روزنامه سپید | اخبار 7 | 28 مهر 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d36217
ترومبوزیا ترومبوس به لخته شدن گلبول‌های قرمزخون در عروق گفته می‌شود. اگر این لخته خون یا ترومبوز در مغز ایجاد شود، باعث سکته مغزی شده و اگر این لخته شدن در قلب به وجود بیاید، باعث انفارکتوس و سکته قلبی می‌شود. اگر این ترومبوز در عروق پا ایجاد شود، باعث ترومبوفلبیت می‌شود. ایجاد ترومبوز در ارگان‌ها و اعضای حیاتی بدن مانند قلب، مغز، کلیه و سایر ارگان‌های حیاتی خطر فراوانی را برای فرد به وجود می‌آورد. برای نمونه اگر بیماری در عروق قلبش تنگی وجود داشته و به عبارتی مبتلا به پلاک آترواسکلروز باشد؛ در چنین شرایطی، رگ‌های این عضو تنگ شده و رسوب چربی در جدار رگ‌ها ایجاد می‌شود. در نهایت چربی به رگ‌ها از داخل و از طریق جدار فشار می‌آورد و باعث پاره شدن سلول‌های داخلی رگ‌ها می‌شود.
ترومبوز باعث ایجاد لخته خون در رگ‌های قلبی می‌شود و به تبع آن فردی که به این بیماری دچار شده است، سکته می‌کند. در ترومبوز مغزی و سکته مغزی، ممکن است نیمی از بدن لمس و فرد فلج شود. اگر ترومبوز در چشم ایجاد شود ممکن است، کوری یک چشم یا قسمتی از یک چشم اتفاق بیفتد، بنابراین باید توجه داشت که ممکن است، ترومبوز در هر جای بدن که رگ وجود دارد، ایجاد شود. به عبارتی هر جایی که رگ وجود داشته باشد، شانس ایجاد لخته و ترومبوز را داراست. پس در تعریف ترومبوز باید گفت، ترومبوز لخته‌ای است که در اثر چسبندگی پلاکت‌های خون که برای بند آوردن خونریزی لازم است، جمع می‌شود و خونریزی را بند می‌آورند، به وجود می‌آید. در نتیجه قسمتی ایجاد می‌شود که سفت است و به آن ترومبوز عروقی می‌گویند. این ترومبوز در جاهای مختلف عوارض خاص خود را دارد. برای درمان و جلوگیری از عوارض ترومبوز قلبی روش‌های گوناگونی وجود دارد، اگر ترومبوز حاد در قلب و رگ‌های قلب ایجاد شود، باعث سکته می‌شود. در صورتی که در ظرف یکی یا دو ساعت به فرد دسترسی داشته باشیم و فورا داروی استرپتوکیناس را به فرد تزریق کنیم یا در چنین شرایطی هپارین (یک گلیکوزآمینو گلیکان بسیارسولفاته) را که به‌عنوان یک داروی ضدانعقاد تزریقی است مورد استفاده قرار دهیم، ممکن است رگ باز شود و صدمات آن کمتر شود. برای جلوگیری از ترومبوز و لخته شدن می‌توان روش‌های پیشگیرانه انجام داد. می‌توان از داروی سفرادین استفاده کرد که به دنبال استفاده از این دارو، سیستم انعقادی بدن فلج شده و از ایجاد لخته و ترومبوز جلوگیری شود.
منوچهرقارونی
متخصص قلب و عروق، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
