پایگاه خبری سلامت
صفحه 2
معاون بهداشت وزارت بهداشت:
کووید19 هنوز تمام نشده است
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: «همه باید بدانیم و فراموش نکنیم که کووید19 هنوز تمام نشده و همچنان باید مراقب باشیم. در حال حاضر زیرسویه غالب در ایران همانند بسیاری از کشورهای دنیا،BA. 5 است که بیش از 85 درصد موارد ابتلا به کرونا در ایران مربوط به این زیرسویه است.»
به گزارش سپید، حسین فرشیدی در گفت‌وگو با وبدا اظهار داشت: «روند مرگ و میر و ابتلا به کرونا در اکثر مناطق سازمان جهانی بهداشت، ثابت و یا رو به کاهش است اما نمی‌توان به دقت مشخص کرد که چه زمانی با پیک جدیدی از کرونا روبرو می‌شویم.»
وی افزود: «عوامل مختلفی از جمله ناشناخته بودن بیماری، عدم آگاهی مناسب در مورد استفاده از ماسک، روش‌های پیشگیرانه و عدم ساخت یا فراوان نبودن واکسن، در شکل‌گیری پیک‌های قبلی کرونا تاثیر داشت و بیماری‌های ویروسی نیز در یک منطقه نمی‌مانند و با رفت و آمد و تعاملات بین کشورها، جابجا می‌شوند اما در حال حاضر خوشبختانه بخش عمده‌ای از جمعیت کشور، واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و تعدادی نیز بیماری را به شکل خفیف گذرانده‌اند.»
معاون بهداشت وزارت بهداشت یادآور شد: «انتظار نداریم که در آینده نزدیک با پیک شدید و گسترده‌ای از کرونا روبرو شویم اما باید آمادگی‌های لازم در سیستم بهداشتی و درمانی وجود داشته باشد.»
شناسایی ۴۹ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹
مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت جدیدترین آمار کرونا در کشور را اعلام کرد.
به گزارش سپید، تاکنون ۶۵ میلیون و ۱۴۶ هزار و ۷۴۱ نفر دوز اول، ۵۸ میلیون و ۵۵۷ هزار و ۵۲۸ نفر دوز دوم و ۳۱ میلیون و ۳۹۰ هزار و ۹۱۹ نفر دوز سوم و بالاتر واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۱۵۵ میلیون و ۹۵ هزار و ۱۸۸ دوز رسید.
از روز پنج‌شنبه تا جمعه ۲۵ آذر ۱۴۰۱ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۴۹ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۴۰ نفر از آنها بستری شدند.
مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۷ میلیون و ۵۶۰ هزار و ۳۷۲ نفر رسید.
از روز پنج‌شنبه تا جمعه هیچ یک از بیماران کووید۱۹ در کشور جان خود را از دست ندادند و مجموع جان باختگان این بیماری، در عدد ۱۴۴ هزار و ۶۵۹ نفر ماند.
خوشبختانه تا کنون ۷ میلیون ۳۳۵ هزار و ۶۵۶ نفر از بیماران، بهبود یافته و یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند.
۶۶ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند.
تا کنون ۵۴ میلیون و ۶۶۹ هزار و ۱۴۲ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.
صفحه 3
محمدبیگی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس:
دولت سیزدهم محرومیت‌زدایی را با طعم سلامت آغاز کرد
صفر شدن کرونا با دیپلماسی واکسن
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: «دولت سیزدهم محرومیت‌زدایی را با طعم سلامت آغاز کرد و با استفاده از راهبردهای موثر در واکسیناسیون سراسری و مدیریت مناسب موفق شد کرونا را در کشور به صفر برساند.»
به گزارش سپید، فاطمه محمدبیگی در گفت‌وگو با ایرنا اظهار داشت: «مجلس یازدهم بخصوص کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، دولت آقای روحانی و دولت آقای رئیسی را تجربه کرد اما دولت سیزدهم محرومیت‌زدایی را با طعم سلامت آغاز کرد.»
وی با اشاره به عملکرد وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی گفت: «یکی از موفقیت‌های بزرگ دولت آقای رئیسی و وزارت بهداشت در دوره دکتر عین‌اللهی، مهار کرونا بود و می‌توان گفت که عملکرد وزیر بهداشت در توزیع عادلانه سلامت، نسبت به وزیر قبلی به مراتب موفق و پیشروتر بوده است و این مساله، یک برگ برنده برای نظام سلامت کشور محسوب می‌شود.»
نماینده مردم قزوین و آبیک در مجلس شورای اسلامی یادآوری کرد: «در دولت سیزدهم و دوران وزیر کنونی بهداشت، واردات واکسن انجام شد و واکسیناسیون عمومی در بازه زمانی کوتاهی صورت گرفت که نتیجه آن به صفر رسیدن آمار فوتی‌های کرونا، بازگشت مردم به زندگی عادی و چرخش چرخ اقتصادی بود.»
محمدبیگی با اشاره به عملکرد وزیر بهداشت در اتمام پروژه‌های نیمه تمام و زیرساخت‌های عمرانی تصریح کرد: «پروژه‌های نیمه تمام رها شده از جمله ساخت بیمارستان‌ها و همچنین اخذ اعتبارات از سازمان برنامه بودجه در دولت سیزدهم به صورت جدی دنبال شد.»
وی ادامه داد: «در حوزه آموزشی نیز شاهد افتتاح تعدادی از دانشکده‌های پزشکی و دانشکده‌های جدید هستیم که این اقدام وزارت بهداشت نیز قابل تقدیر است؛ البته در حوزه آموزش انتظار داریم معاون آموزشی وزارت بهداشت اقداماتی چون تغییر کتب درسی به نفع قانون جوانی جمعیت، آموزش بهورزان، ماماها و پزشکان در حوزه درمان ناباروری و حمایت از سلامت مادر و کودک را در دستور کار قرار دهد.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه در حوزه طب سنتی نیز اقدامات ارزنده‌ای در دولت سیزدهم انجام شده افزود: «رشته طب سنتی در کلینیک های سطح ۲ ناباوری در درمان بیماران فعال شد که گامی مهم و بسیار موثر به شمار می‌آید.»
محمدبیگی تاکید کرد: «اهتمام وزیر بهداشت نسبت به حوزه ساختاری و رویکرد او به حمایت از مناطق محروم و بومی گزینی نیز شایسته و قابل دفاع است.»
وی با اشاره به اقدامات وزیر بهداشت در جبران کمبود پزشک در مناطق محروم تصریح کرد: «انتظار داریم ماده ۲۷ قانون جوانی جمعیت بصورت دقیق اجرا شود تا پزشکان متخصص در مناطق محروم ماندگاری بیشتری داشته باشند و نسبت به فرزندپروری و فرزندآوری قشر سلامت هم توجه شود.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در مورد تعیین تعرفه‌ها نیز گفت: «اجرای تعرفه پرستاری یکی از کارهای ارزشمند وزارت بهداشت است که به دنبال مطالبه مجلس، تاکیدات رهبر معظم انقلاب و همچنین وعده رئیس جمهور مبنی بر انجام این کار در دولت سیزدهم انجام شد؛ این در حالی بود که این اقدام در دولت قبل بر زمین مانده بود.»
محمدبیگی به افتتاح صندوق بیماران صعب‌العلاج اشاره کرد و گفت: «همکاری وزارت بهداشت با مجلس برای افتتاح صندوق خوب بود و شاید اگر اراده وزیر نبود، این اقدام تا ۱۵ سال بعد هم انجام نمی‌شد.»
وی اجرای بیمه همگانی و بیمه ۶ میلیون نفر را یکی دیگر از افتخارات وزارت بهداشت دانست و افزود: «این اقدام مهم با جدیت و پیگیری فعالانه وزارت بهداشت و هماهنگی‌های انجام شده، به سرانجام رسید که برگ زرینی در کارنامه نظام سلامت و وزارت بهداشت محسوب می‌شود.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه وزارت بهداشت هم ضعف‌ها و چالش‌هایی دارد، گفت: «نمی توان به خاطر برخی نقدها اصل عملکرد وزارتخانه و خدمات جامعی که انجام شده است را زیر سوال بُرد.»
