روزنامه سپید | اخبار 9 | 09 دی 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d48372
کمیته مطالعه و تدوین راهنمای بالینی ضربه به سر
تعداد زیادی از مراجعات اورژانس، مربوط به ضربات سر و آسیب‌های مرتبط با آن است. آسیب‌های جاده‌ای با 6/47 درصد بیشترین سهم و سقوط از ارتفاع با 38 درصد و آسیب‌های ورزشی با 5/9 درصد، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. ضربات سر از عوامل اصلی مرگ و ایجاد ناتوانی در بسیاری از کشورهاست. تحقیقات نشان می‌دهد که مرگ ناشی از ضربات سر یک‌سوم از کل مرگ ناشی از تروما را شامل می‌شود.
در شماره گذشته، در مورد تعاریف و بعضی توصیه‌های کلیدی در این زمینه صحبت شد. در ادامه، به دیگر توصیه‌ها پرداخته خواهد شد.
ارجاع اولیه به بخش اورژانس بیمارستان
بررسی اولیه در پاره‌ای از موارد ممکن است در خارج از اورژانس بیمارستانی و با امکانات محدود انجام شود. در این صورت دقت شود که افت سطح هوشیاری، از دست دادن هوشیاری، یافته‌های نورولوژیک فوکال و شکستگی جمجمه ریسک‌فاکتورهای قوی پیشبینی کننده نیاز به اتاق عمل و جراحی هستند.
این بیماران علی‌رغم مشکلات زیاد انتقال، باید در اولین فرصت ممکن به مرکزی با تجهیزات کافی (جهت انجام CT-Scan) منتقل شوند. انتظار می‌رود هماهنگی لازم با مرکزی که قرار است بیمار به آن ارجاع شود، انجام شود.
برای بیمار با بقیه علامت‌ها، تصمیم بالینی پزشک جهت ارجاع اهمیت دارد. در غیاب اندیکاسیون‌های ذکر شده جهت ارجاع، احتمال نیاز به جراحی بسیار اندک است. در صورتی که امکان ارجاع وجود ندارد، بیمار باید به دقت تحت نظر باشد.
تصویربرداری
آسیب‌های درون جمجمه پیش از اینکه علایم بالینی ایجاد کنند به کمک تصویربرداری قابل تشخیص هستند. از این رو تصویربرداری اولیه می‌تواند از تاخیر در درمان پیشگیری کند. مطالعات متعددی با هدف رسیدن به قواعد خاص جهت پیشبینی وجود آسیب‌های درون جمجمه و نیاز به انجام سی‌تی اسکن انجام شده است. در بیشتر موارد، اولویت اصلی تشخیص آسیب و کمترین میزان خطا در تشخیص بوده، از این رو حساسیت تست بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در بین این موارد قوانین تشخیصی سی‌تی اسکن کانادا (Canadia- CT head rule) بیشترین میزان حساسیت (4/98 درصد) و ویژگی ( 6/49 درصد) را داشته است.
موارد اصلی Canadia- CT head rule که بیانگر آسیب جدی درون جمجمه‌ای و نیاز به سی‌تی اسکن است در جدول آمده است. 5 مورد نخست احتمال نیاز به مداخله نورولوژیک را با حساسیت 100 درصد پیشبینی می کنند. همچنین تاخیر در انجام سی‌تی اسکن جهت بررسی بیشتر و تحت نظر گرفتن بیمار در موارد با GCS کمتر از 15 سودمند نبوده است.
یک متاآنالیز از 6 مطالعه مختلف در مورد اطفال، نشان داده که شکستگی جمجمه، علایم فوکال، افت سطح هوشیاری و GCS غیرنرمال با خونریزی درون جمجمه رابطه دارند.
جهت تعیین نیاز به سی‌تی اسکن در اطفال مطالعات بعدی الگوریتمی را پیشنهاد کردند که به children’s head injury algorithm for the predictio- of importanclinica- events یا CHALICE معروف است. این پروتکل برای پیشبینی آسیب مغزی حساسیت 98 درصد و ویژگی 87 درصد دارد. در مورد اطفال باید دقت شود که آسیب‌های مغزی بدون وجود شکستگی جمجمه به طور شایع‌تری نسبت به بزرگسالان دیده می‌شود. از این رو اهمیت معاینه بالینی بسیار زیاد است.
ادامه دارد...
منبع: مرکز تحقیقات تروما و جراحی سینا، دانشگاه علوم پزشکی تهران
دبیرخانه تحقیق و توسعه سیاست‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران
