در نشست خبری هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها عنوان شد
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو گفت: «طبق آمار سازمان پزشکی قانونی کشور کل مسمومیت‌های دارویی در سال ۱۳۹۸، بیش از ۲۳۰۰ مورد بود که ۱۶۰۰ مورد از این تعداد مربوط به متادون، ۲۶۹ مورد مربوط به ترامادول و ۵۰۶ مورد هم مربوط به سایر داروها بوده است. ازاین‌رو بیش از دوسوم مسمومیت‌های دارویی در سال قبل مربوط به مسمومیت با متادون و ترامادول بوده است.»
متادون و ترامادول، عامل دوسوم مسمومیت‌های دارویی
2 آبان 1399 ساعت: 09:8
2 آبان 1399 ساعت: 09:8
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو گفت: «طبق آمار سازمان پزشکی قانونی کشور کل مسمومیت‌های دارویی در سال ۱۳۹۸، بیش از ۲۳۰۰ مورد بود که ۱۶۰۰ مورد از این تعداد مربوط به متادون، ۲۶۹ مورد مربوط به ترامادول و ۵۰۶ مورد هم مربوط به سایر داروها بوده است. ازاین‌رو بیش از دوسوم مسمومیت‌های دارویی در سال قبل مربوط به مسمومیت با متادون و ترامادول بوده است.»
به گزارش سپید، نوشین محمدحسینی، سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو در نشست آنلاین با خبرنگاران، با اشاره به آغاز هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها از ابتدای آبان، گفت: «پانزدهمین دوره هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها را در پیش داریم که هر ساله از اول تا هفتم آبان ماه برگزار می‌شود. یکی از دلایل عمده‌ای که این تاریخ برای هفته مسمومیت‌ها انتخاب شده این است که در این ایام سال تجهیزات گرمایشی منازل شروع به کار می‌کند؛ و اگر در این موقع از سال به فکر دودکش‌ها، بخاری‌ها و... نباشیم و آنها را درست تجهیز نکنیم و درزگیری پنجره‌ها را به‌صورت استاندارد انجام ندهیم، در فصل سرما منجر به انواع مسمومیت‌ها با گاز مونوکسید کربن خواهد شد.»
وی افزود: «مواردی مهم دیگری نیز در این حوزه وجود دارد که تاریخ و زمان ندارد به‌عنوان‌مثال ما همیشه از شوینده‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده استفاده می‌کنیم و این محصولات نیز ممکن موجب مسمومیت شوند. البته امسال با شیوع ویروس کرونا بیشتر از شوینده‌ها استفاده می‌کنیم چراکه یکی از مهم‌ترین راه‌های مبارزه با این ویروس شست‌وشوی درست و دقیق دست‌هاست. همچنین لباس‌هایمان را بیشتر شست‌وشو می‌دهیم و سطوح را هم به‌طور مداوم ضدعفونی می‌کنیم؛ بنابراین ضدعفونی‌کننده‌ها جایگاهی جدی در زندگی ما پیدا کرده‌اند، اما باید حواسمان به شیوه نگهداری از این مواد باشد تا منجر به مسمومیت نشوند.»
وی در ادامه افزود: «در هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها به بحث سموم هم می‌پردازیم زیرا در زندگی ما جایگاه خاصی دارند. برای نمونه سموم دفع آفات در کشاورزی کاربرد دارد و زمانی که محصول را می‌خریم و به خانه می‌آوریم ممکن است از سموم باقی‌مانده استفاده کنیم. همچنین برای دفع حشرات موذی از خانه از سموم استفاده می‌کنیم که گاهی ممکن است به‌جای از بین بردن حشره، اگر در نحوه استفاده و اندازه مصرف و نیز محل نگهداری باقی‌مانده سم دقت نکنیم، ممکن است افراد خانواده خود را مسموم کنیم.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو گفت: «یکی از اقداماتی که می‌توان انجام داد این است که سعی کنیم سمی که استفاده کرده‌ایم باقی‌مانده نداشته باشد و تا حد امکان هیچ سمی را در خانه نگهداری نکنیم. ضمن اینکه برخی سموم نباید وارد خانه شوند زیرا برخی از آنها قابلیت متصاعد شدن در خانه را دارند و ممکن است با یک سهل‌انگاری کوچک سم متصاعد شده و انتشار گاز آن در فضا منجر به مسمومیت شود.»
