مریمسادات کاظمی
لبها از مهمترین اجزای صورت هستند و زیبایی آنها تاثیر چشمگیری بر ظاهر کلی دارد. این موضوع بهویژه برای خانمها اهمیت بیشتری پیدا میکند؛ به همین دلیل استفاده از انواع محصولات آرایشی مانند رژلب همواره رایج بوده است. طی سالهای اخیر، جراحیها و اقدامات زیبایی نیز محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند. در این میان، تزریق ژل یا فیلر بهعنوان یکی از روشهای مرسوم، برای حجمدهی به لبها و بهبود نسبی غیرقرینگی آنها انجام میشود. البته دستیابی به نتیجه مطلوب تنها زمانی ممکن است که این کار توسط متخصص پوست یا جراح پلاستیک مجرب و با استفاده از مواد استاندارد و باکیفیت صورت گیرد. در غیراینصورت، عوارض متعددی ممکن است بروز کند. با این مقدمه به پرسش یکی از خوانندگان «سلامت» پرداختهایم: «من ۲۸ سالمه و تصمیم گرفتم برای زیبایی بیشتر، فیلر به لبهایم تزریق کنم. وقتی به کلینیک رفتم، خیلی مطمئن به نظر میرسیدند و گفتند همهچیز کاملاً بیخطر است. اما چند هفته بعد، کابوس شروع شد. لبهایم بهشدت متورم شدند و کبودیهای طولانیمدتی رویشان باقی ماند. بعد هم عفونت کرد و اوضاع بدتر شد. حالا لبهایم کاملاً نامتقارن شدهاند؛ یک طرف بزرگتر از طرف دیگر است و وقتی میخواهم حرف بزنم یا بخندم، درد شدیدی حس میکنم. به من گفتند این مشکلات طبیعی است و با گذر زمان بهتر میشود، اما هیچ بهبودی ندیدهام. حس میکنم بهخاطر استفاده از مواد بیکیفیت یا تزریق اشتباه، هم زیباییام و هم اعتمادبهنفسم را از دست دادهام. نمیدانم باید چه کار کنم یا از کجا کمک بگیرم.»
تزریق فیلر روش دائمی تغییر ظاهر لبها نیست
دکتر بابک ساعدی/ استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
: آقای دکتر، لطفا ابتدا بفرمائید فیلر چه مادهای است؟
«لبها» از اجزای بسیار مهم در زیبایی صورت هستند. این ویژگی بهخصوص برای خانمها بسیار مهم است زیرا لبهای سالم که از نظر زیباییشناختی تناسب مطلوبی با چهره دارند، باعث احساس خوشایند ظاهری و تقویت اعتمادبهنفس میشوند.
یکی از روشهای رایج برای بهبود ظاهر لبها، تزریق «فیلر» است. فیلرها موادی هستند که میتوانند با حجیمتر کردن برخی اجزای صورت، نمای بهتری به چهره ببخشند. فیلرهایی که امروزه کاربرد گسترده دارند، عموما اسید هیالورونیک هستند. این ماده، بهطور طبیعی در پوست وجود دارد و بهدلیل هماهنگی با ساختار طبیعی پوست، ایمنی و تاثیر بالایی دارد.
: ماندگاری فیلر لب همیشگی است؟
بهطور کلی، ماندگاری اثر فیلر حدود شش ماه است. پس از این مدت نیاز به تزریق دوباره فیلر وجود دارد. بنابراین، اگر فردی از نتیجه تزریق فیلر رضایت کافی نداشته باشد، باید بداند اثر آن بهمرور زمان از بین میرود و لبها به حالت طبیعی خود بازمیگردند.
: آیا تزریق چربی نیز برای تغییر ظاهر لب کاربرد دارد؟
تزریق چربی در ناحیه لبها نیز قابلانجام است اما معمولاً بهعنوان یک روش زیبایی کاربرد گستردهای ندارد زیرا چربی تزریقی ماندگاری بالایی ندارد و بهتدریج توسط بدن جذب میشود. بااینحال، در مواردی که فرد بهدلیل افزایش سن یا عوامل دیگر دچار تحلیل بافت لب شده باشد، تزریق چربی میتواند به بازگرداندن حجم از دسترفته و بهبود ظاهر لبها کمک کند.
