روزنامه سپید | اخبار ۱۸ | 19 فروردین 1400 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d81031
یاسر مختاری
ماجرای گردشگری و کرونا در ایران تبدیل به قصه‌ای پرماجرا و حتی دردناک شده است. تورهای گردشگری داخلی و سفرهای نوروزی، تورهای خارجی ازجمله ترکیه و آخرین مورد آن سفرهای زیارتی آزاد به عتبات عالیات که نگرانی همزمان وزارت بهداشت و سازمان حج و زیارت را موجب شده‌اند، «گردشگری در شرایط کرونا» را به متهم اصلی شکل‌گیری موج چهارم بیماری و ابتلا و فوت جمع کثیری از هموطنانمان تبدیل کرده است.
درخواست وزارت بهداشت، توقف پروازهای هوایی به ترکیه
به گزارش خبرنگار سپید، در روزهای پایانی عید نوروز و در حالی‌که بیماری کرونا در بسیاری از شهرهای این کشور خیز تازه‌ای برداشته بود، انجام تورهای گردشگری ترکیه ، ماجرای جدیدی را در این روزهای کرونایی پیش چشم‌های نگران مردم و جامعه پزشکی رقم زد. این در حالی بود که بازگشت مسافران نوروزی به شهرهای خود شرایط کشور را خطرناک کرده و موجب شده بود تا همزمان شمار موارد سرپایی و بستری در بیمارستان‌ها روندی افزایشی را در پیش بگیرد.
برقراری تورهای مسافرتی به ترکیه همچنین موجب شد تا وزیر بهداشت نیز در نامه‌ای به وزیر کشور خواستار توقف تورهای گردشگری به مقصد کشور ترکیه شود. سعید نمکی چهاردهم فروردین‌ماه در نامه خود خطاب به عبدالرضا رحمانی فضلی نوشت: «با توجه به شیوع گسترده بیماری کرونا در ترکیه با ویروس جهش‌یافته، ضروری است، حداکثر تا ۴۸ ساعت آینده به مدت یک هفته ایاب و ذهاب از طریق مرزهای هوایی و زمینی با کشور ترکیه متوقف شود.»
استدلال‌های وزیر کشور
در پی درخواست وزیر بهداشت از وزیر کشور، رحمانی فضلی نیز در نامه‌ای به رئیس جمهور نوشت: «بسته شدن مرز هوایی ایران با ترکیه و باز بودن همزمان مرز هوایی سایر کشورها نظیر امارات از منظر سیاسی و اجتماعی در مناسبات دو کشور تبعات منفی در پی خواهد داشت. در شرایط تحریمی کشور فعالیت مرزها از ابعاد سیاسی، اجتماعی اقتصادی و مباحث مرتبط با ضرورت‌های زندگی شهروندان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، این امر در مورد مرزهای ایران با کشور ترکیه حساسیت بیشتری داشته زیرا تنها مسیر تردد به اروپا در حوزه تجاری و مسافری است.»
رحمانی فضلی در ادامه نامه خود به رئیس جمهور نوشت: «با توجه به فراوانی پروازهای ترکیه به سایر کشورهای دنیا و مقرون به صرفه بودن هزینه بلیت آنها بسیاری از ایرانیان از آن طریق به کشور مسافرت (ترانزیت) می‌نمایند لذا هرگونه تصمیم بدون اطلاع قبلی مشکلات متعددی را برای آنها در پی خواهد داشت. توقف تردد مسافری بدون اطلاع رسانی قبلی در حوزه اجرا نیز مشکلات متعددی را برای نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌های مستقر در مرز به همراه خواهد داشت قطعاً عدم توجه به آن عصر تصمیم را با چالش مواجه می‌کند.»
رحمانی فضلی در بخش دیگری از نامه خود با بیان اینکه نمایندگان وزارت امور خارجه، وزارت راه و شهرسازی و نیروی انتظامی با بسته شدن مرز به دلیل تبعات سوء مختلف، مخالف بودند اما نماینده وزارت بهداشت پس از استماع نظرات دستگاه‌ها، تصمیم گیری را منوط به هماهنگی نهایی مجدد با وزارت متبوع دانست، نوشت: «پس از بحث و تبادل نظر، پیشنهادات زیر مورد قبول اعضا قرار گرفته تا در صورت تایید حضرتعالی ابلاغ شود: با توجه به تبعات سوء توقف تردد از مرزهای هوایی و زمینی با کشور ترکیه موضوع بسته شدن مرزها در شرایط فعلی منتفی شود. جمعیت هلال احمر نسبت به انجام تشدید کنترل مسافران ورودی از کشور ترکیه در مرزهای زمینی و هوایی اقدام عاجل کنند. وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با همکاری وزارت امور خارجه و وزارت راه و شهرسازی نسبت به تعیین مراکز آزمایشگاهی مورد تایید در خارج، اقدام و اطلاع‌رسانی لازم از طریق وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و امور خارجه به شهروندان و شرکت‌های هواپیمایی انجام شود تا افراد با گواهی سلامت وارد کشور شوند. وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری...لغو تور ترکیه را به همه شرکت‌های گردشگری ابلاغ کند.»
پس از این نامه محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور در نامه‌ای به وزیر کشور از موافقت رئیس جمهور و رئیس ستاد ملی کرونا با پیشنهادات وزیر کشور خبر داد که این موضوع به معنی رد درخواست وزیر بهداشت بود.
