سمینار بیمهها، نظام سلامت و رفاه اجتماعی در حالی برگزار شد که مسعود پزشکیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بار دیگر از عملکرد بیمهها و وزارت بهداشت به دلیل نبود نظارت بر نحوه استفاده از منابع انتقاد کرد.
پزشکیان در سخنان خود با تاکید بر اینکه سیستم بیمه در کشور رها شده است، گفت: «در حال حاضر شرایط به نحوی شده که یک نفر به 10 مرکز درمانی مراجعه میکند، ولی بیمهها حتی یک بار هم سوال نمیکنند که چرا در یک روز تعداد زیادی نسخه و عکس و... برای او تجویز شده است.در واقع باید گفت که اصلا نظارتی در این زمینه وجود ندارد. این مشکل به این دلیل است که سیستم کاملا رها شده است.»
وی با بیان اینکه درمانگرایی، تاکید برنتایج کوتاهمدت در ارائه خدمت، غلبه بر تصمیمگیری و دخالت نکردن دولت و حاکمیت نظام در رونق خدمات تجاری، باعث تضعیف نظام سلامت در کشور میشود، افزود:«سوالی که در این زمینه وجود دارد، این است که آیا در حال حاضر در بیمارستانهای خصوصی نظارت وجود دارد؟ آیا بر قیمتها، تجهیزات و آزمایشها نظارت صورت میگیرد؟ در جواب به این سوال باید گفت که هیچ نظارتی در این زمینه وجود ندارد و سیستم کاملا درمانگراست که نتایج آن کوتاه مدت و مانند بازار رها شده است.»
تجاریشدن درمان بیعدالتی را نیز ایجاد میکند
پزشکیان گفت: «مسلما تجاریشدن درمان بیعدالتی را نیز ایجاد میکند. در یک جا خدمات مانند آمریکاست و در جای دیگر دسترسی مردم به امکانات بسیار نامناسب است. براساس عدالت، همه باید یک نوع خدمات دریافت کنند و پوششهمگانی وجود داشته باشد. در بحث مدیریت، مسلما انسان به کسی که جانش در خطر است کمک میکند.افراد فقیر و بیسواد در معرض خطر هستند. طرحی که به عنوان طرح تحول سلامت است آیا به این مسائل توجه میکند یا به بیمارستانها؟ عدالت اجتماعی در آن است که همه مردم به صورت مساوی از خدمات برخوردار باشند و کسی در این بین فراموش نشود. در حال حاضر اگر بنده رابطهای با فلانی داشته باشم امکانات دریافت میکنم و اگر نماینده شهری قوی نباشد و این ارتباط را نداشته باشد، آن شهر از پزشک، بیمارستان، امکانات و تجهیزات برخوردار نخواهد شد.عدالت این موارد را حذف میکند و براساس آنچه که نیاز است عمل میکند.»
وی به پوشش بیمهای در کشور اشاره کرد و افزود: «اینکه میگوییم همه مردم تحت پوشش بیمه قرار گرفتند، آیا دسترسی هم به همین میزان ایجاد شد؟ آیا پزشک در منطقه مورد نظر به ویژه مناطق محروم به اندازه کافی وجود دارد؟ آیا کیفیت خدمات در آن منطقه صحیح است؟ به وزارت بهداشت گفتم و به بیمهها هم میگویم که یک روز با هم به شهرستانها حتی شده شهرستانهای نزدیک از جمله شهریار، کرج، رباط کریم برویم و ببینیم که آیا خدمات، امکانات، نیروی انسانی و تجهیزات همانگونه است که در تهران و بیمارستان میلاد است؟ آیا ما براساس عدالت این خدمات را ارائه میدهیم؟»
باید به کسانی که بیشتر در معرض خطر هستند، توجه کنیم
پزشکیان گفت: «اینکه همه بیمه شدند به این معنی نیست که به همه خدمات را ارئه میدهیم. در شهری که من زندگی میکنم دو قدم از تبریز آن طرفتر یک مرکز بهداشت وجود دارد که آن هم خدمات نامناسبی را ارائه میدهد. این مشکل با منابع بسیاری که اختصاص داده شده واقعا عجیب است.» وی افزود: «پوشش همگانی یعنی توجه به ورودی، فرایند، برونداد و نتیجه کار. در تهران میزان مرگومیر مادران و کودکان در مناطق محروم این شهر، بیشتر از مناطقی است که محروم نیستند. ما اگرمیخواهیم کاری انجام دهیم باید به کسانی که بیشتر در معرض خطر هستند، توجه کنیم.متاسفانه منابع را جایی متمرکز کردهایم که نیاز چندانی به آن نیست. به عنوان مثال در شمال تهران زانو تعویض میکنند و استنت میگذارند، در حالی که حتی در آمریکا این خدمات تحت پوشش بیمه نیست. 60 میلیون تومان برای یک باتری میدهند و معلوم نیست آن شخص 5 سال زنده بماند یا نه و این در حالی است که مادران و کودکان در یک منطقه به دلیل نبود خدمات اولیه ساده ،جان خود را از دست میدهند.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی تاکید کرد:«در حال حاضر این اختیار وجود دارد که منابع را در مناطق محروم و کمبرخوردار هزینه کنیم، ولی متاسفانه شاهد هستیم که منابع در بیمارستانها و تکنولوژیهای پیشرفته هزینه میشود. یعنی ما به طور اختیاری به غلط سرمایهگذاری میکنیم. در گذشته قصور کردیم و راه را اشتباه رفتیم و در حال حاضر با اختیاراتی که داریم بازهم غلط حرکت میکنیم.» وی با بیان اینکه در حال حاضر با گذراپیدمیولوژیک، گذرجمعیتی، تکنولوژی، هزینهها، محدودیت منابع، تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مواجه هستیم، افزود: «آن چیزی که در قانون به آن اشاره شده، این است که صندوقهای بیمه را یکسان و مکانیزم پرداخت را اصلاح کنیم و از طرفی بر بسته خدمت، پزشک خانواده و ایجاد سیستم شبکه توجه کنیم. در مدیریت نیز باید بگوییم که چه کسی مسئول چیست و چگونه باید عمل کند.»
