سلامت

البته با شیوع بیماری کرونا و توصیه به تزریق واکسن آنفلوآنزا در گروه‌های پرخطر، بسیاری به تکاپو افتاده‌اند تا با خرید و تزریق واکسن آنفلوآنزا از شر بیماری‌ در امان بمانند درصورتی‌که متخصصان بارها و بارها تاکید کرده‌اند که تزریق این واکسن فقط برای گروه‌های پرخطر مانند افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، زنان باردار و نوزادان ضروری است و نیازی نیست که افراد با وضعیت جسمانی نرمالی آن را تزریق کنند. چراکه به گفته کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو ضرورتی به واکسیناسیون همگانی در برابر آنفلوآنزا وجود ندارد و ایجاد تقاضای کاذب برای خرید واکسن چیزی جز هزینه بی‌جا برای مردم به دنبال نخواهد داشت.

به گزارش سپید، این روزها خبرها حاکی از واردات انبوه واکسن آنفلوآنزا به کشور است و کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو هم این اخبار را تایید کرده و می‌گوید: «سال گذشته کمتر از ۲ میلیون دوز واردات واکسن آنفلوآنزا داشتیم، اما این رقم امسال به ۱۱ تا ۱۲ میلیون دوز افزایش خواهد یافت.»

واکسیناسیون همگانی آنفلوآنزا بیهوده است

وی می‎افزاید: «همکاران ما در شبکه بهداشتی کشور در سال گذشته، ۲۵۰ هزار دوز واکسن دریافت کردند که امسال با افزایش ۱۰ برابری توزیع واکسن در شبکه‌های بهداشت، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دوز واکسن برای گروه‌های در معرض خطر و پرخطر یعنی واکسیناسیون مادران باردار و بیماران خاص توزیع خواهد شد و این گروه از جمعیت، رایگان واکسینه خواهند شد.» سخنگوی سازمان غذا و دارو در پایان به یک نکته مهم اشاره می‌کند و می‌افزاید: «واکسیناسیون همگانی آنفلوآنزا به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود و لذا تقاضای کاذب و هزینه بی‌جا نباید ایجاد کرد.»
قیمت ۴۰ هزارتومانی واکسن
سیدحیدر محمدی، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو هم از تعیین سازوکار توزیع واکسن آنفلوانزا برای گروه‌های مختلف خبر داده و می‌گوید: «واکسن آنفلوانزا از اواخر شهریورماه در داروخانه‌ها توزیع می‌شود و تاکنون ۵ میلیون دوز واکسن آنفلوانزا با ارز دولتی تامین شده است و قیمت این واکسن‌ها حدود ۴۰ هزار تومان خواهد بود.»

محمدی بیان می‌کند: «سال گذشته یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن آنفلوانزا مصرف شد و امسال با توجه به شیوع کرونا و افزایش مصرف میزان واردات افزایش پیدا کرده و تامین ۱۲ میلیون دوز واکسن آنفلوانزا برای مصرف پیش‌بینی شده است.»

عرضه واکسن رایگان از ابتدای مهرماه

مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با اعلام اینکه توزیع واکسن آنفلوانزا در شبکه بهداشتی به‌صورت رایگان خواهد بود، می‌گوید: «واکسن آنفلوانزا برای گروه‌های پرخطر و کادر بهداشت و درمان رایگان در اختیار معاونت بهداشت وزارت بهداشت قرار می‌گیرد و توزیع آن از ابتدای مهرماه آغاز خواهد شد. ضمن اینکه سازوکار تزریق واکسن آنفلوانزا در شبکه بهداشتی را هم معاونت بهداشت وزارت بهداشت تعیین می‌کند.»

محمدی با اشاره به گروه‌های پرخطری که واکسن آنفلوانزا برای آنها رایگان است، تاکید می‌کند: «زنان باردار، سالمندان و بیماران زمینه‌ای دارای پرونده الکترونیک سلامت شامل بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، تنفسی، دیابتی و ...، کودکان زیر پنج سال و زندانیان ازجمله گروه‌هایی هستند که تحت پوشش معاونت بهداشت قرار دارند و واکسن آنفلوانزا برای آنها رایگان تزریق خواهد شد.»

مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در ادامه می‌گوید: «در مرحله اول، واکسن آنفلوآنزا از ابتدای مهرماه در داروخانه‌ها برای افراد سالمند بالای ۶۵ سال با ارائه کارت ملی و ثبت کد ملی به قیمت حدود ۴۰ هزار تومان عرضه خواهد شد.» محمدی ادامه می‌دهد: «پس از مرحله نخست، محموله‌های بعدی واکسن آنفلوآنزا در داروخانه‌ها توزیع خواهد شد و سایر افراد می‌توانند برای تهیه واکسن به داروخانه‌ها مراجعه و واکسن را دریافت کنند.»

وی درباره سهمیه‌بندی شدن واکسن آنفلوانزا برای تهیه افراد از داروخانه نیز بیان می‎کند: «طوری برنامه‌ریزی شده است تا به‌منظور کاهش تردد در دوران شیوع کرونا یکی از اعضای خانواده به داروخانه مراجعه کند و با ثبت کد ملی به‌عنوان فرد گیرنده بتواند تا سقف ۳ عدد با ۳ کارت ملی و ثبت ۳ کد ملی واکسن برای خود و ۲ نفر دیگر دریافت کند.»

ارز واکسن آنفلوانزا دولتی است یا نیمایی؟

مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درباره موضوع ورود واکسن با ارز نیمایی و دولتی که خبر آن در رسانه‌ها منتشر شد نیز اظهار می‌کند: «ارز واکسن آنفلوانزا دولتی است و در تلاش هستیم تا تمام واکسن‌های آنفلوانزا با ارز دولتی تامین و وارد شوند، اما درصورتی‌که در تامین ارز دچار چالش شویم ممکن است بخشی از محموله‌های واکسن‌ها آنفلوانزا با ارز نیمایی وارد کشور شود، اما به‌طورکلی ارز واکسن آنفلوانزا دولتی در نظر گرفته شده است.»

محمدی درباره اینکه واکسن آنفلوانزا از کدام کشور‌ها تامین می‌شود نیز بیان می‌کند: «واکسن آنفلوانزا از کشور‌های اروپایی شامل فرانسه و اسپانیا وارد کشور می‌شود. البته پیش از این مقرر شده بود واکسن آنفلوانزا از روسیه هم وارد کشور شود، اما با توجه به ممنوعیت صادرات واکسن آنفلوانزا در روسیه امکان تامین واکسن از این کشور وجود ندارد.»

ممنوعیت پیش‌فروش واکسن

در کنار فعل‌وانفعالات و تلاش‌ها برای توزیع عادلانه و البته به‌موقع واکسن آنفلوآنزا، خبرهای پیش‌فروش واکسن در برخی محل‌ها نگرانی‌هایی را به وجود آورده است. محمدی، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در واکنش به این خبرها اظهار می‌کند: «پیش‌فروش واکسن در مطب‌ها و داروخانه‌ها تخلف است و افراد از پرداخت هزینه خودداری و در صورت مشاهده موارد تخلف، موضوع را از طریق تلفن ۱۹۰ به مرکز رسیدگی به تخلفات و شکایات وزارت بهداشت گزارش کنند.»

این موضوع با واکنش مسئولان سازمان نظام پزشکی هم مواجه شده و محمد جهانگیری، معاون فنی و نظارت این سازمان هم از ممنوعیت پیش‌فروش واکسن در مطب‌ها و داروخانه‌ها خبر می‌دهد و می‌گوید: «تخصیص واکسن آنفلوآنزا برای گروه‌های پرخطر در سال‌های گذشته هم وجود داشته است، اما پیش‌فروش این واکسن در داروخانه‌ها و مطب‌ها ممنوع است.»

جهانگیری در برنامه تهران کلینیک رادیو تهران اظهار می‌کند: «نحوه صحیح استفاده از واکسن و پروتکل‌های مربوط به آن، توصیه شده است و قطعاً محدودیت‌هایی برای اینکه همه مردم بخواهند از این واکسن استفاده کنند، وجود دارد.»

وی با تاکید مجدد بر ممنوعیت پیش‌فروش واکسن آنفلوآنزا تصریح می‌کند: «تخصیص واکسن آنفلوآنزا برای گروه‌های پرخطر و نوبت‌دهی به آنها برای تزریق با اولویت‌هایی که وزارت بهداشت مشخص می‌کند در سال‌های گذشته هم وجود داشته، ولی اگر مردم با پیش‌فروش این واکسن در داروخانه‌ها و مطب‌ها مواجه شدند باید با 190 تماس بگیرند.»

جهانگیری با اشاره به پیش‌خرید 10 تا 12 میلیون دوز واکسن برای کشور، معتقد است: «در سال جاری با توجه به متفاوت شدن شرایط، اولویت‌ها تغییر کرده و حجم تولید این واکسن در جهان بسیار افزایش یافته است؛ بنابراین به تبع آن شرکت‌های تولیدکننده واکسن هم نیاز به زمان بیشتری برای تولید دارند. به‌عنوان‌مثال اگر واکسن کرونا ساخته شود حدود یک سال زمان نیاز است تا این واکسن برای همه آماده شود. لذا ما در حال حاضر باید افراد پرخطر را در مرحله اول دریافت این واکسن قرار دهیم و بعد به سراغ گروه‌های دیگر برویم.»

معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی می‌افزاید: «اگر سال‌های پیش دقت ما در رعایت پروتکل‌های بهداشتی کم بود و شیوع آنفلوآنزا را داشتیم امسال به‌واسطه کرونا پروتکل‌های بهداشتی بیشتر رعایت شده و این نوید را به هم‌وطنان می‌دهم که به‌احتمال‌قوی از شیوع آنفلوآنزا جلوگیری خواهد شد.»

مردم نگران تامین واکسن نباشند

عبدالحسین روح‌الامینی، رئیس کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی هم با تاکید بر اینکه هیچ نگرانی از بابت تامین واکسن آنفلوآنزا وجود ندارد، معتقد است: «با توجه به شیوع کرونا و درخواست بیشتر مردم برای استفاده از واکسن آنفلوآنزا امسال مقدار زیادی واکسن تدارک دیده شده است.»

وی در گفت‌وگو با ایسنا در واکنش به برخی نگرانی‌ها درباره تامین واکسن آنفلوآنزا اظهار می‌کند: «امسال نسبت به سال‌های گذشته پیش‌بینی شده است که بیش از چند برابر قبل واکسن تامین شود. البته بخشی وارد و بخشی دیگر خریداری شده و در مسیر است. همچنین به نظر برای فصل پاییز هم سفارش بیشتری خواهیم داشت.»

روح‌الامینی می‌افزاید: «پیش‌بینی شده که حدود ۱۰ میلیون واکسن توزیع شود. در سال‌های گذشته گاهی تعدادی از واکسن آنفلوآنزا که وارد می‌شد به دلیل عدم اقبال امحا می‌شد، اما امسال به خاطر کرونا درخواست بیشتری برای واکسن آنفلوآنزا وجود دارد. ما این اطمینان را به مردم می‌دهیم که نگرانی از بابت تامین واکسن آنفلوآنزا نداشته باشند زیرا خیلی بیشتر از سال‌های قبل تامین و تدارک دیده شده است.»

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تاکید می‌کند: «نکته مهم آن است که کسانی بیشتر به واکسن آنفلوآنزا نیاز دارند که در خطر بیشتری قرار دارند. همچون کادر بهداشت و درمان، سالمندان، کودکان و افراد با بیماری زمینه‌ای و بیماری‌های خاص، پس کسانی که بنیه قوی و بدن مقاوم‌تری دارند ضرورتی برای استفاده از واکسن نیست. البته که باید برای همه تامین شود ولی اولویت با گروه‌های در معرض خطر است.»

واکسن آنفلوآنزا پس از مدتی دورریختنی می‌شود

محمود نجفی‌عرب، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران هم با اشاره به نگرانی‌ها در خصوص تامین و توزیع واکسن آنفلوآنزا می‌گوید: «یکی از داروهایی که در سال‌های گذشته به شکل ثابت و با هماهنگی وزارت بهداشت به کشور وارد شده، واکسن آنفلوانزا بوده است. این واکسن از طریق بخش خصوصی و با انجام هماهنگی‌های لازم با تولیدکنندگان بین‌المللی به کشور وارد و در اختیار بخش درمان قرار می‌گیرد.»

وی با بیان اینکه در سال‌های قبل تقاضا برای واکسن آنفلوآنزا محدود بود، می‌افزاید: «ما در سال‌های گذشته عددی بین یک تا یک و نیم میلیون دوز واکسن به کشور وارد می‌کردیم که بخشی از آن در اختیار بخش درمان و بخشی در اختیار مردم قرار می‌گرفت و به‌طورکلی بخش قابل‌توجهی از جامعه، نسبت به استفاده از این واکسن اقدام نمی‌کرد.»

رئیس کمیسیون اقتصادی سلامت اتاق تهران اضافه می‌کند: «از سوی دیگر با توجه به اینکه واکسن آنفلوآنزا تاثیری یک‌ساله دارد و در یک محدوده فصلی خاص در سال مصرف می‌شود، امکان وارد کردن بیشتر آن وجود نداشت چراکه واکسن پس از مدتی اگر استفاده نشود، دورریختنی می‌شود.»

نجفی‌عرب با اشاره به افزایش تقاضا برای واکسن آنفلوآنزا تحت تاثیر شیوع کرونا، بیان می‌کند: «امسال ویروس کرونا شرایط خاصی را در این عرصه به وجود آورده و با توجه به اینکه احتمال گسترش ویروس در فصول سرد سال بیشتر است، این توصیه که جامعه واکسن آنفلوانزا استفاده کند تا هم‌زمانی شیوع این دو ویروس رخ ندهد، تقاضا برای واکسن را افزایش داده است که بخش زیادی از این تقاضا کاذب است.»

