افزایش ظرفیت پزشکی حاصلی به جز صادر کردن نیروی نخبه کشور ندارد
به گزارش سپید، علیرضا اسپید در گفتوگو با سازمان نظام پزشکی با اشاره به اینکه برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی باید فاکتورهای متعددی مدنظر قرار گیرد، اظهار کرد: «آنچه که متولیان امر برای افزایش ظرفیتها مد نظر قرار دادهاند این است که نسبت پزشک به جمعیت در ایران کمتر از استاندارد دنیا است لذا تا زمانی که به آن استاندارد نرسیدهایم پس میتوان ظرفیتها را افزایش داد.»
وی افزود: «فاکتور بعدی این است که در مناطق محروم و دورافتاده باید پزشک عمومی، دندانپزشک، متخصص و فوق تخصص در مراکز درمانی حضور داشته باشند و این امر با افزایش ظرفیت پذیرش امکان پذیر است.»
رئیس نظام پزشکی اندیمشک با بیان اینکه باید این موضوع را همواره در نظر داشته باشیم که آیا با هزینه کرد میتوان مشکل موجود را حل کرد یا نه ادامه داد: «تربیت هر دانشجوی پزشکی 7 سال زمان نیاز دارد که با احتساب 2 سال خدمت طرح نیروی انسانی و 4 سال دوره رزیدنتی برای اخذ تخصص چیزی حدود 13 سال زمان نیاز داریم تا یک نیروی متخصص پزشکی را تحویل نظام سلامت دهیم که برای همکاران فلوشیپ و ضریب کا این زمان به حدود 20 سال میرسد. این مراحل نشان میدهد که تامین سریع نیروی متخصص توسط افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی استدلال کاملا غیرکارشناسی و بسیار زمان بر است.»
اسپید با اشاره به اینکه تربیت نیروی پزشک هزینه زیادی را برای نظام سلامت به دنبال دارد، تصریح کرد: «در شرایط فعلی باید محاسبه شود که آیا اقتصاد کشور بودجه و توان افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی را دارد که معمولا وزارت بهداشت به ازای تربیت هر نیروی پزشک تعهد چندین ساله از افراد اخذ میکند تا پس از فارغالتحصیلی به مناطق محروم ودورافتاده برای ارائه خدمت بروند.»
وی خاطرنشان کرد: «برای آموزش افراد تحصیل کرده حداقل امکاناتی نیاز است که شامل فضای آموزشی، اساتید، هیات علمی، آزمایشگاههای تخصصی، بیمارستان و... بوده که برای افزایش ظرفیت باید این امکانات لحاظ شود و تامین حداقل استاندارد این موارد بسیار هزینه بر است، لذا با فرض اینکه تمام امکانات لازم برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو اعم از اساتید، اعضای هیات علمی، امکانات آموزشی و ... فراهم باشد، بار مالی تربیت نیروی پزشک سالی چند میلیارد است تا پس از فارغالتحصیلی بتوان از خدمت او بهرهمند شد که از این هزینه میتوان برای توزیع مناسب و تامین مناطق محروم برای ماندگاری پزشکان فعلی استفاده کرد.»
رئیس نظام پزشکی اندیمشک با اشاره به اینکه باید مشوقهای لازم را برای ماندگاری همکاران در مناطق محروم و دورافتاده فراهم کنیم، اذعان کرد: «باید شرایطی را ایجاد کرد تا پزشکان خودشان تمایل به ماندن در مناطق دورافتاده و کم برخوردار را داشته باشند و میزان درآمد پزشکان این مناطق بیشتر از مراکز استانها و در مراکز استانها نیز بیشتر از کلانشهرها باشد که اکنون این مسئله برعکس است.»
وی تاکید کرد: «اغلب همکاران تمایل به فعالیت در کلانشهرها را داشته و نبود شرایط و امکانات کافی و لازم در مناطق محروم یک سیکل معیوب را برای فعالیت پزشکان ایجاد کرده است که با افزایش ظرفیت پذیرش نه تنها این مشکل رفع نمیشود بلکه آمار مهاجرت پزشکان افزایش خواهد یافت.»
اسپید با بیان اینکه هر قدر هم ظرفیت پذیرش دانشجوهای علوم پزشکی را افزایش دهیم باز افراد به فکر مهاجرت و رفتن به کشورهایی هستند که حداقل امکانات لازم را برای گذران زندگی و ارائه خدمات به بیماران داشته باشند، گفت: «تولید زیاد حاصلی به جز صادر کردن نیروی نخبه کشور ندارد زیرا جاذبهای برای ماندگاری نخبگان جوان ایجاد نکردهایم و همواره به سراغ معلول رفته و علت را ریشه یابی نکردیم.»
وی اضافه کرد: «آموزش نیروی پزشک با یکی دو روز حاصل نشده و زمان بر است و باید برنامهریزیهای لازم در این زمینه انجام شود، لذا با مصوبات دستوری و غیرکارشناسی نمیتوان نیروی متخصص و کارآزموده تحویل نظام سلامت داد.»
رئیس نظام پزشکی اندیمشک بیان کرد: «بسیاری از کشورها پس از پاندمی کووید19 به نقایص نظام سلامت خود پی برده و با کمترین هزینه سعی در برطرف نمودن آن دارند که جذب نیروی پزشک از سایر کشورها از جمله این راهکارها است.»
وی با اشاره به اینکه در خوشبینانهترین حالت پزشکان ایرانی جذب کشورهای همسایه میشوند، اظهار کرد: «با جذابیتهایی که برای نخبگان ایرانی فراهم میکنند سعی در جذب نیروی متخصص با کمترین هزینه را دارند اما متولیان سلامت ما با تصمیمات غیرکارشناسی و هزینه کرد بالا میخواهند نیروی بومی خود را به سایر کشورها صادر کنند در حالی که باید شرایط را برای ماندگاری همکاران فراهم کرده و از خروج آنان جلوگیری نمائیم.»
اسپید با تاکید بر اینکه افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی با شرایط فعلی، عملا باعث پذیرش افراد با استعداد کمتر از استاندارد شده و سطح سواد افراد را کاهش داده که نتیجه آن بروز فاجعه در نظام سلامت خواهد بود، یادآور شد: «یکی از چالشهایی که در درازمدت با آن مواجه خواهیم شد این است که افراد توان تصمیم گیری در زمان بحران را نداشته که این امر حاصل تصمیمات خلقالساعه بدون در نظر گرفتن عواقب جبران ناپذیر برای سلامت عموم جامعه است زیرا با افزایش ظرفیتها برای افرادی هزینه دادهایم که استعداد و توان آنها متناسب با مقتضیات شغل پزشکی و بحرانهای این حوزه نبوده لذا در وضعیتهای بحرانی عملا بهره و استفادهای برای نظام سلامت و حل مشکلات و معضلات آن ندارند.»