پزشکیان به بسته خدمت اشاره کرد و گفت: «بسته خدمت باید به گونهای باشد که مردم تمام خدمات مورد نیاز خود را در همان منطقه دریافت کنند و در صورت نیاز به بیمارستان و سطح سوم درمان ارجاع شوند. در قانون دقیقا به تمام این مسائل توجه شده ولی هیچ کدام اجرا نشده است. منابع در اختیار است و فقط ولخرجی میشود.»
آیا در کشور ما کسی میداند که چه خدمتی و چه حقی دارد؟
وی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: « آیا در کشور ما کسی میداند که چه خدمتی و چه حقی دارد؟ آیا بسته خدمت رو به گسترش است و همه نیازها در منطقه پاسخ داده میشود؟ آیا به صورت مداوم از کودکی تا بزرگسالی از این خدمت استفاده میکنیم و سیستم اطلاعاتی ثبت و ضبط میشود؟ با وجود اینکه منابع هزینه میشود، ولی تاکنون بررسی نشده که آیا براساس عدالت و صحیح هزینه میشود.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به موارد اشاره شده در قانون پرداخت و گفت: «در سال اول، وزارت بهداشت باید بر مناطق محروم، کمتر توسعه یافته به ویژه روستاها و حاشیهشهرها توجه میکرد و قرار بود تا پایان سال اول، بیمه پایه درمان، پزشک خانواده، نظام ارجاع، راهنماهای درمانی، اورژانسپزشکی، تشکیلهیئتامناها، کلینیکها و بیمههای تکمیلی انجام شود.همه باید از خطمشی وزارتبهداشت تبعیت میکردند و سازمان غیردولتی هم موظف بود از این چارچوب اطاعت کند، در غیر این صورت طرف قرارداد به شمار نمیآمد.همه کارکنان تنها باید در یک جا کار میکردند و فضا و تجهیزات براساس سطحبندی اجرا میشد. منابع به منظور شاخص عدالت در سلامت و دسترسی عادلانه مردم به خدمات و کمک به هزینههای تحملناپذیر اختصاص یافت و یک درصد ارزش افزوده برای فقرا بود. باید براساس قانون راهبرد پزشک خانواده، نظام ارجاع، سطحبندی خدمات و نقشه جامع کشور اجرا میشد.» وی ادامه داد: «همچنین پرداخت در مناطق محروم باید اصلاح میشد. بیمهها باید همه را تحت پوشش قرار میدادند و شروع سیاستگذاری نیز باید شکل میگرفت. براساس قانون، عقد قرارداد و هرگونه پرداخت مازاد بر تعرفه تعیین شده برای آن دسته از خدمات تشخیصی، بهداشتی و درمانی که در بسته بیمه پایه خدمات وجود ندارد توسط هر کسی خلاف قانون است، یعنی بیمهها خلاف قانون عمل میکنند.»
پزشکیان بار دیگر در سخنان خود تاکید کرد: « در هیچ جای دنیا سابقه ندارد که پرداخت ۹۵ درصد هزینههای سلامت از منابع بیمهای انجام شود. این اقدام، اشتباهی بزرگ است و نتیجه این میشود که بیمهها قادر به پرداختها نخواهند بود و سیستم ناعادلانه میشود. در کدام کشور یک پزشک 100 میلیون تومان درآمد دارد و پزشک دیگر با همان تخصص تنها10 میلیون تومان درآمد دارد.در حال حاضر پزشکی در سیستم دولتی بالاتر از سرانه اروپا درآمد دارد. این موضوع به هیچ وجه قابل ادامه نیست و بیعدالتی است.»