انتقاد انجمن روانپزشکان از تجویزهای کمکی برای درمان کرونا
28 آبان 1399 ساعت: 11:8
28 آبان 1399 ساعت: 11:8
انجمن روانپزشکان نسبت به برخی توصیه‌ها در برنامه «تدابیر پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در بیماری کووید19» انتقاد کرده است.
پیشتر محمدرضا شمس اردکانی، مدیرکل سابق دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت از ابلاغ برنامه تدابیر پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در بیماری کووید19 به معاونت‌های مرتبط در وزارت بهداشت و روسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی سراسر کشور، خبر داده بود. حال انجمن علمی روانپزشکان ایران نسبت به برخی از توصیه‌های این ابلاغیه انتقاد کرده و آن را غیرعلمی دانسته است.
اردکانی با بیان اینکه آثار اقتصادی و اجتماعی وسیع همه‌گیری کووید 19 در مدت زمان کوتاهی همه کشورهای کره خاکی را درنوردید، تاکید کرده بود: «منطقی به نظر می‌رسد که بر پایه دستورات سازمان جهانی بهداشت، از تمامی ظرفیت‌های موجود از جمله ظرفیت‌های طب‌های سنتی برای درمان کرونا بهره‌برداری شود.»
او تصریح کرده بود: «از آنجا که نظام سلامت نظامی یکپارچه است، نمی‌شود اقدامات مرتبط با سلامت مردم را خارج از آن انجام داد. پروتکل‌های طب سنتی در زمینه مهار کرونا و درمان بیماران مبتلا نیز همه از مسیرهای تعریف‌شده توسط وزارت بهداشت پیش رفته‌اند و تلاش شده است در این برنامه، مطالبی گردآوری شود که حداقل مبتنی بر شواهد باشند.»
اما مجید صادقى، رئیس انجمن علمى روانپزشکان ایران در نامه‌ای به قاسم جان‌بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به این توصیه‌ها انتقاد کرده و گفته است: «پیرو انتشار «توصیه‌های پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در کووید19» (ویژه پزشکان) توسط وزارت بهداشت، از آنجا که بخشی از این متن به رشته تخصصی روانپزشکی مربوط می‌شود، بدین وسیله نظر انجمن علمی روانپزشکان ایران در این خصوص به استحضار می‌رسد.
1. بخشی از این توصیه‌ها به درمان افسردگی، اضطراب و وسواس اختصاص داده شده است. از آنجا که انجمن علمی روانپزشکان ایران خود را بازوی مشورتی وزارت بهداشت در حوزه روانپزشکی می‌داند و به شکل مستمر در این زمینه مورد خطاب و مشورت وزارت بهداشت است، انتظار داشت پیش از انتشار این متن، نظر کارشناسی انجمن در زمینه درمان‌های روانپزشکی موجود در آن دریافت و اعمال شود.
2. در بخش توصیه‌های مربوط به درمان افسردگی نیز چند نکته لازم به ذکر است. الف- منبع شماره 90 برای توصیه مصرف شربت جلاب ذکر شده است، اما مقاله مذکور مربوط به ارزیابی اثر پاشویه گرم بر خواب سالمندان است و در انتهای آن عدم اثربخشی این روش را نتیجه‌گرفته است. بنابراین هیچ ارتباطی به توصیه مذکور ندارد.
ب- منبع شماره 141، مطالعه‌ای مقدماتی و بدون مقایسه با دارونما درباره اثربخشی «Melissa officinalis» است که برای تایید تجویز یک دارو بسیار ناکافی است.
منبع شماره 142 نیز مربوط به کارآزمایی بالینی همین دارو در مقایسه با دارونما روی یک نمونه از بیماران دچار آنژین قلبی مزمن است که با توجه به محدودیت‌های روش‌شناختی زیاد و جمعیت هدفِ متفاوت با توصیه گزارش مورد نظر، باز هم به عنوان منبع این توصیه به‌کار نمی‌آید.
پ- منبع شماره 143 نیز در تایید اثربخشی اسطوخودوس در درمان افسردگی آورده شده، در حالی که این منبع مربوط به ارزیابی اثر آن بر اضطراب است و به جز آن، مطالعه پری و همکاران (2012) این نتیجه‌گیری را هم زیر سوال برده است.
