پایگاه خبری سلامت
ترجمه: محمدمهدی فخاری
شستوشوی صورت، بهعنوان اولین و اساسیترین گام در روتین مراقبت از پوست، نقشی کلیدی در حفظ سلامت آن ایفا میکند. متخصصان پوست بر اهمیت این مرحله تاکید دارند و معتقدند که این اقدام حتی از انتخاب بهترین شویندههای صورت یا استفاده از برسهای تمیزکننده مد روز هم مهمتر است. به گفته متخصصان، شستن صورت به پاکسازی آلودگیها، چربی و ناخالصیهای محیطی که در طول روز بر سطح پوست جمع میشوند، کمک میکند. اما پرسش مهم این است: چند بار در روز باید صورت خود را بشوییم؟
پاسخ به این پرسش برای هر فرد متفاوت است. برخی افراد ممکن است با پاکسازی چندباره به نتایج بهتری برسند، در حالیکه برخی دیگر تنها با یک شستوشوی ملایم در طول روز میتوانند پوست خود را در وضعیت مطلوب نگه دارند. اما کاملا مشخص است که عدم شستوشوی پوست صورت میتواند به بروز جوش و سایر مشکلات پوستی منجر شود که چندان خوشایند نیستند.
برای کمک به شما در پیدا کردن بهترین روتین شستوشوی صورت، متناسب با نیازهای پوستتان، با متخصصان پوست گفتوگو کردهایم تا نکات مهمی را در این زمینه ارائه کنند.
چرا شستن صورت مهم است؟
همانطور که نمیتوانید روز را بدون شستن دستهایتان سپری کنید، شستن صورت نیز نباید فراموش شود؛ چراکه پوست صورت بهطور مداوم در معرض عوامل مختلفی قرار دارد. ترکیباتی مانند مواد آرایشی، دود و عرق روی پوست تجمع پیدا میکنند و اگر بهدرستی پاک نشوند، میتوانند مشکلات متعددی از جمله بزرگشدن منافذ، جوش، تیرگی پوست و حتی آسیبهای دیگر را ایجاد کنند.
دکتر لورن پنزی، متخصص پوست و عضو آکادمی پوست آمریکا در اینباره میگوید: «شستن صورت نهتنها آلودگی، چربی و آلایندههای محیطی را از بین میبرد، بلکه به پاکسازی آرایش نیز کمک میکند. بنابراین، پاکسازی صورت اقدامی ضروری برای حفظ سلامت و شادابی پوست است و نباید در روتین روزانه مراقبت از پوست نادیده گرفته شود.»
چند بار در روز باید صورت خود را بشوییم؟
دکتر هادلی کینگ، متخصص پوست در شهر نیویورک، توصیه میکند که برای اکثر افراد، شستوشوی صورت دو بار در روز کافی است؛ یک بار صبح و یک بار پیش از خواب. او هشدار میدهد که زیادهروی در شستوشو میتواند منجر به خشکی، از دست دادن انعطافپذیری و تحریک پوست شود، که از نشانههای شستوشوی بیشازحد است.
متخصصان معتقدند که صرفنظر از نوع پوست، شستن بیش از دو بار در روز در یک بازه زمانی ۲۴ ساعته توصیه نمیشود. دکتر لورن پنزی دراینباره میگوید: «شستوشوی مداوم میتواند چربیهای طبیعی پوست را از بین ببرد و منجر به تحریک پوست شود. حتی افرادی که پوست چرب دارند نیز نباید بیشتر از دو بار در روز صورت خود را بشویند.» او تاکید میکند که شستوشوی بیشازحد، غدد چربی را تحریک میکند و درنتیجه چربی پوست بیشتر خواهد شد. البته، استثناهایی هم برای این قانون وجود دارد. برای مثال، اگر در میانه روز ورزش میکنید یا فعالیتی دارید که باعث تعریق شدید میشود، بهتر است از یک پاککننده ملایم برای شستوشوی صورت استفاده کنید تا از تجمع عرق و آلودگی جلوگیری شود.
اگر صورت خود را نشوییم چه اتفاقی میافتد؟
شاید یکبار خوابیدن با آرایش مشکل چندانی ایجاد نکند، اما نادیده گرفتن مکرر پاکسازی صورت قطعاً ایده خوبی نیست. در ادامه به عوارض احتمالی این بیتوجهی اشاره میکنیم:
۱. افزایش جوش و آکنه: دکتر لورن پنزی توضیح میدهد: «وقتی صورت خود را نمیشویید، کثیفیها، باکتریها و سایر ناخالصیها روی پوست جمع میشوند. نتیجه این تجمع مسدود شدن منافذ پوست است که در نهایت به بروز آکنه منجر میشود. این مسئله بهویژه برای افرادی که آرایش میکنند حائز اهمیت است. وقتی آرایش را پاک نمیکنید، روغن، باکتریها و آلایندههای محیطی روی محصولات آرایشی جمع شده و منافذ را بهشدت مسدود میکنند.»