صفحه 4
پزشکیان، عضو کمیسیون بهداشت مجلس:
منابع وزارتخانه باید صرف تامین دارو و تجهیرات شود
پرداخت حقوق کادر سلامت از بودجه وزارت بهداشت غیرقانونی است
عضو کمیسیون بهداشت مجلس، پرداخت حقوق پرسنل وزارت بهداشت از درآمد اختصاصی را غیرقانونی دانست و گفت: «دولت باید حقوق پرسنل وزارت بهداشت را پرداخت کند و منابع وزارتخانه باید صرف تامین دارو و هزینه‌های بیمارستان‌ها شود.»
به گزارش سپید، مسعود پزشکیان در گفت‌وگو با خانه ملت، پرداخت حقوق کادر سلامت از بودجه وزارت بهداشت را غیرقانونی دانست و گفت: «حقوق کادر سلامت وزارت بهداشت باید از درآمد عمومی و توسط دولت پرداخت شود.»
وی افزود: «در گذشته و زمانی که بحث بیمه‌ها و خودگردانی مطرح بود، در مجلس قانونی دائمی تصویب شد که بر اساس آن دولت باید هزینه پرسنل وزارت بهداشت را پرداخت می‌کرد و هزینه دارو، غذای بیماران، تجهیزات و نگهداری از درآمد بیمارستان‌ها پرداخت می‌شد.»
نماینده مردم تبریز در مجلس یازدهم ادامه داد: «در واقع دولت موظف به پرداخت حقوق نیروی انسانی شد که باید ارائه خدمات می‌داد و هیچ کس حق نداشت درآمد اختصاصی وزارت بهداشت را خرج پرداخت حقوق کارمندان می‌کرد.»
پزشکیان یادآور شد: «متاسفانه وزارت بهداشت توان پرداخت پول تجهیزات، دارو و غذای بیماران را ندارد و به جای هزینه کرد بودجه در مسیرهای مشخص شده، بودجه و منابع را خرج پرداخت هزینه پرسنل شرکتی، خدماتی و روزمزد می‌کند و به دلیل این اقدام غیرقانونی در پرداخت پول دارو تعلل می‌شود و به تبع آن داروخانه‌ها با مشکل مواجه می‌شوند و نمی‌توانند دارو تامین کنند و بیماران مجبور هستند دارو را از جای دیگر تهیه کنند در حالی که این موضوع خلاف قانون است.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تصریح کرد: «وزارت بهداشت به هیچ وجه حق ندارد از درآمد اختصاصی حقوق پرسنل را پرداخت کند و در حال حاضر دارد خلاف قانون عمل می‌کند و با این کار خود را به بازار دارو، داروخانه و تجهیزات پزشکی بدهکار می‌کند و از سویی به مردم برای خرید دارو فشار وارد می‌کند.»
صفحه5
بودجه ۶۱ میلیاردی بیمه سلامت برای ترک اعتیاد؛
کدام خدمات ترک اعتیاد تحت پوشش بیمه است؟
معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت با اشاره به اینکه بیمه‌ها خدماتی را در درمان اعتیاد پوشش می‌دهند که سرپایی باشند و شامل سم‌زدایی، درمان نگهدارنده، مداخلات روان‌درمانی گروهی و فردی و... است، گفت: البته ملاک پرداخت هزینه‌های درمان اعتیاد برای بیماران تحت پوشش سامانه الکترونیک، بر اساس تعرفه‌های دولتی است.
به گزارش سپید، مهدی رضایی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره پوشش بیمه‌ای خدمات ترک اعتیاد گفت: «خدمات درمان و کاهش آسیب اعتیاد به بیماران دچار اختلال مصرف مواد از سال ۱۳۹۳ (به جز سال ۱۳۹۸ که بودجه‌ای برای این طرح اختصاص نیافت) در مراکز مجاز دولتی، عمومی غیر دولتی، خصوصی، خیریه و موقوفه طبق آخرین تعرفه تصویب نامه سالیانه هیئت وزیران ارائه می‌شود.»
وی ادامه داد: «بر اساس مصوبه هیئت دولت، بیمه‌ها خدماتی را در این زمینه پوشش می‌دهند که سرپایی باشد که شامل سم‌زدایی، درمان نگهدارنده، مداخلات روان‌درمانی گروهی و فردی و... است. در خدمات سرپایی درمان اعتیاد، سهم بیمه ۷۰ درصد است و حتی برای افراد بی‌بضاعت نیز بیمه درمان اعتیاد تا ۹۰ درصد قابل پوشش است ولی مرجع اینکه این فرد بی‌بضاعت شناخته شود، معرفی‌نامه سازمان بهزیستی است تا با پوشش ۹۰ درصدی خدمت دریافت کنند.»
وی افزود: «ثبت اطلاعات مراکز ارائه دهنده خدمات درمان ترک اعتیاد در سامانه اینترنتی پرونده الکترونیکی بیمه درمان اختلال مصرف مواد (پایا) شامل مراحل مختلف بیمه درمان اعتیاد نظیر اطلاعات هویتی و ثبت‌نام اولیه افراد دچار اختلال مصرف مواد به شکل آنلاین انجام می‌شود.»
رضایی تاکید کرد: «اطلاعات نوع درمان انتخابی و مراحل درمانی، اطلاعات مرکز درمان، تشکیل پرونده الکترونیکی بیمه درمان اختلال مصرف مواد و... همگی با رعایت اصول محرمانگی و امنیت ثبت می‌شود.»
معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت درباره مراکز ارائه دهنده خدمات درمان ترک اعتیاد تصریح کرد: «درخواست عقد قرارداد با مراکز ترک اعتیاد در جلسات کمیته نظارت استانی با حضور نماینده بیمه سلامت و با توجه به اولویت‌ها و کیفیت خدمات ارائه شده در مرکز، نیاز منطقه‌ای و تجمع تعداد مراکز متقاضی، بررسی و مرکز انتخاب می‌شود و توسط کمیته استانی جهت انعقاد قرارداد به سازمان بیمه سلامت ایران معرفی می‌شوند.»
وی با تاکید بر اینکه صرفا مراکزی که در کمیته ذکر شده انتخاب شوند، امکان ثبت اطلاعات ارائه خدمت در سامانه پایا را خواهند داشت، اظهار کرد: «بر این اساس تا آذر سال ۱۴۰۱ تعداد مراکز طرف قرارداد بیمه در مجموع ۴۶۱ مرکز است که شامل ۱۱ مرکز غیردانشگاهی، ۴۰ مرکز دولتی دانشگاهی، ۲ مرکز خیریه و ۳۰۸ مرکز خصوصی است.»
معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت بیان کرد: «ملاک پرداخت هزینه‌های درمان اعتیاد برای بیماران تحت پوشش سامانه الکترونیک، بر اساس تعرفه‌های دولتی است. میزان بودجه در نظر گرفته شده برای درمان ترک اعتیاد در سال جاری حدود ۶۱ میلیارد و ۷۴۰ میلیون تومان بوده است که تا پایان آبان ماه سال جاری سازمان بیمه سلامت حدود ۵۱ میلیارد و ۵۴۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در این زمینه هزینه کرده است.»
صفحه 6
سلول‌های بنیادی برای درمان چه بیماری‌هایی کاربرد دارند؟
سلول‌های بنیادی خون‌ساز که در مغز استخوان همه ما جا خوش کرده‌اند، امید آخر برخی بیماران هستند؛ بیمارانی که جهت ادامه حیات وابسته به دریافت این سلول‌های بنیادی خون‌ساز هستند.
به گزارش سپید به نقل از ایسنا، مغز استخوان انسان مرتباً سلول‌های خون‌ساز ایجاد می‌کند و سلول‌های بنیادی خون‌ساز در بدن هر شخص، مسئول ساختن اجزای خون او هستند. در بیماری‌های خونی، اجزای خون دچار مشکل می‌شوند، اما اگر سلول‌های بنیادی سالم باشند، اجزای خون را می‌سازند؛ در صورتیکه فرد بیمار شده و تولید سلول‌های بنیادی‌اش با مشکل مواجه شود، بیماری‌های خونی در فرد بروز پیدا می‌کند.