محمدحسینی تاکید کرد: «این روزها واقعاً مسموم شدن خطرناک است زیرا تخت‌های خالی بیمارستانی کم است و بیماران کووید ۱۹ بسیاری از تخت‌ها را اشغال کرده‌اند؛ بنابراین باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که درست از سموم و مواد ضدعفونی‌کننده استفاده شود تا مسمومیتی ایجاد نشود.»
وی ادامه داد: «امسال شعار هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها «پیشگیری از مسمومیت در همه‌گیری کرونا با افزایش آگاهی است» که می‌تواند مانع مسمومیت دارویی شود. البته روزهای هفته پیشگیری از مسمومیت با نام‌های متفاوت نام‌گذاری شده است.»
محمدحسینی با تاکید بر اینکه کودکان بیشتر در معرض مسمومیت قرار دارند، افزود: «این اتفاق به‌ویژه در کودکان زیر پنج سال بیشتر رخ می‌دهد زیرا بسیاری از این کودکان مواد ضدعفونی‌کننده را به‌جای آب می‌نوشند و دچار مشکلات بسیار جدی و حتی مرگ می‌شوند؛ بنابراین باید از گذاشتن اینگونه محصولات در دسترس خردسالان پرهیز شود؛ به همین دلیل یکی از روزهای هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها را به موضوع آگاهی‌بخشی و پیشگیری از مسمومیت در کودکان اختصاص داده‌ایم.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو در ادامه به تشریح دلایل نام‌گذاری روزهای دیگر هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها پرداخت و گفت: «با توجه به اینکه گاز مونوکسید کربن در دنیا هزاران قربانی می‌گیرد، به همین دلیل یک روز را هم به این مورد اختصاص داده‌ایم. علاوه بر این مواد غذایی و قارچ‌ها نیز می‌توانند منجر به مسمومیت شوند و یک روز را هم به آن اختصاص داده‌ایم. در عین حال روزهایی هم برای مسمومیت با سموم، مسمومیت از طریق گزش حیوانات و مسمومیت با مواد مخدر، محرک و الکل اختصاص داده شده است.»
وی افزود: «در ایام کرونا به دلیل واهمه خروج از خانه و مراجعه به مراکز درمانی، مصرف خودسرانه دارو به‌خصوص داروهایی که از قبل در خانه مانده بود، افزایش پیدا کرده است. برای مثال درصد شیوع مسمومیت‌های دارویی با مسکن‌های غیر مخدر در سال ۱۳۹۸ حدود ۱۵.۹ درصد بود که این رقم در پنج‌ماهه اول سال ۹۹ به ۱۷.۲ افزایش یافته است.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو اضافه کرد: «در رده سوم مسمومیت‌های دارویی نیز داروهای ضدافسردگی‌ها و آمفتامین‌ها قرار دارند و محرک‌ها نیز در رده چهارم قرار دارند. حتی آنتی‌بیوتیک‌ها و کورتونها هم در این ایام مسمومیت‌زا بودند زیرا مصرف نادرست همیشه می‌تواند به صورتی دردسر درست کند.»
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره مسمومیت با قرص برنج، گفت: «قرص برنج اساساً سمی است که به‌هیچ‌عنوان مصرف خانگی ندارد. به‌ویژه اینکه از سم‌هایی است که قابلیت متصاعد شدن دارد؛ لذا کافی است که آن را خریداری کرده و بدون پوشش مناسب در جایی قرار دهید تا گاز از قرص برنج در محیط متصاعد شده و موجب مسمومیت شود؛ بنابراین مسمومیت در اثر استفاده از این قرص وجود دارد و توصیه می‌شود که این محصول به‌هیچ‌وجه یک محصول خانگی تصور نشود و نباید در خانه نگهداری شود.»
