جنجال‌های حاشیه‌ای در مورد نظارت بر تولید آب معدنی در کشور
وزارت بهداشت چرا نام یک تولید کننده آب معدنی را اعلام کرد؟
ماجرای بررسی و آنالیز آب‌های معدنی موجود در سطح بازار، اتفاقی بود که به دستور وزیر بهداشت در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار گرفت. این سازمان هم پیرو این دستور، به بررسی و آنالیز بیش از 300 برند آب معدنی از نظر آلاینده‌های شیمیایی و میکروبی طی یک ماه اخیر پرداخت. آنالیزی که سرانجام به آلوده بودن 10 درصد آب معدنی‌های موجود در بازار اشاره کرد و تذکراتی به شرکت‌های متخلف داده شد.
رئیس سازمان غذا و دارو در همین زمینه به فارس گفت: «شرکت‌های تولیدکننده آب معدنی که توقف تولید دریافت کردند، تا اصلاح میزان آلاینده‌ها و حذف آنها نمی‌توانند محصول خود را در سطح بازار عرضه کنند.» رسول دیناروند حتی به جمع‌آوری آب‌های معدنی غیراستاندارد از بازار اشاره کرد و گفت: «آب‌های معدنی غیراستاندارد از بازار جمع‌آوری شده و مردم بدون نگرانی می‌توانند از آب‌های معدنی موجود در سطح بازار استفاده کنند.»
اما ماجرای آب‌های معدنی به اینجا ختم نشد و در آخرین روزهای تابستان، مدیرکل بازرسی و نظارت سازمان غذا و دارو خبر از پلمب خط تولید آب معدنی «دماوند» داد. بهروز جنت در این رابطه به صراط گفت: «طبق بررسی‌های صورت گرفته خط تولید آب معدنی دماوند به علت رعایت نکردن قوانین و ضوابط سازمان غذا و دارو پلمب شد.» در همین خصوص مدیر ارشد بازاریابی شرکت آب معدنی دماوند با ذکر این نکته که ممکن است این یک سوتفاهم باشد به خبرنگار سپید گفت: «سازمان غذا و دارو خواستار توقف خط تولید شد و کارخانه دماوند هم به دلیل پلمب شدن هیچ تولیدی نداشت، اما دوباره به اینجا مراجعه کردند.» لیلا حقی با اشاره به این که از سازمان غذا و دارو دو بار به اینجا مراجعه کردند و همان دفعه اول اقدام به پلمب خط تولید کردند، افزود: «بار دوم هم از پلمب بازدید کردند و حتی در گزارش خود قید کردند که پلمب قبلی سالم بوده و تولیدی انجام نمی‌شده است.»
جدا از زمان بررسی و آنالیز انجام شده که به دستور وزیر بهداشت در دستور کار قرار گرفت، نکته قابل توجه در ماجرای شرکت‌های تولید آب معدنی که منجر به دریافت تذکراتی از سازمان غذا و دارو شدند، رسانه‌ای کردن عنوان فقط یکی از این شرکت‌هاست. شرکتی که نسبت به سایر شرکت‌های تولید و بسته‌بندی آب معدنی، حضور گسترده‌تری در سطح بازار دارد و قدر مسلم در بین مصرف‌کنندگان نیز شناخته شده‌تر است. اتفاقی که رئیس سازمان غذا و دارو در رابطه با آن به خانه ملت گفت: «سازمان غذا و دارو بعد از بررسی وضعیت کیفیت آب‌های معدنی به آب معدنی دماوند تذکر داد و اعلام کرد که تا اطلاع ثانوی باید از تولید و توزیع این آب آشامیدنی جلوگیری شود.» دیناروند ادامه داد: «بر این اساس کارشناسان سازمان غذا و دارو به محل تولید شرکت آب معدنی دماوند رفته و آن را پلمب کردند، زیرا از نگاه سازمان غذا و دارو باید اصلاحاتی در نحوه تولید آب معدنی دماوند صورت می‌گرفت و در این میان اگر شرکت آب معدنی دماوند منتظر بررسی مجدد می‌ماند این موضوع ظرف چند روز فیصله پیدا می‌کرد، به گونه‌ای که می‌توانست دوباره مجوز ورود به بازار را اخذ کند، اما متاسفانه این شرکت منتظر نماند و بسته‌های آب معدنی که در انبار مانده بود را توزیع کرد.» در این رابطه نیز مدیر ارشد بازاریابی شرکت آب معدنی دماوند به خبرنگار «سپید» گفت: «تذکر ابتدایی سازمان غذا و دارو برای توقف تولید بود و وقتی ما تولید را متوقف کردیم، خواستار توقف توزیع شدند. این در حالی است که ما استانداردهای لازم را داریم و محصولات موجود در بازار سلامت کامل دارند.»
