روزنامه سپید | اخبار 12 | 02 مرداد 1396 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d55193
خمیازه یک عکسالعمل غیرارادی است که به موجب آن دهان باز میشود، ششها مقدار زیادی هوا میگیرند و این هوا به آرامی خارج میشود. در این حالت پرده گوش منبسط و چشمها کمی تنگ میشود. خمیازه معمولا قبل و بعد از خواب اتفاق میافتد، به همین دلیل از عوامل خستگی به شمار میرود. این عکسالعمل در حین کارهای خستهکننده نیز تکرار میشود.
چند حقیقت جالب درباره خمیازه
معمولا خمیازه جوابی برای خستگی و کمتحرکی است.
نوزادان هم خمیازه میکشند، حتی در شکم مادر.
خمیازه مسری است و مانند قسمتی از پاسخ تلقینی طبیعی بدن است.
خمیازه کارکردی اجتماعی است، برای نشان دادن خستگی.
دلایل احتمالی خمیازه
دلایل قطعی برای این عکسالعمل بدن وجود ندارد. معمولا خمیازه نشانه خستگی و خوابآلودگی است؛ ولی موضوع همیشه از این قرار نیست. ضربان قلب حین خمیازه بالا میرود و این بالا رفتن ضربان قلب میتواند اعلام خطر باشد، نه نشانه خستگی. در کل خمیازه میتواند راه سادهای باشد برای بدن که وضعیتی را که در آن قرار دارد تغییر دهد:
قبل از خواب: خمیازه میتواند نشان از آن باشد که بدن برای خواب آماده میشود.
هنگام کسلی و خستگی: خمیازه حین انجام کاری کسلکننده ممکن است نشانه تغییر حالت از سطح بالای آگاهی مغز به سطح پایین آن باشد.
بعد از تمرین یا ورزش: خمیازه بعد از فعالیت و ورزش سنگین ممکن است نشانه تغییر حالت از انرژی بالا به انرژی پایین در مغز باشد.
همچنین مردم ممکن است وقتی دچار تغییر حالت فیزیکی میشوند نیز خمیازه بکشند؛ مثل تغییر مکان از جایی با فشار بالا به منطقهای با فشار پایین. این فشار ممکن است در پرده گوشها جمع شود و شخص آن را از راه خمیازه از بدن خارج کند.
کارکرد تنفسی
خمیازه ممکن است یک عمل تنفسی باشد. وقتی خون نیاز به اکسیژن بیشتری دارد، تعداد خمیازهها بیشتر میشود. خمیازه باعث تنفس مقدار زیادی هوا و ضربان قلب بالاتر میشود که در تئوری به این مفهوم است که اکسیژن بیشتری در بدن پمپاژ میشود. بنابراین خمیازه میتواند برای کمک به خالی کردن زهرهای داخل خون و به وجود آوردن اکسیژن تازه نقش داشته باشد.
خنک کردن مغز
خمیازه کشیدن ممکن است مغز را خنک کند. خمیازه باعث میشود فک کش بیاید و جریان خون در صورت و گردن افزایش یابد. دم بیشتر و ضربان قلب بالاتری که خمیازه پدید آورده، باعث میشود خون و مایع نخاعی سریعتر در بدن جریان پیدا کند. کل این پروسه میتواند راهی باشد برای خنک کردن مغزی که داغ شده است.
به عنوان یک راه ارتباطی
برخی محققان بر این باورند که خمیازه ارتباط زیادی با سیر تکامل دارد. ممکن است قبل از آن که انسانها از طریق صدا با همدیگر ارتباط برقرار میکردند، با خمیازه پیغامشان را میرساندند. خمیازه را به عنوان نماد خستگی و خوابآلودگی میشناسند و این میتواند همان نشانهای باشد که انسانهای ابتدایی استفاده میکردهاند. ممکن است انسانهای اولیه از خمیازه برای اعلام خطر به بقیه، نشان دادن دندانها به متجاوزان یا ابزار ارتباطی دیگری استفاده کنند.
معمولا خمیازه ضرری ندارد، ولی خمیازه زیاد میتواند دلایل پزشکی بسیاری داشته باشد؛ از جمله: اختلال در خواب و حالت مغز. حتی میتواند به وضعیت قلب مربوط و در پی حملههای قلبی یا مشکلات شاهرگ قلب باشد.
Medicalnewstoday