محمدحسینی با تاکید بر اینکه افزایش مسمومیت‌ها موجب افزایش مرگ‌ومیر خواهد شد، گفت: «برای سنجش صحت آمار مرگ‌ومیر باید به آمار پزشک قانونی مراجعه شود. البته خوشبختانه با اینکه میزان مسمومیت دارویی تا حدودی بیشتر شده، اما میزان مرگ‌ومیر ناشی از آن افزایش نیافته است.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره نحوه معدوم کردن داروهای تاریخ گذشته نیز گفت: «نگه‌داشتن داروهایی که مصرف نمیشوند، در منزل کار درستی نیست و اگر داروی اضافه داریم باید آنها را در محلی نگهداری کنیم که در دسترس کودکان و یا کسانی که ممکن است این داروها را اشتباه مصرف کنند، نباشد. همچنین اگر تاریخ داروها گذشته و یا به هر دلیل قابلیت مصرفشان را از دست داده‌اند باید آنها را بسته‌بندی کرده و تحویل مرکز بازیافت شهرداری دهید. در عین حال باید روی بسته آن بنویسید که این‌ها داروهایی هستند که تاریخ‌مصرفشان گذشته یا به هر دلیل دیگر قابلیت استفاده ندارند.»
وی تاکید کرد: «داروی تاریخ گذشته دارویی است که ۱۰ درصد از محتوای آن قابلیت دارویی خودش را از دست داده است، اما در موارد بسیاری این ۱۰ درصد می‌تواند به یک ماده سمی بدل شده باشد؛ بنابراین هرگز نباید از داروی تاریخ‌مصرف گذشته استفاده کرد و باید به شیوه مناسب دور ریخته شود.»
وی در پاسخ به سوالی درباره تعدد داروها و عوارض آنها برای بیماران کرونایی، گفت: «داروهای مورد مصرف در کرونا ممکن است منجر به واکنش‌های ناخواسته شود که نام آن عوارض ناخواسته دارویی است و به‌طور طبیعی هر فردی ممکن است با آن مواجه شود که در این صورت بیمار، پزشک، پرستار و... باید به مرکز ثبت عوارض داروها اطلاع دهند تا بر روی آنها اقدام شود؛ لذا این دیگر مسمومیت دارویی نیست بلکه نوعی عارضه جانبی دارو است و باید بین عارضه جانبی دارو با مسمومیت دارویی تفاوت قائل شد.» سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره وضعیت مسمومیت کودکان با مواد شوینده نیز گفت: «در زمینه اینکه کودکان چقدر دچار مسمومیت می‌شوند باید توجه کرد که ۱۵ درصد از کل مسمومیت‌هایی که گزارش می‌شود در حوزه مسمومیت کودکان است.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی دیگری در خصوص رتبه‌بندی مسمومیت‌ها در کشور، اظهار داشت: «سوءمصرف مواد مخدر، محرک و توهم‌زا و الکل رتبه اول مسمومیت‌ها را دارند؛ زیرا در طول سال ۱۳۹۸ حدود ۶۵ درصد از مسمومیت‌های منجر به مرگ متعلق به این گروه بود که این عدد در پنج‌ماهه نخست سال به ۷۴ درصد افزایش یافته است.»
