روزنامه سپید | اخبار 5 | 06 تیر 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d37133
تحلیلگران سیاسی در گفت‌وگو با سپید از تاثیر جدایی بریتانیا بر آینده اروپا و رابطه با ایران می‌گویند
بالاخره جزیره از اتحادیه جدا شد؛ بعد از ماه‌ها انتظار، بالاخره همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، برگزار شد و بریتانیایی‌ها به ماندن در اتحادیه پاسخ منفی دادند. اما آینده اتحادیه اروپا در نبود انگلستان، یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین کشور عضو این نهاد بین‌المللی چه خواهد شد؟ پیش‌بینی می‌شود انتخاب شهروندان بریتانیایی به خروج از اتحادیه اروپا آغازگر فرایند متلاشی شدن نهادهای سیاسی و امنیتی‌ای باشد که اتحادیه اروپا بعد از جنگ جهانی دوم و جنگ سرد بر اساس آن شکل‌گرفته است. همچنین رای به خروج از اتحادیه اروپا به‌دوراز مسیرهای چندساله‌اش سبب می‌شود تا این اتحادیه وارد نوار جدایی‌ها شود، چراکه دومین اقتصاد و قدرت نظامی اتحادیه اروپا از آن جداشده است. کسی نمی‌داند بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تا چه اندازه و با چه سرعتی اتحادیه به سمت فروپاشی پیش خواهد رفت. اما خروج انگلستان از اتحادیه اروپا در ایران نیز عکس‌العمل‌هایی را در پی داشت؛ عده‌ای از این جدایی خوشحال بودند و جمعه سیاه لندن را جشن می‌گرفتند و گروهی دیگر تحلیلی خلاف آن ارائه می‌دادند. حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور، خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را فرصتی تاریخی برای ایران دانست و نوشت: «باید از این فرصت تازه نهایت بهره را برد.» وی بابیان اینکه «ستاره‌های پرچم اتحاد در اروپا در حال فروافتادن است»، گفت: «تحولات اقتصادی کشورهای جنوب اروپا، تروریسم، و بحران مهاجرت نشان می‌داد که این اتحاد در حال فروپاشی است؛ اما دومینوی سقوط با برگزیت آغاز می‌شود.»
انگلستان به منافع ملی خود توجه نکرد
سیدعلی خرم، تحلیلگر مسائل بین‌الملل و مشاور وزیر امور خارجه، درباره آینده تحولات در لندن و اتحادیه اروپا به خبرنگار سیاسی سپید گفت: «خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، علی‌رغم اینکه در بخش مردمی تصور این است که به نفع انگلستان است، در بخش تخصصی ارزیابی‌های این است که این خروج به ضرر انگلستان تمام خواهد شد. انگلستان از نظر قدرت سیاسی و شعاع نفوذ در جهان حد محدودی برای خود دارد؛ انگلستان، بریتانیای کبیر دیروز نیست که آفتاب در سرزمینش غروب نکند.» وی افزود: «انگلستان کشور درجه دومی در قاره اروپا است که صنایع و اقتصاد خوبی دارد؛ اما بیشتر این پتانسیل را در این چند دهه به دلیل حضور در اتحادیه اروپا بدست آورده است. 45 درصد صادرات انگلستان به اتحادیه اروپاست و بسیاری از متخصصان انگلیسی در کشورهای دیگر اتحادیه اروپا، فعال هستند و از حقوق خوبی برخوردارند. این خروج به نفوذ و قدرت سیاسی انگلستان لطمه می‌زند.»
