: از مصرف آنتیهیستامینها مگر با تجویز پزشک پرهیز کنید. بسیاری از داروهای سرماخوردگی شبانه و مسکن حاوی آنتیهیستامین هستند، بنابراین فهرست مواد تشکیلدهنده آنها را بررسی کنید.
داروهای ترکیبی
به دنبال چه بگردیم: تایلنول کولد (Tyleno- Cold)، ادویل کولد (Advi- Cold) و هر داروی سرماخوردگی که بیش از یک علامت را درمان کند.
چگونه کمک میکند: این داروها برای راحتی 2 تا 4 دارو شامل مسکنها (استامینوفن و ایبوپروفن)، یک مهارکننده سرفه (دکسترومتورفان) و یک ضداحتقان (فنیلافرین) در یک دوز خود دارند.
خطرات: ممکن است شما به همه این داروها نیاز نداشته باشید. برای درمان علائمتان لازم نیست در معرض داروهایی که به آنها نیاز ندارید، قرار بگیرید، چون این داروها شما را در معرض خطر اثرات جانبی اضافی قرار میدهند.
چه کاری انجام دهیم: فهرست مواد تشکیلدهنده داروهای سرماخوردگی بینسخه را بررسی کنید و مطمئن شوید که دارویی را انتخاب میکنید که فقط علائم بیماری شما را درمان میکند و فقط مواد تشکیلدهندهای که از نظر مصرف برای شما ایمن هستند. اگر مطمئن نیستید که کدام داروی ترکیبی برای شما مناسب است با دکتر داروساز یا پزشک معالج خود مشورت کنید.
منبع: Harvard Health Letter
ترجمه: محمد ملائکه