نکته قابل تامل، این که خط تولید این آب معدنی بعد از سال‌ها و با حجم گسترده توزیع آن در سطح کشور، حالا به مرحله تذکر و سپس تعطیلی کشیده شده و در بین برندهای مختلف مورد بررسی، تنها نام این شرکت اعلام شده است. موضوعی که دیناورند در خصوص آن گفت: «با توجه به این که شرکت آب معدنی دماوند توزیع محصولات خود را قطع نکرد، سازمان غذا و دارو ناچار شد تا توزیع آن را متوقف کرده و حتی اسم این شرکت را نیز رسانه‌ای کند.» اما اگر از زاویه سطح تولید و توزیع به آن نگاه کنیم، شاید نتوان توجیه منطقی برای متوقف کردن چرخه عظیم تولید و توزیع یک شرکت آب معدنی ظرف چند روز یافت.
نکته جالب‌تری هم در زمینه این برند آب معدنی وجود دارد و آن اتفاقی است که در سال 88 و در پی صادر شدن این آب معدنی برای نیروهای ناتو مستقر در افغانستان افتاد. در آن سال محموله صادر شده توسط این شرکت به علت غیر بهداشتی، سرطان‌زا بودن و آلودگی به سرب و آرسنیک و نیترات برگشت داده شد. در همین رابطه گزارشی هم از سوی وزارت بهداشت وقت تهیه شده بود که بر غیر بهداشتی بودن این آب معدنی و عوارض آن صحه می‌گذاشت. ماجرایی که به دلیل انعکاسش در روزنامه اعتماد به ارسال جوابیه این شرکت بزرگ تولید آب معدنی انجامید و در آن ضمن تکذیب کلیه موارد مورد ادعا، مبنی بر آلوده بودن محصولات آب معدنی دماوند به مواردی محدود حاکی از تغییر کیفیت اشاره کرد که به دلیل نگهداری غیراصولی برخی از عرضه‌کنندگان آب اتفاق افتاده است.
لازم به ذکر است که رئیس سازمان غذا و دارو در خصوص رفع پلمب این شرکت نیز گفت: «در بررسی‌های مجدد از آب معدنی دماوند نمونه‌گیری خواهد شد و اگر نکات مدنظر اصلاح شود، تاییدیه‌ای صادر خواهد شد و به این ترتیب این شرکت رفع پلمب شده و می‌تواند مجدد فعالیت خود را از سر بگیرد.» لیلا حقی با اشاره به حل و فصل شدن این موضوع در هفته جاری، در خصوص رفع پلمب نیز به خبرنگار «سپید» گفت: «در حال حاضر ما منتظر جواب نمونه‌برداری‌هایی هستیم که انجام شده و گفته‌اند جواب آزمایش را به دماوند نمی‌دهند و مستقیم به سازمان غذا و دارو اعلام خواهد شد.»
هرچند می‌توان همه این اتفاقات را خوش‌بینانه نگاه کرد و به این اندیشید که حالا پس از گذشت چند سال، موضوع نظارت و بررسی یکی از مهم‌ترین محصولات آشامیدنی به نتیجه خواهد رسید و به سبب دستور وزیر بهداشت، نظارت دقیق‌تری بر شرکت‌های آب معدنی صورت می‌گیرد. همچنین از تلاش‌های انجام شده توسط سازمان غذا و دارو نیز نمی‌توان به سادگی گذشت که بررسی وضعیت کیفیت آب معدنی‌ها را در دستور کار خود قرار داده و به شکلی ویژه‌تر به این موضوع مهم می‌پردازد.
امیر پروسنان