واکسن آنفلوانزا زیر ۴۰ درصد پوشش حفاظتی دارد

از سوی دیگر برخی معتقدند که نباید دل‌خوشی بیش‌ازحد در خصوص ایمنی در برابر ویروس به مردم داد زیرا واکسن تاثیر صددرصدی در پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا ندارد. بهمن صبور، نایب‌رئیس انجمن داروسازان استان تهران با تاکید بر این موضوع معتقد است: «اثر محافظتی واکسن زیر ۴۰ درصد است.»

صبور در برنامه رادیو گفت‌وگو اظهار می‌کند: «در سال‌های ۹۴ تا ۹۸ دو میلیون دوز واکسن وارد کشور و توزیع شد و فقط در سال ۹۸ به دلیل دومرحله‌ای بودن شیوع آنفلوآنزا، تمام دوزهای وارداتی مصرف شد.»

صبور واکسن‌های وارداتی امسال را متعلق به دو برند غربی و دو برند آسیایی دانسته و اضافه می‌کند: «نیمی از این واکسن‌ها وارد کشور شده و در حال توزیع است و نیمی دیگر در مهرماه توزیع می‌شود.» وی با بیان اینکه این شرکت‌ها در حوزه واکسن‌سازی معتبر بوده و در سال‌های گذشته هم واکسن همین شرکت‌ها در کشور مصرف می‌شد، می‌گوید: «در بهترین شرایط اثر محافظتی واکسن زیر ۴۰ درصد است و لذا افرادی که فاقد بیماری زمینه‌ای هستند، اولویت اول نیستند.»

صبور افراد زیر ۵ سال و بالای ۶۵ سال را اولویت تزریق واکسن آنفلوآنزا دانسته و می‌افزاید: «این افراد ممکن است دچار آسم یا سایر بیماری‌های زمینه‌ای باشند.»

این داروساز ادامه می‌دهد: «خانه‌های بهداشت و کادر درمانی امسال ۲ و نیم میلیون دوز واکسن دریافت می‌کنند و افراد پر ریسک و دارای پرونده نیز در دسته اول دریافت‌کنندگان واکسن قرار می‌گیرند.»

صبور با اشاره به اینکه افراد اولویت‌دار با کارت ملی قادر به دریافت واکسن داروخانه‌ای هستند، می‌افزاید: «این افراد باید در سامانه‌ای که بدین منظور طراحی شده، ثبت‌نام کنند.» وی اضافه می‌کند: «در فاز سوم هم ۱۱ میلیون دوز واکسن وارد کشور می‌شود که افراد عادی قادر به دریافت آن با کارت ملی و ثبت‌نام در سامانه هستند.»

نایب‌رئیس انجمن داروسازان استان تهران با اشاره به اینکه ثبت‌نام زودهنگام داروخانه‌ها برای فروش واکسن آنفلوآنزا تخلف محسوب می‌شود، خاطرنشان می‌کند: «ثبت‌نام زودهنگام برای دریافت واکسن جزو ضوابط انجمن داروسازان و وزارت بهداشت نیست.» وی با بیان اینکه مردم باید پیش‌فروش داروخانه‌ها را به‌عنوان تخلف گزارش دهند، می‌افزاید: «بیمارانی که در سیستم ثبت‌نام می‌کنند، پرونده پزشکی‌شان نمایش داده می‌شود و اگر فاقد بیماری زمینه‌ای و یا سن بالا باشند، قادر به خرید واکسن نخواهند بود.»

صبور خاطرنشان می‌کند: «امسال که اکثر افراد جامعه از ماسک استفاده می‌کنند، پیش‌بینی می‌شود شیوع آنفلوآنزا کمتر باشد.» وی با بیان اینکه برخی واکسن‌ها با ارز یورو و قسمی دیگر با دلار وارد کشور شده است، می‌گوید: «واکسن آنفلوآنزا با ارز دولتی وارد شده و قیمت هر دوز کمتر از ۵۰ هزار تومان خواهد بود.»
صبور در پاسخ به سوال مجری برنامه درباره اینکه آیا دانش آموزان باید از واکسن استفاده کنند، اظهار می‌کند: «در این حوزه دکتر نمکی صاحب‌نظر هستند، ولی به‌طورکلی یا باید ۶۰ درصد جمعیت کشور واکسن دریافت کنند که ایمنی بسیار خوبی ایجاد می‌شود و یا با توجه به بضاعت کشور، حدود ۵۰ میلیون واکسن باید تزریق شود که عددی بسیار بزرگ خواهد بود و با توجه به مشکلات ارزی و تحریم دارو، مسائل خاصی برای کشور ایجاد می‌شود.»

نایب‌رئیس انجمن داروسازان استان تهران در پایان می‌گوید: «درخواست ما از مردم این است که از مراجعه به داروخانه‌ها خودداری کنند و فقط افرادی که دارای مشکل هستند با کارت ملی اقدام به خرید واکسن آنفلوآنزا نمایند.»