روزنامه سپید | اخبار 13 | 15 دی 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d9541
5 حس دارند، اما «دون کاتز» Do- Katz، نوروساینتیست، معتقد است انسان‌ها فقط یک حس دارند. مقاله وی در این مورد که در نشریه CurrenBiology منتشر شده، به این ادعا می‌پردازد که به جای 5 حس مرسوم، همه ما درواقع یک «سیستم کموسنسوری» بزرگ داریم.
در سال 2009، کاتز و همکارانش در مقاله‌ای که در Nature Neuroscience منتشر کردند، توضیح دادند که چگونه مرکز چشایی مغز بر مرکز بویایی تاثیر می‌گذارد. برای این منظور، این تیم تحقیقاتی از اوپتوژنتیکس استفاده کردند تا کورتکس چشایی اولیه را در موش غیرفعال کنند. پس از آنکه آنها به موش دیگری یک موز دادند، این موش را با موش اولی مواجهه دادند. سپس به موش اولی، هم موز و هم آووکادو دادند تا یکی را انتخاب کند. موشی که موز خورده بود، تنفسش بوی موز می‌داد، به همین دلیل پس از برخورد آنها با هم، موش اولی ترجیح داد موز را انتخاب کند، زیرا بوی موز را از موش دیگر تشخیص داده بود و نشان می‌داد که خوردن موز برایش ایمن است. زمانی که حس چشایی موش اول دوباره فعال شد، هم موز را انتخاب کرد و هم آووکادو را. نتیجه این آزمایش بدین‌معنا است که موش‌ها از سیستم چشایی برای بویایی استفاده می‌کنند و موشی که حس چشایی‌اش از دست رفته، حس بویایی خود را هم از دست می‌دهد یا تغییر می‌کند.
مطالعه جدید کاتز هم به دنبال مطالعه سال 2009 انجام شده است. در این کار تحقیقاتی جدید، آنها با استفاده مجدد از اوپتوژنتیکس، نورون‌های مرتبط با حس چشایی را در کورتکس اولیه بویایی موش خاموش کردند. به این ترتیب، موش‌ها حتی بوهای بسیار آشنا را هم فراموش کردند. درواقع، روشی که نورون‌ها به بوهای مختلف واکنش نشان می‌دهند، بستگی به سیستم چشایی دارد که مسدود نشده باشد.
با تجربه 10 ساله‌ای که کاتز در زمینه حواس مختلف کسب کرده، وی معتقد است نباید از کسی بپرسید، غذایش چه طعم یا بویی داشته، به جای آن، باید پرسید تجربه وی از غذای خورده شده چه بوده، زیرا کاتز عقیده دارد حواس مختلف وابسته و متکی به یکدیگر هستند. وی می‌گوید: «من فکر می‌کنم حس چشایی و بویایی یک سیستم واحد هستند با دو ارگان حسی، مانند یک خانه که می‌تواند دو در جداگانه داشته باشد. من معتقدم ارتباط صمیمانه میان حس چشایی و دیگر سیستم‌های حسی که به‌طور کلاسیک تعریف شده‌اند، شاید همگی در خدمت نیاز جانداران برای یادگیری و ایجاد ارتباط میان آنچه یک فرد احساس می‌کند/ بو می‌کند/ می‌بیند/ می‌شنود، از یک طرف و از سوی دیگر، اینکه چگونه می‌چشد، باشد.»
علیرغم این شواهد، تئوری تک حسی بودن جانداران هنوز ثابت نشده است و تیم تحقیقاتی کاتز در تلاش است با ادامه دادن تحقیقات خود روی موش‌ها، مشخص کند چگونه فعالیت در بسیاری از مدارها، مشخص می‌کند که داده‌های ورودی بو و مزه چگونه به کار گرفته شوند و کاربردهای آنها در درک جانداران چگونه است.
منبع: Medical Daily