باید توجه کرد که از سلول‌های بنیادی خون‌ساز برای درمان افرادی که دچار بدخیمی‌های خونی یا بیماری‌هایی چون تالاسمی، سرطان‌های خونی و... هستند، استفاده می‌کنند تا بیماری که سلول خونی بدنش دچار مشکل شده، سلامت خود را بازیابد.
در کشورمان، مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی خون‌ساز در سازمان انتقال خون آغاز به کار کرد تا بتواند با کمک‌های مردمی که به صورت داوطلبانه به اهدای سلول‌های بنیادی اقدام می‌کنند، جان بیماران را نجات دهد.
گفته می‌شود ۳۰ درصد از بیمارانی که نیازمند دریافت سلول‌های بنیادی خون‌ساز به عنوان آخرین چاره درمانی هستند، شانس پیدا کردن اهداکننده مناسب را در بین خویشاوندان اعم از خواهر و برادران و سپس سایر اعضای خانواده مثل دایی، عمه، عمو، خاله و فرزندان آنها دارند. بنابراین حدود ۷۰ درصد از بیمارانی که جهت ادامه حیات وابسته به دریافت سلول‌های بنیادی خون‌ساز هستند در بین خویشاوندان خود اهداکننده مناسبی پیدا نمی‌کنند.
از سوی دیگر شانس پیدا شدن دو نفر شبیه از نظر این آنتی‌ژن‌ها در بین افراد یک قوم یا یک نژاد بیشتر است که این امر موفقیت پیوند را بیشتر می‌کند. بنابراین نیاز است در هر کشوری مراکزی وجود داشته باشند تا بیماران نیازمندی که در بین خویشاوندان خود اهداکننده مناسب پیدا نکرده‌اند، به این مراکز مراجعه کنند. در عین حال از طریق مراکز ملی پذیرش اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون‌ساز امکان پیوستن به مجمع جهانی اهداکنندگان نیز مقدور می‌شود. بنابراین وجود یک مرکز ملی برای جلب، آموزش، ثبت نام، تعیین HLA و نگهداری اطلاعات اهداکنندگان داوطلب در این حوزه مشکل‌گشا است تا در صورت نیاز، پزشکان معالج، بیماران فاقد اهداکننده خویشاوند را به این مرکز ملی پذیره نویسی معرفی کرده و شانس ادامه حیات آنها را افزایش دهند.
بر همین اساس هم مرکز پذیرش اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون‌ساز (سپاس) در سازمان انتقال خون ایران ایجاد شد. طبق اساسنامه سازمان انتقال خون ایران، این سازمان مسئول تهیه خون و سلول‌های خونی است. با توجه به آن که سلول‌های بنیادی خون‌ساز هم نوعی از محصولات سلولی خون هستند، بنابراین سازمان انتقال خون ایران درحیطه وظایف تعیین شده، اقدام به تاسیس مرکز ملی سپاس کرده است.
باید توجه کرد که کار مرکز مغز استخوان بدن، تولید سلول بنیادی است. اگر این مرکز درست کار نکند، تولید سلول‌های خونی دچار مشکل می‌شود. در این شرایط در مراکزی مانند سپاس سلول‌های بنیادی سالم را از یک فرد دریافت کرده و در فردی که با او تشابه ژنتیکی دارد، تزریق می‌شود. البته وقتی فردی سلول‌های بنیادی خود را اهدا می‌کند، حتما دوباره سلول‌های بنیادی در بدنش ایجاد می‌شود.
اهداف مرکز «سپاس»
-تمرکز اطلاعات HLA اهداکنندگان غیرخویشاوند در کشور به نفع بیماران
-آموزش و جذب تعداد کافی اهداکننده بالقوه سلول‌های بنیادی خون‌ساز
-افزایش شانس یافتن اهداکننده مناسب غیر خویشاوند در بین ایرانیان
-هماهنگی و کاهش زمان جست‌وجو برای یافتن اهداکننده مناسب
«سپاس» و شرایط عضویتش
بر این اساس افراد می‌توانند از سن ۱۸ تا ۵۰ سالگی برای ثبت‌نام به عنوان اهداکننده سلول بنیادی، ثبت‌نام کنند. علاوه بر شرط سنی، فرد باید از نظر بیماری‌های قلبی-عروقی، تنفسی، کلیوی و وضعیت عمومی سلامتی، شرایط خوبی را داشته باشد و بویژه از نظر بیماری‌های عفونی مانند هپاتیت و اچ‌آی‌وی مشکلی نداشته باشد. بعد از اطمینان از سلامت داوطلب اهدای سلول‌های بنیادی، پزشک فرد را معاینه کرده، به او مشاوره می‌دهد و مراحل کار را برایش توضیح داده و نکات مختلف را در فرد بررسی می‌کند. بعد از این اقدامات از فرد آزمایش خون گرفته شده و او را برای آزمایش آنتی‌ژن سازگاری بافتی آماده می‌کنیم و فرد اهداکننده داخل سیستم می‌شود.
چگونه مشخص می‌شود که سلول‌های اهدایی یک فرد با فرد دیگری سازگاری دارد؟
بنا بر اعلام سازمان انتقال خون، باید توجه کرد که در این مرکز، آزمایش‌هایی به نام تعیین HLA بر روی اولین نمونه خون که در هنگام عضویت گرفته می‌شود، در مرکز سپاس انجام می‌گیرد. همین آزمایش برای بیماران در مراکز پیوند انجام شده است و در هنگام ارجاع بیماران به مرکز نتایج تعیین HLA بیمار با اطلاعات اهداکنندگان موجود در مرکز مقایسه می‌شود و در صورت شباهت این عوامل بین اهداکنندگان و بیمار با یکدیگر سازگار تلقی می‌شوند.
پس از آن که بیماری توسط پزشک معالج خود از یک مرکز پیوند مورد تائید وزارت بهداشت یا از مراکز معتبر جهانی، به مرکز سپاس ارجاع داده شد، با نتایج HLA اهداکنندگان مقایسه می‌شود. در صورتی که آنتی‌ژن‌های سازگاری بافتی یکی از اهداکنندگان با بیمار معرفی شده سازگار باشد، مرکز سپاس اقدام به تماس با اهداکننده خواهد کرد و از وی درخواست می‌کند تا مجددا برای آزمایش‌های تائیدی به مرکز سپاس مراجعه کند.
صفحه 7
پیش بینی افزایش مبتلایان کرونا در مناطق روستایی چین
با نزدیک شدن به سال نو چینی و افزایش سفرهای افراد به زادگاه‌هایشان و مناطق حومه شهر، مقامات چین روز جمعه برنامه‌هایی فوری برای جلوگیری از شیوع کووید۱۹ در مناطق روستایی و حومه شهر تنظیم کردند.
به گزارش سپید، این برنامه‌ها به این دلیل تنظیم شده که برای اولین بار از زمان شیوع کووید۱۹ در چین، دولت این کشور برخی محدودیت‌های کرونایی را کنار گذاشته و محدودیت‌های سفر را نیز کاهش داده است.
مقامات چین تاکنون سیاست «کووید صفر» را به منظور جلوگیری از شیوع کووید۱۹ انتخاب کرده بودند، با این حال اخیرا این راهکار را تغییر داده و تا حد زیادی محدودیت‌های کرونایی را کاهش داده‌اند.
در حالی که این کاهش محدودیت‌های کرونایی رضایت مردم را در پی داشته اما این نگرانی را نیز به وجود آورده که این کشور هنوز برای موج‌های احتمالی شیوع این بیماری و ضربه‌هایی که افزایش آمار مبتلایان به کووید۱۹ می‌تواند بر بخش‌های مختلف آن وارد کند، آماده نیست.
چین روز پنج‌شنبه ۲۱۵۷ مورد جدید علامت‌دار ابتلا به بیماری کووید۱۹ را گزارش کرد در حالی که این آمار روز قبل از آن ۲۰۰۰ مورد ابتلا بوده است.