3. در بخش توصیه‌های مربوط به درمان اضطراب نیز چند نکته لازم به ذکر است.
الف- منبع 140 مربوط به بررسی اثر آنتی‌میکروبیال داروهای گیاهی و کاملاً غیرمرتبط با موضوع اضطراب است. ب- در مورد منابع شماره 141 و 142 در بالا توضیح داده شد.
پ- آدرس منبع شماره 144 ناقص نوشته شده (نام مجله نوشته نشده) ولی از عنوان آن روشن است که ارتباطی با اضطراب ندارد. ت- منبع شماره 145 مربوط به بررسی تاثیر رایحه‌درمانی با اسانس لیموترش بر اضطراب بعد از عمل جراحی ارتوپدی است که یک کارآزمایی بالینی بدون مقایسه با اثر دارونماست.
4. در بخش توصیه‌های مربوط به درمان وسواس نیز چند نکته لازم به ذکر است.
الف- منبع شماره 148 با موضوع وسواس بی‌ارتباط است. ب- منبع شماره 149 مربوط به یک کارآزمایی بالینی دوسوکور است که برتری اثر گل گاو‌زبان را نسبت به دارونما بر علایم اختلال وسواس نشان داده است. با این حال این توصیه در راهنماهای بالینی معتبر جایی ندارد و این مطالعه نیازمند تکرار و رفع محدودیت‌هایی است که بر این نتیجه‌گیری وارد است. از طرفی، بر اساس منبع شماره 150 همین متن، مرور مطالعات نشان می‌دهد که شواهد موجود برای اثربخشی داروهای گیاهی بر وسواس، دارای کیفیت پایینی است.
بنابراین، توصیه‌های مرتبط با درمان‌های روانپزشکی در این متن از نظر انجمن علمی روانپزشکان ایران مورد تایید نیست. تقاضا می‌شود دستور فرمایید در اسرع وقت نسبت به حذف آنها اقدام شود. این انجمن مانند همیشه آماده است تا نقش کارشناسی خود در این حوزه تخصصی را در جهت منافع مردم و پاسداشت حوزه علم روانپزشکی ایفا کند.»
اردکانی با بیان اینکه آثار اقتصادی و اجتماعی وسیع همه‌گیری کووید 19 در مدت زمان کوتاهی همه کشورهای کره خاکی را درنوردید، تاکید کرده بود: «منطقی به نظر می‌رسد که بر پایه دستورات سازمان جهانی بهداشت، از تمامی ظرفیت‌های موجود از جمله ظرفیت‌های طب‌های سنتی برای درمان کرونا بهره‌برداری شود.»
او تصریح کرده بود: «از آنجا که نظام سلامت نظامی یکپارچه است، نمی‌شود اقدامات مرتبط با سلامت مردم را خارج از آن انجام داد. پروتکل‌های طب سنتی در زمینه مهار کرونا و درمان بیماران مبتلا نیز همه از مسیرهای تعریف‌شده توسط وزارت بهداشت پیش رفته‌اند و تلاش شده است در این برنامه، مطالبی گردآوری شود که حداقل مبتنی بر شواهد باشند.»
انجمن روانپزشکی: برخی توصیه‌ها غیرعلمی است
در برنامه «تدابیر پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در بیماری کووید19» که به‌عنوان دستورالعملی بر اساس طب ایرانی و تجربیات درمانگران این دانش بر بیماران کووید19 پایه‌ریزی شده، تدابیر طب ایرانی و مکمل در هفت دسته‌بندی شامل مردم عادی، افراد پرخطر، بیماران سرپایی، بیماران بستری ساده، بیماران بستری بخش مراقبت‌های ویژه، بهبودیافتگان و پساکرونا بیان شده است. توصیه‌ها و تدابیر مربوط به پیشگیری و خودمراقبتی در مردم عادی، در دسترس عموم قرار دارد.اما مجید صادقى، رئیس انجمن علمى روانپزشکان ایران در نامه‌ای به قاسم جان‌بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به این توصیه‌ها انتقاد کرده و گفته است: «پیرو انتشار «توصیه‌های پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در کووید19» (ویژه پزشکان) توسط وزارت بهداشت، از آنجا که بخشی از این متن به رشته تخصصی روانپزشکی مربوط می‌شود، بدین وسیله نظر انجمن علمی روانپزشکان ایران در این خصوص به استحضار می‌رسد.
1. بخشی از این توصیه‌ها به درمان افسردگی، اضطراب و وسواس اختصاص داده شده است. از آنجا که انجمن علمی روانپزشکان ایران خود را بازوی مشورتی وزارت بهداشت در حوزه روانپزشکی می‌داند و به شکل مستمر در این زمینه مورد خطاب و مشورت وزارت بهداشت است، انتظار داشت پیش از انتشار این متن، نظر کارشناسی انجمن در زمینه درمان‌های روانپزشکی موجود در آن دریافت و اعمال شود.
2. در بخش توصیه‌های مربوط به درمان افسردگی نیز چند نکته لازم به ذکر است. الف- منبع شماره 90 برای توصیه مصرف شربت جلاب ذکر شده است، اما مقاله مذکور مربوط به ارزیابی اثر پاشویه گرم بر خواب سالمندان است و در انتهای آن عدم اثربخشی این روش را نتیجه‌گرفته است. بنابراین هیچ ارتباطی به توصیه مذکور ندارد.
ب- منبع شماره 141، مطالعه‌ای مقدماتی و بدون مقایسه با دارونما درباره اثربخشی «Melissa officinalis» است که برای تایید تجویز یک دارو بسیار ناکافی است.
منبع شماره 142 نیز مربوط به کارآزمایی بالینی همین دارو در مقایسه با دارونما روی یک نمونه از بیماران دچار آنژین قلبی مزمن است که با توجه به محدودیت‌های روش‌شناختی زیاد و جمعیت هدفِ متفاوت با توصیه گزارش مورد نظر، باز هم به عنوان منبع این توصیه به‌کار نمی‌آید.
پ- منبع شماره 143 نیز در تایید اثربخشی اسطوخودوس در درمان افسردگی آورده شده، در حالی که این منبع مربوط به ارزیابی اثر آن بر اضطراب است و به جز آن، مطالعه پری و همکاران (2012) این نتیجه‌گیری را هم زیر سوال برده است.
3. در بخش توصیه‌های مربوط به درمان اضطراب نیز چند نکته لازم به ذکر است.
الف- منبع 140 مربوط به بررسی اثر آنتی‌میکروبیال داروهای گیاهی و کاملاً غیرمرتبط با موضوع اضطراب است. ب- در مورد منابع شماره 141 و 142 در بالا توضیح داده شد.
پ- آدرس منبع شماره 144 ناقص نوشته شده (نام مجله نوشته نشده) ولی از عنوان آن روشن است که ارتباطی با اضطراب ندارد. ت- منبع شماره 145 مربوط به بررسی تاثیر رایحه‌درمانی با اسانس لیموترش بر اضطراب بعد از عمل جراحی ارتوپدی است که یک کارآزمایی بالینی بدون مقایسه با اثر دارونماست.
4. در بخش توصیه‌های مربوط به درمان وسواس نیز چند نکته لازم به ذکر است.
الف- منبع شماره 148 با موضوع وسواس بی‌ارتباط است. ب- منبع شماره 149 مربوط به یک کارآزمایی بالینی دوسوکور است که برتری اثر گل گاو‌زبان را نسبت به دارونما بر علایم اختلال وسواس نشان داده است. با این حال این توصیه در راهنماهای بالینی معتبر جایی ندارد و این مطالعه نیازمند تکرار و رفع محدودیت‌هایی است که بر این نتیجه‌گیری وارد است. از طرفی، بر اساس منبع شماره 150 همین متن، مرور مطالعات نشان می‌دهد که شواهد موجود برای اثربخشی داروهای گیاهی بر وسواس، دارای کیفیت پایینی است.
بنابراین، توصیه‌های مرتبط با درمان‌های روانپزشکی در این متن از نظر انجمن علمی روانپزشکان ایران مورد تایید نیست. تقاضا می‌شود دستور فرمایید در اسرع وقت نسبت به حذف آنها اقدام شود. این انجمن مانند همیشه آماده است تا نقش کارشناسی خود در این حوزه تخصصی را در جهت منافع مردم و پاسداشت حوزه علم روانپزشکی ایفا کند.»
دیدگاه کاربران
ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد