حدود یک سالی از تغییر نرخ‌های سود سپرده می‌گذرد، روزهایی که شبکه بانکی نوسان زیادی را برای اجرای کامل نرخ‌های سود مصوبی که توافقی عنوان می‌شود پشت سر گذاشت.

     رئیس کل بانک مرکزی و معاون نظارت وی همواره معتقد بودند بانک‌ها تا ۹۰ درصد به سودهای تعیین شده پایبندند. آمار بزرگی که خیلی هم با آنچه که در برخورد و مراجعه به شعب بانک‌ها اعم از دولتی یا خصوصی مشاهده می‌شد، تطابق نداشته و ندارد.

     در چند ماه ابتدایی تغییرات، روند اجرا تا حدودی قابل لمس بود، اما بر اساس آنچه که مدیران عامل بانک‌ها به آن اذعان کردند، در مهم‌ترین مورد، اقدامات تخریبی موسسات مالی و اعتباری و حتی برخی بانک‌ها در جذب سپرده‌های گران‌قیمت، موجبات خروج بخشی از منابع آنها و ورود به موسسات مالی را به همراه داشت که ادامه آن به قرمز شدن حساب بانک‌ها نزد بانک مرکزی انجامیده و آنها نیز برای ممانعت از خطرات جدی‌تر، به دنبال موسسات کشیده شده و از اجرای سودهای توافقی منحرف شدند.

سودهای ویژه برای سپرده‌گذاران خاص
     بی‌نظمی در اعمال سود سپرده تا جایی پیش رفت که در اواخر سال گذشته بانک‌ها در نامه‌ای به بانک مرکزی خواستار اقدامی جدی برای به نظم کشیدن سود شدند. براین اساس بانک مرکزی نیز با تشکیل جلسه‌ای با مدیران عامل بانک‌ها، ضمن تاکید بر مصوبه قبلی برای نرخ سود روزشمار ۱۰ درصد و سالانه ۲۲ درصد برخی دوره‌های میانی را نیز افزایش نرخ داد و با ابلاغ به بانک‌ها، افتتاح هر گونه سپرده ویژه را ممنوع کرد.

     به دنبال این موضوع و تشدید نظارت بانک مرکزی، اگرچه در ماه‌های آخر سال ۱۳۹۳ نظم بیشتری در اجرای سود سپرده قابل لمس بود، ولی در روزهای پایانی سال قبل و به‌ویژه مدت گذشته از سال جاری، تابلوهای بانک‌ها و موسسات اعتباری برای تبلیغ سودهای ویژه و دریافت سپرده بیشتر به وضوح دیده می‌شود. این در حالی است که پیش‌تر که عمده بانک‌ها در کنار رعایت سودهای مصوب برای ارقام نه چندان بالا، سپرده‌گیری با طرح‌های ویژه را نیز انجام می‌دادند، حداقل ظاهر مسئله را حفظ کرده و بر در و دیوار شعب خود تبلیغات نصب نمی‌کردند.

     اما این روز‌ها پارچه نوشته‌هایی با محتوای پرداخت سود روزشمار ۲۲ درصد برای سپرده گذاری در یک بانک بزرگ دولتی، سپرده‌های ویژه یک ماهه با سود ۲۲ درصد و حتی طرح‌های دیگر برای سپرده گیری با سودهای ۲۵ درصد هم مشاهده می‌شود. ضمن اینکه بانک‌هایی که به این وضوح تبلیغات ندارند، برای سپرده‌گذار مراجعه کننده خاص، اگر رقم بالایی داشته باشد سودهای ویژه‌ای در نظر می‌گیرند.

سودهای جدید فقط نوشته می‌شوند؟!
     این درحالی است که این موضوع بنابر آنچه که برخی روسای شعب بانکی نیز به آن اذعان دارند، نامرتبط با احتمال کاهش نرخ سود بانکی در روزهای آینده نیست. چرا که برخی بانک‌ها ترجیح می‌دهند قبل از کاهش نرخ سود سپرده و کاهش جذابیت سپرده‌گذاری مردم با تعیین طرح‌های ویژه و سودهای قابل توجه، آن‌ها را برای سپرده گذاری ترغیب کنند.

     در عین حال که مشتریان می‌توانند امیدوار باشند که حتی در صورت کاهش نرخ سود بانکی که تا حدود ۲۰ درصد احتمال آن مطرح است، می‌توانند حدود یکسالی سپرده‌ای با سود‌های بالای فعلی داشته باشند. در غیر این صورت ممکن است باز کردن حساب سپرده بعد از ابلاغ سودهای جدید که به نظر می‌رسد تا حدود یک ماه آینده تعیین تکلیف خواهد شد، چندان نسبت به شرایط فعلی به‌صرفه نباشد.

     در حالی کاهش نرخ سود سپرده مورد تاکید و توجه قرار گرفته که حتی مشاهدات ساده میدانی بیانگر ادامه بی‌نظمی بانک‌ها حتی در‌‌ همان نرخ‌های قبلی است که نسبت به ارقامی که در آینده تعیین خواهد شد، بیشتر است. براین اساس با شرایط موجود اجرای سودهایی که قرار است بعد از بازنگری به بانک‌ها و موسسات اعتباری ابلاغ شود، خوشبینانه به نظر می‌رسد، مگر اینکه بانک مرکزی تدابیر ویژه‌ای اندیشیده باشد در غیر این صورت سودهای جدید هم فقط نوشته می‌شود و گاهی تا مدت‌ها در آرشیو بانک‌ها بایگانی خواهد شد.

ایسنا