این تحلیلگر بین‌الملل تصریح کرد: «با این خروج، کارشناسان پیش‌بینی کردند که شش درصد از تولید ناخالص انگلستان کم خواهد شد. بیکاری افزایش پیدا می‌کند و انگلستان از رونق می‌افتد. وقتی این شاخص‌ها را کنار هم می‌گذاریم می‌بینیم که انگلستان کاری مطابق با منافع ملی خود انجام نداده است.» به‌گفته خرم، دو عضو پیوسته انگلستان، یعنی اسکاتلند و ایرلند شمالی رای بر ماندن در اتحادیه اروپا داده‌اند و این دو کشور اعلام کرد که رفراندومی را برگزار خواهند کرد و درباره استقلال از انگلستان تصمیم خواهند گرفت؛ از این بعد هم انگلستان ضرر کرده و این انگلستان، دیگر انگلستان سابق نیست. اما به‌گفته خرم، این خروج به نفع اتحادیه اروپا هم نیست و بعد از این اتحادیه هم ضعیف خواهد شد و سرنوشت دیگری در انتظار اتحادیه خواهد بود؛ سرنوشتی که تا جدایی برخی از اعضا از این نهاد بین‌المللی شاید پیش برود.
رفراندوم بریتانیا و تاثیر آن بر ایران
تاثیر خروج انگلستان از اتحادیه اروپا بر ایران چیست؟ خرم در پاسخ به این پرسش به خبرنگار سیاسی سپید گفت: «تا دیروز انگلستان جز سه کشور اروپایی بود که وارد بحث هسته‌ای ایران می‌شد ولی از دیروز به این طرف این کشور در بحث هسته‌ای ایران هیچ دخالت و سهمی ندارد. این اتحادیه اروپا است که در درون خود عمل می‌کند. بالاخره انگلستان در این اتحادیه وزنه‌ای بود.» او با اشاره به نگرانی‌هایی که در داخل ایران نسبت به عملکرد انگلستان در قبال پرونده هسته‌ای ایران وجود داشت، افزود: «در ایران برخی همیشه فکر می‌کنند که انگلیس علیه ایران توطئه می‌کند؛ اما این داستان‌ها مخصوص قرن 18 و 19 است و امروز قرن 21 است. باید به این گروه گفت شما قدری خوشحال باشید که دیگر قدرت انگلستان کم شده است؛ اما کاهش نفوذ انگلستان در اروپا و جهان برای روزی که اگر یک حکومت تندرو در آمریکا برسر کار بیاید، خوب نیست. انگلستان دیگر نمی‌تواند نقش تاثیرگذاری به نفع ایران بازی کند.» او درباره تاثیر این جدایی بر مناسبات سیاسی ایران با اروپا نیز معتقد است: «مناسبات ایران با انگلیس منوط به حضور انگلیس در اتحادیه اروپا تعریف نشده است که با این خروج، مناسبات برهم بریزد. این مناسبات تاریخی و ریشه‌دار با تجربه مثبت و منفی است؛ چه انگلیس عضو اتحادیه اروپا باشد یا نباشد روابط این دو کشور تعریف خاص خودش را دارد. اما در مورد برجام باید گفت که اتحادیه اروپا به‌عنوان یک هویت پای این قرارداد امضا گذاشته است. انگلیس، فرانسه و آلمان از طرف کشور خودشان این قرارداد را امضا کرده‌اند و خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، خللی در تعهد انگلستان ایجاد نخواهد کرد.»
خروج انگلیس به نفع آمریکاست
حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل سیاسی، هم درباره خروج انگلستان از اتحادیه اروپا به خبرنگار سیاسی سپید گفت: «موضوع خروج انگلستان از اتحادیه اروپا به این اندازه مهم نیست که رسانه‌های جهان به آن می‌پردازند. پنج سال قبل کسی فکر نمی‌کرد که انگلیس از اتحادیه اروپا جدا شود. ارابه اتحادیه اروپا سه اسب داشت: آلمان، فرانسه و انگلیس. تصور اینکه اتحادیه اروپا بدون انگلیس به راه خود ادامه دهد زمانی دشوار بود؛ ولی الان واقعیت این است که انگلستان از این اتحادیه جداشده است. خروجی که می‌تواند به ضرر اتحادیه و انگلستان باشد، البته موافقان جدایی استدلال دیگری دارند.» بهشتی‌پور درباره دلایل جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز معتقد است: «دنیای غرب بعد از برهم خوردن نظام دوقطبی در حال تحول است؛ به‌نظر می‌رسد آنگلوساکسون‌ها می‌خواهند مسیر خود را از آتلانتیکی‌ها جدا کنند. این‌ها از اتحادیه اروپا خود را جدا کرده‌اند. اگرچه آمریکا به‌ظاهر از ماندن انگلیس در اتحادیه حمایت کرده است، اما این خروج به نزدیک شدن بیشتر این دو کشور به‌هم منجر خواهد شد. از طرفی آمریکا به اتحادیه اروپا به‌عنوان رقیب نگاه می‌کرد و این خروج به نفع آمریکاست.»