۲. پیری زودرس: آلایندهها و رادیکالهای آزاد که در طول روز روی پوست تجمع میکنند، میتوانند بهتدریج به فیبرهای کلاژن و الاستین آسیب برسانند. دکتر پنزی دراینباره میگوید: «اگر این آلایندهها شسته نشوند، میتوانند باعث پیری زودرس پوست شوند.»
اما رادیکالهای آزاد دقیقاً چه هستند؟ این مولکولهای ریز از طریق دود، آلودگی هوا، گردوغبار و حتی مواد شیمیایی پاککنندههای خانگی در هوا پراکنده میشوند و میتوانند روی سطح پوست فرود آیند. نتیجه؛ آسیب به ساختار کلاژن و الاستین که باعث حفظ جوانی و شادابی پوست میشوند. بنابراین، شستوشوی صورت – چه در دهه ۳۰ زندگی خود باشید و چه مراقبت از پوست در سنین بالاتر را دنبال میکنید – یک گام ضروری برای مقابله با پیری زودرس محسوب میشود.
۳. روبالشیهایتان کثیف خواهند شد: تمام آلودگی، چربی و موادی که در طول روز روی پوست شما جمع میشود، تنها به صورتتان محدود نمیماند. اگر قبل از خواب صورت خود را نشویید، این آلودگیها به روبالشی شما منتقل میشوند و بهتدریج آن را آلوده و بدبو میکنند. علاوه بر این، انتقال مداوم چربی و آلودگی از صورت به بالش و بالعکس، میتواند چرخهای معیوب ایجاد کند. به این ترتیب، حتی اگر شب بعد، صورت خود را بشویید، پوست تمیزتان با آلودگیهای باقیمانده روی بالش تماس پیدا کرده و دوباره کثیف میشود. نتیجه؛ جوش و سایر مشکلات پوستی که با یک روتین صحیح شستوشو قابل پیشگیری بودهاند.
۴. محصولات مراقبت از پوستتان ممکن است کارایی خود را از دست بدهند: موضوع ساده است: محصولات مراقبت از پوست مانند سرمها، مرطوبکنندهها و کرمها زمانی موثرتر عمل میکنند که بتوانند به پوست تمیز نفوذ کنند. درصورتیکه پوست بهخاطر عدم شستوشو با آلودگی و چربی پوشیده شود، این محصولات نمیتوانند جذب شوند و در نتیجه کارایی لازم را نخواهند داشت.
وقتی محصولات مراقبتی نتوانند جذب شوند، روی سطح پوست خشک شده و به آلودگیهای موجود اضافه میشوند. این شرایط میتواند احتمال بروز جوش و مسدودشدن منافذ را افزایش دهد. همچنین ممکن است پوست شما خشکتر شود، زیرا مرطوبکنندهای که استفاده کردهاید، بهجای نفوذ به لایههای پوست، صرفاً روی سطح آن باقی میماند.
آیا هر بار که صورت خود را میشوییم باید از صابون یا پاککننده استفاده کنیم؟
پاسخ به این پرسش به نوع پوست و شرایط آن بستگی دارد:
اگر پوست شما چرب است، متخصصان توصیه میکنند هر بار که صورت خود را میشویید از یک پاککننده ملایم استفاده کنید. این کار به کنترل چربی اضافی و جلوگیری از تجمع آلودگی کمک میکند.
درصورتیکه روی پوست خود از آرایش، کرم ضدآفتاب یا ماسکهای شبانه استفاده کردهاید، حتماً باید از یک شوینده مناسب برای پاکسازی کامل صورت بهره بگیرید.
اگر پوستتان بسیار خشک یا حساس است، بهتر است در شستوشوی صبحگاهی از پاککننده صرفنظر کرده و تنها از آب استفاده کنید تا از خشکی و تحریک پوست جلوگیری شود.
