روزنامه سپید | اخبار 5 | 05 آبان 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d35680
آزمایشگاه در نظام سلامت، یکی از ستون‌های اصلی تشخیص بیماری و پیگیری درمان است. کارخانه‌ای که مواد اولیه آن نمونه‌های بیماران و محلول‌های آزمایش و محصول آن جواب‌های پرینت شده‌ای است که مسیر بعدی درمان را مشخص می‌کنند. ۲ عامل موثر در انجام آزمایش که منجر به نتیجه دقیق می‌شود، عبارتند از کارمند مجرب آموزش دیده و تجهیزات و کیتهای مصرفی مرغوب.
بهروز حاجیان تهرانی، مدیرعامل شرکت پیشتاز طب، در گفتگو با «سپید» در خصوص وضعیت کنونی تولیدات داخلی کیتهای آزمایشگاهی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: «علی‌رغم مشکلات متعدد موجود بر سر راه تولید، در حال حاضر مقدار قابل‌توجهی از نیاز آزمایشگاه‌های کشور به کیتهای تشخیصی توسط تولید‌کنندگان داخلی تامین می‌شود که از کیفیت مطلوب برخوردار بوده و قابل رقابت با رقبای مطرح و باکیفیت خارجی هستند. بی‌شک چنانچه تولید کشور بیشتر مورد توجه قرار می‌‌گرفت، بیشترین موارد مورد مصرف آزمایشگاه‌ها از تولیدات داخل تامین می‌شد.»
مشکلات و موانع سر راه تولیدات کیتهای آزمایشگاهی
حاجیان در خصوص مشکلات و موانع سر راه تولیدات کیتهای آزمایشگاهی گفت: «از آنجایی‌که تولید بسیاری از کیتهای آزمایشگاهی دانش فنی بالا و نوینی را طلب می‌کند و از سوی دیگر آزمایشگاه‌ها و سالن‌های تولید باید از شرایط خاص و کنترل‌شده‌ای برخوردار باشند، هزینه‌های تولید بسیار بالاست و نیاز به نیروهای متخصص با تحصیلات بالای دانشگاهی و ایجاد آزمایشگاه‌هایی با شرایط خاص هزینه زیادی را به این خط‌تولید تحمیل می‌کند.» وی افزود: «از سوی دیگر واردات بی‌رویه قانونی و قاچاق کیتهای بی‌کیفیت ولی ارزان‌قیمت از کشورهای خارجی و به‌ویژه چین شرایط رقابتی نابرابری را علیه تولید ایجاد می‌کند. با توجه به تولید مواد اولیه مورد نیاز در کشورهای توسعه‌یافته اروپایی و آمریکایی، معضل دیگر در زمینه تولید، خرید مواد اولیه بود که به علت وجود تحریم‌ها این خرید به سختی و در بسیاری موارد از طریق شرکت‌های واسطه صورت پذیرفته و هزینه تولید را افزایش می‌داد. از سایر اثرات سوء تحریم‌ها می‌توان اختلال در انجام عملیات بانکی و حواله پول را نام برد.» وی افزود: «افزایش هزینه تامین مواد اولیه به علت خرید از شرکت‌های واسطه، سختی انتقال پول و افزایش نرخ ارز در سال‌های اخیر از مشکلات اعظم تولید است.»
مدیرعامل شرکت پیشتاز طب در خصوص استقبال از تولیدات داخل گفت: «اگرچه روحیه خارجی‌پسندی در کشور رواج دارد اما جای بسی خوشحالی است که کیفت بالا و قیمت مناسب کیتهای تولید داخل باعث استقبال بسیار بالای آزمایشگاه‌ها شده، به طوری که اکثر کیتهای روتین مصرفی در آزمایشگاه‌ها تولید داخل هستند.» وی با بیان اینکه تاثیری از طرح تحول سلامت بر قیمت تمام شده تولید کیتهای آزمایشگاهی احساس نمی‌شود، خاطرنشان کرد:« بنابراین انتظاری مبنی بر تغییر قیمت یا کیفیت این محصولات نمی‌رود.»
جلوگیری از مصرف کیتهای بی‌کیفیت و نامرغوب
حاجیان در خصوص اقدامات صورت گرفته برای جلوگیری از مصرف کیتهای بی‌کیفیت و نامرغوب در آزمایشگاه‌ها گفت: «خوشبختانه اخیرا آزمایشگاه مرجع سلامت با برخورد قانونی و پیگیرانه، روند اجرایی مناسبی را برای جلوگیری از توزیع کیتهای بی‌کیفیت آغاز کرده که موجبات حذف برخی از کیت‌هایی را که به‌صورت غیرقانونی و قاچاق وارد کشور می‌شده فراهم کرده است. ادامه این روند در نهایت موجب تقویت تولید و حضور کیتهای باکیفیت بالا‌تر در کشور خواهد بود.»
وی همچنین در خصوص عوارض استفاده از کیتهای نامرغوب گفت: «استفاده از کیتهای بی‌کیفیت نتایج آزمایش غلط را به همراه خواهد داشت که بسته به حساسیت آزمایش مورد انجام عوارض متعددی از جمله عوارض فردی و اجتماعی قابل پیش‌بینی است. به عنوان مثال ممکن است تشخیص اشتباه، منجر به درمان اشتباه و عوارض جبران‌ناپذیر جسمی و روانی برای بیمار شود و یا عدم تشخیص برخی بیماری‌های مسری امکان شیوع آن را افزایش می‌دهد. گاهی تشخیص اشتباه بیماری‌های خطرناک و اعلام نتیجه مثبت کاذب، عوارض روانی وخیمی برای بیمار ایجاد می‌شود.»
کیتهای آزمایشگاهی ارزان‌تر می‌شود
اما مدیر کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت درباره مهم‌ترین مباحث جلسه کمیته فناوری آزمایشگاه پزشکی گفت: «پیش‌بینی می‌شود نظام آزمایشگاهی کشور با تخصیص ارز سیستم بانکی به اقلام آزمایشگاهی شاهد ۲۰ درصد کاهش هزینه کیتهای مصرفی باشد.» سیامک سمیعی اظهار داشت: «در دومین جلسه کمیته فناوری آزمایشگاه پزشکی که با حضور نمایندگان انجمن‌های آسیب‌شناسی، دکترای علوم آزمایشگاهی، متخصصان علوم آزمایشگاهی، جامعه علمی آزمایشگاهیان، ژنتیک پزشکی و انجمن تامین کنندگان تجهیزات آزمایشگاهی تشکیل شد، برمبنای تصمیمات این جلسه حداکثر تا یک هفته‌آینده کارگروهی متشکل از نمایندگان آزمایشگاهی برای تعیین و اعلام سهم مطلوب و منطقی کیت و شناساگرهای مصرفی از تعرفه مصوب دولت (بخش دولتی و خصوصی) تشکیل می‌شود.» وی افزود: «از مهم‌ترین مباحث این جلسه مکانیزم‌های کار‌شناسی و بررسی قیمت وسایل تشخیصی آزمایشگاه پزشکی (IVD) برای تخصیص ارز سیستم بانکی به شرکت‌های تامین کننده (با تاکید بر کاهش قیمت تمام شده خدمات)، افزایش ظرفیت کنترل کیفیت و ارزیابی آزمایشگاهی کیت‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی با کمک انجمن‌های علمی و اطلاع‌رسانی مربوط به حوزه IVD برای مقابله با محصولات فاقد کیفیت، غیرمجاز و قاچاق بود.»
سمیعی ادامه داد: «برمبنای تصمیمات این جلسه حداکثر تا یک هفته آینده کارگروهی متشکل از نمایندگان آزمایشگاهی برای تعیین و اعلام سهم مطلوب و منطقی کیت و شناساگرهای مصرفی از تعرفه مصوب دولت (بخش دولتی و خصوصی) تشکیل خواهد شد. براین اساس، آزمایشگاه مرجع سلامت فهرست ۳۰۰ آزمایش اولویت‌دار را از آزمایش‌های رایج و کلیدی مورد نیاز نظام سلامت به عنوان گام اول اعلام خواهد کرد.» وی عنوان کرد: «پیش‌بینی می‌شود نظام آزمایشگاهی کشور با تخصیص ارز سیستم بانکی به اقلام آزمایشگاهی در شروع شاهد ۲۰ درصد کاهش هزینه کیتهای مصرفی باشد و با اصلاح الگوی مصرف و ایجاد شرایط رقابت سالم بین شرکت‌های معتبر تامین کننده، شاهد تاثیر بیشتری بر کاهش هزینه‌ها باشد.»
مدیر کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: «افزایش ظرفیت آزمایشگاهی برای کنترل کیفیت کیت‌ها و تجهیزات نیز به عنوان یکی راهکارهای تاثیرگذار در ایجاد اطمینان و اعتماد نسبت به محصولات تولید داخل ارزیابی و از اقدامات کلیدی برای استقرار اقتصاد مقاومتی محسوب می‌شود.»
پدیده مظفری
