روزنامه سپید | اخبار 2 | 04 آذر 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d46420
آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی‌اردبیلی، از مراجع عظام تقلید و رئیس شورای‌عالی قضایی در دهه اول انقلاب، دیروز به علت مشکل قلبی و ریوی در بیمارستان لاله تهران درگذشت. آیت‌الله موسوی‌اردبیلی در سال 1304 در خانواده‌ای روحانی در شهر اردبیل متولد شد؛ او از مدرسه علمیه ملاابراهیم در اردبیل، تحصیل را شروع کرد و در سال 1322 برای خواندن دروس حوزوی وارد قم شد. موسوی‌اردبیلی در قم شاگرد علمایی چون سیدمحمدرضا گلپایگانی و سیداحمد خوانساری بود. اگرچه ورودش به قم برای تحصیل بود اما در قم ماندگار شد تا زمان فوت آیت‌الله بروجردی؛ مدت دو سال و اندى در نجف اقامت داشت و باردیگر موقع برگشت ساکن مدرسه فیضیه شد. در این زمان با شهید بهشتی آشنا شد، هر دو شاگرد آیت‌الله بروجردی بودند و به گفته خود باهم زبان انگلیسی و فرانسه می‌آموختند. آنها در مدت حضور در قم، مجلهاى به نام «مکتب اسلام» را منتشر کردند. موسوی‌اردبیلی در این مجله، درباره سلسله بحث‌هاى «دین از نظر قرآن» و مقالاتى مانند «قرآن یا آفتابى که غروب ندارد» و «طوفان نوح» را می‌نوشت؛ اما این همکاری تا شماره 9 مجله بیشتر دوام نداشت و پس از مهاجرت از قم، همکارى هم قطع شد. او در ماه رمضان سال ١٣٣٨ از قم به اردبیل رفت و تا سال ١٣۴٧ ساکن این شهر بود. آیت‌الله موسوى‌اردبیلى در تابستان ١٣۴٧ وارد تهران شد. شهید بهشتی مرکز تحقیقات اسلامی را سال ١٣۴٩ با همراهی آقای موسوی‌اردبیلی تشکیل داد. همکاری آنها ادامه داشت تا زمان انقلاب؛ در آن زمان در کنار مبارزات انقلابی و کارهای علمی مراکزی چون موسسه مکتب امیرالمومنین(ع)، کانون توحید و مدارس مفید را تاسیس کردند. انقلاب که شد موسوی‌اردبیلی، به عضویت شورای انقلاب درآمد. از مهمترین پست‌های بعد از انقلاب او عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضویت در هیئت سه‌نفره رسیدگی به اختلاف بنی‌صدر و دیگران، نمایندگی دوره اول مجلس خبرگان رهبری، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان‌عالی کشور، عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی و مسئولیت اجرای فرمان شش ماده‌ای امام خمینی (ره) است. موسوی‌اردبیلی یکی از موسسان حزب جمهوری اسلامی بود. آغاز به کار حزب جمهوری اسلامی، ٢٩ بهمن ۵٧ بود. پنج نفر از اعضای شورای انقلاب با نام آیت‌الله بهشتی، آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله موسوی‌اردبیلی، حجت‌الاسلام محمدجواد باهنر و آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی که به «خمسه طیبه» معروف شده بودند، پایه این حزب را بنا نهادند تا در مسائل سیاسی کشور تاثیرگذار باشند. اولین جلسه شورای حزب جمهوری اسلامی، نه در ساختمان این حزب در محله سرچشمه، بلکه در «کانون توحید» که تحت مدیریت آیت‌الله موسوی‌اردبیلی اداره می‌شد، برگزار شد. بعد از اینکه شهید بهشتی ترور شد، موسوی‌اردبیلی به جانشینی او به سمت ریاست دیوان‌عالی و شورای‌عالی قضائی انتخاب شد؛ این خواسته امام بود. پس از رحلت امام خمینی، موسوى‌اردبیلى که در دوران حیات امام تقاضاى کنارهگیرى از مسئولیت‌های اجرایی را کرده و پاسخ منفى شنیده بود، در شهریور همان سال به قم هجرت کرد و شروع به تدریس خارج فقه و اصول کرد. او در قم موسسه دانشگاه علوم انسانى (دارالعلم) مفید را تاسیس کرد.
