تاثیر پایین شیمی درمانی در درمان سرطان
به گزارش سپید، محمداسماعیل اکبری با بیان اینکه حدود ۲۰۰ نوع سرطان در جهان ثبت شده است، عنوان کرد: «با این حال شایع‌ترین سرطان‌ها ۱۰ مورد است که در کشور ما و سایر کشورها گزارش می‌شود.»
این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به شاخص مهم نشان دهنده پیشرفت کشورها در زمینه درمان سرطان یعنی شاخص نسبت مرگ به بروز سرطان، اظهار کرد: «این رقم ۱۰ سال پیش در کشور ما حدود ۶۰ درصد بود؛ یعنی از هر ۱۰۰ نفر مبتلا به سرطان ۶۰ نفر فوت می‌کردند ولی در مقاله‌ای که اخیرا به چاپ رسیده این رقم به حدود 31.5 درصد ارتقا یافته یعنی از هر ۱۰۰ بیمار سرطانی حدود 31.5 نفر فوت می‌کنند یعنی به یک سوم کاهش یافته است.»
وی تاکید کرد: «این تحقیقات در بازه‌های زمانی ۱۰ ساله انجام می‌شود و بر اساس نتایج آن رقم مرگ و میر ناشی از سرطان در کشور ما با رقم استاندارد جهانی همخوانی دارد، یعنی شاخص مرگ به روز معادل شاخص‌های بین‌المللی است.»
وی با اشاره به مهم‌ترین علل این دستاورد بزرگ، توضیح داد: «تشخیص زودرس به علت توزیع مناسب امکانات تشخیصی در سراسر کشور، ارتقاء سواد سلامت و سواد اجتماعی مردم و همچنین افزایش سطح امکانات درمانی از جمله امکانات جراحی، رادیوتراپی و غیره برخی از علل این مساله است.»
اکبری با اشاره به دستاورد بزرگ بعدی کشور در زمینه درمان سرطان، به مطالعات گسترده کشور در سطح ملی اشاره کرد و گفت: «درمان سرطان پستان به عنوان شایع‌ترین سرطان در سطح جهان به عنوان مولفه و شاخص بین‌المللی درمان سرطان در دنیا محسوب می‌شود، بر همین اساس اخیرا نتایج ۲ مطالعه در رابطه با درمان سرطان پستان در سطح ملی و در سطح بیماران مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر شد که نتایج بسیار خوبی به دنبال دارد.»
وی با اشاره به نتایج مطالعه ۱۰ ساله صورت گرفته در سطح کشوری، گفت: «بر اساس نتایج این مطالعه در ۱۰ سال پیش میزان بقای ۵ ساله بیماران مبتلا به سرطان حدود ۷۱ درصد و بقای ۱۰ ساله ۶۳ درصد بود که این رقم الان به ۸۳ درصد میزان بقای پنج ساله و ۷۵ درصد میزان بقای ۱۰ ساله ارتقا یافته است.»
اکبری در ادامه با اشاره به نتایج مطالعه صورت گرفته در خصوص درمان بیماران مرکز تحقیقات سرطان نیز مطرح کرد: «بر اساس این مطالعه که در بازه زمانی ۲۷ ساله انجام شده میزان بقای ۵ ساله بیماران به ۹۰ درصد و بقای ۱۰ ساله به ۸۳ درصد و میزان بقای ۱۵ ساله به ۷۵ درصد رسیده است. به عبارت دیگر می‌توان اعلام کرد که ۷۵ درصد بیماران این مرکز علاج می‌شوند.»
رییس مرکز تحقیقات سرطان با بیان اینکه این نتایج دستاورد بسیار بزرگی محسوب می‌شود، گفت: «مساله مهم اینجاست که ما سرطان پستان را به دلیل نبود سیستم‌های مناسب غربالگری در مراحل پیشرفته شناسایی و درمان می‌کنیم یعنی۳۳ درصد در مرحله ۳ بالینی شناسایی می‌شوند، در حالیکه در اکثر کشورهای غربی ۲۵ درصد سرطان‌ها در مرحله صفر بالینی شناسایی می‌شود.»
اکبری در رابطه با وضعیت درمان سرطان در کشور، اظهار کرد: «۴۹ درصد درمان سرطان با جراحی، ۴۰ درصد با رادیوتراپی و جراحی باهم و تنها ۱۱ درصد از طریق شیمی درمانی انجام می‌شود، این در حالیست که گران‌ترین و بیشترین هزینه‌ها در حوزه شیمی درمانی صرف می‌شود.»
وی ادامه داد: «با وجود تاثیر پایین شیمی درمانی در درمان سرطان تقریبا ۳۰۰ میلیارد تومان در سال برای شیمی درمانی در کشور هزینه می‌شود که از نظر بنده به عنوان متخصص سرطان کمکی به مردم نمی‌کند.»
