باکتری‌های روده‌ای نامعمول در ساکنان روستایی دورافتاده
یازده هزار سال انزوا
پژوهشگران در بررسی پزشکی افرادی که در دهکده‌های دورافتاده در جنگل‌های بارانی آمازون در ونزوئلا زندگی می‌کردند، جزئیات جالب‌توجهی از میکروبیوم (روده‌های مقیم باکتری و روی بدن) در ساکنان این مناطق را کشف کرده‌اند. به گفته پژوهشگران این روستائیان بالاترین میزان از تنوع باکتریایی گزارش‌شده تا به حال در یک گروه انسانی را دارند.
به علاوه میکروبیوم ساکنان این مناطق حاوی باکتری‌هایی بود که آنها را به درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم می‌کرد. برخی از این ژن‌ها حتی می‌توانستند باعث مقاومت باکتری‌ها نسبت به داروهای صناعی شوند. این یافته‌ها از این لحاظ جالب توجه است که این روستائیان پیش از این بررسی هرگز در تماس با افراد جوامع صنعتی یا آنتی‌‌بیوتیک‌های تجاری قرار نگرفته بودند. گواتام دانتاس، استادیار آسیب‌شناسی و ایمنی‌شناسی در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن، درست لوئیس در یک کنفرانس خبری در این‌باره گفت: «این یافته‌ها یک شاهد دیگر بر این است که مقاومت آنتی‌بیوتیکی یک ویژگی طبیعی میکروبیوم انسانی است که فقط در انتظار آن است که پس از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها فعال و تقویت شود.» روستائیان آمرینیدی ساموم یانومامی برای نخستین بار در سال ۲۰۰۸ به‌وسیله یک هلیکوپتر نظامی شناسایی شدند.
پژوهشگر ارشد در این بررسی، گلوریا دومینگوئز- بلو، استادیار پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه نیویورک، گفت: «وزارت بهداشت ونزوئلا به طور مداوم از این جوامع تازه‌یافت‌شده بازدید می‌کند و برای آنها سرویس‌های پزشکی، از جمله واکسیناسیون با هدف محافظت از روستائیان در برابر بیماری‌های منتقل‌شونده به‌وسیله معدن‌کاران و سایر ماجراجویان در آمازون فراهم می‌کند.»
کارکنان مراقبت بهداشتی برای این بررسی نمونه‌های باکتریایی از دست، دهان و مدفوع این روستائیان را در سال ۲۰۰۹ گرفته بودند. به گفته پژوهشگران، این کارکنان بهداشتی مجوز این کار را از روسای روستائیان و افراد شرکت‌کننده گرفته بودند. شخصی که به زبان یانومامی و اسپانیایی صحبت می‌کرد به آنها در ارتباط برقرار کردن با روستائیان کمک کرده بود. به گفته دومینگوئز- بلو، این مواجهه‌ها با این روستائیان دوستانه بوده است. در مجموع ۳۴ نفر از ۵۴ روستایی در سنین ۴ تا ۵۰ در این بررسی شرکت کردند.
تنوع میکروبی
این پژوهشگران می‌گویند، باکتری‌ها نقشی حیاتی در فیزیولوژی انسان دارند، آنها بر پاسخ‌های ایمنی، متابولیسم و حتی رفتارها تاثیر می‌گذارند، اما روشن نیست که میکروبیوم انسانی در طول هزاران سال تا پیش از رواج یافتن عمل سزارین، مواد پاک‌کننده خانگی و زندگی مدرن و عادات غذاخوردن تا چه اندازه تغییر کرده است. پژوهشگران می‌گویند، یانومامی‌ها از هنگامی که نیاکانشان وارد آمریکای جنوبی شده‌اند، در طول بیش از ۱۱ هزار سال گذشته در انزوای نسبی به‌سر برده‌اند. بررسی این باکتری‌ها ممکن است نشانه‌‌هایی از ویژگی‌های میکروبیوم انسانی پیش از آنکه زندگی مدرن خصوصیاتش را تغییر دهد، به دست دهد. پژوهشگران در این بررسی DNA باکتری‌های به دست آمده از یانومامی‌ها را به DNA میکروب‌های به دست آمده از اهالی ایالات‌متحده و دو گروه دیگر، آمرینیدی‌های گواهیبو در ونزوئلا و جوامع روستایی مالاوی در آفریقا که هر دو تا حدودی با جوامع صنعتی تماس داشته‌اند، مقایسه کردند. این پژوهشگران دریافتند، این گروه‌های قومی که تماس بیشتری با جهان مدرن داشته‌اند، تنوع میکروبی کمتری در بدنشان دارند، اما به گفته خوزه کلمنت، استادیار ژنتیک و علوم ژنومی و پزشکی در دانشکده ایکاهن در مونت سینایی نیویورک، تنوع میکروبی در یانومامی‌ها در این بررسی تقریبا دو برابر میزان تنوع میکروبی در اهالی ایالات‌متحده و حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر از تنوع میکروبی در آمرینیدی‌ها و مالاویایی‌های شرکت‌کننده در این بررسی بود. اما به گفته پژوهشگران، این تنوع بیشتر فقط در باکتری‌های پوستی و مدفوعی یانومامی‌ها دیده می‌شد، آنها از لحاظ تنوع باکتری‌ها دهانی تقریبا با افراد آمریکایی مشابه بودند.
مقاومت ضدباکتریایی
برخی از نمونه‌های مدفوعی یانومامی‌ها حاوی باکتری‌هایی بود که دارای ژن‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک بودند، از جمله ژن‌هایی که باکتری‌ها را به داروهای ساخته انسان مقاوم می‌کنند.
روشن نیست که چرا یانومامی‌ها باکتری‌هایی با این ژن‌ها را دارند، ۲۸ ژن منحصربه‌فرد مقاومت‌زا در کل، اما به گفته این پژوهشگران این ژن‌ها ممکن است از باکتری‌های خاک منشا گرفته باشند که وجود ژن‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک در آنها شناخته شده است.
به گفته پژوهشگران همچنین امکان دارد این ژن‌ها دارای کارکردهای دیگری در این باکتری‌ها باشند یا اینکه یانومامی‌ها تماسی غیرمستقیم با دنیای مدرن داشته‌اند، چرا که برخی از آنها دارای تی‌شرت، کبریت و قوطی بودند.
یک منشا دیگر ممکن است غذای این افراد باشد. پژوهشگران دریافتند که این روستائیان کاساوای (یک ریشه گیاهی) تخمیرشده می‌نوشند، اما نمونه‌ای از این نوشیدنی برنداشتند. به گفته این پژوهشگران، این نتایج ممکن است به دانشمندان کمک کند تا درباره ژن‌هایی باکتریایی معینی که باعث محافظت در برابر بیماری‌های رایج در دنیای صنعتی مانند دیابت و چاقی می‌شوند. پت سکلوس، استادیار میکروب‌شناسی دانشگاه میشیگان که در این بررسی شرکت نداشت، درباره این یافته‌ها می‌گوید: «عمیق‌تر شدن آگاهی ما از میکروبیوم انسانی واقعا سودمند است.»
اما سکلوس یادآوری کرد که هنوز بسیار زود است نتیجه‌گیری کنیم که افزایش تنوع میکروبی به سلامت بیشتر می‌انجامد یانه. به گفته او اکنون پژوهشگران باید تلاش کنند تا دریابند این تنوع میکروبی بیشتری چه تاثیری بر این روستائیان داشته است. این بررسی به‌طور آنلاین در ژورنال Science Advances منتشر شده است.
منبع: LiveScience