روزنامه سپید | اخبار 13 | 04 مرداد 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d39498
باریوم انما نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس است که می‌تواند تغییرات یا ناهنجاری‌ها را در روده بزرگ (کولون) تشخیص دهد. این روش تحت عنوان تصویر اشعه ایکس کولون هم نامیده می‌شود.
انما تزریق ماده‌ای به درون رکتوم از راه یک لوله کوچک است. در این موارد، مایع حاوی ماده متالیک (باریم) است که مانند پوششی روی دیواره داخلی کولون را می‌پوشاند. در حالت طبیعی، تصاویری که اشعه ایکس از بافت نرم می‌گیرد، کیفیت پائینی دارد، اما پوشش باریوم باعث می‌شود تصاویر سیاه و سفید نسبتا شفافی از کولون به دست آید.
در طول انجام تست باریوم انما، هوا هم ممکن است به درون کولون پمپ شود. هوا کولون را متسع کرده و کیفیت تصاویر را بهبود می‌بخشد. به این روش، باریوم انما با کنتراست هوا (کنتراست دوتایی یا double-contrast) گفته می‌شود.
پیش از انجام باریوم انما، طبق دستور پزشک، باید کولون خود را کاملا تخلیه کرده و آمادگی کامل داشته باشید.
در صورتی که علائم و نشانه‌های زیر را داشته باشید، پزشک ممکن است برای شما درخواست باریوم انما دهد تا علت ناراحتی شما مشخص شود:
درد شکمی
خونریزی از مقعد
تغییر در عادت‌های روده‌ای
کاهش وزن غیرقابل توجیه
اسهال مزمن
یبوست پایدار
X-ray باریوم انما به پزشک کمک می‌کند تا شرایط زیر را تشخیص دهد:
پولیپ‌ها
بیماری التهابی روده.
تست باریوم انما فرد را در معرض خطرات کمی قرار می‌دهد. به‌طور نادر، عوارض باریوم انما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
التهاب در بافت اطراف کولون
انسداد در راه گوارشی
پارگی در دیواره کولون
واکنش آلرژیک به باریوم.
تست‌های باریوم انما اغلب در دوران بارداری انجام نمی‌شود، زیرا اشعه ایکس به جنین آسیب می‌رساند.
پیش از انجام تست باریوم انما، باید کولون خود را کاملا تخلیه کنید. هر ماده‌ای که در کولون شما باقی بماند، می‌تواند تصاویر اشعه ایکس را مبهم کرده یا تشخیص یک ناهنجاری را با اشتباه روبه‌رو کند.
برای تخلیه کامل روده، از شما خواسته می‌شود:
روز قبل از انجام تست، رژیم غذایی مخصوص داشته باشید: از شما خواسته می‌شود غذا نخورید و فقط مایعات شفاف بنوشید، مانند آب، چایی، قهوه بدون شیر یا کرم، آب گوشت و نوشیدنی‌های گازدار شفاف.
از شب قبل ناشتا باشید: اغلب، از شما خواسته می‌شود از نیمه شب قبل از روز انجام تست، چیزی نخورید یا ننوشید.
شب قبل از انجام تست، مسهل استفاده کنید: مسهل که به صورت قرص یا پودر است، به تخلیه کولون کمک می‌کند.
از کیت انما استفاده کنید: در بعضی موارد، شاید لازم باشد از کیت انما استفاده کنید، در شب قبل از انجام تست یا چند ساعت قبل از انجام تست. این کیت محلول پاک کننده‌ای است برای برداشت هر نوع ماده باقیمانده‌ای در کولون.
در مورد داروهای مصرفی خود با پزشکتان صحبت کنید: حداقل یک هفته قبل از انجام تست، با پزشکتان در مورد داروهایی که به صورت طبیعی مصرف می‌کنید، مشورت کنید. شاید از شما خواسته شود مصرف آنها را چند ساعت یا چند روز قبل از انجام تست قطع کنید.
در طول انجام تست
در طول انجام باریوم انما، شما یک گان خواهید پوشید و باید عینک، هرگونه جواهرات یا بدلیجات و دندان مصنوعی همراه نداشته باشید. این تست به‌وسیله یک تکنسین و متخصص رادیولوژی انجام خواهد شد.
از شما خواسته می‌شود روی یک تخت مخصوص و به پهلو بخوابید. در ابتدا یک تصویر اشعه ایکس گرفته می‌شود تا مطمئن شوند که کولون تمیز است. سپس، یک لوله انمای لغزنده و روان درون رکتوم قرار داشته می‌شود. کیسه باریوم به لوله متصل شده تا محلول باریوم وارد کولون شود.
اگر قرار است برای شما باریوم انمای دو کنتراست انجام شود، هوا نیز از راه همان لوله به دورن کولون فرستاده می‌شود.
لوله‌ای که باریوم را وارد روده می‌کند، یک بالون کوچک در نزدیک سرش دارد. زمانی که لوله در ابتدای ورودی روده قرار داده می‌شود، بالون کمک می‌کند تا باریوم داخل بدن نگه داشته شود. با پر شدن روده از باریوم، ممکن است احساس کنید که نیاز به توالت و تخلیه روده دارید. کرامپ‌های شکمی هم ممکن است رخ دهند.
آرام باشید و نفس‌های بلند و عمیق بکشید.
گاهی از شما خواسته می‌شود تا برگردید و حالت‌های مختلفی را روی تخت تست بگیرید. این کار کمک می‌کند تا مطمئن شویم تمامی کولون با باریوم پوشیده شده و رادیولوژیست می‌تواند کولون را از زاویه‌های مختلف ببیند و ارزیابی کند. شاید هم از شما خواسته شود در بعضی مواقع نفس خود را حبس کنید.
رادیولوژیست ممکن است روی شکم و لگن شما فشار وارد کند تا تصاویر بهتری روی مانیتور متصل به ماشین اشعه ایکس حاصل شود. تصاویر متعددی از کولون و از زوایای مختلف با اشعه ایکس گرفته می‌شود.
به‌طور معمول، انجام تست باریوم انما 30 تا 60 دقیقه به طول می‌انجامد.
پس از اتمام کار، بیشتر باریوم از راه لوله انما از کولون خارج می‌شود. زمانی که تیوب خارج شد، شما می‌توانید هوا و باریوم باقی مانده را در توالت تخلیه کنید. کرامپ‌های شکمی اغلب به سرعت پایان می‌پذیرند و می‌توانید فعالیت‌های خود را از سر بگیرید.
ممکن است تا چند روز مدفوع سفیدرنگ داشته باشید که آنهم به دلیل خروج باریوم است. بهتر است پس از اتمام تست، مایعات بیشتری بنوشید تا خطر یبوست هم کاهش یابد.
براساس یافته‌های تست، ممکن است به تست‌های دیگری هم نیاز داشته باشید، (مانند کولونوسکوپی) تا هرگونه ناهنجاری کاملا بررسی شده و در صورت لزوم بیوپسی گرفته یا درآورده شود.
منبع: Mayo Clinic
ترجمه: نیلوفر شایسته
