روزنامه سپید | اخبار 11 | 28 دی 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d48799
در آگوست 2016، زنی 57 ساله به بخش اورژانس بیمارستان ما مراجعه کرد. وی دچار سرفه بدون خلط، تنگی نفس و خستگی بود. این علایم از 6 هفته قبل ایجاد شده و طی این مدت دفعات سرفه به طور پیشرونده‌ای افزایش یافته بود. بیمار سیگاری نبود و با موادی که ممکن است محرک ایجاد سرفه باشند مواجهه نداشت. سابقه آلرژی منفی بود و بیمار تب نداشت. او به ریفلاکس معده به مری و افسردگی مبتلا بود، و به همین دلیل پنتوپرازول و ونلافاکسین دریافت می‌کرد. با این حال مصرف داروها توسط او منظم نبود. او از قرص «بدش می آمد».
بیمار در معاینه تنگی نفس داشت. تعداد تنفس وی 24 بار در دقیقه بود و میزان اشباع اکسیژن شریانی در هوای اتاق فقط 89 بود. ضربان قلب وی 96 بار در دقیقه بود. در قاعده هر دو ریه کراکل دمی و ویز منتشر و متناوب شنیده می‌شد. شمار گلبول‌های سفید تا µL 103/×14 افزایش یافته بود. رادیوگرافی قفسه سینه نشان‌دهنده افزایش تراکم نسج میان‌بافتی ریه به‌صورت دو طرفه بود. تشخیص پنومونی برای وی مطرح و لووفلوکساسین 500 میلی‌گرم یک بار در روز تجویز شد. ما همچنین به وجود تنگی مزمن برونش ناشی از آسم یا ریفلاکس معده به مری مشکوک بودیم، بنابراین برای وی سالبوتامول استنشاقی و پنتوپرازول و همچنین اکسیژن تجویز کردیم. اما کشت خون و خلط منفی بود. علاوه بر این، پس از 7 روز درمان بیمار بهتر نشد. سی‌تی‌اسکن با قدرت تفکیک بالا (high-resolusion)، نشان دهنده ارتشاح رتیکولوندولار میان‌بافتی در سرتاسر هردو ریه با الگویی شبیه به «درخت در حال جوانه زدن» بود، که نمای تیپیک برونشیولوآلوئولیت است (شکل 1). همچنین در سی‌تی‌اسکن اتساع بارز مری مشهود بود. بعد از گفتگوی بیشتر، بیمار اظهار داشت که به مدت 12 سال دچار دشواری در بلع به ویژه درمورد غذای جامد بوده است. در فلوروسکوپی ویدئویی حین صحبت کردن و بلع بیمار، آسپیراسیون مشاهده نشد، اما مانومتری مری نشان‌دهنده کم‌حرکتی شدید بود. ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی نشان‌دهنده یک مری متسع و دارای پیچ و خم بود که در میان آن یک قرص پانتوپرازول گیر کرده بود. یک دیورتیکول اپی‌فرنیک کوچک نیز مشاهده شد. تحلیل آسیب‌شناختی نمونه‌های تهیه شده از مری شواهدی را از اسکلروز سیستمیک را نشان نداد. تشخیص ما یک اختلال اولیه حرکتی مری بود. براساس یافته‌های سی‌تی‌اسکن و خطر آشکار آسپیراسیون، تشخیص بیماری منتشر برونشیولی، ثانویه به ریفلاکس معده به مری مطرح شد. به بیمار توصیه شد از مصرف غذای پرحجم و چرب. و مصرف حجم زیاد مایعات همراه غذا خودداری کند، از 3 ساعت مانده به زمان خواب غذا نخورد، و تا سه ساعت پس از صرف غذا به جلو خم نشود یا دراز نکشد. همچنین به وی توصیه شد حین خواب بیش از یک بالش زیر سر خود بگذارد. وضعیت سلامت وی به سرعت بهبود یافت و یک هفته بعد مرخص شد. زمانی که آخرین بار ویزیت شد، وضعیت خوبی داشت .
بیماری منتشر برونشیولی، که برونشیولیت منتشر ناشی از آسپیراسیون نیز نامیده می‌شود، عبارت است از التهاب مزمن برونشیول‌ها که در واکنش به ذرات آسپیره شده رخ می‌دهد. التهاب، ندول‌های منتشر و ارتشاح رتیکولار ایجاد می‌کند، که در رادیوگرافی قفسه سینه نمای هیپرلوسنت به خود می‌گیرد.
بیمار ما دچار اختلال حرکت مری و دیورتیکول اپی‌فرنیک بود، که هر دو مورد با آسپیراسیون همراه هستند. علاوه بر این، یافته‌های سی‌تی‌اسکن، تیپیک بیماری منتشر برونشیولی بود؛ ضمن آن که مشکل تنفسی وی با تمهیدات ساده علیه ریفلاکس بهبود یافت. بیماری منتشر برونشیولی احتمالا کمتر از میزان واقعی تشخیص داده می‌شود. در ژاپن، این بیماری در 31 نفر از 4880 بیمار کالبدشکافی شده شناسایی شد. جالب توجه است که اکثر این بیماران در بخش سالمندان بیمارستان فوت کرده بودند. تصور می‌شود بیماری منتشر برونشیولی نه به استروییدها، بلکه به درمان‌هایی پاسخ می‌دهد که آسپیراسیون را کاهش می‌دهند.
منبع: New England Journa- of Medicine
