روزنامه سپید | اخبار 3 | 22 آذر 1396 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d58609
وقوع حوادث غیرمترقبه نظیر زلزله علاوه بر خسارات مالی، عوارض روحی و روانی شدیدی به همراه دارد که اگر به آن توجه نشود عوارض جبران‌ناپذیری در بلند مدت در جامعه و فرهنگ مردم می‌گذارد. به همین دلیل حضور روانشناسان در بازگرداندن مردم به زندگی عادی -البته به شرطی که به طور مستمر ادامه داشته باشد- بسیار حائز اهمیت است.
آنطور که مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت گفته است: « تاکنون٢۵ هزارو٧۵٠ نفر از زلزله‌زدگان تحت غربالگری‌های روانی اجتماعی قرار گرفته‌اند و 24 تیم سلامت روان در مناطق زلزله زده حضور دارند.»
احمد حاجبی درخصوص جزییات بازدید از روند خدمات تیم سلامت روان در مناطق زلزله زده کرمانشاه می‌گوید: «هدف از این بازدید، بررسی وضعیت موجود و ارزیابی سطح آسیب‌های روانی ناشی از حادثه، شدت حادثه و تعداد تقریبی افراد آسیب دیده، ارزیابی تعداد نیروی روانشناس مورد نیاز، امکانات مورد نیاز ازقبیل اسکان، تغذیه و نحوه نقل و انتقال تیم‌ها به مناطق و همچنین هماهنگی با سایر دستگاه‌ها و سازمان‌های ذی ربط در استان از طریق برگزاری جلسات کمیته هماهنگی حمایت‌های روانی اجتماعی درحوادث و بلایا است.»
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص روند کار تیم‌های سلامت روان می‌افزاید: «در حال حاضر تعداد 24 تیم سلامت روان (48 روانشناس ) شامل روانشناسان استان‌های کرمانشاه، کردستان، همدان و لرستان در منطقه حضور دارند.»
وی ادامه می‌دهد: «طبق گزارش‌ها، تا تاریخ ١٨ آذرماه، تقریبا 25 هزارو 750 نفر از کل افراد غربالگری شده‌اند که از این تعداد حدود 2803 نفر دارای علائم استرس هستند و نیاز به مداخلات تکنیکال دارند.
حاجبی می‌گوید: «تیم‌های سلامت روان از طریق منطقه بندی که توسط گروه سلامت روان انجام شده است به مناطق زلزله زده اعزام می‌شوند.»
وی ادامه می‌دهد: «این تیم‌ها براساس پروتکل کشوری حمایت‌های روانی اجتماعی، با مراجعه به چادرها و یا کانکس‌ها و منازل، با پرسیدن چند سوال کوتاه غربالگری از تمام افراد تحت تاثیر حادثه را انجام می‌دهند.»
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت می‌افزاید: «پس از غربالگری افراد آسیب دیده (افرادی که علائم استرس حاد دارند) را در قالب 4 گروه سنی تقسیم نموده و با تشکیل گروه‌هایی که متشکل از 8 الی 12 نفر هستند، برای افراد تعیین شده جلسات مداخلات روانی اجتماعی برگزار می‌کنند.»
حاجبی درخصوص کاربرد روش‌های درمانی و مداخلاتی می‌گوید: «مداخلات روانی اجتماعی براساس پروتکل کشوری حمایت‌های روانی اجتماعی با تاکید بر مداخلات گروهی در قالب گروه‌های سنی انجام می‌شود، لذا این تکنیک‌ها عبارتند از، ارائه کمک‌های اولیه روانشناختی، توضیح واکنش‌های روانی، مدیریت افکار مزاحم، مدیریت بیش برانگیختگی و مدیریت اجتناب که این مداخلات طی 3 الی 4 جلسه برای افراد آسیب دیده با فاصله 4 الی 5 روز انجام می‌شود.»
وی درخصوص ارزیابی کارکرد تیم‌ها توضیح می‌دهد: «با توجه به شرایط منطقه از نظر دسترسی، پراکندگی و وسعت حادثه و شرایط آب و هوایی تاکنون عملکرد تیم‌ها خوب و قابل قبول بوده است و توانسته‌اند نسبت به مدت زمان سپری شده از وقوع زلزله پوشش مناسبی ایجاد کنند.»
حاجبی درمورد محل خدمت کارشناسان سلامت روان در مناطق زلزله زده می‌گوید: «کارشناسان سلامت روان، برای غربالگری در مناطق آسیب دیده (شهر و روستا ) به چادرها و محل اسکان حادثه دیدگان مراجعه می‌کنند و با حضور در چادرها اقدام به غربالگری فعال می‌کنند و برای ارائه خدمات تخصصی با تعیین یک چادر در محل حادثه، افراد غربال مثبت را به چادر دعوت می‌کنند و مداخلات فنی را در قالب گروه‌های سنی زیر 6 سال ، 6 تا 12 سال ، 12 تا 18 سال و 18 سال به بالا ارائه می‌کنند.»
وی می‌افزاید: «شرح وظایف تیم‌های سلامت روان، ارزیابی سطح آسیب در منطقه، شرکت در مراسم‌های عمومی مردم، ارائه کمک‌های اولیه روانشناختی، حضور در بیمارستان‌هایی که مصدومین حادثه بستری شده‌اند، ثبت اطلاعات افراد، غربالگری فعال در چادرها و کانکس‌ها، تشکیل گروهای آسیب دیده، ارائه خدمات فنی و روانشناختی به افراد آسیب دیده، ارسال گزارش عملکرد منظم به سطوح بالاتر، شناسایی افرادی که نیازمند خدمات مددکاری هستند و معرفی افراد واجد شرایط به دستگاه‌های ذیربط و پیگیری آنها است.»
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درخصوص آموزش‌های مدیریت بحران به کارشناسان سلامت روان می‌گوید: «کارشناسان سلامت روان توسط دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با همکاری انجمن علمی روانپزشکی ایران و گروه‌های سلامت روان دانشگاه‌ها در کارگاه‌های کشوری یا منطقه‌ای آموزش می‌بینند.»
حاجبی ادامه می‌دهد: «تاکنون چهار کارگاه ظرفیت سازی برگزار شده است و حدود 150 نفر از همکاران روانپزشک و روانشناس آموزش دیده‌اند، در ضمن با ایجاد ظرفیت‌های مربی مربیان، علاوه بر تهران، امکان آموزش در استان کرمانشاه هم ایجاد شده است.»
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در پایان تاکید می‌کند: «در حال حاضر جهت هماهنگی‌های بیشتر و یکسان عمل کردن در منطقه، کمیته هماهنگی ملی حمایت‌های روانی اجتماعی با مشارکت دستگاه‌های ذیربط تشکیل شده که نقش سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرا در منطقه را دارد.»
