روزنامه سپید | اخبار 14 | 29 آذر 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d6451
مهر: یکی از دغدغه‌های همیشگی کارگران موضوع تامین معیشت و چگونگی حفظ و افزایش قدرت خرید خانوار است که متاسفانه به دلیل رشد نامناسب دستمزدها در چند دهه اخیر، امروز کارگران می‌گویند قدرت خریدشان 72 درصد کاهش یافته است.
کارگران معتقدند حقوق و مزایای دریافتی کفاف هزینه‌های زندگی را نمی‌دهد و از این‌رو آنها مجبور می‌شوند برخی نیازهای خود را حذف کنند و یا به‌صورت ناقص برنامه‌های زندگی خود را اجرا کنند؛ همچنین آنها می‌گویند به دلیل کسری شدید درآمدی به‌ناچار برخی نیازهای زندگی خود مانند تفریحات و سفرها را حذف و یا به حداقل ممکن رسانده‌اند و تنها به فکر تامین نیازهای اصلی زندگی مانند خوراک، پوشاک، مسکن، درمان و مواردی ازاین‌دست هستند.
به‌تازگی برخی اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی کشور نیاز ماهیانه یک خانوار 4 نفره را حداقل2 میلیون و 500 هزار تومان اعلام کرده‌اند و معتقدند، هرگونه دریافتی کمتر از این میزان به معنی برخوردن با مسائل و مشکلات تامین معیشت خواهد بود.
نتایج بررسی وضعیت معیشت خانوار
مطالعات و بررسی‌های میدانی نمایندگان کارگران نیز نشان می‌دهد که مبالغ مورد نیاز خانوار در خوش‌بینانه‌ترین حالت و با حذف برخی موارد غیرضروری در ماه نمی‌تواند، کمتر از 2 میلیون و 200 هزار تومان تا 2 میلیون و 700 هزار تومان باشد.
درعین‌حال، برخی گروه‌های کارگری ارقامی را ارائه کرده‌اند که این نیاز ماهیانه را بیشتر از 3 میلیون تومان نشان می‌دهد. آخرین گزارش مرکز آمار ایران به‌عنوان مرجع رسمی اعلام آمار کشور نیز حاکی از افزایش نیاز ماهیانه یک خانوار شهری به یک‌میلیون و 822 هزار تومان است.
اهمیت ارقام اعلام‌شده درباره زندگی کارگران در این است که بدانیم بخش قابل‌توجهی از کارگران در حال حاضر تنها حداقل دستمزد 609 هزارتومانی را در هرماه دریافت می‌کنند که به گفته وزیر کار این دریافتی در حالت متوسط برای بیشتر آنها تنها یک‌میلیون تومان است.
بنابراین ارقام به‌خوبی نشان‌دهنده فاصله شدید بین نیازهای واقعی خانوار و درآمدهای فعلی است. حل نشدن و باقی ماندن مسائل معیشتی برای کارگران باعث شده که ایران در ردیف کشورهای با حقوق و دستمزد پایین قرار بگیرد تا جایی که طبق اعلام سازمان جهانی کار، دستمزد پرداختی در برخی کشورها تا چند برابر ارقام فعلی پرداخت‌شده در ایران است.
نمایندگان کارگران اعلام کرده‌اند بررسی‌های جدید آنها از وضعیت تامین معیشت خانوار در فاصله سال‌های 83 تا پایان 92 بر اساس گزارش رسمی بانک مرکزی نشان می‌دهد که باوجود افزایش 4.5 برابری حداقل مزد در فاصله این سال‌ها، اما هزینه معیشت خانوار همواره از درآمدها جلوتر بوده و این شکاف در سال‌های اخیر بیشتر نیز شده است.
در یک مرحله، اجرای عجولانه فاز اول هدفمندی یارانه‌ها باعث وارد آمدن آسیب‌های جدی معیشتی به خانوارهای کم‌درآمد کشور ازجمله کارگران شد؛ آسیب‌هایی که تا به امروز باقی‌مانده، بیشتر شده و هنوز جبران نشده است. کارگران بر این مسئله تاکیددارند که در شرایط فعلی که قدرت خرید آنها افت زیادی داشته و حقوق و دستمزد فعلی حداکثر کفاف تامین هزینه‌های 10 روز اول ماه را می‌دهد، دولت باید با برنامه‌های حمایتی و غذایی از معیشت آنها حمایت کند. آمارها نشان می‌دهند که خانوارهای ایرانی برای جبران بخشی از کسری درآمدی خود، جلوگیری از افت قدرت خرید و مقابله با افزایش قیمت‌ها در فاصله سال‌های 83 تا پایان 92، بخش قابل‌توجهی از نیازهای غذایی خود را کاهش داده‌اند.
افت قدرت خرید خانوارهای کم‌درآمد
بر اساس آمار میزان مصرف ماهیانه برنج خانوار از 180 کیلوگرم سالیانه در سال 83 به 119 کیلوگرم در سال 92 کاهش‌یافته است که به اعتقاد نمایندگان کارگران، این کاهش مصرف نه به دلیل جایگزین شدن اقلام غذایی دیگر به‌جای برنج؛ بلکه به دلیل افزایش قیمت، افت قدرت خرید و همچنین کسری درآمدی و درنتیجه تصمیم به کاهش مصرف اتفاق افتاده است.همچنین آمارها نشان می‌دهد که میزان مصرف نان نیز از 506 کیلوگرم در سال 83 به 350 کیلوگرم در سال 92 کاهش‌یافته و در این بخش مصرف گوشت دام نیز از 60 کیلوگرم به 40 کیلوگرم افت کرده است. از سویی میزان مصرف ماهی خانوار نیز از 20 کیلوگرم به 13 کیلوگرم رسیده و مصرف شیر خانوار نیز از 211 کیلوگرم به 138 کیلوگرم افت کرده است. مصرف ماست از 95 کیلوگرم به 82 کیلوگرم و مصرف تخم‌مرغ نیز از 40 به 36 کیلوگرم افت نشان می‌دهد.
نکته دیگر حائز اهمیت در گزارش بانک مرکزی از افت میزان مصرف اقلام خوراکی خانوار در طول 10 سال موردبررسی، کاهش ادامه‌دار میزان مصرف برنج، نان، تخم‌مرغ، شیر، گوشت، ماهی و سایر اقلام به‌صورت سال‌به‌سال است. به عبارتی باگذشت هرسال، آمارها نشان می‌دهد که میزان مصرف خانوار در حال کاهش است و این مسئله می‌تواند حتی سلامت جامعه را نیز تهدید کند که البته این مسئله در مورد خانوارهای کم‌درآمد نمود بیشتری دارد.