محمدحسینی در ادامه افزود: «مسمومیت منجر به مرگ با سموم و جونده‌کش‌ها نیز حدود ۱۶ درصد از مسمومیت‌ها را در سال ۱۳۹۸ تشکیل می‌داد که امسال به ۱۲ درصد کاهش یافته است. همچنین مونوکسید کربن ۱۰ درصد از مسمومیت‌های منجر به مرگ را به خود اختصاص داد که در پنج‌ماهه نخست سال شش درصد بیشتر نبود، ولی ممکن است این عدد در فصل سرد سال افزایش یابد؛ بنابراین باید به درزگیری پنجره‌ها و محل خروج گاز مونوکسید کربن دقت بسیار زیاد کرد زیرا گاز مونوکسید کربن نه بو دارد و نه رنگ و به آرامی منجر به مرگ می‌شود. علاوه بر این هفت درصد از مسمومیت‌های منجر به مرگ هم در سال گذشته و هم امسال بر اثر مسمومیت‌های دارویی بوده است.»
محمدحسینی در ادامه با اشاره به افزایش میزان مسمومیت در کودکان گفت: «ما معمولاً از کودکان عقب هستیم و کودکان سریع‌تر از والدین عمل می‌کنند؛ همچنین به این نتیجه رسیده‌ایم که افزایش آگاهی والدین تاثیر چندانی در کاهش میزان مسمومیت کودکان نداشته و آمارها در این زمینه تغییری نکرده است.» وی در ادامه با بیان اینکه رتبه اول مسمومیت‌های منجر به مرگ به سوءمصرف مواد مخدر، محرک و توهم‌زا مربوط بود و آخرین رتبه به دارو مربوط می‌شد، گفت: «این ارقام در حالی است که بیشترین مراجعه به بیمارستان‌ها مربوط به مسمومیت دارویی بوده که خوشبختانه با معالجات انجام شده بسیاری از آنها بهبود یافته است. همچنین در رده بعدی مراجعه به بیمارستان مسمومیت با سموم و مواد شیمیایی قرار دارد و رتبه سوم هم به مونوکسید کربن مربوط است.»
محمدحسینی با اشاره به احتمال مسمومیت افراد در نتیجه مصرف ویتامین‌ها، اظهار داشت: «اگر فردی اقدام به مصرف بی‌رویه ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی بدون مشورت داروساز و پزشک کند ممکن است دوز درمانی بیشتری مصرف کند. ازاین‌رو باید توجه داشت که برخی از انواع ویتامین‌ها می‌تواند ایجاد مسمومیت کند، اما زمانی که با توصیه پزشک یا داروساز از مکمل استفاده شود و پزشک و داروساز از داروها و مکمل‌های مصرفی فرد اطلاع داشته باشد، خطر مسمومیت یا مصرف بیش‌ازحد، بسیار کاهش پیدا می‌کند.»
وی در پایان گفت: «اگر افراد خودسرانه اقدام به مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌های مختلف کنند احتمال مسمومیت آنها وجود دارد؛ البته اگرچه مصرف این محصولات در افزایش کارایی سیستم ایمنی در برابر بیماری‌های ویروسی ازجمله کرونا موثر است، اما توصیه می‌شود که بدون نظر و مشورت پزشک و داروساز اقدام به مصرف خودسرانه ویتامین‌ها و مکمل‌ها نشود و فرد مصرف‌کننده پزشک و داروساز خود را از نوع دارو و مکمل‌های مصرفی مطلع کند.»
وی افزود: «مواردی مهم دیگری نیز در این حوزه وجود دارد که تاریخ و زمان ندارد به‌عنوان‌مثال ما همیشه از شوینده‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده استفاده می‌کنیم و این محصولات نیز ممکن موجب مسمومیت شوند. البته امسال با شیوع ویروس کرونا بیشتر از شوینده‌ها استفاده می‌کنیم چراکه یکی از مهم‌ترین راه‌های مبارزه با این ویروس شست‌وشوی درست و دقیق دست‌هاست. همچنین لباس‌هایمان را بیشتر شست‌وشو می‌دهیم و سطوح را هم به‌طور مداوم ضدعفونی می‌کنیم؛ بنابراین ضدعفونی‌کننده‌ها جایگاهی جدی در زندگی ما پیدا کرده‌اند، اما باید حواسمان به شیوه نگهداری از این مواد باشد تا منجر به مسمومیت نشوند.»