با این حال، کارشناسان اعلام کرده‌اند که ممکن است آمار اصلی مبتلایان روزانه به کووید۱۹ در چین از این تعداد نیز بالاتر باشد، زیرا انجام تست‌های کووید۱۹ در این کشور کاهش یافته است.
سال نو چینی که از تاریخ ۲۲ ژانویه آغاز می‌شود، نگرانی‌هایی را در مورد افزایش مبتلایان به کووید۱۹ در این کشور به وجود می‌آورد.
مناطق روستایی چین احتمالاً با مسافرانی که به زادگاه و روستاهای خود سفر می‌کنند، شاهد افزایش آمار مبتلایان به کووید۱۹ خواهند بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، کمیسیون ملی بهداشت چین روز جمعه اعلام کرد که در حال افزایش تزریق واکسن و ساخت داروهای ضروری و کیت‌های آزمایش کووید۱۹ در مناطق روستایی است. همچنین کمیسیون ملی بهداشت چین به مسافران نیز توصیه کرده که تماس با بستگان مسن خود را تا حد امکان کاهش دهند.ایسنا
هشدار درباره افزایش مبتلایان کرونا در توکیو
متخصصان ژاپنی درباره افزایش آمار مبتلایان به کرونا در توکیو هشدار دادند.
به گزارش سپید، متخصصان اظهار کرده‌اند که احتمال دارد تا اواسط ژانویه سال آینده میلادی (۲۰۲۳)، تعداد مبتلایان جدید به کووید۱۹ در توکیو دو برابر شده و به تقریبا ۳۰ هزار نفر در روز برسد.
مقامات توکیو روز پنج‌شنبه طی نشستی میانگین هفت روزه تعداد مبتلایان در توکیو در روز قبل را ۱۴ هزار و ۲۹۰ نفر اعلام کردند. این تعداد حدود ۱۲۰ درصد تعداد هفته پیش است و برای هفتمین هفته متوالی از ۱۰۰ درصد فراتر رفته است.
متخصصان اعلام کردند که در صورت تداوم سرعت فعلی گسترش ابتلا به کووید۱۹، احتمال دارد دو هفته دیگر تعداد روزانه مبتلایان از ۲۰ هزار نفر نیز بیشتر شود.
به گزارش ان اچ کی، آنها در ادامه گفتند: «زیرسویه BA. ۵ اومیکرون که زیرسویه اصلی در توکیو بوده است، به حدود ۷۰ درصد موارد ابتلا کاهش یافته و زیرسویه‌هایی همچون BQ. ۱. ۱ که مسری‌تر هستند، در حال جایگزین شدن با آن هستند.»ایسنا
صفحه 8
جدیدترین آمار مبتلایان و قربانیان کرونا در جهان
بنابر جدیدترین آمار جهانی کرونا، مجموع مبتلایان به بیماری کووید-۱۹ در دنیا تاکنون به ۶۵۶ میلیون و ۵۳۹ هزار و ۱۳۵ نفر رسیده و مرگ شش میلیون و ۶۶۷ هزار و ۸۹۲ بیمار نیز تایید شده است.
به گزارش سپید، براساس جدول جهانی «ورلداُمتر»، آمریکا با بیش از ۱۰۱ میلیون مبتلا و عبور از ۱.۱ میلیون قربانی همچنان در صدر فهرست کشورهای درگیر با این بیماری قرار دارد.
در اروپا نیز فرانسه با ثبت بیش از ۳۸ میلیون مبتلا تا این لحظه رکورددار ابتلا در بین کشورهای قاره سبز است و روسیه با گذشتن از آمار ۳۹۲ هزار قربانی، همچنان بالاترین رقم مرگ و میر کرونایی را در میان کشورهای اروپایی دارد.
همچنین در قاره «آمریکای جنوبی» از بین ۱۴ کشوری که در جدول «ورلداُمتر» جزو کشورهای این قاره دسته‌بندی شده‌اند، برزیل با بیش از ۳۵ میلیون مبتلا و بیش از ۶۹۱ هزار فوتی تاکنون بیشترین تعداد مبتلایان و قربانیان کرونا را در این قاره ثبت کرده است.
بنابر جدول به‌روز شده در پایگاه اطلاع‌رسانی «ورلداُمتر»، شمار مبتلایان و قربانیان این بیماری در ۱۰ کشوری که طبق گزارش‌های رسمی بالاترین آمارها را تاکنون داشته‌اند تا صبح روز جمعه به ترتیب به شرح جدول است.
همچنین ایران با مجموع هفت میلیون و ۵۶۰ هزار و ۳۲۳ مورد ابتلا و ۱۴۴ هزار و ۶۵۹ مورد فوت ناشی از بیماری کووید-۱۹ در حال حاضر در رتبه هجدهم در جدول جهانی کرونا قرار دارد.
روند افزایش آمار ابتلا به بیماری کووید-۱۹ که تاکنون در ۲۲۸ کشور و منطقه در جهان شیوع یافته، ادامه دارد و این بیماری همچنان در دنیا قربانی می‌گیرد.
صفحه 9-10
رژیم‌های لاغری فوری و غیراصولی؛ بدتر از چاقی
کارشناسان تاکید دارند که برای کاهش وزن اصولی و عملی، باید آهسته و پیوسته اقدام به کاهش وزن کرد
بازار رژیم‌های لاغری سریع، حسابی داغ شده است و این رژیم‌های لاغری فوری در فضای مجازی و غیرمجازی در سطح وسیعی تبلیغ می‌شود. در عین حال، کارشناسان سلامت تاکید دارند که این رژیم‌های لاغری سریع که اغلب آنها نیز از سوی افراد غیرپزشک تجویز می‌شود، می‌تواند عوارضی بدتر از چاقی داشته باشد.
دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت هم هشدار داده است گاهی مشاهده می‌شود که برخی افراد برای رهایی از اضافه وزن، به دنبال رژیم‌هایی هستند که سریع وزن‌شان کاهش یابد؛ در حالی که چنین رژیم‌هایی می‌تواند خطراتی برای سلامت فرد داشته باشد. روش‌های مختلفی برای کاهش وزن به صورت حتی مستند وجود دارد که گاهی توسط افراد خاص یا گروه‌های خاصی ارائه می‌شود، اما دلیل بر این نیست که تمام این رژیم‌ها صحیح هستند.
به طور کلی، رژیم‌های کاهش وزن به چند دسته تقسیم می‌شوند. در رژیم‌های بسیار کم کالری که در مواردی نادر، بیمار تحت نظر و حتی در حالت بستری به ناچار تحت این رژیم قرار می‌گیرد، میزان کالری دریافتی فرد بین ۲۰۰ تا ۸۰۰ کیلو کالری است. این گونه رژیم‌ها معمولا خطر ایجاد سنگ کیسه صفرا، ریزش مو و مشکلات پوستی و گوارشی، افسردگی، عصبانیت و کمبود مواد مغذی و ریزمغذی‌ها را به همراه دارد. این رژیم‌ها در درازمدت هم موثر نیستند و در کوتاه مدت به دلایل خاصی که خطری برای بیمار وجود دارد، ممکن است تجویز شود.
دسته دیگر رژیم‌های کم کربوهیدرات بوده که در آن مصرف کربوهیدرات در برنامه غذایی روزانه فرد کمتر از ۲۵ گرم است. رژیم‌های نامتعادل دیگری نیز داریم که بسیار کم چربی هستند و فرد بین صفر تا ۱۹ درصد انرژی را از چربی می‌گیرد. در حالی که در مواقع عادی میزان دریافت چربی را تا ۳۰ درصد پیش‌بینی می‌کنند.
بنابراین برای کاهش وزن همانطور که یک شبه دچار اضافه وزن نشده‌ایم، باید در این راه صبر و اراده داشت و آهسته و پیوسته اقدام به کاهش وزن کرد.
