روزنامه سپید | اخبار 4 | 27 فروردین 1396 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d52094
تدوین، ابلاغ و اجرای راهنماهای بالینی برای جهت دادن صحیح به روند تشخیص و درمان و همچنین کنترل هزینه‌های نظام سلامت، ازجمله پیش‌نیازهای مهم نظام سلامت است که کم‌کم به یک آرزوی شیرین تبدیل شده است. عملا تنها مواقعی که نامی از راهنماهای بالینی به میان می‌آید، همان زمان است که وزارت بهداشت از کم‌کاری بیمه‌ها در وظیفه دروازه‌بانی، نظارت و کنترل فرایندهای تشخیصی و درمانی گلایه می‌کند و در سوی مقابل، سازمان‌های بیمه‌گر هم متقابلا وزارت بهداشت را متهم می‌کنند که در تدوین و ابلاغ این راهنماها، همت کافی به خرج نداده است.
نتیجه این بگومگوها تا امروز، چیزی جز سردرگمی و بی‌نظمی در نظام درمانی کشور و افزایش افسارگسیخته هزینه‌ها علی‌رغم محدودیت منابع موجود نبوده است.
شاید بتوان گفت، بهترین اقدامی که در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم، مصوبه مجلس در قالب برنامه ششم توسعه و مکلف کردن وزارت بهداشت بود که در یک بازه زمانی مشخص، برای تعدادی از مهم‌ترین خدمات تشخیصی درمانی، راهنماهای بالینی تدوین کند و در اختیار سازمان‌های بیمه‌گر قرار دهد. با پیگیری نمایندگان کمیسیون بهداشت، انجمن‌های علمی گروه پزشکی، کارشناسان جامعه پزشکی و اقتصاد سلامت این اتفاق افتاد و اواخر سال گذشته تعداد 200 راهنما، سیاست، دستورالعمل و راهنمای بالینی توسط کمیته راهبردی راهنماهای بالینی نهایی و توسط وزیر بهداشت ابلاغ شد.
حالا بنابر اعلام وزارت بهداشت به دنبال تدوین و ابلاغ تعداد زیادی محصول دانشی در قالب راهنما، استاندارد و سیاست بالینی، کمیته فنی تدوین راهنماهای بالینی، برنامه‌ریزی برای استقرار این مستندات را آغاز کرده است.
باقر لاریجانی معاون آموزشی وزارت بهداشت و رئیس کمیته راهبردی تدوین راهنماهای بالینی در اولین جلسه کمیته فنی تدوین راهنماهای بالینی سال 96 که در فروردین 1396 با حضور و اعضای کمیته تشکیل شد، گفت: «تاکنون تعداد قابل توجهی محصول دانشی در قالب راهنما، استاندارد و سیاست بالینی نهایی و توسط وزیر بهداشت، به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ شده و در پایگاه اینترنتی
www.heatas.health.gov.ir قابل دسترسی است.»
لاریجانی با اشاره نقش راهنماهای بالینی در ارتقای نظام ارائه خدمات سلامت کشور اظهار کرد: «حال که این مستندات با همکاری متخصصین امر تدوین شده ضروری است برنامه‌ریزی مناسبی برای استقرار و اجرای این اسناد در سطح ملی صورت گیرد.»
معاون آموزشی وزارت بهداشت برنامه‌ریزی برای استقرار راهنماهای بالینی را یکی از وظایف کمیته فنی راهنماهای بالینی برشمرد و گفت: «اولین جلسه این کمیته در سال 1396 هم به موضوع چگونگی و ترسیم فرایند استقرار راهنماهای بالینی می‌پردازد.» وی خاطر نشان کرد: «علاوه بر راهنماهای ابلاغ شده تاکنون تعداد قابل توجهی راهنما، استاندارد، سیاست و پروتکل بالینی نیز تدوین شده که در حال طی مراحل نهایی است و به زودی به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ می‌شود.»
رئیس کمیته راهبردی تدوین راهنماهای بالینی با تاکید بر روند مستمر اجرا و بازبینی راهنماهای بالینی اذعان کرد: «برنامه استقرار این راهنماها در بازه‌های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تدوین خواهد شد و کلیه ملزومات استقرار راهنماها در سطوح مختلف شفاف خواهد شد.»
وی فراهم نمودن زیرساخت‌های فرهنگی را یکی از ملزومات اجرای برنامه‌های کشوری ذکر کرد و گفت: «می‌بایست فرهنگ‌سازی لازم در بین اعضای هیئت علمی و سایر ارائه‌کنندگان خدمات به عنوان ذی‌نفعان کلیدی و مجریان این راهنماها صورت گیرد و در این بین از ابزارهای مختلف از جمله خدمات آموزشی مربوطه بهره‌برداری می‌شود.»
لزوم ارزیابی حین اجرا
لاریجانی بر لزوم ارزیابی راهنماهای بالینی حین اجرای برنامه تاکید کرد و گفت: «شاخص‌های کمی برای رصد راهنماهای بالینی تدوین می‌شود و در سطوح مختلف اجرای این راهنماها مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و نهادهای ذی‌ربط در این امر مشارکت خواهند داشت.»
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: «چندی پیش طی ابلاغی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور خواسته شد کمیته‌های بیمارستانی و دانشگاهی راهنماهای بالینی را فعال نمایند. این کمیته‌ها در واقع بازوی اجرایی وزارت بهداشت در استقرار راهنماها خواهند بود و از این ظرفیت در برنامه‌ریزی‌های آتی بهره‌برداری خواهد شد.» وی به ظرفیت‌های حوزه‌های مختلف وزارت بهداشت برای نهادینه کردن راهنماهای بالینی در نظام ارائه خدمات اشاره کرد و گفت: «آزمون‌هایی نظیر امتحانات بورد و رزیدنتی و همچنین آموزش‌های مداوم جامعه پزشکی بستر خوبی هستند تا این راهنماها به مجریان آن معرفی و نهادینه شود.»
رئیس کمیته راهبردی تدوین راهنماهای بالینی، استقرار راهنماهای بالینی را مستلزم عزم راسخ تمامی دست اندرکاران نظام سلامت کشور برشمرد و گفت: «از مسئولین دانشگاه‌های علوم پزشکی در تمامی سطوح انتظار می‌رود در این مسیر همکاری نمایند و در برنامه‌ریزی‌های آتی نحوه جلب تمامی ذی‌نفعان محوری راهنماها در اجرا مدنظر قرار خواهد گرفت.»
شعیب شاه‌زمانی
