روزنامه سپید | اخبار 11 | 20 مهر 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d5302
سازمان نوسازى توسعه و تجهیز مدارس کشور به منظور احداث، توسعه، ترمیم، نوسازى و تجهیز مدارس کشور طبق قانون مصوب ۱۳۵۴ تاسیس شد. سازمانی که از سال ۱۳۷۰ به صورت اداره کل درآمده است، اما هنوز راه به جایی نبرده است. تجلی این ضعف سازمانی نیز در استان تهران خودنمایی می‌کند. کلانشهری که بالغ بر ۵هزار و ۶۰۰واحد آموزشی دارد که حدود
۲هزار و ۵۵۰ واحد آن در شهر تهران و مابقی در شهرستان‌های استان تهران واقع شده، اما از حجم گسترده‌ای از فرسودگی‌ها رنج می‌برد. هرچند که این وضع و حال یک سوم مدارس کشور نیز است که بیش از دو و نیم میلیون دانش‌آموز را در خود جای داده‌اند. کلاس‌های درسی که بیشترین فرسودگی بنا را در اکثر شهر‌ها به خود اختصاص داده‌اند وهر روز زنگ‌های خطر را به صدا در می‌آورند.
مدارس، با اهمیت‌ترین مکان‌های شهر
«با توجه به اینکه مدارس باید از جمله با اهمیت‌ترین مکان‌های شهر‌ها باشند، در کشورهای دیگر ابتدایی‌ترین کار این است که بهترین مکان‌ها به فضاهای آموزشی اختصاص می‌یابند. اما این مهم در ایران و در کلانشهری همچون تهران که ساختمان‌های آموزشی‌اش بیشترین میزان فرسودگی‌ها را نسبت به سایر شهرهای ایران دارد، شکل عکس به خود گرفته است.» این بخشی از انتقاد جبار کوچکی‌نژاد، نایب رئیس کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی که وضع کنونی ساختمان‌های مدارس تهران را چندان دلچسب ارزیابی نمی‌کند و به سپید می‌گوید: «امروزه در تمام شهرهای توسعه یافته دنیا، جانمایی مدارس در مکان‌های گرانقیمت صورت می‌گیرد، اما در کلانشهر تهران مدارس در شلوغ‌ترین محل‌ها جانمایی می‌شوند. حال آنکه مدارس باید در مکان‌های آرام واقع شوند.»
تحقق ۴۰ درصدی مدارس با مشارکت خیرین
بر اساس قانون اساسی، مدرسه‌سازی به عهده دولت‌ها است، اما در حال حاضر خیرین بخش قابل توجهی از این بار را به دوش می‌کشند. در همین رابطه مرتضی رئیسی، رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور، با اعلام اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، یکصد هزار کلاس درس توسط خیرین ساخته شده است، متذکر می‌شود: «روند ساخت مدارس از سوی خیران سبب شده که ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دانش آموز در این مدارس مشغول به تحصیل شوند. دستاورد مهمی که نتیجه روند مدرسه سازی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان سال ۹۳ در کشور است و منجر به احداث ۴۹۰ هزار کلاس درس در سراسر کشور شده است.» وی با تاکید بر اینکه سهم خیران مدرسه ساز از نضهت مدرسه سازی کشور ۹۸ هزار کلاس درس بوده است، متذکر می‌شود: «علاوه بر این تعداد کلاس درس، ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار متر مربع فضای آموزشی نیز به همت خیران احداث شده و به بهره برداری رسیده است.»
رئیسی با یادآوری اینکه ۹۸ هزار کلاس درس ساخته شده از سوی خیران منجر به توسعه زیربنای فضاهای آموزشی بالغ بر یک میلیون و ۳۰۰ هزار متر مربع شده است، عنوان کرد: «در سال ۹۳ حدود ۹۲۰ میلیارد تومان اعتبارات عمرانی ملی مصوب صرف نهضت مدرسه سازی کشور شد که در مجموع ۸۹ درصد اعتبارات عمرانی آموزش و پرورش را در برمی‌گیرد. اما مسئله مهم آن است که حدود ۶۰درصد هزینه‌های مدرسه سازی کل کشور از سوی خیران پرداخته می‌شود، حتی با وجود آنکه ۸۹درصد اعتبارات عمرانی صرف توسعه فضاهای آموزشی کشور می‌شود.»
حداقل ۲۵درصد مدارس تهران، خطرسازند
«بر اساس آخرین آمار وزارت آموزش و پرورش، از مجموع ۶۱ هزار کلاس درس استان تهران، ۲۵ درصد استاندارد، حدود ۵۰ درصد دارای استحکام نسبی و ۲۵ درصد در بافت فرسوده قرار دارند و هر لحظه جان دانش‌آموزان را به خطر می‌اندازند.» این خبر را داریوش ورناصری، مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران درباره وضعیت مدارس شهرستان‌های استان تهران، در گفت‌وگو با سپید اعلام می‌کند و می‌افزاید: «در بررسی‌های صورت گرفته مشخص شده است که شمار مدارسی که به طور کامل دچار فرسودگی‌اند، به یک هزار و ۴۰۰ واحد آموزشی می‌رسد که عمری بالای ۴۰ سال دارند و بیش از هر زمان دیگری خطرسازند.»
وی با بیان اینکه در این مدارس روزانه در دو نوبت، کلاس‌های درس دایر می‌شود، به این مهم اشاره می‌کند که شمار دانش‌آموزانی که در این مدارس درس می‌خوانند، بیش از 2 هزار محصل است. به دلیل همین آمار قابل توجه است که مسئولان آموزش و پرورش با آغاز به کار دولت یازدهم، بار‌ها بحث فرسودگی مدارس را مطرح کرده‌اند و تسریع در روند نوسازی‌ها را در اولویت برنامه‌ریزی‌های آموزشی قرار داده‌اند. هرچند که روند کند نوسازی‌ها، ریشه در نبود بودجه و امکانات لازمه ریشه دارد.
تخریب، لازمه استانداردسازی مدارس تهران
«در حال حاضر ۲۲۰ پروژه آموزشی، پرورشی و ورزشی با ۲ هزار و ۶۰۰ کلاس درس در دست اجرا است که با بهره‌برداری از آن حدود ۱۶۰ هزار دانش‌آموز در ۲ شیفت تحت پوشش قرار می‌گیرد.» خبری خوش که به تازگی از سوی علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش اعلام شده است و بر این مهم تاکید دارد که پروژه ساخت مدارس جدید با سرعت در حال پیشروی است. اما آنچه همچنان دغدغه مسئولان و کار‌شناسان حوزه آموزش و اولیاست، کند بودن به‌سازی و نوسازی مدارس کنونی کشور است. ورناصری می‌گوید: «در حالت خوشبینانه می‌توانیم بگوییم که نیمی از مدارس تهران از استحکام لازمه برخوردارند، اما واقعیت این است که ۷۵ درصد مدارس استان تهران یا از استحکام نسبی برخوردار نیستند یا نیاز مبرم به مقاوم سازی دارند. هرچند که حدود ۲۵ درصد این مدارس، عمرشان حتی از ۵۰ سال نیز بیشتر است و نیاز به تخریب و بازسازی دارند.» آنهم در شرایطی که ۲۰ درصد از ۵۲۰ هزار کلاس درسی مدارس کشور، خیرساز است. مسئله مهمی که نشان می‌دهد، نقش خیران در ساخت و ساز کلاس‌های درس کشور بسیار مهم و اثرگذار است.» از همین رو است که چشم امید مدارس فرسوده کشور، به دستان پرمهر خیران دوخته شده است. خیرانی که در سال‌های اخیر، بی‌هیچ چشم‌داشتی، بخشی از ثروت خود را وقف تحصیل و ارتقا شاخص‌های علمی کشور کرده‌اند، هرچند که در سنوات گذشته بار‌ها مورد بی‌مهری و کم توجهی نیز واقع شده‌اند.
فاطیما فردوس