محمد هاشمی که دبیری انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی ایران را در کارنامه کاری خود دارد، در گفتگو با سپید به اهمیت درمان علمی چاقی اشاره کرده و تاکید می‌کند: «درمان چاقی به عنوان یک درمان اورژانسی در جامعه تلقی نمی‌شود. اغلب مردم به بحث چاقی به دید یک درمان غیراضطراری نگاه می‌کنند. به همین دلیل نیز خیلی از مردم، درمان چاقی را در اولویت قرار نمی‌دهند. به دلیل همین نگاه رایج، برخی از مراکز درمان چاقی دچار رکود بوده‌اند، اما نباید فراموش کنیم که کماکان میزان مرگ و میر بر اثر بیماری‌های قلبی در جامعه ما بسیار بیشتر از میزان مرگ و میر بر اثر کرونا است. چاقی هم زمینه ساز بیماری‌های قلبی است. بنابراین این تصور نادرست است که فکر کنیم درمان چاقی یک درمان ضروری نیست. اتفاقا این درمان بسیار حیاتی و ضروری است.»
آسیب رژیم‌های لاغری فوری
طبق آمارهای رسمی، بیشترین میزان افزایش چاقی در کشورهای کم درآمد است. اینها نتایج تحقیقات تکان دهنده‌ای است که روزنامه گاردین منتشر کرده است. بر اساس برآوردهای جهانی، بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان تا سال ۲۰۳۰ به چاقی دچار خواهند شد که این آمار نسبت به سال ۲۰۱۰ دو برابر خواهد بود. در کشور ما نیز آمارها درباره افزایش چاقی در جامعه نگران کننده است. بخصوص در دوران کرونا که میزان تحرک بسیاری از شهروندان کاهش یافت، همین عامل موجب افزایش شیوع چاقی شده است.
احمدرضا درستی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و مدیر گروه تغذیه جامعه هم درباره رژیم‌های رایج در بین عموم مردم مانند رژیم کتوژنیک یا کانادایی و ... به یک اصل علمی اشاره کرد و گفت: «طبق یک اصل علمی غذا باید کافی، متنوع و متعادل باشد. مطابق با این اصل، همه رژیم‌ها با ادعای موقتی بودن و لاغرکردن مانند کتوژنیک، رژیم پروتئین، کانادایی و ... پذیرفته شده نیست؛ چراکه در عین سختی کشیدن فرد لاغر شده اما به خود لطمه وارد کرده است.»
این متخصص درباره رژیم کتوژنیک گفت: «در رژیم کتو اگر به اندازه کافی نتوانیم در خون گلوکز داشته باشیم، چون فرد کربوهیدرات نمی‌خورد و فقط غذاهای پر از پروتئین و چربی مصرف می‌کند، بدن شروع به فراوان کردن اسیدهای چربی در خون کرده که مغز و سیستم عصبی بتوانند از این اسیدهای چرب نیاز بدن را تامین کند.»
وی افزود: «هنگامی که سیستم عصبی اسیدهای چرب را متابولیزه و مصرف می‌کند، مقداری کتون در خون تولید شده که میزان کتون‌ها را بالا می‌برد؛ به طوری که حتی از بوی دهان فرد می‌توان بوی کتون را حس کرد.»
درستی خاطرنشان کرد: «در این حالت بیماری "کتوزیس" ناشی از کتون زیاد به وجود می‌آید؛ چراکه کتون زیاد در خون به کبد، کلیه و اعصاب فشار آورده و به بدن آسیب خواهد زد.»
این متخصص به قدیمی بودن رژیم کتون و استفاده از آن برای بیماران مبتلا به "صرع" اشاره کرد و گفت: «افراد مبتلا به بیماری صرع یا دارای مشکلات سیستم اعصاب پیشرفته به علت استفاده سیستم مغز و اعصاب‌شان از گلوکز به ناچار آنها را با اسیدهای چرب تغذیه می‌کنند.»
وی تاکید کرد: «این رژیم برای این افراد خاصیت درمانی داشته و جهت تامین کامل نیازهای بدن‌شان استفاده می‌شود. بدین صورت که چون مغز نمی‌تواند گلوکز را متابولیزه کند، اجازه دهیم که اسیدهای چرب کمک کنند. در مجموع این رژیم‌ها برای استفاده در مدت زمان طولانی جهت لاغر شدن به بدن فشار آورده و پس از قطع کردن به سرعت وزن بازمی‌گردد.»
صفحه 11-12
سپید گزارش می‌دهد
چالش‌های بیش از 3000 موقوفه سلامت
خانی سرپرست اوقاف شمال تهران: 30 درصد مراکز بهداشتی و درمانی وقفی هستند
بخشی از مراکز درمانی کشور را مراکز درمانی خیریه و وقفی تشکیل می‌دهند که برخی از آنها قدمتی به درازای تاریخ دارند و برخی نیز امروزه پیشرفته‌ترین خدمات سلامت را در ایران و جهان ارائه می‌دهند، با این حال تاریخ و پیشرفت علم و فن‌آوری موجب نشده تا چالشی برای بیش از 3 هزار موقوفه سلامت در کشور وجود نداشته باشد.
وقف سنتی کهن است که از طریق بخشش مال، منافعی ثابت به عموم برسد. در واقع وقف سنتی کهن و جهانی به معنی بخشش پول یا ملک به شخص یا موسسه غیر انتفاعی است که منافع مترتبه این بخشش را به مصرف خاصی برساند. این موضوع هم جنبه الوهی و اخروی دارد و هم اینکه منافع دنیوی را برای بسیاری از افراد و سایر موجودات فراهم می‌کند.
وقف و سلامت در تاریخ
سابقه آنچه که امروز به عنوان وقف می‌شناسیم در ایران به دوره ساسانیان باز می‌گردد در آن دوره دارایی‌های جهت استفاده در امور خاص توسط یک فرد بخشیده می‌شد. این دارایی ها توسط ورثه قابل تغییر کاربری یا انتقال به غیر نبود. با ظهوراسلام، وقف به عنوان یک سنت حسنه مطرح و توسط پیامبر اسلام(ص)، ائمه اطهار(ع) و بسیاری از صحابه و پیشوایان دینی مورد تأکید و ترویج قرار گرفت و آنها خود در زمره بزرگترین واقفان قرار گرفتند.
بخش زیادیی از موقوفه‌ها نیز همیشه به موضوع سلامت، بهداشت و درمان مردم اختصاص پیدا کرده است، چنانکه در حال حاضر اسناد موجود در موزه آستان قدس رضوی شهادت می‌دهند که از دوره صفویه وقف در این بخش فعال بوده است، به گفته برخی از مسئولان این آستان، دارالشفاهای این آستان در دوران صفویه، افشار و قاجار و همچنین برخی از داروها در زمره املاک وقفی بوده‌اند.
به گفته فرید قاسملو عضو گروه طب سنتی فرهنگستان علوم پزشکی «به نظر می‌رسد موقوفات آستان قدس رضوی از جمله بیمارستان امام رضا (ع) در مشهد کهن‌ترین و باسابقه‌‌ترین نهاد موقوفه بهداشت و درمان جهان اسلام باشند که همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.»
علاوه بر ایران اسنادی از موقوفات بهداشتی و درمانی در سرزمین عثمانی، حلب سوریه، شبه قاره هند و بغداد وجود دارد که مورد اخیر ایرانی بوده و همان بیمارستان مشهور عضدی است که در دوره خلافت متوکل عباسی توسط عضدالدوله دیلمی در زمان فتح بغداد ساخته و موقوفات و رقباتی برای اداره آن اختصاص یافت.از همان زمان اهمیت توجه به سلامت از طریق اعمال خیر و بخشیدن اموال خیریه بسیار مهم بوده است.
موقوفه‌های سلامت
در حال حاضر «30 درصد مراکز بهداشتی و درمانی ایران وقفی هستند.» این را حسن خانی سرپرست اوقاف شمال تهران گفته است و به گفته وی «بسیاری از موقوفات در ایران رویکرد بهداشتی و سلامتی داشته‌اند، که نشان دهنده این است که مردم نسبت به خیریه و وقف بخصوص در زمینه امور سلامتی و بهداشتی اهتمام دارند. بر همین اساس مریض‌خانه‌ها، حمام‌ها، آبگرم‌ها آب سالم، از جمله مهم‌ترین موقوفات در ایران هستند.»
به گفته احمد شرفخانی مدیرکل امور خیریه سازمان اوقاف و امور خیریه در حال حاضر بیش از 3 هزار موقوفه مرتبط با سلامت در کشور وجود دارند.
وی در این رابطه تصریح کرد: «در کل کشور ۲۰۸ هزار موقوفه، وجود دارند که از این تعداد موقوفه، ۳ هزار و ۱۳۶ موقوفه مرتبط با موضوع سلامت بوده که یک هزار و ۷۰۵ موقوفه مرتبط با دارو و درمان، ۶۷۸ موقوفه مرتبط با مراکز درمانی و ۷۵۳ موقوفه مرتبط با مراکز درمانی خاص و آسایشگاهی است.»
وی افزود: «همچنین یک میلیون و ۴۰۰ هزار رقبه در کشور، وجود دارند که از این تعداد رقبات، ۲۹۷ هزار و ۴۱۴ رقبه مربوط به موقوفات عرصه سلامت هستند که از این تعداد ۱۶۲ هزار رقبه برای موضوع دارو و درمان، بیش از ۶۷ هزار رقبه برای مراکز درمانی و بیش از ۶۷ هزار رقبه برای مراکز درمانی خاص و آسایشگاهی وقف شده است. تعداد یک هزار و ۱۲۷ مراکز درمانی خیریه و موقوفه احصاء شده که شامل ۱۳۳ بیمارستان، ۴۰۲ درمانگاه، ۲۳۷ مرکز بهداشتی، ۴۱ پایگاه بهداشت، ۲۷۰ خانه بهداشت، دو داروخانه، دو مرکز جراحی، سه مرکز توانبخشی، سه مرکز آزمایشگاهی، ۱۴ مرکز فوریت‌های پزشکی و ۲۰ مرکز اداری و آموزشی حوزه سلامت است.»
اگرچه در حال حاضر وضعیت این املاک وقفی روشن شده است با این حال به نظر می‌رسد تعداد موقوفه‌های سلامت بیشتر از این تعداد باشد. چندی قبل سیده مریم حائری مدیرکل امور خیرین وزارت بهداشت به سپید گفت: «شورای وقف و سلامت را ایجاد کردیم تا به شناسایی و ساماندهی موقوفه‌های سلامت بپردازد. الان در صدد هستیم که موقوفه‌های فعال و غیر فعال سلامت شناسایی شوند.» بر اساس این گفته‌ها چه بسا موقوفه‌هایی وجود داشته باشند که بر خلاف نیت واقف در امور دیگری فعالیت کرده و هنوز مورد شناسایی اوقاف یا وزارت بهداشت قرار نگرفته باشند.
به گفته حائری موقوفه‌های سلامت چند دسته بوده و بخشی از آنها عملا به مراکز دولتی واگذار شده‌اند که با کمک‌های دولتی سرپا بوده و بر اساس تعرفه‌های دولتی خدمات ارائه می‌دهند. برخی موقوفه‌ها خود گردان بوده و با تعرفه خیریه فعالیت می‌کنند. برخی از این موقوفه‌ها نیز مربوط به آستان‌های مقدس رضوی، شاه چراغ، حضرت عبدالعظیم حسنی و حضرت معصومه علیهم اسلام هستند که نظارت هم از سوی آنها انجام می‌شود.
چالش‌های وقف و سلامت
در سالهای اخیر همواره نظارت یا تولیت این مراکز مورد بحث متولیان نظام سلامت و متولیان اوقاف و امور خیریه بوده است اگرچه تفاهم‌نامه‌ای در سال 1393 بین وزارت بهداشت و سازمان اوقاف و امور خیریه منقعد شد که اهداف آن این موارد بود: همکاری متقابل در خصوص کمک به عمران، احیاء، مرمت، بازسازی و توسعه موقوفات درمانی کشور و نیز تأمین نیازهای اماکن و مراکز درمانی و بهداشتی تحت پوشش سازمان اوقاف و امورخیریه، اجرای طرحهای درمانی و بهداشتی در موقوفات، ارائه مجوز ساخت و توسعه مراکز درمانی در املاک موقوفه، توسعه حداکثری خدمات وقف در حوزه سلامت و استفاده از ظرفیت‌های سازمان اوقاف و امورخیریه در دستیابی به نظام تعالی سلامت کشور، اجرای سیاستهای تأمین سلامت برای اقشار آسیب‌پذیر و محرومان جامعه، ساماندهی وضعیت بیمارستان‌ها و مراکز درمانی وقفی و تحت پوشش سازمان اوقاف و امورخیریه.» در همین زمان برای اجرایی کردن این تفاهم‌نامه شورای وقف و سلامت هم ایجاد شد.
علی‌رغم این تفاهم‌نامه و قرار به روی ریل افتادن موقوفه‌های سلامت هنوز تکلیف برخی از موقوفه‌ها مشخص نیست. چنانکه مشخص نیست بیمارستان سرطان شهر ری که از مدت‌ها قبل قرار بوده احداث و به بهره‌برداری برسد چه سرنوشتی خواهد داشت؟ علی‌رغم آن برخی از موقوفه‌های موجود نیز در این سالهای اخیر از وضعیت مناسبیی برخوردار نبوده‌اند. بسیاری از آنها امروز از گرانی تجهیزات پزشکی، عدم همخوانی درآمد و هزینه‌ها در این دو سال اخیر شکایت داشته‌اند. اگرچه این موضوع مربوط به امسال نیست و در سه سال گذشته همواره وجود داشته است.
شرفخانی از مقامات سازمان اوقاف، در این رابطه به ایکنا گفت: «یکی از معضلات مراکز درمانی خیریه و وقفی این است که در دوره قبلی در وزارت بهداشت آئین‌نامه ابلاغ کردند که هر مرکز درمانی موقوفه‌ای، تعرفه‌اش خیریه باشد، واقف وقف کرده است که بیمارستان به همه مردم خدمات دهد، از درآمد آن به درمان بیماران نیازمند کمک شود. بیمارستان وقفی که رقبه‌ای نداشته باشد و از بیماران تعرفه خیریه اخذ شود، چگونه خود را اداره کند؟ به علت همین آئین‌نامه، تأمین اجتماعی در بیمارستان‌های وقفی ۳۱ درصد کمتر پرداخت می‌کند و باعث شده است پزشکان متخصص خوب کمتر رغبت کنند به این مراکز بروند، باعث می‌شود آرام آرام مجموعه‌های درمانی وقفی، افت کیفیت و نیاز مالی پیدا کنند.
در زمان در جریان بودن ارز ترجیحی بسیاری از مدیران این مراکز نسبت به این موضوع که ارز دولتی برای هزینه کرد در حوزه تجهیزات پزشکی به این مراکز اختصاص پیدا نکرده شکایت داشتند و آنها معتقد بودند که این مراکز مجبور هستند که با هزینه بسیار زیادی تجهیزات پزشکی و اقلام پزشکی را تهیه کرده و این موضوع هزینه این مراکز را افزایش داده و حتی ارائه خدمات در این مراکز را تحت شعاع قرار داده است.
با این حال حائری گفت : «بسیاری از موقوفات رقبه داشته و اوقاف یکسری از این رقبات را استخراج کرده است مثلا برخی از بیمارستان‌های وقفی رقبه دارند و این رقبات باید بیایند هزینه سرپا بودن بیمارستان‌ها را بپردارند. این اتفاق در حال حاضر نمی‌افتد و وزارت بهداشت باید بر آنها نظارت کند تا این رقبات در حوزه سلامت درست عمل کنند. ما اصلا نمی‌دانیم این درآمدها کجا هزینه می‌شوند.»
صفحه 13
قویدل، عضو مجمع عمومی کانون هموفیلی ایران توضیح داد
تبعات تغییر سیاستهای دارویی
عضو مجمع عمومی کانون هموفیلی ایران، سیاستهای ارزی دارو را در تعارض با سلامت بیماران خاص و دیر درمان دانست و توضیحاتی در این زمینه ارائه داد.
