چاپ خبر
بیهوشی از آغاز تاکنون!
روزنامه سپید   |   اخبار 8   |   05 مهر 1394   |   لینک خبر:   sepidonline.ir/d7931

اولین مستنداتی که از علم بیهوشی وجود دارد، داستان‌هایی است که در شاهنامه فردوسی روایت شده است. زمانی‌که رودابه، مادر رستم درحال به دنیا آوردن وی بوده است، به دلیل درشت هیکل بودن نوزاد با مشکل روبه‌رو شده و زال با استفاده از پر سیمرغ ترکیبی از کافور را تهیه کرده و به رودابه می‌دهد تا تحمل درد سزارین برای مادر آسان شود. به همین دلیل به عمل سرازین رستمینه یا رستم‌زاد گفته می‌شود. چنانچه به تاریخ قدیم رجوع کنیم، می‌توان به شهر سوخته سیستان اشاره کرد، که عمل جراحی چشم در آن انجام می‌شده است. قطعا وقتی عمل جراحی صورت می‌گرفته، بیهوشی هم وجود داشته است. ابوعلی سینا که یکی از دانشمندان بزرگ سرزمین پارس بوده از داروهای بیهوشی و مسکن‌ها استفاده می‌کرده است. وی علاوه براینکه نحوه استفاده از داروهای بیهوشی را توضیح داده، مباحث گسترده‌ای درخصوص انواع مختلف درد و روش‌های التیام آنها دارد. در مورد روش‌های مراقبت از راه هوایی نیز مطالبی زیادی دارد که مستند شده است. در کنار اینها مطالبی که در هند باستان و فرهنگ آسیای شرقی وجود داشته نیز قابل ذکر است. آنچه که امروزه درکتب علمی پزشکی دیده می شود، قدمت رشته بیهوشی به 200 سال می‌رسد. شاید به جا باشد که تحقیقات خود را در این زمینه گسترش داده و آن را مستند کنیم، تا این علم به جایگاه واقعی خود برسد. در طی این 200 سال رشد و گسترش رشته بیهوشی کمک زیادی به پیشرفت سایر علوم پزشکی و رشته‌های پزشکی و کشف بیماری‌ها و درمان آنها با استفاده از جراحی شده است. درواقع علم بیهوشی به کاربرد روش‌های جراحی متنوع کمک کرد. درحالیکه حفظ و مراقب از بیمار و توجه به این نکته که وی درد نکشد، مراقبت‌های قلبی، تنفسی و مغزی حین و پس از جراحی در حیطه کاری رشته بیهوشی محسوب می‌شود. طی سال‌های اخیر این رشته رشد کرد و در ایران نیز در 15سال اخیر در رشته های فوق‌تخصصی مانند بیهوشی در جراحی قلب توفیق زیادی حاصل شد. رشته درد، آی سی یو و بیهوشی اطفال نیز از جمله دستاوردهایی است که توانسته در جهت ارائه خدمات بهتر به بیماران یاری رسان باشد. تمام نکاتی که بیان شد، می‌خواهد این مطلب را برساند که امروزه وقتی می‌خواهیم فردی را بیهوش کنیم، از یک متدولوژی استفاده می‌کنیم که این متدولوژی حفظ عملکرد ارگان‌ها با استفاده از داروهاست. این متدولوژی همراه با کاهش سطح هوشیاری بیمار است، به صورتی که بتواند درد حاصله را تحمل کند. یعنی از داروهای مختلفی استفاده می‌شود که از راه‌های وریدی، استنشاقی و مصرف برچسب‌های پوستی جذب می‌شود. چراکه در هرطیفی از بیماران نمی‌توان از روش واحدی استفاده کرد. مثلا در مواردی که نوزادی تازه به دنیا آمده یا فردی مبتلا به بیماری قلبی است، باید از روش‌های مختلفی استفاده شود.