روزنامه سپید | اخبار 2 | 28 شهریور 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d7656
به دنبال قطعی شدن عبور توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ از سد کنگره، دولت آمریکا «استفن مول» سفیر این کشور در لهستان را بهعنوان نماینده واشنگتن در نظارت بر اجرای توافق هستهای با ایران معرفی کرد. جان کری، وزیر خارجه آمریکا، طی بیانیهای با اعلام انتصاب مول، از وی بهعنوان «بهترین فردی که میتواند بر اجرای برجام نظارت کند»، یاد کرد. مول که از سال ۱۹۸۲ میلادی در دستگاه سیاست خارجی آمریکا فعالیت دارد، پیش از این به عنوان مشاور ویلیام برنز، معاون وقت وزیر خارجه آمریکا، فعالیت کرده و به عنوان هماهنگکننده فعالیتهای دیپلماتیک این وزارتخانه در ارتباط با ایران را نیز در کارنامه خود دارد. تعیین مسئول تیم اجرای برجام پس از آن از سوی دولت آمریکا صورت گرفت که کنگره ایالات متحده نتوانست آراء کافی در رد توافق هستهای را کسب کند. کنگره آمریکا تا ۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریور) برای بررسی توافق هستهای با ایران فرصت داشت. با این وجود برای اینکه به طور رسمی تحریمهای بینالمللی تحت توافق هستهای رفع شود هنوز چند ماهی زمان میبرد. اول اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی لازم است تا اثبات کند که ایران گامهایی را برای کاهش برنامه هستهای خود برداشته و نیز ذخایر اورانیوم غنی سازی شده خود را کاهش داده است که احتمالا تا سال آینده به طول خواهد انجامید.
جان کری: حتی جلوی تحریمهای حقوق بشری یا تروریستی علیه ایران را هم میگیریم
از سوی دیگر، وزیر امور خارجه آمریکا در نامهای خطاب به «مارک روبیو»، نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، اعلام کرد که دولت این کشور حتی از تحریمهای حقوق بشری یا تروریستی علیه ایران نیز جلوگیری خواهد کرد. جان کری اعلام کرد که توافق هستهای جامع ۱۴ جولای (۲۳ تیر ماه) میان کشورهای ۱+۵ و ایران ، هرگونه توانایی کنگره آمریکا در وضع تحریمهای جدید علیه ایران را از بین برده است. در نامه کری به روبیو آمده است: «کنگره دیگر نمیتواند آزادانه به وضع تحریمهای مرتبط با فعالیتهای هستهای ایران تحت بهانههای دیگر مبادرت ورزد؛ چرا که ایران چنین اقدامی را بهعنوان بدعهدی تلقی خواهد کرد و سپس تعهدات هستهای خود را انجام نخواهد داد.» جان کری تاکید کرد که دولت کنونی آمریکا، علیه نقض حقوق بشر در ایران با این کشور رایزنی میکند، اما فقط به اجرای تحریمهای فعلی در زمینه نقض حقوقبشر بدون حمایت از تحریمهای جدید ادامه میدهد. جان کری همچنین در این نامه نوشته است: «در رابطه با تحریمهای هستهای، کنگره برای اعمال مجدد آن دیگر هیچ آزادی عملی نخواهد داشت.»
درخواست افشای جزئیات بازرسی از پارچین
اما در تحولی دیگر، خبرگزاری رویترز گزارش داد که چند تن از کارشناسان امنیتی هستهای از ناظر هستهای سازمان ملل و قدرتهای جهانی خواستند تا جزئیات بازرسی از سایت نظامی ایران به عنوان بخشی از توافق هستهای ماه ژوئیه را منتشر کنند. این کارشناسان اعلام کردند کوتاهی در ارائه جزئیات به اعتبار آژانس بینالمللی انرژی اتمی آسیب وارد میکند. با این وجود، این نگرش از سوی خود آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دولت ایالات متحده و دیگر کارشناسان برجسته عدم گسترش سلاح هستهای رد شده است. طرح محرمانه برای سایت پارچین باعث گزارشهای متفاوتی درباره چگونگی انجام بازرسیها شده است. برخی از منتقدان کابینه ایالات متحده بیان میکنند که به ایران آزادی عمل زیادی داده شده تا بازرسیها را که شامل نمونه برداری است خود انجام دهد. دیوید آلبرایت، رئیس موسسه علوم و امنیت بینالمللی در واشنگتن، با اعلام نارضایتی از کمبود جزئیات توافق گفت: «جزئیات باید آشکار شوند چون اعتبار آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تخریب میکند. نتیجه نمونه برداریها هر چه که باشد، محرمانه بودن آن تصمیم اینکه نمونهبرداری معتبر است را دشوار میسازد.» اولی هینونن، معاون پیشین دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز با بیان اینکه «سری بودن توافق قابل توجیه نیست»، گفت: «این روشی غیرمعمول در آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که دلیلی برای محرمانه بودن وجود ندارد؛ مگراینکه برای دلایل خاص اقتصادی، امنیتی و مالکیت که درخواست محرمانه بودن میشود.»