پایگاه خبری سلامت
علی ملائکه
این ویروس درجه اول از طریق تماس پوست به پوست انتشار پیدا می‌کند. این عفونت ویروسی قابل درمان و کنترل کردن است اما قابل علاج کامل و ریشه‌کن شدن نیست.
انواع ویروس هرپس سیمپلکس
ویروس هرپس سیمپلکس نوع یک یا اچ‌اس‌وی-یک (HSV-1) به طور معمول مسئول تبخال دهان است که با تبخال یا تاول‌های در اطراف دهان و صورت مشخص می‌شود و بیشتر از طریق تماس دهانی منتقل می‌شود. با این حال، این ویروس از طریق تماس دهان و اندام‌های تناسلی می‌تواند باعث عفونت دستگاه تناسلی هم بشود. بسیاری از بزرگسالان به اچ‌اس‌وی-یک مبتلا هستند. ویروس هرپس سیمپلکس نوع دو یا اچ-اس‌وی- دو (HSV-2) در درجه اول با تبخال تناسلی همراه است و باعث ایجاد تاول (تبخال) یا زخم در ناحیه تناسلی می‌شود، اما می‌تواند دهان را نیز مبتلا کند.
هر دو نوع اچ‌اس‌وی می‌توانند از طریق تماس مستقیم پوست به پوست منتقل شوند، حتی زمانی که هیچ زخم قابل مشاهده‌ای روی پوست وجود نداشته باشد.
علائم عفونت هرپس سیمپلکس
علائم عفونت هرپس سیمپلکس بر اساس نوع و پاسخ ایمنی فرد متفاوت است.
اکثر افراد مبتلا به تبخال هیچ علامتی ندارند یا فقط علائم خفیف دارند. بسیاری از مردم نمی‌دانند که به عفونت مبتلا هستند و می‌توانند بدون اینکه بدانند ویروس را به دیگران منتقل کنند.
اگر علائم ظاهر شوند، اغلب با گزگز، خارش یا سوزش در نزدیکی محل ظاهر شدن تاول (تبخال) یا زخم در در داخل یا اطراف دهان یا لب‌ها شروع می‌شوند و سپس تاول‌ها یا زخم‌های دردناک بروز می‌کنند که ممکن است عودکننده هم بشوند.
عفونت اولیه ممکن است علائم شبیه به آنفلوانزا به صورت تب، گلودرد، بدن‌درد و سردرد و تورم غدد لنفاوی نزدیک محل زخم ایجاد کند.
علائم شایع تبخال تناسلی شامل برآمدگی‌ها، تاول‌ها یا زخم‌های باز (زخم) در اطراف دستگاه تناسلی یا مقعد است. این زخم‌ها و تاول‌ها معمولاً دردناک هستند. تاول‌ها ممکن است سر باز کنند، ترشح کنند و سپس پوسته شوند.
مراحل عفونت هرپس سیمپلکس
1. عفونت اولیه: علائم ممکن است 2 تا 20 روز پس از مواجهه ظاهر شوند و می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
تاول‌ها یا زخم‌های دردناک در محل عفونت
احساس خارش یا سوزش
علائم شبیه به آنفلوانزا مانند تب، تورم غدد لنفاوی و بدن درد.
2. عودهای مکرر: ویروس هرپس سیمپلکس پس از عفونت اولیه، ویروس در سلول‌های عصبی خفته باقی می‌ماند و می‌تواند دوباره فعال شود که منجر به عود مکرر علائم می‌شود. اما علائم در دورهای عود معمولاً شدت کمتری دارند و برای مدت کوتاهتری طول می‌کشند.
عودهای مکرر تبخال دهان و تناسلی ممکن است ناراحت‌کننده باشد. تبخال تناسلی نیز ممکن است منجر به انگ‌زنی شود و بر فعالیت جنسی تأثیر بگذارد. با این حال، با گذشت زمان، اکثر افراد مبتلا به ویروس هرپس سیمپلکس می‌توانند با این عفونت زندگی کنند و با آن کنار بیایند.
سرایت ویروس هرپس سیمپلکس
ویروس هرپس سیمپلکس از این راه‌ه‌ها قابل‌انتقال است:
تماس مستقیم: بوسیدن یا آمیزش جنسی با فرد آلوده.
تماس غیرمستقیم: ظروف مشترک، برق لب، یا حوله‌های آلوده به ویروس.
