نقش ماماها در سیاست‌های زادآوری و جوانی جمعیت
به گزارش سپید و بنابر اعلام وزارت بهداشت، در متن پیام دکتر بهرام عین اللهی که در مراسم روز ماما در هتل قلب تهران قرائت شد، آمده است:« مامایی از دیرینه ترین خدمات سلامت محور در حافظه تاریخ بشری است. هنگامی که یک بانو در حساس‌ترین و حیاتی‌ترین شرایط لحظات زندگی خود قرار می گرفت، به نوعی دستان حمایت گر یک ماما، موجب تسکین آلام و آرامش مادر شده و نویدگر آغاز زندگی برای فرزند او بود. ثبت روش ها و ابتکارات این گروه در طول زمان و انتقال آن به نسل های بعد زمینه ساز تولید علم در این حوزه از خدمات سلامت شد.
هم اکنون نیز با پیشرفت علم و استفاده از روش ها و ابزار مناسب و مراقبت های مبتنی بر شواهد علمی، شرایط ایده آلی را برای یک زایمان توام با سلامت را برای جامعه انسانی فراهم ساخته است. بطوری که دیگر این برزخ بحرانی که بعضا با حیات مادر و یا طفل او مغایر بود، به ندرت مشاهده می شود. علاوه بر خدمات باروری، بارداری و زایمان، در جهان امروز حیطه خدمات مامایی در سراسر زندگی مادران گسترش یافته و تضمین‌گر سلامتی یک زن در سراسر عمر اوست.
بدین مناسبت سالروز مامایی تاکیدی بر نقش کلیدی و حیات بخش خدمات حوزه مامایی در زندگی بشر است. لذا ۱۵ اردیبهشت ماه در هر سال از سوی سازمان جهانی بهداشت و کنفدراسیون بین‌المللی مامایی به "روز جهانی ماما" اختصاص یافته است. شعار سال ۲۰۲۲ این کنفدراسیون تحت عنوان "مامایی، صد سال تعالی" نشانگر اهمیت و تاثیر گذاری خدمات مامایی در تامین سلامت جامعه به ویژه در مسیر صیانت از سلامت مادران و فرزندان کشور است. این روز فرصت مغتنمی است برای نگاهی جامع به جایگاه مامایی در نظام سلامت کشور، ارزیابی دستاوردها، بازنگری و برنامه ریزی برای پیمودن راهی است که برای رشد هر چه بیشتر این حیطه از سلامت پیش رو داریم.
در کشور ما نیز رشته مامایی از کهن ترین رشته های دانشگاهی است و قریب به ۱۰۰ سال از اجرای اولین برنامه اموزش مدون مامایی می گذرد. همزمان با استقرار نظام شبکه سلامت از سال ۱۳۶۴که با هدف دسترسی تسهیل شده جغرافیایی- فرهنگی - اجتماعی رخ داد خدمات مامایی نیز نقش موثر و محوری در مناطق روستایی از خود به یادگار گذاشت. پس از اجرای برنامه پزشک خانواده روستایی نیز شاهد نقش آفرینی ماماها در جنب سایر ارائه کنندگان خدمات و تیم سلامت بودیم. همراهی و همگامی جامعه مامایی کشور با سایر اعضای تیم سلامت به واسطه مهارت، دانش، ایثار و اخلاص خود نویدبخش حیات، نشاط و سلامت برای مادران و خانواده ها بوده و همواره توانمندی عظیم بانوی ایرانی را در تمام عرصه های نظام سلامت کشور به اثبات رسانیده است.
هنوز دوران همه گیری بیماری کووید ۱۹ به پایان نرسیده است. در این دوران سخت و به خصوص مقاطع اوج پاندمی شاهد بودیم که آحاد جامعه مامایی بطور داوطلبانه و با مسئولیت پذیری مثال زدنی، دوشادوش سایر کادر درمانی، به خلق حماسه ای در مسیر صیانت از نفوس جامعه دست یازیدند. بسیاری از این همکاران در مسیر ارائه خدمات غربالگری، مراقبت و ارائه خدمات به بیماران کرونایی از آرامش و سلامتی خود گذشته و در این مسیر شهدایی را تقدیم کشور نمودند. در جامعه ای که آحاد آن در مسیر استحکام نهال نوپای انقلاب اسلامی و در هر گذرگاه سخت با گذشت از مال و جان خویش بر عهد خود استوار ماندند و رضای ایزد یکتا را تحصیل نمودند، جز این انتظار نمی رفت.
امروزه نیز با توجه به وضعیت جمعیت کشور و ضرورت زادآوری و جوانی گرایی در جمعیت کشور، مشارکت جامعه مامایی در کشور اهمیتی دو چندان یافته است. درگذشته وظیفه ماما صرفاً حمایت از مادر و کودک در لحظه تولد تصور می شد، اما امروز مسئولیت ماماها گسترش قابل ملاحظه ای یافته و ماماها برای تمام دوران زندگی جامعه هدف از قبل تولد تا سالمندی خدمات مراقبتی مشاوره ای و آموزشی ارائه می کنند.
با عنایت به نقش بی بدیل ماماها در دستیابی به اهداف تعیین شده در سیاست های کلی جمعیت و خانواده ابلاغی مقام معظم رهبری و مفاد قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت ، هم اکنون مجلس شورای اسلامی در قانون حمایت از خانواده و جوانی به جامعه مامایی توجه ویژه داشته به طوری که در مواد ۴۵،۴۹ و ۵۰ قانون دولت را مکلف به ارتقاء مهارت ، افزایش نیروی انسانی مامایی و پوشش بیمه ای خدمات مامایی نموده است. در همین راستا برنامه های عملیاتی تدوین شده است که امید است با اجرای کامل آن ها شاهد ارتقاء جایگاه مامایی و به دنبال آن ارتقاء سلامت مادران و فرزندان مان در کشور باشیم.
در خاتمه از آحاد این جامعه پرافتخار و همچنین انجمن علمی مامایی کشور انتظار می رود همزمان با توسعه و علمی نمودن هر چه بیشتر خدمات بتوانند پیرایه ها، آسیب ها و ناملایمات درمسیر ارائه این خدمات را که موجب لطمه به سیاست های زاد آوری است را رفع و بهبود بخشند.
اینجانب به نوبه خود ضمن گرامیداشت این مناسبت، روز ماما را به اساتید، کارشناسان و دانشجویان مامایی در سراسر کشور تبریک گفته و تلاش هایشان را ارج می نهم. امید است با بهره مندی از ظرفیت بالای این حرفه و گسترش خدمات در قالب سیستم ارجاع و توجه بیش از پیش به رشته های میانی در وزارت بهداشت گام موثری در ارتقا سلامت باروری خانواده و زایمان ایمن برداشته شود.
در پایان سلامتی و توفیق روزافزون همه عزیزان را از درگاه ایزد منان خواستارم.»