تورها متوقف، پروازها برقرار
سید سلمان سامانی سخنگوی وزارت کشور روز سه‌شنبه با اشاره به ابلاغ تصمیم ستاد ملی مدیریت کرونا، مبنی بر لغو فوری تور ترکیه به کلیه شرکت‌های گردشگری گفت: «پس از وصول نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در خصوص لغو تردد مسافری با ترکیه، موضوع به کمیته امنیتی اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا ارجاع شد. جمع بندی اعضای کمیته که پس از تعامل با ۵ دستگاه تخصصی مرتبط با امور مرز شکل گرفت، به ستاد ملی مدیریت کرونا ارائه و نهایتا به دستگاه‌های ذی‌ربط ابلاغ شد.»
معاون هماهنگی وزارت کشور در خصوص تصمیم نهایی در مورد اعمال محدودیت‌ها در ترددهای مسافری با کشور ترکیه گفت: «بر اساس تصمیم ابلاغی از سوی ستاد ملی مدیریت کرونا، مقرر شد وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، لغو تور ترکیه را فوراً به کلیه شرکت‌های گردشگری ابلاغ کنند.»
سامانی یادآور شد: «همچنین مقرر شد، جمعیت هلال احمر نسبت به ارتقای مراقبت‌های بهداشتی در مرزهای زمینی و هوایی با ترکیه و تشدید کنترل دقیق مسافران ورودی از کشور ترکیه در مرزهای زمینی و هوایی اقدام عاجل کنند.»
سخنگوی وزارت کشور افزود: «بر اساس تصمیم ابلاغ شده، مقرر شده است که وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با همکاری وزارت امور خارجه و وزارت راه و شهرسازی نسبت به تعیین مراکز آزمایشگاهی مورد تایید در خارج اقدام و اطلاع رسانی لازم در این ارتباط از طریق وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و امور خارجه به شهروندان و شرکت‌های هواپیمایی انجام می‌شود تا پس از اطلاع‌رسانی لازم، افراد صرفا با ارائه گواهی سلامت معتبر مورد تایید وارد کشور شوند.»
آنچه از گفته‌های سامانی پیداست مرزهای هوایی و زمینی همچنان باز هستند و محدودیت‌ها تنها شامل تورهای گردشگری می‌شود. با این حال علی‌رغم این گفته‌ها برخی از گزارش‌ها حاکی از آن است که این تورها همچنان برقرار بوده و حتی هنوز دستوری به دفاتر گردشگری ابلاغ نشده است.
امیرپویان رفیعی‌شاد، رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر استان تهران به ایسنا گفت: «نهاد متولی ما (دفاتر خدمات مسافرتی) وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است و مادامی که بخشنامه یا دستورالعملی مبنی بر لغو تورها از این وزارتخانه دریافت نشود، کماکان فروش تورها با شرایط قبلی امکان‌پذیر است و فعلا دستوری برای لغو تورها صادر نشده است. بنابراین تا آن وقت، تور ترکیه، بلیت پرواز و سایر خدمات مربوط به آن، در دفاتر خدمات مسافرتی موجود است.»
سفرهای آزاد به عتبات
اما این تنها تورهای گردشگری به ترکیه نبودند که موجب نگرانی شدند. چهارم اسفندماه بود که وزیر بهداشت در یکی از سخنرانی‌های خود از موضوعی پرده برداشت که به اندازه تورهای مسافرتی به کشور ترکیه نگران‌کننده بود.
نمکی با افزایش تعداد مبتلایان به کرونا از ورود کرونای انگلیسی در شهرهای جنوبی کشور خبر داد و کانون اصلی گرفتاری با ویروس جهش یافته کرونای انگلیسی در استان خوزستان را مسافرانی دانست که از کشور عراق آمده بودند. نمکی همچنین اظهار کرد: «چه کسی مجوز داده است افراد سفر زیارتی بروند؟ اتوبوس زیارتی را در مرز نگه داشته‌ایم و در آن موارد کرونا مثبت پیدا کردیم. چه کسی به این افراد اجازه داده است، چه کسی از وزارت بهداشت مجوز گرفته است؟ ما کی برای تردد از مرزها به سمت عتبات و برگشت مجوز و اجازه دادیم؟ چه کسی از من نامه دارد در این زمینه؟ کدام یک از همکارانم با برخی از این تردد‌ها موافقت کردند؟ تا کجا باید همکاران من تاوان ندانم کاری برخی از افراد را بدهند؛ ما چه گناهی کردیم که در ۱۳ ماه مدام باید موج ایجاد شود، موج را بشکنیم و شهید بدهیم. فریاد می‌زنیم که اپیدمی گرفتارمان می‌کند، چرا گوش نمی‌کنید؟»
روز گذشته هم علیرضا رشیدیان رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه پیش از آغاز موج چهارم کرونا در کشور، دستورالعمل‌های بهداشتی تهیه و به وزارت بهداشت ارائه شد، گفت: «مذاکراتی با طرف عراقی داشتیم که قرار شد در صورت موافقت ستاد ملی مبارزه با کرونا و با رعایت تمامی شیوه‌نامه‌های بهداشتی سفرهای زیارتی را به صورت محدود انجام دهیم. اما متاسفانه این موضوع محقق نشد.»
وی به اعزام زائران به عتبات در قالب کاروان‌های آزاد اشاره کرد و یادآور شد: «متاسفانه این روزها شاهد این هستیم که شماری از هموطنان از طریق برخی افراد به صورت کاروان آزاد به عتبات عالیات اعزام می‌شوند، در حالی که سازمان حج و زیارت بارها به صورت رسمی این موضوع را به مسئولان مربوطه اعلام کرده و از آنها خواسته است، برای رفع دغدغه‌های بهداشتی، سفرهای زیارتی را با رعایت تمامی ضوابط اعلام شده انجام دهند، اما آنها همچنان با این موضوع مخالفت می‌کنند.»
