پایگاه خبری سلامت
اختلال برانگیختگی مداوم دستگاه تناسلی یا پی‌جی‌ای‌دی (PGAD) یک بیماری نادر است که شامل احساس برانگیختگی ناخواسته در اندام تناسلی شما می‌شود که با یک یا چند ارگاسم برطرف نمی‌شود. پی‌جی‌ای‌دی در صورت درمان نشدن می‌تواند بر سلامت جسم و روان شما تأثیر بگذارد و کیفیت زندگی شما را کاهش دهد. از مراجعه به پزشک برای کمک خجالت نکشید.
پی‌جی‌ای‌دی شامل تجربه احساسات جسمی غیرقابل پیش‌بینی و غیرقابل کنترل مرتبط با برانگیختگی جنسی است - اما در غیاب میل جنسی. برانگیختگی جنسی معمولاً با لذت همراه است، اما در مورد برانگیختگی در پی‌جی‌ای‌دی اینگونه نیست. برانگیختگی در پی‌جی‌ای‌دی به صورت احساسات فیزیکی ناخواسته در اندام تناسلی خود تجربه می‌شود. شما نمی‌توانید زمان شروع این تغییرات را کنترل کنید و ارگاسم نیز آنها را تسکین نمی‌دهد.
پی‌جی‌ای‌دی به جای اینکه باعث شود احساس جنسی داشته باشید، ممکن است منجر به احساس ناامیدی و خجالت شود. حتی ممکن است در صورت درمان نشدن ناتوان کننده باشد.
پی‌جی‌ای‌دی تازه در سال ۲۰۰۱ شناسایی شد و عارضه رایجی نیست. به همین دلیل، محققان هنوز در حال شناخت علل آن و بهترین درمان‌ها هستند.
تفاوت پی‌جی‌ای‌دی و بیش‌فعالی جنسی چیست؟
لیبلوم و ناتان دو پژوهشگری که پی‌جی‌ای‌دی را در سال ۲۰۰۱ شناسایی کردند، در ابتدا آن را نشانگان برانگیختگی جنسی مداوم یا پی‌اس‌ای‌اس (PSAS) نامیدند. بعدها «تناسلی» جایگزین «جنسی» شد، زیرا در این عارضه میل جنسی وجود ندارد و این یک تفاوت مهم بین پی‌جی‌ای‌دی و بیش‌فعالی جنسی یا اعتیاد جنسی است.
بیش‌فعالی جنسی شامل میل جنسی تا حد افراط است. در پی‌جی‌ای‌دی میل جنسی از تجربه جسمی برانگیختگی حذف می‌شود.
پی‌جی‌ای‌دی چه کسانی را مبتلا می‌کند؟
پی‌جی‌ای‌دی بیشتر در زنان مورد مطالعه قرار گرفته است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که ممکن است مردان را نیز به آن مبتلا شوند. پی‌جی‌ای‌دی با پریاپیسم در مردان،عارضه‌ای شامل نعوظ ناخواسته به مدت چهار ساعت یا بیشتر است، مقایسه شده است.
میزان شیوع پی‌جی‌ای‌دی چقدر است؟
بسیار نادر است. پژوهشگران می‌گویند که ممکن است حدود یک درصد از زنان را مبتلا کند. دانستن میزان شیوع قطعی این عارضه دشوار است زیرا احتمالاً بسیاری از افرادی که علائم پی‌جی‌ای‌دی را تجربه می‌کنند، از درخواست کمک خجالت می‌کشند.
علائم پی‌جی‌ای‌دی
پی‌جی‌ای‌دی شامل احساس برانگیختگی شدید تناسلی همراه با افزایش جریان خون و افزایش تنش در کلیتوریس، دستگاه تناسلی خارجی، میان‌دوراه و مقعد است. علائم ممکن است ساعت‌ها یا حتی روزها ادامه داشته باشند و شامل موارد زیر هستند:
درد یا ناراحتی در اندام تناسلی.
سوزش در کلیتوریس.
انقباضات واژن.
لغزنده‌شدن واژن.
ارگاسم‌های غیرقابل پیش‌بینی.
ممکن است ارگاسم‌هایی را تجربه کنید که علائم شما را تسکین نمی‌دهند، یا ممکن است از طریق ارگاسم تسکین موقت را تجربه کنید، اما علائم شما دوباره بازگردند.
پی‌جی‌ای‌دی چه حس‌هایی ایجاد می‌کند؟
حس‌های مربوط به اندام تناسلی شما در ارتباط با پی‌جی‌ای‌دی را می‌توان به صورت زیر توصیف کرد:
احساس فشار.
احساس پری.
کوبش.
احساس ضربان.
لرزش.
سوزش.
سوزن سوزن شدن.
این احساسات بدون تسکین ادامه می‌یابند. پی‌جی‌ای‌دی می‌تواند در روال روزمره شما اختلال ایجاد کند و باعث استرس، اضطراب و افسردگی شود. از آنجایی که ارگاسم به جای رهایی جنسی لذت‌بخش، با احساس تسکین درد مرتبط می‌شود، پی‌جی‌ای‌دی می‌تواند شما را از لذت بردن از رابطه جنسی یا داشتن یک رابطه جنسی سالم باز دارد.
آیا پی‌جی‌ای‌دی حس خوبی دارد؟
پی‌جی‌ای‌دی به اندازه برانگیختگی جنسی حس خوبی ندارد. برانگیختگی جنسی حس خوبی دارد، تا حدی به این دلیل که شما به احساسات فیزیکی تمایل دارید. میل جنسی بخش کلیدی یک پاسخ جنسی سالم است. همچنین، می‌توانید از اینکه احساس رهایی و حالت عادی پس از تجربه فیزیکی تنش جنسی شدید ایجاد می‌شود، احساس راحتی کنید.
پی‌جی‌ای‌دی از این نظر متفاوت است که شما کنترلی بر احساسات برانگیختگی ندارید و نمی‌دانید چه زمانی بدن شما تسکین می‌یابد یا به حالت اولیه خود باز می‌گردد.
چه چیزی باعث پی‌جی‌ای‌دی می‌شود؟
پژوهشگران به طور قطعی نمی‌دانند چه چیزی باعث پی‌جی‌ای‌دی می‌شود. احتمالاً ترکیبی از عوامل در آن نقش دارند. این عوامل ممکن است مربوط به رگ‌های خونی و جریان خون، اعصاب یا مشکلات سلامت رفتاری باشد. برخی داروها ممکن است باعث ایجاد یا بدتر شدن پی‌جی‌ای‌دی شوند.
بررسی‌ها نشان داده‌اند که پی‌جی‌ای‌دی ممکن است با موارد زیر مرتبط باشد:
واریس لگن: رگ‌های واریسی در لگن شما.
کیست‌های تارلوف: کیست‌هایی که در پایه ستون فقرات شما تشکیل می‌شوند.
توده‌های اطراف کلیتوریس: آبسه‌ای روی یا نزدیک کلیتوریس شما که باعث درد شدید می‌شود.
داروهای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs): برخی از افرادی که برای افسردگی داروهای SSRI مصرف می‌کرده و بعد مصرف آنها را متوقف کردهاند، علائم پی‌جی‌ای‌دی را گزارش کردهاند.
استرس، اضطراب و افسردگی همگی با پی‌جی‌ای‌دی مرتبط بوده‌اند. با این حال، مشخص نیست که چگونه با عوامل بیولوژیکی بالقوه مرتبط با پی‌جی‌ای‌دی مرتبط هستند.
تشخیص پی‌جی‌ای‌دی
پنج معیار برای تشخیص پی‌جی‌ای‌دی وجود دارد. آنها عبارتند از:
احساس فیزیکی برانگیختگی جنسی (افزایش جریان خون و فشار در دستگاه تناسلی شما) اما بدون مؤلفه روانشناختی مکمل آن یعنی میل جنسی.
احساس شروع علائم به دلیل یک محرک جنسی، یک محرک غیرجنسی یا بدون هیچ محرکی.
تجربه علائم برانگیختگی در اندام تناسلی به مدت چند ساعت یا چند روز بدون تسکین.
داشتن علائمی که پس از یک یا حتی چند ارگاسم برطرف نمی‌شوند.
احساس ناراحتی به دلیل این علائم ناخواسته.
درمان پی‌جی‌ای‌دی
درمان‌های استانداردی برای پی‌جی‌ای‌دی وجود ندارد.
درمان استانداردی برای پی‌جی‌ای‌دی وجود ندارد. بررسی‌ها نشان داده‌اند که موارد زیر علائم برخی از افراد مبتلا به اختلال برانگیختگی تناسلی مداوم را کاهش داده‌اند:
داروها: داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد روان‌پریشی، داروهای تثبیت‌کننده خلق و خو و داروهای درد عصبی.
مداخلات سلامت رفتاری: رفتاردرمانی شناختی، درمان با شوک الکتریکی، شیوه‌های انحراف توجه و...
مداخلات فیزیوتراپی: فیزیوتراپی کف لگن و ماساژ.
در نهایت، درمان پی‌جی‌ای‌دی به صورت موردی متفاوت است. این بیماری آنقدر جدید است که پژوهشگران هنوز در حال شناخت بهترین درمان‌ها و راهبردهای مداخله‌ای برای برطرف کردن آن هستند.
منبع: Cleaveland Clinic