ملاحظات مهم
ویروس هرپس سیمپلکس حتی زمانی که فرد مبتلا هیچ علامتی نشان نمی‌دهد، قابل انتقال است.
اجتناب از تماس با زخم‌ها و فعالیت جنسی ایمن (استفاده از کاندوم) می‌تواند به کاهش خطر انتقال کمک کند.
نوزادان به ویژه در برابر ویروس هرپس سیمپلکس آسیب‌پذیر هستند. باید اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض افراد مبتلا به تبخال فعال انجام شود.
تشخیص و درمان
تشخیص معمولاً بر اساس علائم بالینی است، اما می‌توان آن را با استفاده از تست‌های آزمایشگاهی مانند واکنش زنجیره‌ای پلیراز (PCR) یا کشت‌های ویروسی تأیید کرد.
در حالی که در حال حاضر هیچ دارویی برای علاج کامل هرپس سیمپلکس وجود ندارد، داروهای ضد ویروسی می‌توانند به کنترل شیوع و کاهش خطر انتقال کمک کنند.
داروها اغلب برای درمان اولین یا دوره‌های مکرر تبخال استفاده می‌شوند و می‌توانند طول مدت علائم و شدت آنها را کاهش دهند، اما نمی‌توانند عفونت را ریشه‌کن کنند.
درمان عودهای مکرر تبخال زمانی مؤثرتر است که ظرف 48 ساعت پس از شروع علائم شروع شود.
داروهای ضد ویروسی که معمولا تجویز می‌شوند شامل آسیکلوویر، فامسیکلوویر و والاسیکلوویر می‌شوند.
مصرف مقدار کمتر یکی از این داروها به طور روزانه همچنین می‌تواند تعداد دفعات بروز علائم (عودها) را کاهش دهد.
درمان اغلب برای افرادی توصیه می‌شود که دوره‌های بسیار دردناک یا مکرر عود دارند یا می‌خواهند خطر انتقال ویروس را به شخص دیگری کاهش دهند.
داروهایی برای کمک به درد ناشی از زخم‌ها عبارتند از پاراستامول (استامینوفن)، ناپروکسن یا ایبوپروفن و داروهایی که می‌توانند برای بی حس کردن ناحیه آسیب دیده استفاده شوند عبارتند از بنزوکائین و لیدوکائین.
عوامل عود کردن تبخال
ویروس هرپس سیمپلکس در داخل سلول‌های عصبی زندگی می‌کند و به طور متناوب فعال و غیرفعال می‌شود. عوامل خاصی می‌توانند ویروس را فعال کنند از جمله:
بیماری یا تب
قرارگیری در معرض نور خورشید
دوره قاعدگی
جراحت
استرس عاطفی
عمل جراحی.
برای افرادی که تبخال دهانشان با نور خورشید فعال می‌شود، اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و استفاده از کرم ضد آفتاب می‌تواند خطر عود را کاهش دهد.
چطور علائم تبخال را تسکین دهید؟
برای کاهش علائم تبخال دهان، افراد می‌توانند:
نوشیدنی‌های سرد بنوشید یا بستنی را بمکید.
از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید.
برای تسکین علائم تبخال تناسلی، افراد می‌توانند:
به مدت 20 دقیقه در لگن آب گرم (بدون صابون) بنشینید.
لباس‌های گشاد بپوشید
از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید.
راه‌های کنترل و پیشگیری
داروهای ضد ویروسی می‌توانند شدت شیوع و دفعات عود ویروس هرپس سیمپلکس را کاهش دهند.
اصلاح سبک زندگی مانند کنترل استرس، استراحت کافی و رژیم غذایی سالم ممکن است به کاهش شیوع بیماری‌های ناشی از ضعف ایمنی از جمله تبخال کمک کند.
برای کاهش خطر سرایت ویروس هرپس سیمپلکس به این توصیه‌ها عمل کنید:
با شریک زندگی خود در مورد ابتلا به تبخال صحبت کنید
در صورت داشتن علائم، رابطه جنسی نداشته باشید و همیشه از کاندوم استفاده کنید
در موارد تبخال دهانی اقلامی را که با بزاق شما آغشته شده‌اند، را به اشتراک نگذارید.
اگر باردار هستید با پزشکتان صحبت کنید، زیرا خطر انتقال تبخال به کودک شما وجود دارد.