افزایش مسمومیت با شوینده‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده
محمدحسینی با بیان اینکه امسال میزان مسمومیت با شوینده‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده نسبت به سال قبل افزایش یافته است، گفت: «به‌هرحال این موضوع طبیعی است زیرا میزان استفاده و دسترسی به این مواد افزایش یافته است.»وی در ادامه افزود: «در هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها به بحث سموم هم می‌پردازیم زیرا در زندگی ما جایگاه خاصی دارند. برای نمونه سموم دفع آفات در کشاورزی کاربرد دارد و زمانی که محصول را می‌خریم و به خانه می‌آوریم ممکن است از سموم باقی‌مانده استفاده کنیم. همچنین برای دفع حشرات موذی از خانه از سموم استفاده می‌کنیم که گاهی ممکن است به‌جای از بین بردن حشره، اگر در نحوه استفاده و اندازه مصرف و نیز محل نگهداری باقی‌مانده سم دقت نکنیم، ممکن است افراد خانواده خود را مسموم کنیم.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو گفت: «یکی از اقداماتی که می‌توان انجام داد این است که سعی کنیم سمی که استفاده کرده‌ایم باقی‌مانده نداشته باشد و تا حد امکان هیچ سمی را در خانه نگهداری نکنیم. ضمن اینکه برخی سموم نباید وارد خانه شوند زیرا برخی از آنها قابلیت متصاعد شدن در خانه را دارند و ممکن است با یک سهل‌انگاری کوچک سم متصاعد شده و انتشار گاز آن در فضا منجر به مسمومیت شود.»
محمدحسینی تاکید کرد: «این روزها واقعاً مسموم شدن خطرناک است زیرا تخت‌های خالی بیمارستانی کم است و بیماران کووید ۱۹ بسیاری از تخت‌ها را اشغال کرده‌اند؛ بنابراین باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که درست از سموم و مواد ضدعفونی‌کننده استفاده شود تا مسمومیتی ایجاد نشود.»
وی ادامه داد: «امسال شعار هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها «پیشگیری از مسمومیت در همه‌گیری کرونا با افزایش آگاهی است» که می‌تواند مانع مسمومیت دارویی شود. البته روزهای هفته پیشگیری از مسمومیت با نام‌های متفاوت نام‌گذاری شده است.»
محمدحسینی با تاکید بر اینکه کودکان بیشتر در معرض مسمومیت قرار دارند، افزود: «این اتفاق به‌ویژه در کودکان زیر پنج سال بیشتر رخ می‌دهد زیرا بسیاری از این کودکان مواد ضدعفونی‌کننده را به‌جای آب می‌نوشند و دچار مشکلات بسیار جدی و حتی مرگ می‌شوند؛ بنابراین باید از گذاشتن اینگونه محصولات در دسترس خردسالان پرهیز شود؛ به همین دلیل یکی از روزهای هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها را به موضوع آگاهی‌بخشی و پیشگیری از مسمومیت در کودکان اختصاص داده‌ایم.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو در ادامه به تشریح دلایل نام‌گذاری روزهای دیگر هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها پرداخت و گفت: «با توجه به اینکه گاز مونوکسید کربن در دنیا هزاران قربانی می‌گیرد، به همین دلیل یک روز را هم به این مورد اختصاص داده‌ایم. علاوه بر این مواد غذایی و قارچ‌ها نیز می‌توانند منجر به مسمومیت شوند و یک روز را هم به آن اختصاص داده‌ایم. در عین حال روزهایی هم برای مسمومیت با سموم، مسمومیت از طریق گزش حیوانات و مسمومیت با مواد مخدر، محرک و الکل اختصاص داده شده است.»
رشد مصرف خودسرانه دارو در ایام کرونا
در ادامه نشست محمدحسینی در پاسخ به پرسشی درباره میزان و وضعیت مسمومیت‌های دارویی در ایام کرونا و بیشترین داروهای مسموم‌کننده در این بحران، گفت: «در زمینه مسمومیت‌های دارویی اصولا یکی از مواردی که موجبات مسمومیت را فراهم می‌کند استفاده نادرست از دارو است. دارو یک شمشیر دو لبه است و همانطور که می‌تواند خوب باشد، می‌تواند مسموم‌کننده هم باشد و حتی منجر به مرگ شود. البته بیشترین مسمومیت‌های دارویی با گروه آرام‌بخش‌ها بوده است. همچنین مسکن‌ها و حتی مسکن‌های غیر مخدر هم مسمومیت‌زا بودند و در رده دوم قرار داشتند.»وی افزود: «در ایام کرونا به دلیل واهمه خروج از خانه و مراجعه به مراکز درمانی، مصرف خودسرانه دارو به‌خصوص داروهایی که از قبل در خانه مانده بود، افزایش پیدا کرده است. برای مثال درصد شیوع مسمومیت‌های دارویی با مسکن‌های غیر مخدر در سال ۱۳۹۸ حدود ۱۵.۹ درصد بود که این رقم در پنج‌ماهه اول سال ۹۹ به ۱۷.۲ افزایش یافته است.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو اضافه کرد: «در رده سوم مسمومیت‌های دارویی نیز داروهای ضدافسردگی‌ها و آمفتامین‌ها قرار دارند و محرک‌ها نیز در رده چهارم قرار دارند. حتی آنتی‌بیوتیک‌ها و کورتونها هم در این ایام مسمومیت‌زا بودند زیرا مصرف نادرست همیشه می‌تواند به صورتی دردسر درست کند.»
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره مسمومیت با قرص برنج، گفت: «قرص برنج اساساً سمی است که به‌هیچ‌عنوان مصرف خانگی ندارد. به‌ویژه اینکه از سم‌هایی است که قابلیت متصاعد شدن دارد؛ لذا کافی است که آن را خریداری کرده و بدون پوشش مناسب در جایی قرار دهید تا گاز از قرص برنج در محیط متصاعد شده و موجب مسمومیت شود؛ بنابراین مسمومیت در اثر استفاده از این قرص وجود دارد و توصیه می‌شود که این محصول به‌هیچ‌وجه یک محصول خانگی تصور نشود و نباید در خانه نگهداری شود.»
عوامل اصلی مسمومیت‌های دارویی
محمدحسینی در پاسخ به پرسش دیگری درباره مسمومیت با متادون و ترامادول نیز گفت: «طبق آمار سازمان پزشکی قانونی کشور کل مسمومیت‌های دارویی در سال ۱۳۹۸، بیش از ۲۳۰۰ مورد بوده که ۱۶۰۰ مورد از آنها مربوط به متادون، ۲۶۹ مورد مربوط به ترامادول و ۵۰۶ مورد هم مربوط به سایر داروها بود. ازاین‌رو می‌توان گفت که بیش‌ازحد دوسوم مسمومیت‌های دارویی در سال قبل مربوط به مسمومیت با متادون و ترامادول بوده است.»محمدحسینی با تاکید بر اینکه افزایش مسمومیت‌ها موجب افزایش مرگ‌ومیر خواهد شد، گفت: «برای سنجش صحت آمار مرگ‌ومیر باید به آمار پزشک قانونی مراجعه شود. البته خوشبختانه با اینکه میزان مسمومیت دارویی تا حدودی بیشتر شده، اما میزان مرگ‌ومیر ناشی از آن افزایش نیافته است.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره نحوه معدوم کردن داروهای تاریخ گذشته نیز گفت: «نگه‌داشتن داروهایی که مصرف نمیشوند، در منزل کار درستی نیست و اگر داروی اضافه داریم باید آنها را در محلی نگهداری کنیم که در دسترس کودکان و یا کسانی که ممکن است این داروها را اشتباه مصرف کنند، نباشد. همچنین اگر تاریخ داروها گذشته و یا به هر دلیل قابلیت مصرفشان را از دست داده‌اند باید آنها را بسته‌بندی کرده و تحویل مرکز بازیافت شهرداری دهید. در عین حال باید روی بسته آن بنویسید که این‌ها داروهایی هستند که تاریخ‌مصرفشان گذشته یا به هر دلیل دیگر قابلیت استفاده ندارند.»
