روزنامه سپید | اخبار 3 | 12 آبان 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d997
یک سال و نیم تجربه اجرای طرح تحول نظام سلامت نشان داد که پزشکان عمومی تا امروز شرایط پرنوسانی را در چند زمینه پشت سر گذاشته‌اند. البته تبلیغات این طرح به اندازه‌ای بلند بود که کمتر کسی پیش‌بینی وقوع این شرایط نابسامان را برای آنها می‌کرد. عبدالرحمان رستمیان یکی از پزشکان مجلس نشین با تعریف از این طرح گفته بود: «در گذشته اکثر پزشکان عمومی بعد از گذراندن دوران طرح خود به سختی جذب بازار کار می‌شدند اما طرح پزشک خانواده که یکی از برنامه‌های اصلی طرح تحول سلامت است، تاکنون تنها 1500 پزشک عمومی را جذب کرده است. درحالی که بسیاری از این پزشکان ترجیح می‌دادند به سمت سایر رشته‌های غیرمرتبط، کلینیک‌های زیبایی یا ترک اعتیاد سوق داده شوند.» امروز وضعیت به گونه دیگری است.
به تعهدات عمل نشد
حامد حاتمی پزشک عمومی شاغل در یکی از بیمارستان‌های اردبیل در گفتگو با خبرنگار سپید مشکلات پزشکان عمومی شاغل در بیمارستان‌ها را به دو دسته تقسیم کرد و گفت: «بخش اول شامل مسائلی است که قبل از اجرای طرح تحول سلامت و متعاقب اقدامات غیرقانونی وزارت بهداشت یا همان عدم پایبندی به تعهدات قانونی به‌وجود آمده بود.» وی به قانون ارتقای بهره‌وری کارکنان سیستم درمانی که در سال 88 به پیشنهاد وزارت بهداشت و وزارت رفاه تصویب شد، اشاره و تصریح کرد: «5/1 برابر شدن ضریب خدمت شیفت شب، کاهش ساعات کار با توجه به سنوات خدمت و ضریب‌دار شدن خدمت در ایام تعطیل برای پزشک، پرستار و ماما از مزایای این قانون است که اگرچه هم‌اکنون در مورد پرستاران و ماماها اعمال می‌شود، اما هنوز در مورد پزشکان عمومی و همکاران پزشک شاغل در بخش عمومی که حضور دائم در بیمارستان‌ها دارند، اجرایی نشده است.» وی همچنین از اجرایی نشدن سیستم تریاژ در بیمارستان‌ها خبر داد و گفت: «اینها مشکلاتی بود که قبل از طرح تحول نیز وجود داشت اما مسکوت مانده بود.» حاتمی بخش دوم مشکلات را ناشی از اجرای طرح تحول نظام سلامت دانست و خاطرنشان کرد: «همزمان با اجرای طرح تحول، با وعده‌های گوناگون پزشکانی را که در جاهای دیگر مشغول به خدمت بودند، برای پرکردن کمبود شبکه‌های بهداشت و درمان روستایی و همچنین شبکه‌های درمان و طب اورژانس جذب کردند اما الان به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکردند.» وی ادامه داد: «طبق گفته‌های شفاهی قرار بود پرداختی‌ها ظرف مدت حداکثر یک ماه انجام شود اما اکثر جاها به‌تازگی شروع به پرداخت حساب‌های ماه‌های اول سال 94 کرده‌اند که درواقع با تاخیر 6 ماهه است.»
این پزشک عمومی ضمن گلایه از اینکه تبلیغات صورت گرفته در خصوص طرح تحول نظام سلامت، داغ ما را بیشتر می‌کند، اضافه کرد: «با گذشت یک سال و نیم از اجرای این طرح، شرایط پزشکان عمومی بدتر هم شده است. مثلا با دایرشدن کلینیک‌های اقماری یا کاهش حجم بیماران سرپایی، میزان کارانه پزشکان عمومی در برخی بیمارستان‌ها بعد از اجرای طرح کمتر شده است.»
حاتمی با اشاره به اینکه وعده‌ها و تبلیغات طرح تحول در ابتدا جو رسانه‌ای را نیز مسموم کرد، تصریح کرد: «پزشکان عمومی مصداق آش نخورده و دهان سوخته شدند. همکاران ما در اوایل تا حدی ناملایمات و تاخیرها را تحمل می‌کردند که شاید بخشی از وعده‌ها محقق شود و بتوانند ازطریق عملی شدن وعده‌ها کمبودها را جبران کنند. اما وقتی می‌بینند هیچ‌یک از وعده‌ها محقق نشد، انگیزه خود را از دست می‌دهند.» وی ادامه داد: «همکاران پزشک به دلیل جایگاه اجتماعی خود شرایط بد اقتصادی را حداقل خارج از جامعه پزشکی بروز نمی‌دهند اما همکارانی بوده‌اند که با مشکلات معیشتی فراوان روبرو شدند که تاکنون با اخذ وام سعی در حل آن داشته‌اند.»