انگلیسی‌ها بعد از برگزیت تازه می‌پرسند:
اتحادیه اروپا اصلا چیست؟!
واشنگتن پست: درحالیکه نتیجه همه‌پرسی روز پنجشنبه انگلیس و رای مردم این کشور به خروج از اتحادیه اروپا کل جهان را تحت تاثیر قرار داد، به نظر می‌رسد که بسیاری از انگلیسی‌ها حتی اصلا نمی‌دانند به چه چیزی رای داده‌اند! رای دهندگان انگلیسی که فردای روز همه‌پرسی را با سقوط بازارهای مالی و کاهش شدید و بی‌سابقه واحد پول کشورشان آغاز کردند، اکنون با یک سری شوک‌های اقتصادی روبرو هستند که به گفته تحلیلگران پیش از بهبودی به روند بدتر شدن ادامه خواهد داد. تاثیرات و تبعات رای انگلیسی‌ها به خروج از اتحادیه اروپا در سطح جهانی و حتی در آمریکا نیز حس شد و اکنون برخی رای‌دهندگان انگلیسی از اینکه رای به خروج دادند، پشیمان شده‌اند. یک زن انگلیسی که به خروج از اتحادیه اروپا رای داده در مصاحبه‌ای به شبکه تلویزیونی ITV گفت: «با وجود آنکه من به خروج رای دادم؛ اما صبح که بیدار شدم واقعیت مرا متاثر کرد. اگر باز فرصتی داشتم که چنین رایی بدهم، این بار به ماندن در اتحادیه اروپا رای می‌دادم.» این سردرگمی انگلیسی‌ها درباره «برگزیت» (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) و اینکه این مساله چه اتفاقی بر سر اقتصاد کشورشان خواهد آورد، ظاهرا در روز پنجشنبه خودش را نشان داد. موتور جستجوی اینترنتی گوگل گزارش داد که جستجوی انگلیسی‌ها درباره یک سری سوال‌های ابتدایی درباره تبعات این همه‌پرسی افزایش چشمگیری پیدا کرده است. گوگل گزارش داد که حدود هشت ساعت بعد از خاتمه این همه‌پرسی جستجوی عبارت «چه می‌شود اگر ما اتحادیه اروپا را ترک کنیم؟» در این سایت از سوی انگلیسی‌ها سه برابر افزایش یافت. به‌رغم تمامی تلاش‌هایی که دو اردوی حامی و مخالف خروج از اتحادیه اروپا برای اقناع رای‌دهندگان انگلیسی از جمله با تبلیغاتشان درباره مساله مهاجرت و تاثیرات اقتصادی خروج از این اتحادیه انجام دادند؛ اما به نظر می‌رسد که بسیاری از رای‌دهندگان انگلیسی حتی نمی‌دانند که اصلا اتحادیه اروپا چیست. آنها که اکنون به‌شدت در حال جستجوی عبارت «اتحادیه اروپا چیست؟» در وبسایت گوگل هستند. اما منصفانه باید گفت این سوال اکنون اهمیت بسیار بیشتری برای کاربران انگلیسی گوگل که آن را در این سایت جستجو می‌کنند، پیدا کرده است.
لیلا ابراهیمیان