وی تاکید کرد: «داروی تاریخ گذشته دارویی است که ۱۰ درصد از محتوای آن قابلیت دارویی خودش را از دست داده است، اما در موارد بسیاری این ۱۰ درصد می‌تواند به یک ماده سمی بدل شده باشد؛ بنابراین هرگز نباید از داروی تاریخ‌مصرف گذشته استفاده کرد و باید به شیوه مناسب دور ریخته شود.»
مسمومیت درنتیجه مصرف انسولین ویال
محمدحسینی درباره احتمال مسمومیت با مصرف انسولین‌های ویال به دلیل دشواری در تنظیم دوز آنها نیز گفت: «امکان مسمومیت با ویال انسولین بجای قلم انسولین وجود ندارد زیرا ترکیب این دو دارو یکسان است و کسانی که استفاده می‌کنند با کمی دقت می‌توانند آنها را جایگزین کنند.»وی در پاسخ به سوالی درباره تعدد داروها و عوارض آنها برای بیماران کرونایی، گفت: «داروهای مورد مصرف در کرونا ممکن است منجر به واکنش‌های ناخواسته شود که نام آن عوارض ناخواسته دارویی است و به‌طور طبیعی هر فردی ممکن است با آن مواجه شود که در این صورت بیمار، پزشک، پرستار و... باید به مرکز ثبت عوارض داروها اطلاع دهند تا بر روی آنها اقدام شود؛ لذا این دیگر مسمومیت دارویی نیست بلکه نوعی عارضه جانبی دارو است و باید بین عارضه جانبی دارو با مسمومیت دارویی تفاوت قائل شد.» سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره وضعیت مسمومیت کودکان با مواد شوینده نیز گفت: «در زمینه اینکه کودکان چقدر دچار مسمومیت می‌شوند باید توجه کرد که ۱۵ درصد از کل مسمومیت‌هایی که گزارش می‌شود در حوزه مسمومیت کودکان است.»
سوءمصرف مواد، عامل ۶۵ درصد مسمومیت‌های منجر به مرگ
وی در پاسخ به سوالی درباره میزان مسمومیت در مصرف‌کنندگان مواد مخدر سنتی نیز گفت: «سوءمصرف مواد مخدر، محرک، توهم‌زا و... حدود ۶۵ درصد از مسمومیت‌های منجر به مرگ را به خود اختصاص می‌دهد؛ بنابراین افرادی که از این مواد به‌صورت سنتی استفاده می‌کنند باید بیشتر مراقبت کنند و درخطر بیشتری قرار دارند.»سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی دیگری در خصوص رتبه‌بندی مسمومیت‌ها در کشور، اظهار داشت: «سوءمصرف مواد مخدر، محرک و توهم‌زا و الکل رتبه اول مسمومیت‌ها را دارند؛ زیرا در طول سال ۱۳۹۸ حدود ۶۵ درصد از مسمومیت‌های منجر به مرگ متعلق به این گروه بود که این عدد در پنج‌ماهه نخست سال به ۷۴ درصد افزایش یافته است.»
