گروکشی بوئینگ برای ایران

روزنامه سپید   |   اخبار 7   |   22 تیر 1395   |   لینک خبر:   sepidonline.ir/d38436

       چند روز پس از تصمیم پرسروصدا و دردسرآفرین نمایندگان کنگره آمریکا برای متوقف کردن فرآیند فروش هواپیمای بوئینگ به ایران حالا به نظر می‌رسد این ماجرا ابعاد تازه‌تری نیز به خود خواهد دید و این بار موضوع بر سر رقابت یا رقابت نکردن در آسمان ایران خواهد بود. صنعت هوانوردی ایران که در طول دهه‌های گذشته به دلیل محدودیت‌های جدی بین‌المللی از خرید هواپیماهای جدید بی‌بهره بوده است، پس از اجرایی شدن برجام اعلام کرده ظرف 10 سال به 500 هواپیمای جدید احتیاج خواهد داشت. هواپیماهایی که احتمالاً بخش قابل‌توجهی از آنها از طریق دو هواپیماساز بزرگ جهان یعنی بوئینگ و ایرباس خریداری خواهند شد. همین پیش‌بینی در عمل خود را نشان داده و در شرایطی که ایران قرارداد خرید 118 فروند ایرباس را به امضاء رسانده، چند هفته قبل تفاهم‌نامه ابتدایی خرید بیش از 100 فروند هواپیمای بوئینگ نیز نهایی شد.

       با وجود آنکه این تفاهم‌نامه پس از دریافت چراغ سبزهای لازم از سوی دولت ایالات‌متحده به امضاء رسید، اما کنگره آمریکا در تصمیمی عجیب شرایط را سخت کرد تا طرح ممنوعیت فروش بوئینگ به ایران در این کنگره به تصویب برسد. هرچند برای اجرایی شدن این مصوبه نیاز به تایید مجلس سنا و سپس دور زدن وتوی رئیس‌جمهوری آمریکا خواهد بود، اما از هم‌اکنون پس‌لرزه‌های این مصوبه در روابط ایران با دیگر شرکت‌های بزرگ هواپیماسازی نیز مشخص شده است. شرکت بوئینگ که خطر از دست دادن کامل بازار ایران را تجربه می‌کند، در قالب اظهارنظرهای چندگانه‌ای اعلام کرده یا باید مجوز لازم برای ورود این شرکت به ایران صادر شود یا هیچ شرکت و هواپیماسازی حق فروش هواپیما به ایران نداشته باشد.

       مدیر اجرایی بوئینگ در این رابطه گفته در شرایطی که این شرکت حق معامله با ایران را نداشته باشد، قطعاً قطعه‌سازان و شرکت‌های آمریکایی دیگر نیز باید جزو همین مصوبه به‌حساب بیایند و ازاین‌رو حتی هواپیماهای ایرباس نیز که حداقل 10 درصد قطعاتشان آمریکایی است نباید به ایران فروخته شوند. هرچند تا زمانی که دولت ایالات‌متحده نظر خود درباره‌ برجام را تغییر نداده و بر اساس رویه قبل هر مصوبه‌ای را که برخلاف این توافق باشد وتو خواهد کرد، اما در صورت تداوم فشارها علیه ایران مشخص نیست که تکلیف تفاهم‌نامه‌های بسته‌شده با شرکت‌های بزرگ هواپیماسازی چه خواهد شد. موضوعی که برای صنعت هوانوردی کشور اهمیت بسیار زیادی دارد.