روزنامه سپید | اخبار 2 | 05 آبان 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d3519
کارنامه مذاکرات هسته‌ای در دوره‌‌های احمدی‌نژاد، خاتمی، روحانی و لاریجانی به روایت هاشمی رفسنجانی
«تاریخچه صنعت و دیپلماسی هسته‌ای ایران» عنوان مصاحبه‌ای تفصیلی بود که دیروز از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در یک سایت تخصصی مسایل هسته‌ای منتشر شد. در این مصاحبه تفصیلی، سیاستمدار کهنسال ایرانی، روایتی ازاهداف و دلایل ازسرگیری فعالیت‌های هسته‌ای پس از انقلاب که از دولت دوران جنگ آغاز شد و در دولت‌های سازندگی و اصلاحات به نتیجه رسید، ارائه کرد. اما محور اصلی بحث هاشمی دفاعیاتی بود که از عملکرد حسن روحانی، علی لاریجانی و محمدجواد ظریف در دوران مسئولیت تیم هسته‌ای ایران صورت داد.
هاشمی که طی سه سال گذشته از مدافعان اصلی دستیابی به توافق هسته‌ای بوده است، در گفت‌وگو با سایت «امید هسته‌ای ایرانیان» بر این نکات تاکید کرد:
قبل از اینکه دولت اصلاحات تمام شود، مذاکرات بود و چون آقای روحانی دبیر شورای امنیت بود، نقش مذاکره‌کننده را داشت. آن موقع تهدیدها و خطر شروع شده بود و به جایی رسیده بود که ما داوطلبانه کارها را تعلیق کنیم و فقط کارهای محدودی را که مشخص شده بود، انجام بدهیم. ولی غنی‌سازی و این کارها را تعطیل کنیم و تحقیقات را ادامه بدهیم که ماجرای آن مفصل است. رهبری هم تایید کردند. یعنی رهبری آخرین سندی را که در سعدآباد امضا شد، تایید کردند. حتی وقتی علیه آن هیاهو شد، دفاع کردند و گفتند کار خوبی بود که انجام شد. در همان دوران تعلیق، ما موفق شدیم کار اصفهان را تمام کنیم که این توفیقی بود، چون کار را به جایی رساندیم.
وقتی آقای احمدی‌نژاد آمد، با رهبری تصمیم گرفتند که تعلیق را بشکنیم. هنوز کار آقای احمدی‌نژاد شروع نشده بود که به آقای خاتمی پیشنهاد کردند که ایشان تعلیق را بشکند. در آن دوره گاهی جلسه‌ای خدمت رهبری بود که جمع زیادی شرکت می‌کردند. در آن جمع وزیر خارجه، رئیس‌جمهور، روسای قوا، من، نظامی‌ها مثل آقای شمخانی و دیگران بودند و برای قدم به قدم کارها مشورت می‌شد. تصمیمات رهبری با مشورت بود که نتیجه آن جلسه را می‌پذیرفتند. وقتی احمدی‌نژاد آمد و گفت که تعلیق را بشکنیم، آقای خاتمی گفت: من نمی‌شکنم، برای اینکه یک پرونده سنگین تهدید برای دولت بعد باقی می‌ماند و من نمی‌خواهم دولت بعد از من وارث این مشکل شود. بعدها نمی‌دانم چگونه آقای خاتمی را قانع کردند که ایشان تعلیق را باز کرد. از آن به بعد دعواها شدت گرفت و بقیه مسایل که تا الان ادامه دارد.
یک دوره هم آقای لاریجانی مذاکره می‌کرد. آقای لاریجانی خوب پیش می‌رفت و هیاهویی نداشت و منطقی صحبت می‌کرد و داشت نتیجه می‌گرفت که عوض شد. وقتی موضوعی مثل پرونده هسته‌ای، سیاسی و فنی شد، اعضای تیم مذاکره‌کننده هم باید ترکیبی از شخصیت‌های آگاه به مسایل سیاسی و فنی باشد. در این‌گونه مسایل حرف‌های شعاری و صدور بیانیه‌های تند جواب نمی‌دهد. در تمام سال‌هایی که پرونده هسته‌ای ایران باز شد، حرف ما این بود که غرب دارد بهانه‌گیری می‌کند، در چنین فضایی نباید بهانه به دست آنها بدهیم.
