بهبود تشنج‌ها در سندرم دراوت با کانابیدیول

این جزء از کانابیس کار می‌کند

روزنامه سپید   |   اخبار 5   |   20 تیر 1396   |   لینک خبر:   sepidonline.ir/d54905

نتایج یک مطالعه بالینی تصادفی شده، دو سو کور و با کنترل پلاسبو که در مقیاس بزرگی انجام شده، حاکی از آن است که فرمولاسیون پالایش شده خوراکی از کانابیدیول cannabidio- (محصولی از شرکت دارویی Epidiolex, GW Pharmaceuticals) می‌تواند فرکانس تشنج را تا 39 درصد در کودکان مبتلا به سندرم دراوت Dravesyndrome کاهش دهد.
محقق ارشد این مطالعه از مرکز پزشکی Langone معتقد است: «مطالعه حاضر، یک مطالعه برجسته از بسیاری جهات است. بیش از 4000 سال است که برای کنترل و درمان تشنج از محصولات تجویزی کانابیس استفاده می‌شود. حال، برای نخستین بار است که ما شواهد علمی در دست داریم که یک جزء از کانابیس کار می‌کند.»
وی ادامه می‌دهد: «مهم‌ترین یافته آن است که کانابیدیول یا CBD، که جزء اصلی غیرسایکوافکتیو موجود در کانابیس است، بوسیله اکثر بیماران مبتلا به سندرم دراوت، به خوبی تحمل شده و روی آنها اثربخشی لازم را دارد. سندرم دراوت، یکی از شدیدترین فرم‌های اپی‌لپسی کودکی است.»
نتایج این مطالعه به تازگی در نشریه معتبر
New England Journa- of Medicine منتشر شده است.
نتایج بسیار برجسته
این مطالعه که در 23 مرکز در آمریکا و اروپا انجام شده، 120 کودک و بزرگسال جوان (2 تا 18 سال) را که مبتلا به سندرم دراوت بوده و تشنج‌های مقاوم به درمان داشتند، تحت نظر قرار داد.
این کودکان، به‌طور تصادفی، به گروه‌های درمانی کانابیدیول، 20 میلی‌گرم/ کیلوگرم وزن بدن در روز (61 نفر)، یا پلاسبو (59 نفر)، علاوه بر درمان استاندارد آنتی‌اپیلپتیک، به مدت 14 هفته، تقسیم شدند. پیامد ابتدایی، به صورت تغییر در فرکانس convulsive-seizure پس از 14 هفته دوره درمان، نسبت به دوره اولیه 4 هفته‌ای، تعریف شد.
نتایج حاکی از آن بودند که فرکانس تشنج در گروه کانابیدیول، تا 39 درصد کاهش نشان داد: از میانه 4/12 مورد تشنج در ماه پیش از درمان به 9/5 مورد در ماه با درمان کانابیدیول. این میزان کاهش در گروه پلاسبو، از 9/14 مورد در ماه به 1/14 مورد در ماه رسیده بود (تفاوت تعدیل شده میانه بین گروه کانابیدیول و پلاسبو در تغییر در فرکانس تشنج، منفی 8/22 درصد نمره).
علاوه براین، 43 درصد از بیماران دریافت کننده کانابیدیول، و 27 درصد از بیماران تحت درمان با پلاسبو، حداقل 50 درصد کاهش در فرکانس convulsive-seizure را شاهد بودند (نسبت شانس: 00/2).
فرکانس کلیه تشنج‌ها از همه انواع آن نیز به‌طور قابل توجه و معنی‌داری در گروه کانابیدیول نسبت به گروه پلاسبو کاهش نشان داد، اما این اختلاف بین دو گروه در nonconvulsive seizures معنی‌دار نبودند.
نکته قابل توجه دیگر در این مطالعه، آن بود که میزان قابل توجه 5 درصد از بیماران در گروه درمان با کانابیدیول، دیگر دچار هیچ تشنجی نشدند که فوق‌العاده است. آنها کودکانی بودند که با 3 یا 4 دارو درمان می‌شدند. بسیاری از آنها در گذشته حتی 10 دارو را هم امتحان کرده بودند و همه آنها با شکست درمانی مواجه شده بود و نتوانسته بودند برای مدت بیش از 1 هفته، بدون تشنج باشند. اما در این مطالعه، بعضی از کودکان در تمام طول 14 هفته مطالعه، شاهد بروز هیچ نوع تشنجی نبودند.
زمانی که وضعیت بیماران براساس مقیاس 7 طبقه‌ای Caregiver Globa- Impressio- of Change سنجیده شدند، 62 درصد بیماران گروه کانابیدیول، در مقابل 34 درصد از بیماران گروه پلاسبو، حداقل یک گروه بهبود داشتند. این اختلاف از نظر آماری معنی‌دار گزارش شد.
عوارض جانبی که در طول دوره درمان بیماران، تا 93 درصد گروه کانابیدیول و 75 درصد گروه پلاسبو، گزارش شد، اغلب شدت خفیف تا متوسط داشتند.
شایع‌ترین عوارض جانبی در گروه کانابیدیول (فرکانس بیش از 10 درصد)، عبارت بودند از استفراغ، اسهال، خستگی، تب، عفونت راه تنفسی فوقانی، کاهش اشتها، تشنج، لتارژی و خواب‌آلودگی.
8 بیمار از گروه کانابیدیول و یک بیمار از گروه پلاسبو به دلیل عوارض جانبی کنار رفتند.
البته بعضی از اثرات کانابیدیول ممکن است به دلیل واکنش‌های آن با دیگر داروهای ضدتشنج باشد. اختلالات در سطوح آمینوترانسفرازهای کبدی فقط در یک بیمار رخ داد که تحت درمان با والپروات بود. رخداد این مساله، پیشنهاد می‌کند که شاید کانابیدیول سبب تغییرات سطوح آمینوترانسفرازهای کبدی ناشی از اسید والپروئیک شود.
در مقایسه با داروهایی که بوسیله سازمان غذا و دارو تائید شده‌اند، به نظر می‌رسد پروفایل عوارض جانبی کانابیدیول کاملا قابل قبول هستند. البته همگان باید بدانند که با یک نوش‌داروی درمان تشنج روبرو نیستیم. بسیاری از کودکان از منافع این دارو بهره‌مند نمی‌شوند و بعضی نیز دچار عوارض جانبی مشکل‌ساز می‌شوند.
یک نکته مهم
در سرمقاله‌ای که همراه با نتایج این مطالعه منتشر شد، نویسنده معتقد است کانابیس پزشکی، «دکمه داغ» درمان اپی‌لپسی است و در همه جا، حرف و نقلی از آن شنیده می‌شود و خوانده می‌شود.
مطالعه قوی حاضر، آغازگر شواهد قوی در زمینه استفاده از کانابینوئیدها در درمان اپی‌لپسی هستند و لازم است که نتایج در مطالعات بزرگتر تکرار شوند.
منبع: Medscape
ترجمه: مریم حسینی