روزنامه سپید | اخبار 8 | 20 اسفند 1396 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d60564
پروفسور علی‌اصغر خدادوست، چهره ماندگار علمی فارس و ایران، فوق تخصص و جراح چیره‌دست چشم‌پزشکی و پیوند قرنیه، صبح دیروز فوت کرد.
«انسان‌ها همان دونده‌ها هستند و مشعل همان مراحل درس خواندن و پیشرفت علمی بشر است. این مشعل باید برسد به دست نفر بعدی ماحصل بودن ما در دنیا این می‌شود که برق، تکنولوژی و صنعت به وجود می‌آید و نسل به نسل ادامه پیدا می‌کند؛ اما بازهم این سوال پیش می‌آید که این‌همه دوندگی بشر قرار است به کجا منتهی شود این حجم از پیشرفت و تکنولوژی به کجا می‌رسد و درنهایت می‌رسیم به همین‌که...
رسد آدمی به‌جایی که به‌جز خدا نبیند این تنها راهی است که می‌توان فلسفه دنیا و خلقت را هضم کرد و پذیرفت.»
این جملات در آخرین گفت‌وگویی روزنامه سپید با علی‌اصغر خدادوست توسط او بیان شدند. پروفسور علی‌اصغر خدادوست ساعت ۱۶ و ۱۸ دقیقه روز جمعه (به‌وقت محلی – ۱ و ۴۸ دقیقه بامداد روز شنبه به‌وقت‌تهران) براثر عارضه قلبی در بیمارستان پریسپترین نیویورک در سن ۸۲ سالگی دیده از جهان فروبست. علی‌اصغر خدادوست در سال ۱۳۱۴ در شیراز متولد شد. دبستان و دبیرستان را در شیراز پشت سر گذاشت و به‌عنوان آموزگار در دبستان داوری داراب مشغول به کار معلمی شد. در سال ۱۳۳۳ در امتحان ورودی دانشکده پزشکی شیراز شرکت کرد و با درجه ممتاز بین داوطلبان پذیرفته و در این دانشکده مشغول به تحصیل شد. دوره ۶ ساله پزشکی را با درجه ممتاز پشت سر گذاشت و پس از یک سال گذراندن دوره دستیاری چشم و گوش و حلق و بینی در بیمارستان نمازی دانشگاه شیراز در سال ۱۳۴۱ از طرف دولت برای گذراندن دوره تخصصی در ایالات‌متحده انتخاب شد. او در بخشی از آخرین گفت‌وگوی خود با روزنامه سپید بیان کرد:« پزشک شدن من کاملاً اتفاقی بودم که اگر آن اتفاق نمی‌افتاد من همان معلم می‌ماندم. ۱۸ سالم بود که در داراب معلمی می‌کردم. یک روز به‌صورت کاملاً اتفاقی یک همکلاسی و دوستم را در خیابان زند دیدم. مرحوم دکتر فروردین را دیدم و وقتی گفتم معلم شدم گفت من دانشکده پزشکی شرکت کردم تو هم بیا و امتحان بده، گفتم ای‌بابا تا تو بیایی فارغ‌التحصیل شوی این‌قدر دکتر زیاد می‌شود که کسی به تو نگاه هم نمی‌کند. گفت هفته دیگه امتحان ورودی است حالا تو بیا و یک‌بار امتحان کن و من هم شرکت کردم. دکتر شدن من این‌قدر اتفاقی بود و خدا مسیر زندگی من را تغییر داد.» خدادوست به‌عنوان اولین و تنها دستیار خارجی در بخش چشم‌پزشکی دانشگاه جانز هاپکینز در سال ۱۳۴۱ پذیرفته شد و دوران سه‌ساله دستیاری را به‌عنوان بهترین دستیار مرکز چشم‌پزشکی ویلمر شناخته شد. او در این دوران علاوه بر تحصیل در علوم بالینی به‌طور فعال مشغول تحقیقات در علوم پایه بود و مقالات متعددی در مجلات مختلف به چاپ رسانید. پس از پایان دوران، یک سال به‌عنوان مربی و یک سال به‌عنوان استادیار در بخش چشم‌پزشکی همان دانشگاه مشغول به کار شد و در سال ۱۳۴۷ علیرغم پیشنهاد و خواست دانشگاه جان هاپکینز عازم ایران و در بخش چشم‌پزشکی دانشگاه شیراز به‌عنوان استاد مشغول فعالیت شد. از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۹ او هر دو سال یک‌بار به‌عنوان استاد مدعو ۶ ماه را در بخش چشم دانشگاه جانز هاپکینز برای ادامه برنامه‌های تحقیقاتی گذراند و در این دوران چندین مرتبه به‌عنوان مدرس در کشورهای متعددی ازجمله چین، ترکیه، سوریه، عمان، پرو، اکوادور