به گزارش سپید، احمد قویدل در گفت‌وگو با مهر، به عواقب حذف ارز ترجیحی دارو در دسترسی بیماران هموفیلی به داروهای وارداتی اشاره کرد و گفت: «البته این نگرانی صرفاً شامل دسترسی بیماران هموفیلی به داروهای وارداتی نیست و شامل همه بیماران خاص و دیر درمان می‌شود که نیاز حیاتی به داروهای خود دارند. اگر دسترسی این بیماران به دارو، کافی و مستمر نباشد؛ سلامت آنها به صورت جدی به مخاطره می‌افتد.»
وی افزود: «با حذف ارز ترجیحی قیمت داروهای تولید داخل به دو الی سه برابر و قیمت داروهای وارداتی به ۶ الی ۷ برابر افزایش می‌دهد. ضرورتی بر تاکید بر این واقعیت تلخ است که افزایش نرخ افسار گسیخته دلار همه معادلات موجود را بر هم می‌زند و در بسیاری از موارد تعهدات شرکت‌های وارد کننده داروهای ساخته شده را به چالش می‌کشد. عوارض تحریم و موانع مبادلات بانکی نیز از موانع تأمین کنندگان مواد اولیه داروهای تولید داخل و داروهای ساخته شده است.»
قویدل گفت: «با توجه به این شرایط، حذف ارز ترجیحی دارو بدون توجه به عوارض آن بر سلامت مردم، به هیچ عنوان نمی‌تواند اقدامی شجاعانه در عرصه اقتصاد دارویی کشور محسوب شود. شجاعت در حوزه سیاستگذاری سلامت لایق اقداماتی است که با نگرش همه جانبه بتواند با بهره‌مندی کامل از منابع موجود خللی به دسترسی مردم به دارو ایجاد نکند.»
عضو مجمع عمومی کانون هموفیلی ایران در ادامه افزود: «به بازار دارویی کشور «شوک شدید ریالی» و کاهش نقدینگی اساسی وارد شده است. سیاست دولت برای کنترل این شوک اعطای تسهیلات بانکی با تقاضای وزیر بهداشت و مصوبه شورای پول و اعتبار کشور به تولید کنندگان و وارد کنندگان دارو است. بر اساس دستورالعمل بانک مرکزی حداکثر تسهیلات قابل پرداخت به شرکت‌های دارویی معدل دو برابر فروش سال قبل آنها باشد، مقایسه این تسهیلات‌ها با افزایش قیمت داروهای تولیدی و وارداتی و فاصله جدی آن با کمبود نقدینگی شرکت‌های دارویی پیامی جز نگرانی در رابطه با دسترسی مردم و به خصوص بیماران دیر درمان به دارو ندارد.»
وی گفت: «عقب ماندگی پرداخت‌های سازمان‌های بیمه‌گر به مراکز درمانی نیز به شدت مؤثر در این شوک اقتصادی به حوزه دارو است. خیلی نباید کارشناس باشیم تا بتوانیم درک کنیم بازگشت نقدینگی بیمه‌ها به مراکز درمانی و شرکت‌های تولید کننده و وارد کننده دارو، بر اساس فروش قبلی و بر مبنای قیمت‌های ارز ترجیحی است. خریدهای جدید مراکز درمانی که اساس آن را دانشگاه‌های علوم پزشکی تشکیل می‌دهند، خرید دارو به قیمت‌های چند برابری جدید است. بازگشت این نقدینگی ظرفیت‌های خرید این مرکز یک سوم الی یک ششم نیاز (از جمله سهمیه‌های دارویی بیماران دیر درمان) کاهش می‌یابد.»
قویدل افزود:« بی‌تعارف عرض کنم این نوع سیاستگذاری در حوزه دارو و درمان که از حوزه‌های حاکمیتی و امنیت مردم است به نظرم نه تنها شجاعانه نیست، بلکه ماجراجویانه است. اگر دولت می‌تواند تا ۵ الی ۶ برابر نقدینگی شرکت‌های واردکننده دارو و تا سه برابر تولیدکنندگان را با تسهیلات واقعی افزایش دهد که در حال حاضر عملاً با وضعیت بانک‌ها و سقف مجاز تسهیلات بانکی سازگاری ندارد، راهی نمی‌ماند جز آنکه ضمن افزایش حداکثری سقف تسهیلات بانکی در رابطه با برخی اقلام دارویی مورد نیاز مردم به خصوص بیماران خاص و دیر درمان، سیاست اختصاص ارز ترجیحی را ادامه دهد.»
وی ادامه داد: «جراحی اقتصادی در حوزه دارو و حذف ارز ترجیحی با توجه به وابستگی‌های عمیق آن به حفظ امنیت سلامت، باید تدریجی باشد. اگر در این حوزه توجه کافی و مسئولانه نشود، دیگر جراحی اقتصادی نکرده‌ایم این قصابی در حوزه اقتصاد دارویی است.»
قویدل در پایان تصریح کرد: «در حوزه داروهای بیماران هموفیلی ما نگران وضعیت اقتصادی شرکت‌های دارویی داخلی تولید کننده فاکتور ۸ و ۷ هستیم که توانسته‌اند گام‌های مهم و افتخار آفرینی در خودکفایی بردارند.»
وی افزود: «فاکتور ۸ ایرانی نزدیک به ۷۰ در صد بازار دارویی را در اختیار داشت که متأسفانه بالغ بر یک ماه و نیم است بر اثر مشکلات عدیده در دسترس نبود و رفع تدریجی این کمبود دو ماه طول خواهد کشید. در رابطه با وضعیت داروهای بیماران هموفیلی که از خارج وارد می‌شود مانند «هیومیت»، «فایبا»، «فاکتور ۱۳» و حتی فاکتورهای ۸ و ۹ که در کشورهای اروپایی از پلاسمای ایرانی تولید می‌شود با توجه به شوک نقدینگی که به این شرکت‌های فعال در این حوزه وارد شده است، در هاله‌ای از ابهام است.»
صفحه 14
دلایل مدیران و تولیدکنندگان درباره کمبودهای بازار دارو و راهکار آن متفاوت است
آسیب‌شناسی یا توجیه؟!
مدیران صنعت دارو مصرف بی‌رویه دارو را عامل کمبودهای گسترده اقلام دارویی میدانند!
کمبود گسترده دارو در بازار ایران سرانجام در حالی از سوی متولیان بازار دارو پذیرفته شد که آنها دلایل متفاوتی برای کمبود دارو در بازار ایران قائل هستند. تولیدکنندگان دارو درباره علت کمبود در بازار بارها توضیح داده‌اند که سیاستگزاریهای نادرست و بی‌انضباطی در این بخش موجب کمبود گسترده اقلام دارویی شده است و در مقابل سیاستگزاران بازار دارو مدعی هستند که یکی از علت‌های مهم کمبود دارو در بازار ایران مصرف بی‌رویه اقلام دارویی است و باید تقاضا در این بخش کاهش داشته باشد. آنها همچنین به رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش دارو به عنوان راهکار افزایش تولید در این بخش اشاره می‌کنند. این در حالی است که کارشناسان نقدهای مهمی را به ادعاهای سیاستگزاران وارد می‌کنند.
نصف داروهای تجویزی غیرضروری هستند
مصرف بی‌رویه دارو و تاکید بر رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه دارو دو نکته مهمی بود که سخنرانان هفتمین همایش داروسازی نظامی به آن تاکید کردند. در این همایش که روز پنج شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۱ در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله برگزار شد غلامرضا پورحیدری، رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله گفت: «بعد از امنیت غذایی، امنیت دارو و درمان در رده دوم به صورت جدی مطرح است.»
او ادامه داد: «با توجه به اهمیت این صنعت، باید تلاش بیشتری در زمینه دارو انجام شود. با توجه به شعار سال تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین تاکید ما بر این است که تولید دانش بنیان دارو مورد حمایت جدی‌تری قرار گیرد.»
رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله نیازسنجی در زمینه دارو و درمان را یکی از مهم‌ترین قدم‌ها در زمینه تولید دانست و تاکید کرد: «اگر نیازسنجی به صورت درست انجام نشود ممکن است در صنعت با مشکلاتی مواجه شویم نیازسنجی در زمینه هر اقدام تولیدی قدم اول است و اگر به این موضوع توجه نشود ممکن است صنعت با ورشکستگی مواجه شود.»
پورحیدری با بیان اینکه بسیاری از تجویز داروها در کشور ما ضروری نیست، افزود: «دست‌کم بیش از ۵۰ درصد دارویی که در کشور تجویز می‌شود ضروری نیست و می‌توان از تجویز آن صرف‌نظر کرد.»
او ادامه داد: «با فرهنگ‌سازی در زمینه تجویز و مصرف دارو می‌توان مصرف دارو را به بیشتر از ۵۰ درصد کاهش داد و منابع ذخیره شده در این زمینه را در بخش‌های دیگر هزینه کرد.»
رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله در خاتمه با انتقاد به عدم برنامه ریزی پیرامون پسماند دارو، گفت: «در زمینه پسماند دارو هیچ طرح و برنامه‌ای وجود ندارد و مردم پس از پایان مراحل درمان نمی‌دانند با داروهای باقی مانده چه کنند، لذا باید در این زمینه نیز برنامه ریزی مناسبی صورت گیرد.»
مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم گریزی به کمبود دارو در بازار زده و گفت که «در تلاش هستیم تمام داروهای وارداتی را در کشور تولید کنیم، موضوع دارو مرتبط با امنیت ملی است و هر مشکلی که در این صنعت ایجاد شود ممکن است منجر به بحران شود.»
یونس پناهی، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در بخش دیگر این مراسم از روزهایی سخن گفت که وزارت بهداشت زیرساخت‌های لازم را برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان نداشت، سخن گفت.
او افزود: «در روزی که پیشنهاد معاونت وزارتخانه به من داده شد، هیچ زیر ساختی برای حمایت از شرکت‌ها و مراکز دانش بنیان وجود نداشت.»
پناهی با بیان اینکه باید مراکز تحقیقاتی به سمت شبکه سازی بروند، افزود: «اقدامات و تصمیمات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به گونه‌ای برنامه ریزی شده تا زنجیره تولید دانش بنیان و اشتغالزایی محقق شود.»
در بخش دیگر این مراسم محمود بیگلر عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در خصوص نقش پارک‌های فناوری در توسعه محصولات دانش بنیان سخنرانی کرد.
حسا‌م الدین شریف‌نیا، مسئول کارگروه دارویی ستاد کل نیروهای مسلح در بخش دیگر این مراسم درباره تولید دانش بنیان داروهای مورد نیاز نیروهای مسلح در شرایط عملیاتی و بحران، نکاتی را مطرح کرد و ابوذر سیفی، رئیس گروه علمی مدل‌سازی و شبیه‌سازی دانشگاه عالی دفاع ملی سخنران آخر این همایش بود و درباره کارکرد آیند‌ه‌نگری در تداوم پایدار فعالیت‌های دانش بنیان حوزه سلامت سخن گفت.
توپ قصور مدیران در زمین بیماران افتاد!
تاکید متولیان بر نقش مصرف بی‌رویه اقلام دارویی در کمبودهای بازار پیش از این همایش هم بارها مطرح شده است. چندی پیش یونس پناهی، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به خبر دارو گفته بود که «در ایران تجویز و مصرف بی‌رویه دارو داریم و در مواردی پزشکان فقط براساس تمایل بیمار نسبت به نسخه کردن برخی داروها اقدام می‌کنند و یا اینکه افراد بدون نسخه پزشک مستقیما دارو مصرف می‌کنند.»
او توضیح داده بود: «در دنیا میانگین تعداد اقلام دارویی موجود در یک نسخه 1.2 تا 1.8 و کمتر از دو قلم دارو است اما در ایران به طور متوسط در هر نسخه 3.6 قلم دارو تجویز می‌شود و بالا بودن میانگین اقلام دارویی در نسخه‌ها هم برای بیماران و هم تامین‌کننده دارو هزینه بیشتری دارد و افراد زیادی را در سیستم بهداشت و درمان کشور درگیر این بخش می‌کند. »
کمبود در بازار به دلیل مصرف‌بی‌رویه مصرف‌کنندگان اما تبدیل به کلیشه رایج مدیران بازارهای مختلف شده است و این روزها مدام متولیان به این شیوه استدلال متولیان بازار دارو روی آورده و کمبود اقلام کالا و انرژی از جمله بنزین، گاز، آب و برق و ... را به مصرف بالای مصرف‌کنندگان ایرانی ربط می‌دهند. استدلالی که معمولا عقب‌ماندگی تولید و بی‌انضباطی در این بخش را به حاشیه برده و توپ را به زمین مصرف‌کنندگان انداخته است.
در مقابل، تولیدکنندگان بازار دارو که سالهای گذشته نه تنها نیاز بازار را تامین کرده که اقدام به صادرات دارو کرده‌اند درباره علت کمبود دارو به بی‌انضباطی‌های گسترده سیاستگزاران اشاره کرده و می‌گویند از تورم دو رقمی، نوسان نرخ ارز، مشکلات عدم تخصیص به موقع ارز واردات مواد اولیه، مشکلات نقل و انتقال پول گرفته تا به موقع اجرا نشدن مصوبه‌های مالیاتی و ... همه و همه در بروز کمبودهای دارویی نقش داشته است.
دلایلی که البته سیاستگزار کمتر زیر بار آن رفته و با وجود احضار مکرر بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت به مجلس پذیرش این قصور در ادبیات مدیران بازار دارو کمتر به چشم می‌خورد.
هرچند که مصرف زیاد دارو در ایران مورد نقد کارشناسان بازار دارو نیز است اما آنها این مساله را دلیل اصلی کمبود دارو نمی‌دانند و معتقد هستند که در شرایط فعلی و با جهش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم دست بسیاری از بیماران به اقلام دارویی کوتاه‌تر از گذشته شده است.
شرکت‌های دانش‌بنیان محفل رانت شده‌اند
نکته دیگری که در هفتمین همایش داروسازی نظامی متولیان بازار دارو بارها به آن به عنوان راهکار تاکید کردند، تقاضای رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه دارو است. این در حالی است که فرشاد مومنی، اقتصاددان شرکت‌های دانش‌بنیان را ابزاری برای رانت‌جویی می‌داند و معتقد است که جهش خیره‌کننده تعداد این شرکت‌ها نه تنها کمکی به بهبود بازار و اقتصاد ایران نکرده است که وضعیت اقصادی کشور رو به افول بوده است.
او اخیرا در نشست علمی «الزامات و پیش¬نیازهای برنامه هفتم توسعه» به میزبانی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و مرکز پژوهش¬های اتاق بازرگانی ایران گفته است که «در سال ۹۲ کل شرکت‌های دانش‌بنیان ۵۵ شرکت بود و در نیمه ۱۴۰۱ به هفت هزار شرکت رسیده است. در واقع نرخ رشد ۱۲هزار‌و ۷۰۰ درصدی را تجربه کرده است. اما کارکرد چه بوده است؟ سقوط ۳۰رتبه‌ای شاخص رقابت‌پذیری و درآمد سرانه یک‌چهارم میانگین جهان شده است و ما فقیرتر و عقب‌مانده‌تر شده‌ایم. در همین 10ساله سقوط ۳۱درصدی در شاخص رابطه مبادله داشتیم و برای اولین بار در تاریخ ۷۰ساله اقتصادی، در سه سال پایانی دهه ۹۰ اندازه جمعیت فقرا دو برابر شده است. بنابراین لازم است به جای ادا درآوردن، لوازم توسعه را فراهم کنیم.»
این اقتصاددان تاکید دارد که پروسه تولید از رویه‌های دانش و علم جدا نیست و با لحاظ کردن عنوان دانش‌بنیان به شرکت‌ها تنها ابزار رانت و معافیت مالیاتی، یارانه و تخفیف ایجاد می‌شود که باعث آلودگی بیشتر فضای تولید و اقتصاد به فساد می‌شود.