آقای روحانی هم در تبلیغاتش و هم در سوابقش به گونه‌ای بود که دنیا او را برای جلوگیری از جنگی دیگر در خاورمیانه مناسب دید و آنها هم استقبال کردند. در گذشته هیچ‌وقت مذاکرات هسته‌ای پیشرفت نداشت. ولی مذاکرات دولت آقای روحانی با روندی منطقی پیشرفت کرد. چون آقای ظریف تخصص مذاکره را از پیش داشت و تیم خوبی هم تشکیل داده بود، با منطق برخورد می‌کرد و با طرف‌های غربی و آمریکایی مذاکره می‌کردند. در این مقطع هم ما جدی بودیم و هم آنها جدی بودند.
البته در داخل، رقابت سیاسی روی اصل موضوع سایه انداخته بود. افرادی هستند که می‌گویند اگر این دولت موفق شود تحریم‌ها را بردارد و زندگی در کشور ما عادی شود، مردم به ناحق بودن حرف‌ها و شعارهای آنها پی می‌برند. مخصوصا وقتی می‌بینند خارجی‌ها با این وسعت برای کار کردن با ما می‌آیند، فکر می‌کنند میدان از دست‌شان به طور کلی گرفته می‌شود. چون تمام کارهای آنها سیاسی، جناحی و باندی بوده، برای آنها مهم است که این‌گونه نشود.
دفاع موشکی ما در برجام نیست و اصلا وارد این موضوع نشدیم و حتی مذاکره‌کنندگان ما هم اجازه نداشتند وارد آن شوند. رهبری فقط برای بحث روی برجام اجازه دادند. مثلا اینها می‌گویند که در پروتکل الحاقی آمده که سایت‌های نظامی ما را ببینند. اما نمی‌گویند که قبل از این و در زمان احمدی‌نژاد دو بار اجازه صادر شده و آمدند و دیدند. همه اینها بهانه است و هیاهو می‌کنند.
دولت قانونا لازم نمی‌دانست برجام در مجلس بررسی شود، خود دولت لایحه نداد و اینها آمدند طرح دادند. چون رهبری هم صریح نگفتند که لازم است مجلس ببیند. اما از لحاظ سیاسی خوب نیست مجلس برکنار باشد. قبلا آقای لاریجانی به آقای روحانی گفته بود که در مجلس رد نمی‌شود. چون اینها فراکسیون بزرگی دارند و صد و هفتاد، هشتاد نفر هستند و می‌دانست که رای می‌دهند. یعنی دلواپس‌ها نه تنها در مجلس، بلکه عده‌ای از انسان‌های بی‌اطلاع را تحریک می‌کردند که حرف‌های بدی بزنند. صدا و سیما به آنها میدان می‌داد که درآنجا تحلیل‌های سطحی کنند. البته تمام این کارها و مزاحمت‌هایی که ایجاد می‌کردند، به ضررشان تمام شد. چون ما می‌دانیم و آنها هم می‌دانند که 80 تا 90 درصد مردم با این روند وتوافق، موافق هستند.
نگذارید تندروها میدان‌داری کنند
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین دیروز در دیدار جمعی از مهندسین اجرایی پروژه‌های ملی در داخل و خارج از کشور تاکید کرد: «اعتراض توهین‌آمیز یک اقلیت محدود به مسئولین کشور، آن هم به خاطر یک پرونده ملی، نشان از برنامه‌های عقبه آنها برای مانع‌تراشی در مسیر توسعه کشور دارد و مردم و مسئولین باید هوشیار باشند و نگذارند تندروها میدان‌داری کنند.» آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با ابراز تاسف از توقفی که طی 8 سال در همه ابعاد کشور ایجاد شد و ضرورت بررسی عالمانه چرایی و چگونگی آن، گفت: «آن تجربه تلخ باید به مردم یادآوری شود تا تاریخ ایران دوباره گرفتار آن عقب افتادگی‌ها نشود.»
