روزنامه سپید | اخبار 14 | 06 دی 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d6565
هرچند شواهد و قراین حاکی از رشد چهاردرصدی اقتصاد ایران است، اما نباید فکر کنیم که اقتصاد ایران در شرایط رونق یا عادی قرار ندارد زیرا اقتصاد ما کماکان در شرایط رکود است. اگر بتوانیم همین رشد چهار درصد اقتصاد را تا دو سال دیگر ادامه دهیم و البته میزان تولید ناخالص داخلی همچنان کمتر از سال میزان اعلام‌شده آن در سال ۱۳۹۰ باشد، می‌توانیم بگویم از شرایط رکود خارج‌شده‌ایم.
بررسی شرایط ایران نشان می‌دهد که ایران دو سال رشد منفی اقتصادی را تجربه کرده است و به همین خاطر رشد تولید ناخالص داخلی باید بیش از چهار درصد باشد. نباید فراموش کرد که امسال در قانون پنج‌ساله پنجم توسعه، رشد اقتصاد هشت‌درصدی هدف‌گذاری شده است. درهرحال آنچه در اقتصاد ایران رخ‌داده است هرچند امیدوارکننده است، اما نباید فراموش کنیم که هدف برنامه پنجم توسعه، هشت درصد است و با توجه به رشد منفی در دو سال پیاپی برای رسیدن به اهداف تصریح‌شده در برنامه پنجم باید بسیار بیش از هشت درصد باشد. همچنین می‌توان گفت تورم هم نسبت به سال ۱۳۹۱ کمتر شده است. درمجموع شرایط نشان‌دهنده خروج ایران از رکود تورمی است اما زمانی می‌توان صریحاً اعلام کرد که از رکود خارج شدیم که در چهارفصل اقتصادی رشد اقتصادی مثبت داشته باشیم. آمار تولید برخی تولیدکنندگان، مانند خودروسازان، نشان‌دهنده افزایش تولید در نیمه اول سال جاری است. همین‌طور واردات کالا از مرزهای مختلف هوایی، زمینی و دریایی، که عموماً به‌عنوان کالاهای واسطه‌ای یا مواد خام به کشور وارد شدند، نشان‌دهنده این است که عمده این کالاها برای تولیدات در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرند. همچنین افزایش صادرات غیرنفتی ایران هم از رشد اقتصادی خبر می‌دهد که دو سال متوالی در این زمینه با مشکلات متعددی دست‌به‌گریبان بود. وقتی این اطلاعات را کنار یکدیگر قرار می‌دهیم، به‌راحتی درمی‌یابیم که این اطلاعات واقعی و منصفانه هستند. درنتیجه می‌توان صحت آمار اعلام‌شده را تایید کرد. باید در نظر داشت که بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، آمار خود را بر اساس اطلاعات واقعی تنظیم می‌کنند. مقایسه جدول اعدادی که در گزارش بانک مرکزی آمده است، قضاوت را برای کارشناسان آسان کرده است، چراکه اطلاعات سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ و سال پایه که باید ۱۳۹۰ باشد در آن وجود دارد و امکان یک مقایسه بین آمار سال‌های مزبور را می‌دهد. در گزارش بانک مرکزی نکته کلیدی این است که در دو سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ رشد اقتصادی منفی داشتیم. رشد اقتصادی منفی به این معنا است که فضای اقتصادی برای فعالیت وجود دارد اما به دلایل عدیده‌ای چون تحریم‌های اقتصادی از آن فضا استفاده‌نشده است. طبیعی است که وقتی شرایط و بستر فراهم شود، مسائلی مانند تحریم‌ها تعدیل شوند، فرصتی برای فعالان ایجاد می‌شود که از ظرفیت‌های ایجادشده درگذشته استفاده کنند.
هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی
