روزنامه سپید | اخبار 13 | 11 بهمن 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d49501
معاینه چشم کامل شامل یک سری آزمایش است که به منظور ارزیابی بینایی و بررسی وجود بیماری چشمی طراحی شده است. در شماره گذشته، علت انجام، آنچه از پزشک انتظار می‌رود و مراحل معاینه شرح داده شدند. در ادامه، به دیگر موارد پرداخته خواهد شد.
چگونه آماده شوید
طی معاینه چشم ممکن است چندین آزمایش متفاوت انجام شود، آزمایشاتی که برای بررسی بینایی و مشاهده ظاهر و کارکرد تمام قسمت‌های چشم طراحی شده‌اند.
آزمایش عضله چشم
این آزمایش عضلاتی را که مسئول حرکات چشم هستند، از نظر ضعف یا وجود مشکل در کنترل بررسی می‌کند. چشم پزشک چشم را در حالی که در مسیر مشخصی حرکت می‌دهید یا حرکت جسمی (مانند خودکار یا نور) را با چشم دنبال می‌کنید بررسی می‌کند.
آزمایش میزان بینایی (تیزبینی)
این آزمایش میزان وضوح بینایی شما را از فاصله مشخصی اندازه‌گیری می‌کند. پزشک از شما می‌خواهد جهت حروفی را که روی صفحه‌ای چاپ شده و در فاصله تقریبا 6 متر از شما قرار دارد، مشخص کنید. اندازه حروف در صفحه از بالا به پائین کاهش می‌یابد. هر بار یک چشم گرفته می‌شود و حروف خوانده می‌شوند.
بررسی شکست نور(انکسار)
شکست نور به چگونگی انحنای امواج نور در هنگام عبور از قرنیه و عدسی اشاره دارد. ارزیابی شکست نور به پزشک کمک می‌کند تا لنزی را برایتان تجویز کند که واضح‌ترین دید را به شما بدهد. ارزیابی شکست نور شاید مشخص کند که شما به لنز نیازی ندارید.
ممکن است پزشک برای اندازه‌گیری شکست نور و اصلاح خطای شکست نور در چشم شما از رفراکتومتر (دستگاه سنجش شکست نور) کامپیوتری استفاده کند یا شاید تکنیکی را به نام رتینوسکوپی به کار گیرد. در این روش پزشک نوری را به چشم می‌تاباند و خطای شکست نور را از طریق ارزیابی نور منعکس شده از شبکیه اندازه‌گیری می‌کند.
چشم پزشک برای تنظیم دقیق ارزیابی شکست نور در چشم از فوروپتور (وسیله ماسک‌مانندی که لنزهای متعددی روی آن نصب شده است) استفاده می‌کند تا تعیین کند که کدام لنز بهترین دید را به شما می‌دهد. این مرحله چند بار تکرار می‌شود تا پزشک لنزی را که دقیق‌ترین دید را به چشم می‌دهد، بیابد.
آزمایش میدان دید (پریمتری)
میدان دید در واقع میزان وسعت دید فرد بدون حرکت دادن چشم‌هاست. آزمایش میدان دید مشخص می‌کند که آیا فرد در دیدن ناحیه‌ای از میدان کلی دید مشکلی دارد یا خیر. انواع آزمایش‌های میدان دید مقداری با هم متفاوتند. از جمله:
آزمایش میدان دید تقابلی: در این آزمایش پزشک درست مقابل شما می‌نشیند و از شما می‌خواهد یک چشم را بپوشانید. سپس او دستش را به خارج و داخل از میدان دید شما تکان می‌دهد و شما هنگامی که دست یا انگشت او را دیدید به او اطلاع می‌دهید.
آزمایش صفحه مماس (تانژانت): شما در فاصله کمی از یک صفحه می‌نشینید و به هدفی در مرکز صفحه خیره می‌شوید. در صورتی که متوجه حرکت شیئی در میدان دید محیطی خود شدید، به پزشک اطلاع می‌دهید.
پریمتری خودکار (اتوماتیک): چشم پزشک از یک برنامه کامپیوتری استفاده می‌کند که وقتی شما به درون دستگاه می‌نگرید نور کوچکی روشن و خاموش می‌شود و شما در صورت دیدن آن نور دکمه‌ای را فشار می‌دهید.
پزشک از طریق به کارگیری یک یا چند نوع از روش‌های فوق به کامل بودن میدان دید شما پی می‌برد. در صورتی که شما قادر به دیدن قسمت خاصی از میدان دید نباشید، توجه به الگوی نقصان دید به پزشک در تشخیص مشکل چشم کمک می‌کند.
آزمایش دید رنگی
فرد ممکن است دید رنگی ضعیفی داشته باشد یا حتی رنگ‌ها را تشخیص ندهد. اگر فرد در تشخیص رنگ‌های خاصی مشکل داشته باشد پزشک بینایی را از نظر نقصان دید رنگی غربال می‌کند. بدین منظور پزشک الگوهایی را با نقطه‌های رنگی به فرد نشان می‌دهد. اگر فرد مشکلی نداشته باشد می‌تواند اعداد و اشکالی را که درون الگوهای نقطه‌ای نوشته شده تشخیص دهد. اگر فرد کوررنگی داشته باشد به سختی می‌تواند الگوهای مشخصی را درون نقطه‌ها بیابد.
معاینه توسط slit-lamp (میکروسکوپ مخصوص معاینه چشم)
Slit-lamp میکروسکوپی است که قسمت جلوی چشم را به کمک نور خطی قوی بزرگ و روشن نشان می‌دهد. پزشک از این نور برای معاینه قرنیه، عنبیه، عدسی و حفره قدامی چشم استفاده می‌کند. هنگام معاینه چشم پزشک ممکن است از قطره‌های چشمی یا نوارهای کاغذی حاوی فلوئورسین، جهت رنگ کردن لایه اشک پوشاننده چشم استفاده کند. رنگ در سطح چشم پخش می‌شود تا به پزشک در تشخیص بریدگی‌های ریز، خراش‌ها، قطرات اشک، اجسام خارجی و عفونت‌های سطح قرنیه کمک کند. در نهایت رنگ موجود توسط اشک از چشم شسته می‌شود.
معاینه شبکیه: معاینه شبکیه- که گاهی به آن اُفتالموسکوپی یا فوندوسکوپی نیز گفته می‌شود- قسمت خلفی چشم را شامل شبکیه، صفحه بینایی و مویرگ‌هایی زمینه‌ای را که مسئول تغذیه شبکیه است، بررسی می‌کند. معمولا پیش از آنکه پزشک بتواند این ساختارها را ببیند مردمک را توسط نوعی قطره چشمی گشاد می‌کند. پس از ریختن قطره پزشک از یک یا چند روش زیر برای دیدن قسمت خلفی چشم استفاده می‌کند:
معاینه مستقیم: پزشک باریکه‌ای را از نور به مردمک می‌تاباند و از اُفتالموسکوپ برای دیدن قسمت خلفی چشم استفاده می‌کند. گاهی برای این آزمایش استفاده از قطره چشم برای گشاد کردن مردمک نیاز نیست.
معاینه غیرمستقیم: برای این معاینه شخص باید روی صندلی معاینه دراز بکشد. سپس پزشک توسط چراغی که روی پیشانی قرار داده- تقریبا مشابه آنچه معدنچی‌ها بر سر می‌گذارند- چشم را به دقت بررسی می‌کند. این نوع معاینه به پزشک این امکان را می‌دهد تا چشم را به دقت و از سه بعد مختلف معاینه کند.
معاینه slit-lamp: در این معاینه پزشک از یک لنز جانبی یا تماسی متراکم کننده و slit-lamp استفاده می‌کند و بدین ترتیب تصویر بازتری را از خلف چشم می‌بیند.
معاینه شبکیه 5 تا 10 دقیقه به طول می‌انجامد، اما در صورت استفاده از قطره‌های چشمی اثراتش ممکن است تا چند ساعت از بین نرود. ممکن است فرد دید تاری داشته و به سختی می‌تواند نگاه را روی چیزی متمرکز کند. اگر فرد به نور حساس باشد بهتر است برای مدت کوتاهی از عینک دودی یا آفتابی استفاده کند. ممکن است شخص قادر به رانندگی نباشد بنابراین بهتر است از قبل برای برگشتن به منزل یا سر کار چاره‌ای بیندیشد. بسته به این که فرد چه شغلی داشته باشد ممکن است تا برطرف شدن کامل اثرات قطره چشمی قادر به کار کردن نباشد.
گردآوری: نیلوفر شایسته