و ایتالیا دعوت شد. دکتر خدادوست در سال ۱۳۵۹ عازم آمریکا شد و به‌عنوان استاد در بخش چشم دانشگاه جانز هاپکینز مشغول به کار شد. مرحوم خدادوست در بخشی از آخرین گفت‌وگویی خود با روزنامه سپید گفت:« هیچ‌وقت نور امید را در دل کسی خاموش نمی‌کنم. روزنه‌ای از امید را در دلش نگه می‌دارم. حتی اگر کاری از دستم برنیاید ناامیدش نمی‌کنم و می‌گویم علم پزشکی هرروز در حال پیشرفت است و اصلاً دور از ذهن نیست که یکی از همین روزا داروی درد شما هم ساخته شود. آدم‌ها بدون امید می‌میرند.» او در سال ۱۳۶۱ به‌عنوان استاد و رئیس بخش چشم دانشگاه سیسیل انتخاب شد و در سال ۱۳۷۱ مرکز چشم‌پزشکی کنتیتکت در شهر نیوهیون را تاسیس کرد و به‌عنوان مسئول آن مشغول به کار شد. از سال ۱۳۵۹ به‌طور مکرر سالی دو بار به وطن خود بازگشت و در فعالیت‌های بالینی و آموزشی در بیمارستان‌های مختلف تهران و شیراز شرکت کرد. تاسیس بیمارستان فوق تخصصی چشم‌پزشکی خدادوست یکی دیگر از ثمره‌های مجاهدت این دانشمند برجسته برای خدمت به ایرانیان بود که در سال 1368 به بار نشست. پروفسور خدادوست از سوی شخصیت‌های برجسته در چشم‌پزشکی آمریکا به‌عنوان بهترین جراح پیوند قرنیه در دنیا معرفی‌شده است و شهرتش علاوه بر مقالات علمی متعدد و تحقیقات گسترده در زمینه‌های مختلف و کیفیت درمان و تجربه در درمان جراحی، مدیون تحقیقات پایه‌ای بر ناراحتی‌های سطح قرنیه است تا آنجا که پیوندهای قرنیه روی مکانیسم دفع پیوند برای ارج نهادن به فعالیت‌های علمی وی با عنوان Khodadousrejectio- line نام‌گذاری شده است.
کوفی عنان، دبیر کل سابق سازمان ملل متحد یکی از شخصیت‌های سیاسی بین‌المللی است که با دستان توانمند این طبیب ایرانی معالجه و درمان شد. سال 1393 بود که سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) در آیین ویژه‌ای از خدمات علمی و اجتماعی پروفسور خدادوست، دانشمند و چشم‌پزشک شناخته‌شده ایرانی در شیراز تجلیل کرد.
وزیر بهداشت، در پیامی درگذشت دکتر علی‌اصغر خدادوست چشم‌پزشک برجسته ایرانی را تسلیت گفت. در متن پیام تسلیت حسن هاشمی آمده است:«از شمار دو چشم یک‌تن کم وز شمار خرد هزاران بیش
در طول حیات بشر، آسمان معرفت و دانش و هنر، شاهد درخشش ستاره‌های پرشماری از مفاخر ایران‌زمین بوده و در عرصه پزشکی، حضور این بزرگان، چشمگیر و خدماتشان به گستردگی تاریخ است.
دکتر علی‌اصغر خدادوست یکی از آن نام‌آوران و از اهالی قافله دانش‌پژوهان شریف و انسان‌دوست بود که ۸۲ سال پیش، وقتی در شیراز چشم به جهان گشود؛ کسی نمی‌دانست آن دستان کوچک در پس تلاشی خستگی‌ناپذیر و عشقی وافر، روزگاری التیام‌بخش ده‌ها هزار چشم دردمند خواهد شد. امروز اما استاد خدادوست دیگر در میان ما نیست و جای آن بزرگ‌مرد در چشم‌پزشکی ایران و جهان خالی است، ولی روی گشاده، خلق نیکو، چهره خندان و راهی که در برابر شاگردانش گشود، نقشی ماندگار خواهد بود بر لوح جان همه آن‌ها که خدمت به هم‌وطنان را وظیفه می‌دانند و به انجامش عشق می‌ورزند.
ضمن عرض تسلیت به خانواده محترم خدادوست و جامعه چشم‌پزشکی، از خداوند متعال برای آن زنده‌یاد، رحمت و مغفرت خواهانم.» خدادوست در بخش دیگری از آخرین گفت‌وگوی خود با سپید اظهار کرد:« دلم می‌خواهد در بهشت را به رویتان بازکنم. در بهشت این است که در تمام عمر به این کارتان افتخار کنید که می‌توانستید تقلب کنید و نکردید، این حس همان در بهشت است و من نتیجه این رفتار را دیدم.»
سمیرامیس محمدی