اگر پوست معمولی دارید، بهتر است با توجه به شرایط تصمیمگیری کنید:
در ماههای زمستان، زمانی که پوست خشکتر است، استفاده از آب تنها در صبح کافی است و استفاده از پاککننده را به شب موکول کنید. در ماههای گرمتر سال، شستوشوی صبحگاهی با یک پاککننده ملایم توصیه میشود، چراکه در طول شب احتمالاً کمی تعریق کردهاید و نیاز به پاکسازی بیشتری دارید.
بنابراین، انتخاب بین آب یا پاککننده به نوع پوست و محیطی که در آن قرار دارید بستگی دارد، اما تعادل در شستوشوی صورت، کلید حفظ سلامت پوست است.
بهترین راه برای شستن صورت چیست؟
مهمتر از شستن صورت، نحوه شستوشوی آن است. برای شروع، از آب داغ پرهیز کنید زیرا میتواند پوست را تحریک کند. (از اینرو شستن صورت زیر دوش داغ میتواند آسیبزا باشد.) دکتر هادلی کینگ تاکید میکند: «آب ولرم بهترین گزینه است، زیرا بدون اینکه چربیهای طبیعی پوست را از بین ببرد، به تمیز کردن آن کمک میکند.» دکتر پنزی نیز میگوید که آب گرم بهتر از آب سرد به باز شدن منافذ پوست کمک میکند، که این امر در شستوشوی موثرتر بسیار مفید است.
مراحل صحیح شستوشوی صورت
1. ابتدا دستهایتان را تمییز بشویید، سپس صورت خود را با آب ولرم خیس کنید تا منافذ باز شوند و پوست آماده پاکسازی شود.
2. مقدار مناسبی از پاککننده ملایم خود را بردارید و با حرکات دایرهایشکل کوچک، آن را به مدت ۱ تا ۲ دقیقه روی صورتتان بمالید. از دستمالها یا اسفنجهای ساینده برای پاکسازی استفاده نکنید، زیرا این ابزارها ممکن است به پوست آسیب برسانند. دکتر پنزی میگوید: «استفاده از نوک انگشتان با حرکت دایرهای برای شستوشوی پوست کافی است.»
3. صورت خود را با آب ولرم بهخوبی بشویید تا تمامی آثار پاککننده از بین برود.
4. پس از شستوشو، صورت خود را بهآرامی با حولهی تمیز خشک کنید تا کثیفیها و باکتریها دوباره وارد پوست نشوند. همچنین از کشیدن حوله روی پوست بپرهیزید تا به سد طبیعی پوست آسیب نرسد.
با رعایت این مراحل ساده، میتوانید بهدرستی صورت را شستوشو دهید و پوست خود را تمیز و سالم نگه دارید.
در انتخاب شوینده به چه نکاتی باید توجه کرد؟
شستن صورت بخش مهمی از روتین مراقبت از پوست است، اما انتخاب پاککننده مناسب که به پوست شما آسیب نرساند یا آن را تحریک نکند نیز اهمیت زیادی دارد. در اینجا نکات اصلی برای انتخاب شوینده مناسب برای پوست آورده شده است:
1. نوع پوست خود را شناسایی کنید: اگر پوست خشکی دارید، از یک پاککننده کرمی حاوی اسید هیالورونیک استفاده کنید که در عین پاکسازی، رطوبت پوست را حفظ کند. اگر پوست شما مستعد آکنه است، پاککنندهای حاوی اسید سالیسیلیک انتخاب مناسبی خواهد بود که به پاکسازی لکهای آکنه کمک میکند.
2. پاککنندههای ملایم: دکتر پنزی و دکتر کینگ تاکید میکنند که پاککنندههای ملایم برای همه انواع پوست مناسب هستند. از فرمولهایی که فاقد عطر، ضدحساسیت، pH متعادل و مورد تایید متخصص پوست هستند، استفاده کنید.
3. مرطوبکنندهها و نرمکنندهها: دکتر کینگ اضافه میکند که فرمولاسیونهای حاوی مرطوبکنندهها مانند اسید هیالورونیک و گلیسیرین و نرمکنندهها میتوانند به آبرسانی و حفظ یکپارچگی پوست کمک کنند. این نوع پاککنندهها از خشکی پوست جلوگیری میکنند و آن را نرم و هیدراته نگه میدارند.
4. انتخاب برندهای معتبر: از برندهایی استفاده کنید که محصولات آنها مورد تایید متخصصان پوست هستند.
با توجه به این نکات، میتوانید پاککنندهای متناسب با نیازهای خاص پوست خود انتخاب کنید و از آسیب یا تحریک آن جلوگیری کنید.
منبع: ریدرز دایجست/سپتامبر 2024