پرداختی 2K پزشکان عمومی لغو شد
جدای از خلف وعده‌های صورت گرفته ازسوی وزارت بهداشت، اتخاذ 2 تصمیم به طور مستقیم شرایط معیشتی پزشکان عمومی شاغل در بیمارستان‌های دولتی را بحرانی کرد. رئیس انجمن پزشکان عمومی اردبیل درگفتگو با خبرنگار سپید با بیان اینکه پزشکان عمومی تنها در بخش اورژانس بیمارستان‌های دولتی می‌توانند شاغل باشند و خط اول مواجهه با موارد اورژانسی به شمار می‌روند، گفت: «در ابتدای طرح تحول نظام سلامت قرار شد پرداختی به این پزشکان به صورت 2K انجام شود و در توجیه آن نیز اعلام شده که طرح 2K برای جبران مالی پزشکان کم درآمد و نسخه‌نویس از جمله پزشکان عمومی است.» مهران آسایشی ادامه داد: «جالب اینکه در ابتدای طرح این کار انجام و اسامی پزشکان عمومی نیز به عنوان مشمولین دریافت 2K غیر ازمتخصصین که در بیمارستان‌های دولتی کار می‌کردند، جمع‌آوری شد. حتی در چند بیمارستان اردبیل دریافتی پزشکان عمومی به صورت 2K انجام شد اما در عرض چند روز گذشته نامه‌ای با امضای دکتر کبیر ابلاغ شد که در متن آن فقط پزشکان عمومی از طرح 2K مستثنی شدند. دانشگاه نیز در توجیه این اقدام بیمه را بهانه می‌کند.» وی با بیان اینکه این اقدام باعث شده دریافتی پزشکان عمومی که در اورژانس‌ها کار می‌کنند، در حد پرستاران شود، تصریح کرد: «به نظر می‌رسد حالا که در پرداختی‌ها با مشکل مواجه شده‌اند، ادعا می‌کنند که ضریب کارانه و ... برای پزشکان عمومی نبوده و شامل حال سایر همکاران می‌شده است. در حالیکه آنجاکه قانون به پزشکان نسخه‌نویس اشاره دارد، پزشکان عمومی را نیز به عنوان قشری که درآمد آنچنانی از پروسیجرها ندارند، در دایره شمول قرار می‌دهد.»
آسایشی اتفاق نامناسب دوم را یک تصمیم شتاب‌زده در ابتدای طرح عنوان کرد و توضیح داد: «به‌منظور جلوگیری از اشتغال پزشکان عمومی در بخش خصوصی، پروانه مطب این افراد را باطل کردند اما درست در هفته گذشته نامه‌ای ابلاغ شد که طی آن پزشکان عمومی دوباره می‌توانند پروانه مطب داشته باشند. درصورتی که اگر همان زمان تعهدی مبنی‌بر عدم اشتغال در بخش خصوصی از پزشکان گرفته می‌شد، کاملا کفایت می‌کرد.»
وعده‌ای برای پزشکان عمومی در کار نبوده است
معاون سازمان نظام پزشکی و نایب رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران اما معتقد است که وعده‌ای محقق شده برای پزشکان عمومی در کار نبوده است.
عزت‌الله گل علیزاده در گفتگو با خبرنگار سپید با بیان اینکه همکاران ما از سال‌های گذشته مثل سایر بخش‌ها در بیمارستان‌ها استخدام شده و عموما در اورژانس بیمارستان‌ها ارائه خدمت می‌کنند، گفت: «مساله‌ای که برای همکاران استخدامی پزشک عمومی عمومیت دارد، پایین‌بودن اشل حقوقی آنها است. سختی شرایط کار همکاران آنطور که باید برای آنها لحاظ نمی‌شود، درحالی که اورژانس بخش حساسی است که در آن پزشک با انواع و اقسام بیماری‌ها سروکار دارد.»
وی با بیان اینکه بحث محرومیت از مطب چند سال است که روی یک رقم ثابت مانده و افزایش پیدا نکرده، تصریح کرد: «اعمال ضریب k2 برای پزشکان جراح است و شامل حال پزشکان عمومی نمی‌شود. همکاران عمومی حقوق ثابت دریافت می‌کنند. همان زمان که قانون ارتقای بهره‌وری کارکنان بالینی مصوب شد، پیگیر این مساله بودیم که نام پزشکان عمومی نیز در آن درج شود، اما متاسفانه در آیین‌نامه‌های اجرایی نام پزشک حذف شد و ما نیز موفق نشدیم کاری از پیش ببریم. این قانون اگر شامل حال پزشکان عمومی می‌شد، ساعات کار آنان کمتر و مکانیسم پرداخت متفاوت می‌شد.»
گل‌علیزاده ضمن انتقاد از اینکه تغییر سیاست آموزشی وزارتخانه بر امنیت شغلی همکاران لطمه وارد می‌کند، خاطرنشان کرد: همکاران متخصص طب اورژانس به شکلی پرورش پیدا کرده‌اند که تنها محل کار آنان اورژانس‌هاست. متاسفانه در مراکزی که این همکاران مستقر می‌شوند، جا برای پزشکان عمومی ما تنگ می‌شود. اگر قرار است متخصص طب اورژhنس در اورژانس شاغل شود، چه بهتر که شرایط برای ارتقای تحصیلی همین همکاران که سال‌ها در بخش اورژانس زحمت کشیده‌اند و تجربه کسب کرده‌اند، فراهم شود.»
محسن طاهرمیرزایی