: تزریق فیلر بهجز زیبایی در چه مواردی توصیه میشود؟
گاهی اوقات، استفاده از تکنیکهای جراحی و ترمیمی لب فقط جنبه زیبایی ندارد و بهدلیل عوامل مختلفی مانند آسیبدیدگی ناشی از تصادف یا ضربه، بهبود وضعیت ظاهری لب در افراد دارای مشکلات مادرزادی مانند شکاف لب یا حتی برای پوشاندن ضایعات داخلی لب که به هر دلیلی ایجاد شدهاند، تزریق فیلر میتواند بهعنوان یک ضرورت درمانی مطرح شود. این روش نهتنها به بهبود ظاهر فرد کمک میکند، بلکه کیفیت زندگی او را نیز ارتقا میدهد.
: در چه شرایطی نباید فیلر در ناحیه لبها تزریق شود؟
سلامت عمومی فرد از نظر بیماریها و مصرف داروها باید پیش از تزریق فیلر مورد بررسی قرار گیرد. طبیعتا اگر فرد ضایعه تبخال داشته باشد، امکان تشدید ضایعه وجود دارد. همچنین در صورت زمینه حساسیت به ژل نیز نمیتوان از این روش استفاده کرد. حتی حساسیت به داروی زایلوکائین نیز مانع از تزریق ژل است زیرا این دارو در بیشتر ژلها وجود دارد. از اینرو مصرف هر نوع دارو یا ابتلا به هر بیماری باید به پزشک اطلاع داده شود.
: آیا تزریق فیلر محدودیت سنی خاصی دارد؟
محدودیت سنی خاصی برای تزریق ژل وجود ندارد اما عموما افراد جوان بیشتر متقاضی این اقدام زیبایی هستند.
: آیا استفاده از فیلر میتواند عوارضی ایجاد کند؟
مزیت فیلرها این است که عارضه کمی دارند و با رعایت نکات تخصصی و تکنیک مناسب، عوارض خاصی ایجاد نمیکنند. اگر تزریق ژل بهروش درستی انجام نشود، میتواند عوارض متعددی در پی داشته باشد. بیشتر عوارض بهدلیل استفاده از ژلهای غیراستاندارد است.
تزریق ویتامین یا هر نوع ماده دیگری بهغیر از ژل هیالورونیک اسید که هیچگونه تاییدیه علمی ندارد نیز نهتنها راهکار مناسبی برای بهبود وضعیت لبها نیست بلکه زمینهساز بروز عوارض متعدد خواهد بود.
عفونت یکی از عوارض جدی استفاده از ژلهای غیراستاندارد یا تکنیک نامناسب است که درمانهای مشکل و طولانی را میطلبد. البته عارضه جدیتر، از بینرفتن رگهای خونی لب و بافت لب است.
: رعایت چه مراقبتهایی پس از تزریق فیلر اهمیت دارد؟
توصیه میشود طی چند روز پس از تزریق فیلر، روی لبها کمپرس یخ گذاشته شود تا کبودی اتفاق نیفتد. اگر پس از یک تا دو هفته احساس شد که تجمع ژل در قسمتی از لب بیشتر است و حالت ناهماهنگی یا سفتی اتفاق افتاده، مشورت با متخصص پوست یا جراح پلاستیک ضرورت دارد تا در صورت صلاحدید بتوان با ماساژ این مشکل را بهبود بخشید.
: آیا پس از بروز عوارضی که در این میزگرد مطرح شده، میتوان درمان مناسبی برای بهبود مشکل تجویز کرد؟
گرچه فیلرهای استاندارد و تزریق در کلینیکهای معتبر احتمال بروز عوارض را کاهش میدهند، اما در صورت بروز مشکلاتی مانند تغییر رنگ، کبودی یا بیحسی باید طی 24 ساعت اول پس از تزریق ژل به پزشکی که این اقدام را انجام داده، مراجعه کرد. درمان عوارض پس از تزریق ژل مشخص است. برای حلشدن اسید هیالورونیک، دارویی بهنام هیالورونیداز تزریق میشود که موجب بازگشت حالت عادی میشود. اما متاسفانه اگر زمان سپری شود، این دارو تاثیر چندانی نخواهد داشت و اثر عوارض باقی میماند.
حتما قبل از انجام هر نوع اقدام زیبایی، نسبت به انتخاب تکنیک صحیح، کلینیک معتبر و پزشک متخصص حساسیت به خرج بدهید تا در صورت بروز هر نوع مشکل یا عارضهای بتوان درمان مناسب را در کوتاهترین زمان و با بهترین نتیجه دریافت کرد.
«پیرسینگ» در ناحیه لب حتما پرعارضه و پشیمانکننده است
دکتر مجتبی امیری/ استادیار دانشگاه
«پیرسینگ» بهمعنای سوراخکردن قسمتی از پوست برای قراردادن زیورآلات است. این کار در ناحیه گوش از زمان قدیم برای قراردادن گوشواره کاربرد داشتهاست. از آنجا که گوشواره عموما در ناحیه نرمه گوش قرار میگیرد به نسبت دیگر قسمتهای بدن خطر کمتری در پی دارد.
طی سالهای اخیر، پیرسینگ در ناحیه لب، بینی و ناف بسیار شایع شدهاست که کاری غیرعلمی، غیراصولی و پرعارضه است و حتما فرد از انجام آن پشیمان میشود. حتی در حالت عادی که هیچ اتفاق غیرمنتظرهای در ناحیه پیرسینگ رخ نداده، قسمتی از بافت طبیعی ناحیه پیرسینگ از بین میرود و به هیچوجه قابلترمیم مانند حالت اولیه و طبیعی نیست. ضمن اینکه انجام چنین اقدامات زیبایی معمولا پس از مدتی برای فرد خستهکننده است و از آن پشیمان میشود اما راه اصلاح بهشکل مطلوب ندارد.
خطر انتقال بیماریهای عفونی با انجام «پیرسینگ» زیاد است
علاوه بر تغییرات طبیعی ناشی از پیرسینگ، گاه این اقدام با بروز عوارض جدی همراه است. ایجاد اسکار یا جوشگاه و همچنین کلوئید یا گوشت اضافه جزء مهمترین عوارض ناخوشایند پیرسینگ است که بهخصوص در ناحیه ناف بسیار شایع بوده و نیاز به درمانهای پیچیده و مکرر برای بهبود این مشکل دارد.
خطر جدی دیگر درمورد پیرسینگ مربوط به نحوه انجام است. عموما قراردادن پیرسینگ توسط افراد غیرپزشک و در شرایط غیردرمانی و محیط غیراستریل صورت میگیرد و از همینرو، زمینه بروز عفونت بسیار بالا است. ضمن اینکه معمولا توجهی نسبت به استریل دقیق ابزارهای کار نمیشود که فرد در معرض بیماریهای عفونی از طریق خون قرار میگیرد و احتمال انتقال بیماریهای هپاتیت و ایدز نسبت به دیگر اقدامات زیبایی بیشتر است.
برای انجام پیرسینگ طبیعتا قسمتی از پوست سوراخ میشود و در نتیجه اجزای محافظ طبیعی پوست نیز از بین میرود. در این شرایط، وسایل تزئینی فلزی طی تماس مستقیم با پوست زمینهساز تحریک و واکنش پوستی میشوند؛ بهطوریکه در درصد بالایی از موارد، واکنش حساسیت تماسی یا درماتیت تماسی اتفاق میافتد.
بنابراین، گرچه پیرسینگ امروزه بهعنوان یکی از اقدامات زیبایی رایج کاربرد پیدا کرده و بسیاری از افراد با مراجعه به افراد غیرپزشک دست به آن میزنند اما نباید فراموش کرد که چنین اقدام بهظاهر ساده نسبتا پعارضه است و حتما فرد پس از مدتی پشیمان میشود و به این دلیل اکیدا توصیه میشود که از انجام آن خودداری گردد.
شیدینگ لب
به بهبود رنگ و حالت لب کمک میکند
دکتر امیرهوشنگ احسانی
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
لبها بخش بسیار مهمی در صورت هستند که حالت، برجستگی، رنگ و تناسب آنها میتواند تاثیر جدی در زیبایی صورت بگذارد. قانون کلی در مورد معیارهای ظاهری لب وجود ندارد و ویژگیهای لب افراد تحتتاثیر زمینه ژنتیک و نژاد است. اما رنگ لبها یکی از مهمترین جنبههای زیبایی است که برای خانمها بسیار مهم بوده و استفاده از رژلب برای این منظور است. عوامل متعددی در تغییررنگ لبها موثر است اما مهمترین علت از دستدادن رنگ طبیعی لب، استعمال دخانیات است. در این شرایط لبها معمولا دچار کبودی ناخوشایندی میشوند که گرچه میتوان با رژلب تاحدی آن را بهبود بخشید اما به هرحال یک راهکار دائمی نیست.
امروزه اقدامات زیبایی متعددی در ناحیه «لب» کاربرد دارد که «شیدینگ» یکی از جدیدترین آنهاست. این روش حالتی شبیه به تاتو اما با حالتی طبیعیتر است. در این روش، رنگدانههایی بهکمک سوزنهای بسیار ظریف در ناحیه لب و در فواصل بسیار نزدیک تزریق میشود. شیدینگ لب نسبت به تاتو حالت طبیعیتری ایجاد میکند زیرا در بافت سطحی پوست قرار میگیرد اما رنگدانههای تاتو به لایههای عمقیتر پوست نفوذ میکنند. شیدینگ لب را میتوان آرایش نیمهدائم دانست که ظاهری شبیه رنگ طبیعی لب ایجاد میکند. البته این روش علاوه بر بهبود رنگ لب میتواند در تغییر حالت لب نیز نقش داشته باشد. در واقع، اگر لب به هر دلیلی نامتقارن باشد یا کمی حالت آویزان شده داشته باشد، با تزریق رنگ میتوان حالت بهتر و متقارن بهوجود آورد.
«شیدینگ» در کلینیکهای تخصصی پوست عوارض چندانی ندارد
با توجه به تکنیک و رنگ مورد استفاده، شیدینگ لب بین دو تا چهار سال ماندگاری دارد. البته پیش از انجام آن لازم است همانند هر نوع اقدام زیبایی به متخصص پوست مراجعه کرد و از نظر سلامت عمومی، زمینه حساسیت و مصرف داروها مشورت کرد زیرا ممکن است بعضی شرایط مانند بیماریهای خودایمنی تحتتاثیر تزریقهای سوزن و رنگدانه تشدید شوند. همچنین اگر فرد به داروهای بیحسی حساسیت دارد حتما باید این مسئله را با پزشک در میان بگذارد زیرا شیدینگ لبها بدون بیحسی بسیار دردناک و تقریبا غیر قابلتحمل است.
پس از انجام شیدینگ نیز برای حفظ اثربخشی آن باید برخی نکات را مدنظر قرار داد. در هفته اول بهتر است از رفتن به سونا، استخر و مواجه با نور مستقیم خورشید خودداری کرد.
بهطور کلی، انجام هر اقدام زیبایی باید تحتنظر متخصص پوست و در کلینیکهای تخصصی و دارای مجوزهای پزشکی انجام شود. در چنین شرایطی معمولا بروز عوارض بسیار نادر خواهد بود. تورم، قرمزی و پوستهشدن جزئی لبها پس از شیدینگ طبیعی است و طی چند روز بهبود مییابد اما اگر ادامه پیدا کند یا بسیار شدید و آزاردهنده باشد، مشورت با متخصص پوست ضروری است.
مراقبتهای سلامت «لب» لازمه زیبایی و شادابی است
یکی از مهمترین تغییراتی که در ناحیه لبها اتفاق میافتد و تاثیر جدی در کاهش زیبایی دارد، پوستهشدن و خشکی پوست لبهاست. برای بهبود پوستهشدن لبها حتما استفاده از بالم مخصوص لب برای حفظ رطوبت پوست اهمیت دارد.
معمولا در حالت خشکی دهان، اولین واکنش، زبان زدن به لبهاست در حالیکه این عادت فقط برای چند دقیقه احساس خنکی ایجاد میکند و بهتدریج موجب تبخیر رطوبت طبیعی پوست شده و زمینه خشکی را تشدید میکند. نوشیدن کافی آب و مایعات نیز برای جلوگیری از خشکی لبها و ترکخوردگی بسیار اهمیت دارد.
بهتر است تقریبا یکبار در هفته، لبها با مسواک نرم و تمیز ماساژ دادهشود تا پوستههای اضافی از بین برود. همچنین از جداکردن پوستههای لب باید بهشدت پرهیز کرد. راهکار مناسب در چنین شرایطی فقط استفاده از مرطوبکنندههای مناسب لب است.
در انتخاب رژلب نیز باید دقت بسیار داشت. امروزه انواع تقلبی لوازم آرایش با قیمت ارزانتر بهفروش میرسد که حاوی ترکیبات مضر و سمی است و علاوه بر پیامدهایی مانند حساسیت، بهتدریج عامل خشکی و حتی تغییر رنگ لبها میشود. ضمن اینکه رژلب نباید مدت طولانی و در محیط گرم نگهداری شود و حتما پس از حدود شش ماه نباید مورداستفاده قرار گیرد.
در شرایط ابتلا به تبخال یا بیماریهای ویروسی دهان نیز نباید از رژلب استفاده کرد زیرا احتمال آلودگی رژلب و ابتلا مجدد وجود دارد. لبها نیز باید بهکمک پاککنندههای مناسب و بدون فشار و کشیدگی پوست تمیز شوند. تمام نکات ذکرشده در مورد سلامت و زیبایی لبها حتی پس از انجام اقدامات زیبایی مانند شیدینگ، تزریق فیلر و... نیز اهمیت دارد و چنین تکنیکهایی بهمنزله حفظ شادابی و سلامت همیشگی لب نیست.
تاثیر تزریق فیلر لب بر سلامت دهان و دندان
ترجمه:
مریم عزیزی
تزریق فیلر به لبها بهعنوان یکی از روشهای محبوب زیبایی، با هدف افزایش حجم و بهبود شکل لبها انجام میشود. بااینحال، این روش در موارد افراطی یا غیرحرفهای ممکن است سلامت دهان و دندان را تحتتاثیر قرار دهد. در ادامه، اثرات این اقدام زیبایی بر بهداشت دهان و دندان، همراه با دلایل علمی و توصیههای پیشگیرانه بررسی میشود.
1. عفونت و التهاب: تزریق فیلر میتواند خطر بروز عفونت در ناحیه دهان و اطراف لبها را افزایش دهد. مواد تزریقی ممکن است باعث تحریک سیستم ایمنی و ایجاد گرانولوماتوز (توده سفت و برجسته که بر اثر عفونت به وجود میآید) شوند. این واکنشها میتوانند به تشکیل تودههای التهابی منجر شوند که گاهی با عفونتهای دهانی اشتباه گرفته میشوند.
2. نکروز لثه: تزریق نادرست یا بیش از حد میتواند باعث انسداد جریان خون در لثهها شود. این انسداد در موارد شدید ممکن است نکروز (مرگ بافتی) ایجاد کند. نکروز لثه علاوه بر عوارض عملکردی، ممکن است نیازمند درمانهای پیچیده باشد.
3. تاثیر بر عملکرد دهان و دندان: حجم بیش از حد لبها میتواند فشار مضاعفی بر دندانها وارد کرده و الگوی جویدن را تغییر دهد. این تغییرات ممکن است به درد مفصل گیجگاهی، ساییدگی مینای دندان و حتی مشکلات عضلانی فک منجر شود.
4. کاهش تهویه دهان و افزایش رشد باکتریها: تزریق افراطی فیلر میتواند تهویه طبیعی دهان را مختل کرده و محیط مناسبی برای رشد باکتریها فراهم آورد. این شرایط، خطر پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه را افزایش میدهد.
5. عفونتهای دندانی مرتبط با تزریق فیلر: افرادی که دارای عفونتهای دندانی فعال هستند، در معرض خطر بالای گسترش این عفونتها به نواحی تزریق فیلر قرار دارند. این عفونتها ممکن است به آبسه یا سلولیت در صورت منجر شوند.
توصیههای پیشگیرانه
انتخاب متخصص حرفهای: تزریق فیلر باید توسط پزشکان متخصص و در مراکز معتبر انجام شود. انتخاب افراد غیرمتخصص یا محیطهای غیربهداشتی میتواند خطر عوارض را افزایش دهد.
رعایت بهداشت دهان و دندان: پیش از انجام تزریق، از سلامت دهان و دندان خود اطمینان حاصل کنید. استفاده از دهانشویه ضدباکتری و رعایت بهداشت روزانه میتواند خطر عفونت را کاهش دهد.
اجتناب از تزریق افراطی: تزریق فیلر باید بهصورت تدریجی و در حجمهای کوچک انجام شود تا خطر جابجایی مواد و عوارض احتمالی کاهش یابد.
مشاوره با دندانپزشک: در صورت وجود هرگونه بیماری دهان و دندان، ابتدا درمانهای لازم را انجام داده و سپس اقدام به تزریق کنید.
نتیجهگیری
تزریق فیلر لب در صورت انجام صحیح و تحت نظارت متخصصان، روشی ایمن و موثر است. بااینحال، در موارد افراطی یا غیراصولی، میتواند سلامت دهان و دندان را به خطر بیندازد. رعایت توصیههای پیشگیرانه و آگاهی از خطرات احتمالی، میتواند به بهبود نتایج و کاهش عوارض کمک کند.
منابع: American Dental Association/ PubMed