وی هدف از درمان سرطان را دو مسئله افزایش طول عمر و افزایش کیفیت زندگی بیماران عنوان کرد و گفت: «به غیر از سرطان خون که شیمی درمانی جایگاه اول درمانی را دارد، در سایر سرطان‌ها، جراحی درمان اصلی محسوب شده و شیمی درمانی و رادیوتراپی به عنوان درمان‌های جانبی محسوب می‌شوند، علاوه بر این شیمی درمانی عوارض زیادی دارد که این مساله نیز باید مدنظر قرار گیرد.»
وی در عین حال به داروهای هدفمند شیمی درمانی اشاره کرد و گفت: «اثربخشی این داروها که «مونو کلونال آنتی بادی» نام دارند، آرزوی هر پزشکی است، ولی متاسفانه تجارت بیشتر از واقعیت به این آرزو رسیده، چراکه اثربخشی این داروها حتی به ۳۰ درصد هم نمی‌رسد.»
اکبری با بیان اینکه سالانه حدود ۳۰۰ میلیارد تومان صرف داروهای شیمی درمانی می‌شود که نه طول عمری به بیمار سرطانی اضافه می‌کند و نه تاثیری در ارتقای کیفیت زندگی آنان دارد، گفت: «تذکرات مرتبط با نظارت جدی بر این حوزه و صرف این بودجه در بخش‌های موثرتر بارها مطرح شده ولی متاسفانه هیچ زمان کنترل و نظارت دقیقی بر تجویز و مصرف این داروها صورت نگرفته است.»
وی با تاکید بر هزینه دو برابری درمان سرطان نسبت به سایر بیماری‌ها، گفت: «سالانه ۳ هزار میلیارد تومان هزینه درمان سرطان در کشور می‌شود.»
مشاور وزیر بهداشت هزینه های سلامت در کشور را عامل کشیده شدن ۸ درصد بیماران به زیر خط فقر دانست و گفت: «این نسبت‌ها در سرطان دو بربر است.»
این فوق تخصص جراحی سرطان و غدد با تاکید بر اهمیت توجه به هزینه اثربخشی در درمان سرطان، گفت: «باید به نیروی انسانی توجه شود در حالیکه تعرفه‌های غیرواقعی باعث شده که برخی پزشکان برای کسب درآمد بیشتر با شرکت‌های دارویی قرارداد ببندند و به نوعی در جامعه تقاضای القایی ایجاد کنند. به عبارت دیگر تمرکز ما به جای نیروی انسانی به سمت دارو و ابزار درمانی معطوف شده است.»
وی با تاکید بر ضرورت نظارت جدی‌تر در حوزه درمان سرطان بخصوص هزینه‌های حوزه شیمی درمانی، گفت: «شرط اول نظارت این است که دانش موضوع را داشته باشیم و بعد معتقد به قضیه باشیم یعنی علم را به اعتقاد تبدیل کنیم و بعد عمل کنیم در این صورت می‌توان مدیریت با نفوذ و نظارت قوی و جدی اعمال کرد.»
اکبری با تاکید بر اینکه تشخیص اولیه سرطان با جراح است، گفت: «در مورد سرطان تشخیص اولیه با متخصصان داخلی است.»
وی همچنین با اشاره به برخی از تظاهرات بالینی در مورد سرطان‌های مختلف گفت: «در مورد سرطان پستان به عنوان شایع‌ترین سرطان در زنان، وجود توده و ترشح خونی یک طرفه (در یک پستان) نشانه‌های جدی هستند، همچنین افراد می‌توانند در مقابل آینه خود را معاینه کرده و یک دست را بالا ببرند اگر پوست در یک نقطه گیر کرده و یا فرورفتگی داشته باشد باید به سرطان شک کرد. در مورد سرطان معده به عنوان سرطان شایع در مردان نیز، لاغری بدون دلیل، کم خونی، کم اشتهایی و نشانه‌های ظاهری مانند درد مختصر یا نفخ می‌تواند از نشانه‌های جدی سرطان‌های دستگاه گوارش باشد.»
به گزارش ایسنا، مشاور عالی وزیر بهداشت در خاتمه همچنین در مورد بارداری‌های بعد از سرطان نیز، ضمن رد این مساله که افراد مبتلا به سرطان نباید باردار شوند، توضیح داد: «بارداری در سرطان بلامانع است، البته به شرطی که تحت نظر پزشک و با آگاهی پزشک و بیمار باشد. همچنین در سرطان پستان بارداری می‌تواند منجر به سلامت مادر و جنین باشد.»