محمدحسینی در ادامه افزود: «مسمومیت منجر به مرگ با سموم و جونده‌کش‌ها نیز حدود ۱۶ درصد از مسمومیت‌ها را در سال ۱۳۹۸ تشکیل می‌داد که امسال به ۱۲ درصد کاهش یافته است. همچنین مونوکسید کربن ۱۰ درصد از مسمومیت‌های منجر به مرگ را به خود اختصاص داد که در پنج‌ماهه نخست سال شش درصد بیشتر نبود، ولی ممکن است این عدد در فصل سرد سال افزایش یابد؛ بنابراین باید به درزگیری پنجره‌ها و محل خروج گاز مونوکسید کربن دقت بسیار زیاد کرد زیرا گاز مونوکسید کربن نه بو دارد و نه رنگ و به آرامی منجر به مرگ می‌شود. علاوه بر این هفت درصد از مسمومیت‌های منجر به مرگ هم در سال گذشته و هم امسال بر اثر مسمومیت‌های دارویی بوده است.»
افزایش ۱۱ درصدی مسمومیت و مرگ با الکل
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره افزایش مسمومیت با الکل در ابتدای شیوع کرونا نیز گفت: «با توجه به مصرف نادرست الکل در آن ایام، با افزایش ۱۱ درصدی میزان مسمومیت و مرگ‌ومیر مواجه شدیم. امیدواریم برای همه مشخص شده باشد که مصرف الکل هیچ تاثیری در پیشگیری و درمان کرونا ندارد، ولی متاسفانه همچنان شاهد هستیم که مرگ‌ومیر ناشی از مسمومیت الکلی افزایش ۱۱.۴ درصدی دارد.»محمدحسینی در ادامه با اشاره به افزایش میزان مسمومیت در کودکان گفت: «ما معمولاً از کودکان عقب هستیم و کودکان سریع‌تر از والدین عمل می‌کنند؛ همچنین به این نتیجه رسیده‌ایم که افزایش آگاهی والدین تاثیر چندانی در کاهش میزان مسمومیت کودکان نداشته و آمارها در این زمینه تغییری نکرده است.» وی در ادامه با بیان اینکه رتبه اول مسمومیت‌های منجر به مرگ به سوءمصرف مواد مخدر، محرک و توهم‌زا مربوط بود و آخرین رتبه به دارو مربوط می‌شد، گفت: «این ارقام در حالی است که بیشترین مراجعه به بیمارستان‌ها مربوط به مسمومیت دارویی بوده که خوشبختانه با معالجات انجام شده بسیاری از آنها بهبود یافته است. همچنین در رده بعدی مراجعه به بیمارستان مسمومیت با سموم و مواد شیمیایی قرار دارد و رتبه سوم هم به مونوکسید کربن مربوط است.»
محمدحسینی با اشاره به احتمال مسمومیت افراد در نتیجه مصرف ویتامین‌ها، اظهار داشت: «اگر فردی اقدام به مصرف بی‌رویه ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی بدون مشورت داروساز و پزشک کند ممکن است دوز درمانی بیشتری مصرف کند. ازاین‌رو باید توجه داشت که برخی از انواع ویتامین‌ها می‌تواند ایجاد مسمومیت کند، اما زمانی که با توصیه پزشک یا داروساز از مکمل استفاده شود و پزشک و داروساز از داروها و مکمل‌های مصرفی فرد اطلاع داشته باشد، خطر مسمومیت یا مصرف بیش‌ازحد، بسیار کاهش پیدا می‌کند.»
وی در پایان گفت: «اگر افراد خودسرانه اقدام به مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌های مختلف کنند احتمال مسمومیت آنها وجود دارد؛ البته اگرچه مصرف این محصولات در افزایش کارایی سیستم ایمنی در برابر بیماری‌های ویروسی ازجمله کرونا موثر است، اما توصیه می‌شود که بدون نظر و مشورت پزشک و داروساز اقدام به مصرف خودسرانه ویتامین‌ها و مکمل‌ها نشود و فرد مصرف‌کننده پزشک و داروساز خود را از نوع دارو و مکمل‌های مصرفی مطلع کند.»
دیدگاه کاربران
ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد