یک بررسی جدید نشان میدهد هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد داروهای رایج میتوانند باعث ایجاد یک بیماری التهابی مزمن روده بزرگ به نام «کولیت میکروسکوپی» شوند.
پژوهشگرانی که این بررسی را انجام دادهاند میگویند کولیت میکروسکوپی مسئول بیش از 30 درصد از کل موارد اسهال مزمن در سالمندان است و موارد ابتلا در سراسر جهان در حال افزایش است.
کولیت میکروسکوپی یک بیماری التهابی مزمن روده بزرگ است که با التهاب پوشش روده بزرگ که فقط در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده است، مشخص میشود. این بیماری نوعی بیماری التهابی روده (IBD) است که در درجه اول باعث اسهال آبکی میشود. این بیماری با سایر بیماریهای التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت زخمیشونده یا اولسراتیو متفاوت است، زیرا التهاب در طول کولونوسکوپی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست.
پژوهشگران میگویند مطالعات قبلی نشان داده بودند که طیف گستردهای از داروها میتوانند باعث ایجاد این بیماری شوند، از جمله داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپیرین و ایبوپروفن، داروهای ضد فشار خون مانند داروهای مهارکننده «آنزیم مبدل آنژیوتانسین» (ACE) و داروهای ضد افسردگی مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs). اما پژوهشگران اخیراً در ژورنال سالنامه پزشکی داخلی گزارش کردند که یک بررسی بزرگ روی بیش از 2.8 میلیون نفر در سوئد نشان داده است که این داروها با افزایش خطر کولیت میکروسکوپی مرتبط نیستند.
دکتر حامد خلیلی، مدیر تحقیقات بالینی در «مرکز کرون و کولیت» در بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون، سرپرست این پژوهش گفت: «بررسی ما نشان داد که برخلاف باور قبلی، بعید است که داروها محرک اصلی ایجاد کولیت میکروسکوپی باشند.» او افزود: «پزشکان باید با دقت مزایای مورد نظر این داروها را در مقابل احتمال بسیار کم ایجاد کولیت میکروسکوپی متعادل کنند.»
تجزیه و تحلیل نشان داد که خطر ابتلا به کولیت میکروسکوپی در کل کمتر از نیم درصد است و هیچ ارتباطی بین این بیماری و مصرف داروهای مهارکننده «آنزیم مبدل آنژیوتانسین» (ACE)، داروهای مهارکننده گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs)، مهارکنندههای پمپ پروتون یا استاتینها وجود ندارد.
این پژوهشگران میگویند افرادی که داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین مصرف میکنند، چهارصدم درصد افزایش خطر ابتلا به کولیت میکروسکوپی داشتند، اما این ممکن است به این دلیل باشد که افرادی که این داروها را مصرف میکنند، بیشتر احتمال دارد که این بیماری در آنها از طریق کولونوسکوپی کشف شود.
دکتر یوناس لودویگسون، پژوهشگر ارشد در این بررسی و استاد اپیدمیولوژی پزشکی و آمار زیستی در موسسه کارولینسکا در سوئد گفت: «تجزیه و تحلیلهای ما نشان میدهد که توضیح احتمالی یافتههای قبلی در این باره که برخی داروها در ایجاد کولیت میکروسکوپی دخیل هستند، سوگیری تشخیص یا پایش است و همین سوگیری ممکن است دلیل یافته شدن ارتباط این بیماری با مصرف داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین باشد.» سوگیری پایش یا تشخیص نوعی سوگیری انتخابی است که زمانی ایجاد میشود که به دلیل افزایش آزمایش، غربالگری یا پایش به طور کلی، احتمال تشخیص بیماری در یک جمعیت بیشتر از جمعیت دیگر باشد.
منبع: هلثدی