روزنامه سپید | اخبار 6 | 09 تیر 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d35187
نگاه ویژه به حوزه توانبخشی ضرورت زیادی دارد چرا که رسیدگی به این حوزه در کشور مغفول مانده است و حتی وزارت بهداشت به آن اهمیت چندانی نمی‌دهد، در حالی که مهمترین سطح ارائه خدمات درمانی و بهداشتی است.
اگر پیشگیری، درمان و توانبخشی را سه سطح بهداشت و سلامت در نظر بگیریم، سطح سوم بسیار کم مورد توجه قرار گرفته است بنابراین در حال حاضر این بی‌توجهی باید جبران شود. نیاز ما به خدمات توانبخشی روزافزون است، چرا که الگوی بیماری‌ها تغییر پیدا کرده است. زمانی بیماری‌های عفونی مهمترین عامل مرگ‌ومیر کودکان بود و مادران در هنگام زایمان جان می‌سپردند، اما اکنون الگوی بیماری‌ها به سمت بیماری‌های مزمن مانند سکته و سرطان تغییر پیدا کرده است و بیماری‌های مزمن نیازمند توانبخشی است.
تغییر الگوی جمعیتی در کشور نیز یکی دیگر از علل اهمیت توانبخشی است. چرا که در آینده جمعیت بزرگی از سالمندان را خواهیم داشت که نیازمند خدمات توانبخشی هستند. در سال 69 متوسط رشد جمعیت 3/4 بود یعنی در طول 18 سال جمعیت دو برابر شد و این موضوع باعث می‌شود که در آینده تعداد زیادی سالمند مبتلا به بیماری‌های خاص در جامعه داشته باشیم. تغییر سبک زندگی نیز یکی دیگر از علل اهمیت توانبخشی و ضرورت توجه به این حوزه است. عوارض و صدمات ناشی از رانندگی و پیشرفت علم و صنعت در جامعه افزایش یافته است و بیشتر این عوارض نیز ناتوان‌کننده هستند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت توانبخشی مهمترین و بهترین راه‌حل این مشکل است.
متاسفانه علیرغم موارد ذکر شده مبنی بر اهمیت توانبخشی قدر و ارزشی برای توانبخشی در کشور در نظر گرفته نشده است و در وزارت بهداشت حتی یک اداره نیز به عنوان توانبخشی نداریم. در وزارتخانه بهداشت معاونت‌های زیادی وجود دارد و معاونت‌های زیادی شکل گرفته ولی معاونت توانبخشی با وجود تمام اهمیت آن در این سازمان وجود ندارد. ورود ارگان‌ها و سازمان‌های متعدد در حوزه توانبخشی هم یکی دیگر از مشکلات این حوزه است که اگر یک مرکز یا مدیریت یکپارچه برای خدمات توانبخشی در کشور وجود داشته باشد از موازی‌کاری پیشگیری شده و خدمات به نحو مطلوب ارائه خواهد شد.
از طرف دیگر کارشناسان این حوزه در وزارت بهداشت نمی‌دانند، چه اقداماتی باید صورت دهند، چرا که هیچ پروتکلی در رابطه با بیمارستان توانبخشی وجود ندارد، بنابراین باید گایدلاین‌ها توسط ما (دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی) نوشته شود و در وزارت بهداشت به تایید برسد.
از اقدامات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تاسیس بیمارستانی در حوزه توانبخشی است. مشکلات و مسائل بسیاری بر سر راه تاسیس و شکل‌گیری یک بخش بستری است. به این دلیل که در وزارتخانه موانع بسیاری برای انجام این کار وجود داشته، چرا که همواره در مقابل کارهای جدید مقاومت پدید می‌آید.
حمیدرضا خرم‌خورشید
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
